OEH - Bilaketa

685 emaitza ardo bilaketarentzat

Sarrera buruan (95)


Sarrera osoan (495)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
lahar.
tradizioa
Tr. La forma mejor documentada es lar, que la emplean los autores alto-navarros y la mayoría de los guipuzcanos y vizcaínos. Lahar es la forma propia de la tradición septentrional no suletina; emplean laar los vizcaínos Moguel, J.J. Moguel, fray Bartolomé Erkiaga (hay un ej. de laar, junto a sasi-lar, en BatB 38s) y Gerrikagoitia. En cuanto a las formas con nasal inicial, nahar se atestigua en suletino y en Lopez; naar en los Refranes de Garibay y un ej. de Zaitegi (Plat 20 otso-naar ); hay nar en Arrese Beitia, en un ej. de EG (1952 (7-8), 7) y en Ibiñagabeitia (junto a naar ). Hay además un ej. de larra indet. en Astarloa.
sense-1
1. (L, BN; SP, VocBN , Dv, H (BN, S)), laar (V-arr-m-oroz, G, AN-5vill, L-sar-ain, B; IC 447v, Mg PAbVoc 232, Izt, H (V, G)), lar (V-gip, G, AN, L, B, BN, Ae, Sal; SP, VP 52v, .Lecl (G), Lcq 79, Dv, H (V, G)), nahar (S; Arch VocGr, VocBN , Gèze, Dv (S), H (S)), naar (V-gip, Sal; Dv (V)), nar (V-och, R; Aq 22 (R)), ñar (Sal, R), lagar (B) Ref.: Bon-Ond 148; VocPir 538 y 585; Alth Bot 20; A (laar, lagar, lar, naar, nar, ñar); Arzdi Plant1 277; Echaide Nav 94, 95; Iz Ulz, Als, IzG , To y UrrAnz (larra), ArOñ (naar), R 311; CEEN 1969, 100; JMB At (larra); ZestErret (lar) .
Zarza; zarzal. "Ronce" SP. "Espino" Aq 22. "Zarzal" Mg PAbVoc 232. "Zarza, larra" Ib. 79. "Abrojo" Añ. "Lar (G, AN-egüés, Sal), abrév. de lahar-ra, ronce" Dv. "Zarza, planta rastrera. Laharraren umea martzuka (Lc), la cría de la zarza es mora, tal padre tal hijo" A. "Lar, cambrón, abrojo" Ib. "Naharra ezari diogu (Sc), le hemos puesto el cambrón" Ib. "Larra, (rubus), zarzamora" Arzdi Plant1 277. "Ñárra, la maleza, la zarza" (R-is) Iz R 311. "Manex Salaman urak ereman, / laharrak atxiki / otsuak iretsi grin-grau! (BN-baig), lo retuvo la zarza" CEEN 1969, 100. Cf. VocNav s.v. larra.
Naarra onderean zorrotz. "Que el espino desde su nacimiento es siempre agudo" . RG B, 36. Gauza zarra, bera lar. 'La cosa vieja ella misma es zarza (que tira)' . RIs 37. (Omaechevarría (BAP 1964, 342s.) lo interpreta como 'mucho' o 'demasiado', y propone traducir 'cosa vieja, sin más por sí cansa') Bide huntako naharrak, kaparrak eta ilhorriak trenkatu ditu. Tt Onsa 18. Bill othe daitezke elhorrietarik mahatsak edo laharretarik fikoak? He Mt 7, 16 (SalabBN lahar, Or, IBk lar, Ip nahar; HeH, Dv, Ol lap(h)ar, Ur sasilar, TB, Echn k(h)ardo, Samper zearnar, Hual xargatze, BiblE gardu). [Ereinlleak] erre bear dituela [...] larrak eta beste zakarrak. Mb IArg I 357. Ez darotzu lurrak ekharriko laharrik eta arantzerik baizen. Brtc 188. Zer nehork igurikiten ahal du zuk maradikatu duzun lur batetarik nahar eta elhorririk bezik? AR 398. Ez soluan nekatu, ez laarrak kendu. Mg CO 93. Katigatu zitzaion bere adarra txarakako otatza ta larretan. VMg 54. Lege Santa arantzaz, elorriz eta larrez guztia josirik arkitzen da. AA III 298. Infernuko sasi eta laarrak. JJMg BasEsc 18. Eztabe aurkituten atx, larra, sasi, aranza, arri edo orbel pilo bat baño. Astar II XI. Bide ondoko laarrak urratu legijez geure jantzijak. fB Ic III 327. Moisek ikusi zuen subak erretzen zuen larra. Echve Dev 305. Naharren pian dagoen lilia. MaiMarIl 27. Sasi, lar, ota, errolantz da beste sastalari mueta [asko] . Ag AL 23. Len baso zirean mendi-egalak, orain lar ta sasi dira. A EEs 1916, 109. Zenbait pirritziku, elhorri, othe edo lahar. Hb Egia 12. Auntz arin, larrak eta urritzak morrozten dituena. Or Mi 33. Oiek aldatu dituzten larrak / arrosa biyurtu dira. Tx B II 171. Ote-lore bat triskatu / ta samindu dot larra. Laux AB 65. Lar banakan batzuek [jo] . Munita 69. Aitzetan zintzillik, narrak eta goroldia oskatuz, auntzak. EG 1952 (7-8), 7. Nere aita lar-arramazkez arpegia urratuta [etorri zan] . Ugalde Iltz 13. Martxukaren aita, laharra. Larz Senper 126. Sasi-moltso, lapatx eta narrak aldera itzatzu. "Aspera silva lappaeque tribolique" . Ibiñ Virgil 102. Larra maldaren alde. (AN-larr) 'Gaiztoa gaiztoaren alde' . Inza NaEsZarr 456. Lar-puntak uretan egosi eta ean oi da, beerakoa sendatzeko. Arin AEF 1980, 65. Bidetxior inguruetako lar eta zakarrak garbitu. AZink 127. Ez laar ez ota bakar bat ezta ikusten. Gerrika 223.
v. tbn. Gy 72. Ox 70. Barb Leg 141. Zerb Azk 79. Arti MaldanB 196. Lar: It Fab 91. Izt Po 55. Lard 131. Bv AsL 182. Urruz Zer 118. Jaukol Biozk 15. Kk Ab II 16. FIr 145. Yanzi 117. Otx 105. Olea 262. Uzt Sas 356. Etxabu Kontu 133. Ataño TxanKan 238. BBarand 55.
sense-2
2. lar (VP 52v, Lar, Añ, Lcq), nar (R ap. A). Espina. "Aguijón; excrecencia dura y puntiaguda procedente de la epidermis, de la que se desprende con facilidad; ejemplo, los del rosal; zarzamora, larra" Lcq 42. "Nar bat sartu da ene erinkoan (R), una espina se me ha clavado en el dedo meñique" A.
Senarrau baga geratzean, / zelako narra sartu ein jatan biotzean. AB Olerk 138. Munduko arantza laar ta lorrak. Erkiag Arran 183.
sense-3
3. ñar. "(R), brizna de leña" A.
azpisarrera-1
BURDIN-LAHAR, KARLO-LAHAR. v. burdina, karlo.
azpisarrera-2
LAHAR-MAHATS (Hb; larmats Lar H, Lcq 94). "Grosella, especie de uva y sus granos" Lar (cf. Ib.: "uva espina o crespa planta, mats larra"). "Groseille" Hb.
azpisarrerakoSense-2.1
( larmats Lcq). "Grosellero común, grosellero rojo" Lcq 94.
azpisarrera-3
LAHAR-HOSTO.
Mingaiñez moztean larrosto. "Hoja de la zarzamora" . Or Eus 246.
v. tbn. Larz GH 1934, 404.
azpisarrera-4
LAHARPE. v. laharpe.
azpisarrera-5
LAHARREK HARTU.
Adueñarse las zarzas (de un terreno).
Ermitatxo sasiak eta larrak artu zuten. Urruz Zer 118. Bideak, larrak artuak dauzkagu. NEtx LBB 193.
azpisarrera-6
LAHARREK JAN.
Adueñarse las zarzas (de un terreno). " Bidetxur haure dana larrak ta sasiyak jandue " ZestErret.
azpisarrera-7
LAHARREZKO (H (+ -aa-); larrezko Lar, H; naharrezko H). "Espíneo" Lar. "Qui est fait d'épines et de ronces" H.
Orra uztak bertan galtzen; lapar ta naarrezko oian arantzatsua sortzen da. Ibiñ Virgil 72.
azpisarrera-8
LAHAR-XISTAKO. "Lar-xistako (L-sar), zarza que pincha" A.
azpisarrera-9
LAHAR ZURI. Espino blanco.
Aldats ta malloetan sortzen diran arantza-beltz, laarzuri, sarats, [...]. Izt C 159.
lahar
<< lagungarri 0 / 0 lahisa >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper