Harremana

    OEH - Bilaketa

    685 emaitza ardo bilaketarentzat

    Sarrera buruan (95)


    Sarrera osoan (495)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    bizigarri.
    tradizioa
    Tr. Documentado sobre todo en autores meridionales. Al Norte se encuentra en Pouvreau y en textos suletinos. En DFrec hay 6 ejs. de bizigarri y 1 de bixigarri .
    sense-1
    I . (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    1. (Dv).
    Vivificante, que da vida; estimulante, que anima. "Vital, propre à donner de la vivacité" Dv. v. bizierazle, bizitzaile.
    Sakramendu bizigarria ahalik humilkiena hartzen dudala. "Vivifici sacramenti" . SP Imit IV 4, 4 (Ip, Pi bizigarri; Mst biziaren emaile, Ol bizkor, Leon bizia emaiten duen). Sakramentü bizigarri horren umilki errezebitzetik. Ip Imit IV 4, 4 (Pi bizigarri). Kalerik kaleko soñuen zarata bizigarriakaz arimetarañoko sarrakioa ta bizitasuna sartzen ebiela. Ag Kr 60. Ollo zaldea, opill gozo biguña, txurrut bizigarria. Ag G 374. Egizmo maitasunaren erro egarberai etzitzaien ur bizigarririk iritxi. Etxde JJ 107. Ez dakidala nondik etorri naizan onara, ots, bizi eriogarri ontara ala erio bizigarrira. "Mortem vitalem" . Or Aitork 14. Zeruaren ozkarbietako baretasun bizigarria. Erkiag Arran 81. Gauza biziak eta bizigarriak. Erkiag BatB 78. Ain gogoko zaidan ur bizi au / ogi bizigarri ontan bai dakust. "Pan de vida" . Gazt MusIx 221. Une artan bertantxe burutik joan zitzaidan esateko neukan guzia; eta, alafede, bizigarria ta alaia ba zan uraxe. "De mucha virtud y contento" . Berron Kijote 223. Lagunarteko billerak bizigarriak dira. Zendoia 188.
    azpiadiera-1.2
    2. (Lar, Añ, Hb, H, A).
    Habitable. "Habitable" Lar, Añ. "Vividero" Lar. "Lugar habitable, sano" A (que cita el ej. de Ur). v. bizikizun; cf. biziezgarri.
    Eta Israelko semeak jan zuten mana berrogei urtetan, etorri ziraden artean lur bizigarrira. "In terram habitabilem" . Ur Ex 16, 35 (Urt herri habitaturat, Dv egonkidin, Ol ollo-errira, Ker biziterrira).
    azpiadiera-1.3
    3. Vivible, digno de ser vivido.
    Nere iguri dudan bizia, bederen, ez da bizigarri. Zait Sof 153. Eta, dena dela, bizigarriago egiten dit bizitza. Txill Let 101.
    sense-2
    II . (Sust.).
    azpiadiera-2.1
    (V, G, AN, L, S; Lar, Añ, Hb, Foix) Ref.: A; A Apend; EAEL 129.
    Sustento; alimento, víveres. "Alimentos, asistencias de padres a hijos, de mayorazgos a hermanos, bizigarriak " Lar, Añ. "Aliment" Foix. v. bizigailu.
    Althareko Sakramentü saintia, zoñek gure arimaren bizi garri baitadüzka egiazki Jesüs-Krist gure Jaunaren korpitza, odola, arima eta Jinkortarzüna. Bp I 69. Hiriko bizi garriak / abanzü juan dütüzü. 'Vivres' . Xarlem 615. Lotubak askatutia, tristiak poza ta pobriak bizigarrija gura izatia, geurezkua da. fB Ic II 257. Gatx guztiak Adanen pekatuban daukee euren sutraija ta bizi garrija. fB Ic III 21. Ezta ogia gizunaren bizigarri bakhotxa. Ip Mt 4, 4. Marai bat gorde bagarik nire bizigarritzako. "Sustento" . EE 1881a, 187. Indargabetu ziran bizigarriaren paltan. Bv AsL 152. Hañ untsa nun bortxatü beitzütien "convoi" hartako soldadok armen eta bereki ekharten zütien bizigarri eta gerlako münizionen emaitera. ArmUs 1896, 102. Zuzenduten deutsezala bizigarriak eta jaztekoak, euren biziereari dagokazanak. Itz Azald 97. Zelan eskuratu euskerearentzako bizigarri bear-bear au? A EEs 1916, 111. Ara bada ezegarri ta bizigarri ta edari bikaña: Jesu-Kristoren odola. Or JBDei 1919, 366. Ogiaren ondotik eta zeruko ta lurreko bizigarriaren ondotik. Inza Azalp 145. Sartü zen mandozain, armadako bizigarri karreiazale. Const 26. Bere baitan barne-bildurik, bearreko dituan bizigarri ta sendokai oro, yatorri-ustraitik dateraski [eusko erriak] . Y 1934, 49. Euskaldunak beren bizigarria eizetik eta arrantzatik lortzen zuten. JMB ELG 41. Artzen ditugun bizikaiak labe ortan egosi ta soñaren bizigarri biurtzen dira. Munita 142. Nik bizigarri pizka bat artu bitartean. AIr EuskIp 44. Bizigarriak samur artuta, / kalera saldu garesti. And AUzta 137. Ama Euskerak bertsoak ditu / bizigarri eta jaki. Olea 131. Gudari bakotxak bere bizigarriak eta urre ta zidarra eurrez jaso ebazan, errege-etxetik. Ker Iudith 2, 18.
    azpiadiera-2.1.1
    Cosa que anima, que estimula. "Lo que levanta el ánimo decaído. Se dice generalmente del coñac, anís, etc. Goizian alimatzeko bizigarrixa biar izate zeban basarrittarrak eta pattar trago bat legezkua zan " Elexp Berg. .
    Alkoholak edo edarien espirituak ezdute gorputza elikatzen: gutxika edan ezkero bizigarri dira eta jan-gurea ematen dute. Ayerb EEs 1916, 15s. Mendiko aize garbiak, etxe ondoko baratzatxoa, ta ardien esne ta gazta, bizigarririk ederrenak ziran iru menditar aientzat. NEtx LBB 94. Alako zerbait, erdizka poz eta min, bizigarri eta bizi-ezin bat. Ib. 35. Eta gazta pusketa edo aragi zerra bat. [...]. Eta al ba dezu piper-ozpin, tomate, bizigarri zerbaitekin. Lab SuEm 169. Bere ahalik osoena zor dio eta eten-zori hori da lanaren bizigarri. MEIG IX 116. (en colab. con NEtx)
    azpisarrera-1
    BIXIGARRI (Con palat. expresiva). a) (Sust.). Cosa que da vida, que anima.
    Falta bat bakarra du / amaiketako onek, / falta egiten diyo / bixigarri batek. Alz STFer 144. Egin bear guziak buruz ikasi zituzten ezkero, jolas arek etzuan iñorentzako bixigarririk. NEtx LBB 123. Ez du inon aurkituko bixigarri hoberik jateko gogoa gehitzeko. MEIG III 93. Azkenean jarri dio film honi Blasettik bixigarri pixka bat, pikardi-ttanttoa. MEIG I 158s.
    azpisarrerakoSense-1.1
    (Como segundo miembro de compuestos).
    Gezak eiozko bisutsa / emen duk berezi; / beste iñon ez ainbatean / odol-bixigarri. Ldi UO 46.
    Refrigerio.
    Nere aita ta anaiei oraintxe eraman diet, ardo-txurrupa batekin, bixigarria. Ataño TxanKan 140.
    b) (Adj.). Que alimenta.
    Zartzaroz umetuen / bular bixigarri, / ardorik bikañen au / edatez alai ni. EA OlBe 91.

    bizigarri

    bizigarri
    << bizi 0 / 0 bizkar >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper