OEH - Bilaketa

3376 emaitza alde bilaketarentzat

Sarrera buruan (276)


Sarrera osoan (484)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
asmaketa.
sense-1
1. (Dv A). Invención, creación, producto de la imaginación; invención, cosa inventada (falsa). "Invention, imagination" Dv.
Orra ba, olerkariarentzat bide ebakitzalle gaitzak, asmaketa berriak bururatu ta aien era berean azaltzeko. Inza ( in Jaukol Biozk VII ). Marx-ek be ba ekian eta azalera etorkion guzurra estaldu nairik, beste asmaketa batera jo eban Marx-ek. Eguzk GizAuz 53. Yainkoaren atsez, senaz, yakitez ta igurdiziz bete dut edozein lanerako, asmaketarako, urre, zillar eta kuperra lantzeko. 'Ad excogitandum' . Ol Ex 31, 3s (BiblE arte-lanak asmatzeko ). Bere buruko asmaketa ezpada, besteak ere an ikusko dute egia. NEtx Antz 39. Ta nere gaur, nere atzo, ta nere emen gabe, ni ez naiz ezer, asmaketa farregarri ta itsa baizik. Txill Let 139. Moralak adirazten digun ideal ori, nere gogo soillaren asmaketa utsa izatea. Vill Jaink 93s. Nikorekin lenbiziko aldiz itzegin genduenean, gogoratuko aiz, nola esan ionan, norbaitek berriketan jardun zuala bioi buruz. --A, bai! Asmaketa polita. --Nola asmaketa? Gezurra al unan, ba, guzia? NEtx LBB 135. [Liburuen egileak] asmaketarik asmaketa ibili gabe. MEIG IV 123.
azpiadiera-1.1
Invento.
Oraingo asmaketa guziei izenak emateko diña izanen da [euskera] . Or LEItz 32. Asmaketa berrieri eskerrak, gero-ta lan gaitz gutxiago dagizkite langilleek. Anab Usauri 102. Agerian dago etzaiola atsegin arradioa Patxiri. Baña hunegatik ezleike burlarik egin beharko arradiozaleei, ez ta asmaketa hunen merituak ezetsi ere. Osk Kurl 127s. Gaurko gizona mozkorturik eta lilluraturik bezala dago teknikak eta aurrerapenak ekarri dizkion asmaketa arrigarriekin. Vill Jaink 26s. Ez ote dute behin ere jendearen ustez jakintsu zirenek asmaketa haundirik baztertu eta arbuiatu? MEIG I 239.
(AN-larr). Idea, ocurrencia. "Pensamiento, reflexión discursiva" Asp Leiz2.
Gaiztoak asmaketa gaiztoak egin egiten ditu; onak gauza gaizto asko asmatu arren, egin gabe uzten ditu. Or Y 1933, 406. Ango baserritarrak --geienak beintzat-- agintarien asmaketa ori [aldran lan egin bear ori] begi txarrez dakuse. Eguzk GizAuz 133. Ezta asmaketa txarra. Nik orañarte irakurri ditudan nobeletan, eztet orrelako maite-kartarik ikusi. NEtx Nola 29. Euskalerri gaxoa, aren asmaketa txarren mende gorrian bizi da. NEtx Antz 11. Beren lurrak iñaurkiñez ondu-bearrik ez izateko, oso asmaketa jasoa dute. Basoari su eman, eta bapo! Ib. 135. Ola azitzen eta ugaltzen danik ez dugu arkitzen gorputzaren zantzuekin eta animaren asmaketarekin baizik. "Rebus intellegibiliter excogitatis". Or Aitork 409. Kant-en asmaketak gogoratu bearrekoak ziran. Vill Jaink 92.
Pentsa daiteke, bestalde echizaduco, echizadua-ren ordari, gehiegizko asmaketa dela. MEIG V 74.
sense-2
2. (DvA).
Adivinanza, acertijo. "Devinette" Dv.
Ez dakit nola esan ere. Beñere baño gaizkiago arkitzen naiz, eta beñere baño obetoago. --Asmaketa ori somatzeko Santa Ritari deitu bearko diogu; nik beintzat ez diot tajurik ematen. Alz Ram 66. Ezin ixango dot neure erestuna jaso, nekegarriz igarteko ezarri dausten asmaketa bateri eratara erantzun eztagijoadan artian. Otx 152.
sense-3
3. Acierto.
Alare, aien asmaketa izar-iakintzari ez-eta alabearrari zegokiola iakiteko argibide segururik ez bainun arkitu, azti aien iakiteak eragitenago nindun. Or Aitork 79.
sense-4
4. (Uso adv.).Inventando. v. infra ASMAKETAN.
Beste alde batera artu bear yunat ipernu ori. Etxunat asmaketa yardun bearrik, neronek ikusi dutana adierazten. Or QA 73.
azpisarrera-1
ASMAKETAN. a) Inventando, imaginando; pensando. "Cogitare [...] asmaketan haritzea" Urt V 284.
Amandrea bere alabaren sasi-ezkontza ura nola zuzenduko asmaketan ari zan bere artean. NEtx LBB 54. Norbaitek esan omen-zikan, gure irudimena motz gelditzen zala asmaketan; egia, alegia, askoz aberatsagoa omen dek. Ib. 12. Hagitz askatua izan zen ere Sarako Harizmendi, baina ez hura bezain barkakizun, itzultzen ari zelakoan asmaketan jardun baitzuen gehienbat. MEIG V 59. Hobe da beti mundu zabalean ontzat hartuak dauden hitzez eta izenez baliatzea nor bere burutik asmaketan abiatzea baio. MEIG VI 153. Gu, izan ere, ez gara asmaketan ari urteak nola emango, ez baikaude, Peneloperen pare, senar herratuaren espero etsian. MEIG VII 28. (Con compl. directo).
Itzalgaizka zerbait asmaketan diardun norbait lasterka doanean, nerauk ere laisterka ibilli bearra dut, nire burua begiratzeko. Zait Sof 74. Eladeko giro dardaragarri ta eraginean, biziaren aldarte-aldaketak asmaketan iarri zan. Zait Plat 29.
b) "(AN, G-bet), jugando a acertijos" A.
asmaketa
<< askotxo 0 / 0 asmatiko >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper