Harremana

    OEH - Bilaketa

    413 emaitza aita santu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (1)


    Sarrera osoan (412)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    txarkeria.
    sense-1
    1. (G-azp, AN-larr, B, Sal, R; VP 22v, Lar, Añ, Izt 4r, Dv, VocCB , H, VocB , Zam Voc), xarkeria (L, BN, S; VocBN , H), txaarkeria (V-gip) Ref.: A (txarkeria, xarkeria); Lh (xarkeria); Asp Leiz2 (berek); Iz ArOñ (txaárkerixak) .
     Vileza, mala acción, jugarreta; maldad. "Trastería, txarkeria, dollorkeria" Lar. "Ruindad, acción vil" Añ. "Action blâmable, commise dans l'intention de faire de la peine ou par un sentiment opposé à la générosité" VocBN. "Txarkeria, mala acción, injuria, agravio etc. (9, 11, 15ss.)" LE-Ir. "Action ou trait d'un esprit mesquin et chagrin" Dv. "Méchante, mauvaise action, mauvais procédé" H. "Xarkeria, trait, action de méchanceté. Nork egin du egundaino holako txarkeriarik?" Ib. "Acción vituperable, baja o ruin" VocB. "Jugarreta" A. "Txarkerie besterik ez due egin [...], no han hecho más que barbaridades" Asp Leiz2 (s.v. berek). "Txaárkerixak, las malas acciones. Txarkérixaak aiñ, malas acciones" Iz ArOñ. AxN explica pensu (273: pensu, asmu falso eta malizia) por txarkeri. v. tzarkeria, zarkeria. Tr. Documentado en autores meridionales desde principios del s. XVIII. Al Norte se encuentra en Larreguy (cf. infra TXARKERIAZ) e Hiriart-Urruty. En DFrec hay 6 ejs. de txarkeria.
    Ostute edo beste moduteko txarkerije batzuk. ZBulda 56. Bake onean bizitzea ta egiten dioten txarkeri galdua gogo onez barkatzea. Mb IArg I 279. Ken ortik, ordi txar ori [...]. Onela bere txarkeriarekin arpegian eman ta desonratu zuenean [...]. Cb Eg III 365. Egin deuskun txarkeria edo injuriaren bategaitik. CrIc 116. Egin dituzu, nortaki, zenbat txarkeria ta bidegabe lagun urkoen kontra dala itzez, dala obraz. AA III 266. Txarkeri ta bidegaberen batzuek egin. AA II 111. Bengadu daijela egin jaken kalte edo txarkerija. Astar II 94. Egiten ziozkan txarkeri ta billaukerietatik igesturik. Izt C 285. Soldadu franzesak españatarrai ezbear ta txarkeri izugarriak egiten ziozkeelako. Aran SIgn 63. Jaungokoari bere begien aurrean txarkeri edo ofensa egitea! Arr May 84. Parisen anarxista bezala, zer nahi txarkeria egin zuelakotz, betiko galeretarat kondenatu zuten. HU Aurp 45. Zure anaiak tsarkeria [sic] egiten badizu, errista egiozu; [...] eta egunean zazpi aldiz txarkeria egiten badizu, [...]. Ir YKBiz 309. Biar auzitegian nere txarkeriak aitortu bearko ditudala esan dit. NEtx LBB 117. Pertsona txar bat beste batek txarkeria egingo dion ustetan dagoenean. SM ( in EZBB II 45 ). Gurutzen josi eta il eben / gure txarkeriagaitik. Ayesta 106. Guk ez genduan, gaurko askok bezela, txarkerirako idearik eramaten. BBarand 77.
    v. tbn. LE in BOEanm 1673 (voc.). CatElg 155r. Gco II 53. CartAnd 393. Ur MarIl 55. Lard 89. Afrika 140. AzpPr 131. Jauregui 236. Bv AsL 62. Itz Azald 104. Ag G 21. Ill Testim 22. ArgiDL 13. Or Tormes 23. TP Kattalin 197. Enb 64. Lek EunD 50. Ldi BB 98. Eguzk GizAuz 88. EA OlBe 99. Gand Elorri 102. Anab Poli 34. Erkiag BatB 193. Izeta DirG 122. MAtx Gazt 87. Uzt LEG II 320.
    azpiadiera-1.1
    Bere lagunik onena izan zanez azken uneraño, etzezakean bereganako txarkeririk iduki.Etxde JJ 168.
    azpiadiera-1.2
    Palabra(s) injuriosa(s). "Asperitas verborum, [...] jaiduren doillorkeria, errebestasuna [...] txarkeria, gogortasuna " Urt II 418.
    Beste anitzek ere / txarkeria asko / esan izan dituzte / euskararentzako. Izt Po 142. Zuen aurka edozein txarkeri esaten dutenean gezurrez. Ir YKBiz 118. Txarkeri ta birao asko ere esaten. Ib. 481. Bere emazteak txarkeri beltzenak esaten zizkion. Etxde AlosT 53.
    sense-2
    2. (Lar, Añ, H (V, G)), xarkeria (L, BN, S ap. Lh ; H (BN)) "Ruindad, pequeñez, txarkeria, txatarkeria" Lar. "No me abato yo a esas raterías, ez naiz ni beeratzen txarkeria orietara" Ib. (s.v. abatirse). "Ruindad, pequeñez, (c.) txarkeria, txikitasuna" Añ. "Objet mauvais, de peu de valeur [...]. Eztut holako txarkeriarik erosten nik" H. "Pacotille" Lh.
    azpisarrera-1
    TXARKERIAZ. Con malicia, con maldad; por maldad.
    Harekin zirenetarik bakhar batzu hasi ziren txarkeriaz, erraten: [...]. Lg I 293. Eskergabez, txarkeriz ta sakrilejioz zure amoreari [...] eranzuten. EE 1885b, 516. Jantzi santu ura ostikatu, isekaz ta txarkeriaz, azkenik makilaz ere juak. Bv AsL 62. Asmorik onenakin esandako edozertxo, txarkeriz esandakotzat artzen zuten sarri. Etxde JJ 55. Asmakeriz, txarkeriz eta arrazoi sendorik gabe ziarduten. Ib. 181. Sinistu zaidazu, aita, ez nun txarkeriz egin. Ib. 165. Begi ta kontzientzia lañopetzen dizkiat, txarkeriz okerrak ugaritu, aberekeriz jolasak indartu, lizunkeria jolaspide jarri. MAtx Gazt 77.
    azpisarrera-2
    TXARKERIPEAN. En la maldad.
    Azkenerako, nere burua egundoko txarkeripean nastua ta baitua ikustea iritxi det. NEtx LBB 116.

    txarkeria

    txarkeria
    << turko 0 / 0 txiki >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper