Harremana

    OEH - Bilaketa

    413 emaitza aita santu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (1)


    Sarrera osoan (412)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ezkongai.
    tradizioa
    Tr. La formas en -gei se documentan en los autores vizcaínos y suletinos, además de en JesBih y Duvoisin; en algunos vizcaínos (como Arrese Beitia, Iturzaeta, D. Aguirre, Lauaxeta o Erkiaga) alternan con las formas en -gai . Hay ezkont- en Oihenart y Barbier, y ezkunt- en los suletinos Etchahun, Inchauspe y Constantin. Con i- inicial sólo se encuentra en Eguiateguy. En DFrec hay 6 ejs. de ezkongai .
    sense-1
    1. (G, AN-gip, L, BN; Aq, Añ, H), ezkongei (V; Añ, H), ezkontgai, ezkuntgei (Gèze), ezkuntugei (S), eskongai, eskongei, izkontgei Ref.: A; Lrq (ezkuntugei); Gte Erd 119 .
     Novio. "Esposo [= 'novio, prometido'], esposa, bere, neure, zeure ezkongaia (G)" Aq 224. "Esposo, esposa" Añ. Tr. Usado por autores meridionales --con mayor frecuencia vizcaínos-- y suletinos (y ya en el s. XX en otros septentrionales, como Barbier o Iratzeder); se documenta desde Oihenart.
    Alaba ezkontu ondoan, ezkontgeiak darraist ondoan. "Des partis pour elle" . O Pr 17. Erregia zen hetarik batarekila izkontgei. Egiat 272. Iguin edo atzerapenen bat baleutsa gurasuak gura leuken ezkongeiari. CrIc 66. Ez tratatu iñolaere ezkongaiarekin. Mg CC 165. Alkar ikusteak ta ibilteak ezkongeiak. Añ MisE 246. Bere ezkongeija, bere laguna, beragaz bizi biar dabena. fB Ic III 356. Alaiak dira ezkongai biak. Izt Po 81. Ezkon gei badüzie, ez ezar esklabo. Etch 110 (127 ezkuntgei). Ezkuntgei bazirie. Ib. 127. Zein ederra litzakean au bera ezkon-gai guziak egitea. Lard 29. Zeren eldu dira Bildotsaren eztaiak, eta aren ezkongaia gertutua da. Ur Apoc (G) 19, 7 (V ezkongeija, Ip ezkuntgeia; Lç, He emaztea, TB, Echn esposa, Dv andre beharra, Ol, Ker, IBk, IBe emaztegaia ). Oraindikan ez daukat / ezkongai sobrerik. Xe 186. Ez da erraz billatzen ezkongai bat onik. AB AmaE 407. Eskongei biak egoten dira / abadearen aurrean. Azc PB 118. Bere eskongaiaren amari. Itz Azald 173 (173 eskongei). Bürhaso, ezkuntgei eta hen lagünak. Const Eskual 20-9-1907, 4. [Aphezak] erraten diozkate ezkont-geieri behar diren guziak. Zerb Artho 165. Lenik ezkongaiak elkar ezagutzea on dela. Or Mi 47. Ezkontgai handi zonbeit. "Fiancés" . Barb Leg 61. Ikus eziña zara ezkongai neskutza! Laux BBa 44. Bere arreba Begi-urdin ezkongai zela erraterat jin ondoan. Iratz 153. Oraindik ezkongai giñala, atzera-arazi ninduen batzutan bere gorpuztasunak. Txill Let 89. Zingulinen ezkongai maitagarria. Erkiag Arran 42. Ezkongai bieri bere zorionik zintzoenak emon. Bilbao IpuiB 144. Lamiñe batek Lanbrabeko errotan ezkon-geie eukala. Akes Ipiñ 28. Bi ezkongaiak berealaxe bakarrik utzi zituzten. TxGarm BordaB 184. Neure lelengo zoriona emen / geure ezkongai onari. FEtxeb 145.
    v. tbn. Mb IArg I 182. Astar II 137. Ag G 42. Lh Yol 17. KIkG 78. KIkV 104. IArt Itzald II 53. Gand Elorri 64. Etxde AlosT 77. Mde HaurB 75. Ezkongei: JJMg BasEsc 232. Zav Fab RIEV 1907, 538. Laux AB 22. Ayesta 28. Eskongai: Lh Yol 20. Zait Sof 36.
    azpiadiera-1.1
    Capaz, autorizado para contraer matrimonio.
    Eleisa Ama Santiak ta Aita Santu Erromakuak daukeela eskubidida edo alizatia senidiak alkarregaz ezkongei egiteko. fB Ic III 364. Alkar ezkongei egiteko mesedia. Ib. 365.
    sense-2
    2. (G, AN, L, BN; VP 84v, Lar, Añ, Dv, H), ezkongei (V-gip; Añ), eskongei. Ref.: A; Etxba Eib (ezkon-gei); Gte Erd 119. Soltero. "Célibe" Lar, Añ. Tr. Documentado desde mediados del s. XVII, es más frecuente en autores guipuzcoanos, aumentando su uso entre los vizcaínos desde principios del s. XX. Al Norte lo usan Pouvreau, Haraneder, JesBih y Duvoisin; posteriormente sólo se encuentra en Inchauspe, con el significado de 'casadero'.
    Mariana gerea eskongai. FórmElg 492. Emakume alharguna, ezkongaia edo ezkondua. SP Phil 12 (He 11 norhabea edo neskatxa gaztea). Edergaillu geiago utzten zaie ezkongaiei. Ib. 332. Neskatxa ezkongaiei. He Phil 334. Alargunak eta ezkongai garbiak ez ezik, ezkondu berak ere zerurako jaioak dira. Mb IArg I 131. Ez dio barkatu ez ezkongaiai, ez ezkonduai. AA III 458. Bata apez dago ta / besteak ezkongai. Izt Po 135. Edozoin adinetako ezkon geiak errezibituak izanen dire lehenbiziko sozietatean. JesBih 404. Ezkonduak ezkongai [nai luke izan] , / ezkongaiak senar. It Fab 164. Diot aldiz ezkongei eta alhargun direnei, hala egotea on dutela. Dv 1 Cor 7, 8. Ezkondu eta ezkongai / guztiyak ondo bizi nai. Xe 235. Beorri gizon ezkongaia ta ni berriz alarguna. Sor Gabon 41. Ezkongei zan denporan. AB AmaE 234. Joxepiñaxik damu du oso / ez gelditua ezkongai. Urruz Urz 46. Irurok gagoz eskongei. Azc PB 127. Beti eskongei egon bear al dozu? Ag Kr 110. Berrogeta bost urte ebazan ezkongei bat. Echta Jos 329. Izeba oso ezkongai batek. Iraola 99. Diruduna ezkongai? Ez gaurko egunean, senarrik nai badu. Ag G 371. Obe du jarrai ezkongai. Lab EEguna 117. Ezkongai gertatzia / zala pekatua. MendaroTx 311. 31 urtedun ezkongaia, itsastarra. "Soltero, marino" . EAEg 25-5-1937, 1703. Iakintasunera irixteko ezkongai obe. Or Aitork 146. Ezkongei betiko ez izatekotan. Erkiag Arran 108. Beste bertso bat moldatuko det / nik ezkongai oientzako. Basarri 119. Oraindik ezkongai, eta bakarrik bizi zen munduan. Izeta DirG 49. Oraindik ezkongai nago, edo mutil zar, nai duen bezela. Auspoa 39, 119. Munduko emakume ezkongai guziei. NEtx LBB 89. Inguruko ezkondu ta ezkongai, mutil ta neskazar, danak larrutu zizkiteken. Ataño TxanKan 155. Ezkongaiei eta andre alargunei. IBk 1 Cor 7, 8 (Lç ezkondu-gabei ). Bai ezkongai eta bai / abereakaitik / abogadua dogu [San Antonio] / alde bietatik. Ayesta 46. Ezkonduak ezkongaien aurka. Insausti 111. Etorri zitzaion ezkontzeko garaia, baina ezkongai dago oraindik. MIH 325.
    v. tbn. Bil 71. Moc Damu 28. Ag Kr 122. JanEd II 108. Etxde AlosT 45. JAIraz Bizia 114. MAtx Gazt 42. Alzola Atalak 141. Uzt Sas 150. Balad 98s. Ezkongei: Ag G 266.
    azpiadiera-2.1
    (G, AN, L ap. A Morf 131 ; Urt I 273, Lar, H), ezkongei (V ap. A Morf 131 ; Lcc, VP , Añ, H), eskongai (SP).
    Casadero. " Ezkongaia (gizona), casadero. Ezkongaia (emakumea), casadera" VP 25rs. "Casadera moza, nezkato ezkongeia " Lcc. "Nubile" SP. "Adulta virgo, neskatx ezkongáia " Urt I 273. "Casadero, casandero" Lar. "Viripotente, emakume ezkongaia " Ib.
    Jauregiko sal eder batean zeuden horduko ezkongai guziak. Mb IArg I 179. Maite barin bauzu zeure burua, ezkongai zarena, otoi otoi, bila zazu ume ongi azia, guratsoei obedientea. (100). LE-Ir. Aditu dituzu, gazte ezkongaia, Jaunak nai duan eran ezkonzeko bear diran gauzak. AA I 605. Aphezen deyiala jin ziren Dabiten kastako ezkongeiak Tenploala. Ip Hil 64s.
    azpisarrera-1
    EZKONGAI ARTEAN. Antes del matrimonio.
    Ezkongai artean izandako seme-alaba ageriak. ArgEgut 1923, 35.
    azpisarrera-2
    EZKONGAI-BIZITZA. Vida de soltería.
    Ezkongai bizitzari lagun-artean agur egitera. NEtx Nola 20.
    azpisarrera-3
    EZKONGAIETAKO. De noviazgo.
    Alkarri ezkongaietako baiezkoa eman zioten. TxGarm BordaB 115.
    azpisarrera-4
    EZKONGAIETAN.
    a) De soltero.
    Ezkongaietan zerbait banintzan, / ezkondu eta ezer ez. Iparg 358. Nik ikusi izan ditut ezkongaietan neskak "urde" ta onen antzeko legunkeriak mutillarengatik zerizkiotenak gero senar-emaztetuta. Anab Usauri 114. Ezkongaietan zenebiltzin bide txarretatik aienatzearren. Etxde JJ 142. Ezkongaietan pekatu litzake. MAtx Gazt 22.
    b) Durante el noviazgo.
    Guztiak ezkongaitan / txit prestubak dira. / Ezkondu eta gero / aitzekiak milla. Sor AKaik 116. Asieran, ezkongaietan danok artzen ditugu asmo on oiek. ABar Goi 34. Ezkongaietan amorez, amorez, bizi izateko dolorez (V-ple). A EY III 130. Bata ezkongaietan arkitzen diranentzat; ezkonduentzat bestea. MAtx Gazt 12. Ezkongaietan [...] maiz besotik eta lepotik ongi elduta ibilli oi omen ituan. NEtx LBB 121. Ezkongaietan bero, kontuak gero. EZBB I 113. Leen ikusi nuanean, aingerua iruditu zitzaidan. Gero, ezkongaietan, egokia. JAzpiroz 224. Ezkongaietan maitagarria, / ezkontzean agintari. Ayesta 123.
    azpisarrera-5
    EZKONGAI-LORE. Muguete.
    Maiatzaren lehenean [ikusten dira] ezkongei-lore saltzale eztiak. Herr 7-5-1959, 4.

    ezkongai

    ezkongai
    << ezkondu 0 / 0 eztegu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper