(H (V, G) s.v. eternal ), eternu.
Eterno. v. eternal. Tr. Propio sobre todo de la tradición meridional; aparece tbn. en Etcheberri de Ziburu y Axular. Eterno es la forma más empleada; hay eternu en SermAN y Villasante (Jaink 141, que sólo cita la palabra). En algunos autores aparece junto a betiko (Mb IArg I 355, Gco II 78, Astar II 276). Es frecuente sobre todo en la expresión Aita Eternoa 'El Padre Eterno', prácticamente la única forma en que se mantiene su uso desde comienzos del s. XIX; en el s. XX aparece sobre todo en textos de carácter popular.
Zeure Semearen Aita eternoa. Miserere 333. Jaungoiko aita eterno podore <...> dela kreatu zituena zeruak eta lurra. OracAr 206. Bere Aita eternoaren eskuian. Ber Trat 8v. Iainkoa bera bezala, mundua ere eterno zela eta haste gabe. Ax 34 (V 20). Hetan plazera da ttipi eta labur, eta ondoko desplazera handi, luze, eterno eta sekulako. Ib. 522 (V 336). Zer idurituko zaika ifernuan dagoenari, hango gau luze eterno fingabeko hura? Ib. 599 (V 385). Izanik eternoa eta finbakoa. Cap 30. Pena eternoak padezitzen. OA 50. Bizi eternoa ematen duena. El 72. Jaungoiko eternoa. Iraz 66. Soldatarik ere ez arrengándik [Jangoikoagandik], demonioagándik bai inférnu etérnoa. LE Prog 104. Berbo eternoa edo Itz betikoa egin zan aragi. Ub 64. Zeruko ondasun eternoak irabazi. Gco II 89. Eztá etérno; pasatukodá. LE Ong 50bis. Obeago izanen zazizu sartzea bizitze eternoan eskumotz edo maingu. Samper Mt 18, 8 (Hual sekulako bizian). Bariaku Santu eguneko ibildeunean, Kristo txikia, Aita Eternua ta Ortu Santuko Oraziñoa ez ziran ataraten. Etxabu Kontu 84.
v. tbn. Aita Eterno (y variantes): EZ Man I 30. CatAnz 2. VJ 6. Zubia 152. SermAN 1r. Arz 34. Urqz 38. Lar SermAzc 49. Mb IArg I 277. Cb Eg II 80. Oe 116. Ub 139. Mg CC 103. Añ EL1 217. AA III 262. JJMg BasEsc 64. Astar II 275. CatB 28. Balad 220 (1826). CatLlo 23. CatBus 45. Lard 460. Arr GB 137. Xe 154. Ud 90. CatUlz 4. Urruz Zer 63. Arrantz 156. Tx B I 253.