1. (Gèze), doktore (Lcc), doktor (Urt III 103, VocBN ), dotor (Urt III 103).
Doctor, sabio, tratadista; doctor, que posee este título académico. Tr. Atestiguado desde Dechepare, se documenta tanto al Norte como al Sur; en el s. XX disminuye su uso. Los septentrionales (a excepción de Dechepare) usan do(k)tor, frente a do(k)tore de los meridionales. La -r final es considerada generalmente simple; hemos encontrado sin embargo unos pocos ejs. de -rr- (Jauretche, Inchauspe y Lafitte). La conservación (al menos gráfica) del grupo -kt- es más frecuente en los textos antiguos; a partir de comienzos del s. XIX desaparece casi completamente en los textos septentrionales. En DFrec hay un ej. de doktor y 3 de doktore, meridionales, y uno de dotor, septentrional.
Iurista eta theologo, poeta eta doktoriak. E 59. Doktor kristinoetarik batek, Tertulianek. Lç Adv ** 7r. Legeko doktorák. Lç Lc 11, 46 (Dv, Or, Ker irak(h)asle, Ol, IBk legelari, Leon erakasle). Elizako Doktoreak. MPortal 65. Diberski doktorak minzo dira. Etchart 8.1v. Doktorek erakusten dutena. Ber Trat 92r. Doktoren doktora. EZ Man II 194. Joanes Etxeberri Doktor Teologoak eginak. EZ Noel 17. Martirak, dotorak, Ipizpikuak. Harb 223. Pierres Damiano daritzan doktor batek kontatzen duena. Ax 246 (V 166). Elexako dotore. Cap 146. Angeruzko Dotor handiak dioen bezala. SP Phil 204. Apostolü, Martir, Doktor, Apezküpü. Bp II 63. Eta beste doktore askok. OA 138. Gauza bera dio Agustin Elizako dotor handiak ere. ES 381. Profetez, Apostoluez eta Elizako bertze doktorez. Ch IV 11, 4 (I 3, 2 dotor). Doktoreakaz disputetan egoala. Urqz 12. Legeko doktora. He Act 5, 34 (Tit 3, 13 legeko dotora ). Eleizako Irakasle edo Doktore Santuak. Lar SAgust 3. Ixil bite dotorak oro. Mst I 3, 2. Gizon jakinsu ta Doktore beren artean sarturik. Mb IArg I 239. Eleizako lau Dotore Griego. Cb EBO 9. Ahalkagarri zela legeko doktor batentzat. Lg II 136. Eskritura Santa, ta Doktoreen esanak. Añ GGero 4. Au da egia bat Elizako Doktoreak aditzera ematen diguena. AA III 383. Dio doktor seindu hark. Dh 267. Santu ta Doktore guztijak. JJMg BasEsc 156. Ez naiz filosofoa, / ain gutxi dotorea. Izt Po 53. Dotor Sainduen arabera. MarIl 67. Elizako dotor bat, eta dotorretan den handienetarik bat. Jaur 407. Animaleetan dotor ospatsua, / Zelakotz batxiller yadan pasatua. Gy 291. Jainkozko gauzetan, Pariseko doktor guziak baino jakintsunago da Iñazio. Laph 117. Gure Santu Dotore Serafikuak. Bv AsL 220. Dotorren, legeko jakintsien biltzarre handi baten erdian. Ip Hil 134. Dotor saindu berak. Lap 38 (V 21). San Ambrosio, Elizako dotor eta argi handiak dio. Arb Igand 143. Elizako Dotorak. Auspoa 97, 93.
( s. XX) Amsterdam-en dotor bilhakatu. Lacombe LEItz 80. Martin de Azpilcueta, XVIgarren mendeko doktorearen bizitza. AIr ( in Izeta DirG 11 ). Euskaltzain laguntzaille ta "Doktor" maillakoak egiña. NEtx LBB 3. Ez ote zen Boloniatik jalia bere "dotor" tituluarekin? Ardoy SFran 135. Dotoreak, dakidanez, bonetazaleagoak badira ere. MEIG IV 120.

2. (V, G) Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg.
Elegante (referido a personas o a cosas). v. apain, berregin. "Txori errea baño dotoreaua, más chulo que el pájaro quemado (V-ple)" AEF 1921, 60. Tr. Exclusivamente meridional, documentado desde principios del s. XIX; sólo se halla la forma dotore (y se dan casos, p. ej. en J.J. Moguel, en que se opone a doktore 'doctor'). Con el significado amplio de 'bueno, excelente' se encuentra en bersolaris y textos de carácter popular. En DFrec hay 29 ejs. de dotore, meridionales.
Arako mutil dotore, dama pausuba ikasi ezinik dabiltzanak. JJMg BasEsc 156. An billatu genduban / etxe dotoria. PE 112. Palmarik dotoreenak. AB AmaE 120. Asto bat dotorea / eria batean / salduteko imini zan / zaldien artean. Azc PB 53. Aundia ta ederra, / oso dotoria, / esan liteke dala / Reina Victoria . Tx B II 213. Galtzerdi piñak eta zapata / dotorienetakuak. MendaroTx 60. Zaldunik be, nun gero zeu baxen dotore? Enb 176. Janzkide edo uniforme dotoriak. Kk Ab II 126. Olaingo zalduntxo dotorea sartzen ikusirik. TAg Uzt 205. Neska apain dotore, adimen huts eta modari jarraitzaile harekin. Mde HaurB 33. Azpantar dotoreak. Etxde JJ 204. Jantzi barri dotore arek. SM Zirik 85. Polit, galant eta dotore, gorotz artean arbia. Arti MaldanB 207. Neskatillatxu gazte dotore ta pertxenta bat. Erkiag BatB 73. Hotel apain eta dotore oietan. Vill Jaink 130. Landola apain batean gera... Ofizina dotore batean, alegia. NEtx LBB 136. Gordian ezin egon dirade, / ain dirade dotoriak. Uzt Sas 321. Dama dotoreak. Berron Kijote 125. Enparantzako zurkulu baten egin eben kiosku barria, nire ustez dotorea ez. Etxabu Kontu 103. Etxean genitun aulkirik dotoreenak. Ataño TxanKan 154. Idazkera dotore, apain eta eskertsuan idazten dau. Onaind STeresa 14. Sotana utzi ta traje dotore askoa jantzi zuan. BBarand 103. Burdi dotore baten. Gerrika 17. Izenburu dotore horrekin. MIH 211. Atorra dotoredun pelota-txapelduna. Ib. 311.