Harremana

    OEH - Bilaketa

    461 emaitza aho bilaketarentzat

    Sarrera buruan (146)


    Sarrera osoan (315)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    zeinahi.
    tradizioa
    Tr. Documentado en textos orientales y en E.M. Azcue. Gralmte. es el sustantivo al que acompaña el que toma la desinencia de declinación; zein nahi permanece invariable, salvo cuando va sin sustantivo o postpuesto a éste; en ese caso, es zein el que lleva la desinencia: zeinetzaz nahi (Ax), zoinzaz nahi (Bp), zointan nahi (AR), zuñek nahi (Lrq).
    sense-1
    1. (V, G, AN ap. A ; zein nahi Urt Gram 75, Lecl, Dv, H (s.v. nahi)), zoinahi (Ht VocGr 412), zuin-nahi (S ap. A ; zuñ- Gèze) .
    (Acompañando a un sust.). Cualquier. " Zein nahi, qui que ce soit" Lecl. " Zuñ nahi, quelconque; n'importe qui" Gèze. " Zein-nahi ou zein-nahi-den, quiconque, quelconque, qui que ce soit, quelque que. Zein nahik erranen darotzu hori, qui que ce soit vous dira cela. Indazu bat, zein-nahi, donnez m'en un quelconque. Zein-nahik erran dezan hori, quiconque dira cela. Zein-nahi handi izan dadin, quelque grand qu'il soit" Dv. " Zein-nahi orduz eta bidez, par toute heure eta par tout moyen" H. " Zein-nai (V, G, AN), zein-nahi, quienquiera" A. " Zuin-nahi (S), zuin-nahi beita (S), cualquiera" Ib.
    Zein nahi hitzkuntzaren lehen hatsapenak dira hitzak. ES 127. Hauk baitira zein-nahi hitzkuntzaren zimenduak, zainak, eta erroak. Ib. 400. Zein nahi bekhatu mortalek merezitzen du ifenua? CatLav 164. (V 84) Nik behintzat antsia guti dut juia nazazuen zuek edo zeinahi gizonek. He 1 Cor 4, 3. Zein kaltiar den nork bere burua largatzea orguilleriari eta khexadurari, zein nahi atsekabetan. Lg I 376. Artha delarik hautatzeko, maxima haujen, edo bertze zoin nahi liburutan kausituko direnen artean. MarIl 38. Zein-nahi lurrek badagoka buztin eta legar. Dv Dial 43 (It, Ur guztiak, Ip orok). Jakin behar düzü zuñ-nahi jinkollo ez eta zuñ-nahi zühañ osto eztirela hun zetaren emaiteko. Ip Dial 16 (It, Ur, Dv edozein). Yar ditezke zein nahi mirailen pareko. Hb Esk 197. Zeinnai tokitan dago bardin Iaungoikoa. Azc PB 321. Apezak apezari hunkijin beitero, nun nahi batürik eta zuin nahi nazionetako izanik. Const 38. Zein nahi lekutan salatariak baziren. Mde HaurB 297 (Pr 50 zuin nahi). Gogoz irakurriko ditu zeinnahi euskaldunek. MEIG III 68.
    azpiadiera-1.1
    (Con bertze ).
    Diferentzia molde hau, kausitzen da zein-nahi bertze hitzkuntzetan ere. ES 138. Kheinuz, begiez, eskuez, edo buruaz, ezkilla, eta tronpeta soinuz, edo zein-nahi bertze seinalez. Ib. 382.
    azpiadiera-1.2
    (Postpuesto al nombre).
    Establimendu zoin nahi / bethi dathor berant eta dirau guti. "Tout établissement" . Gy 151. Phetilú zénak, Barkoxéko bedezí famatik, baziá bedezí zuñek náhi beno hobéki Barkoxtárrèn kunfidantxá. Lrq Larraja RIEV 1935, 143.
    azpiadiera-1.3
    (Sin sust.). " Zoin nahi berdin zaut, n'importe lequel m'est égal" H (s.v. nahi).
    Hitz horik zoin minzarajez erran behar dira? --Zoinzaz nahi. Bp I 61. Pundu horietarik zointan nahi erreflexione seriosik egitia azki duzu. AR 129. Alde batean eun milloi gizonen buru dan Mac-Kinley eta bestean berreun bat Leaburuarren agintari Juan Joxe, zein nai autatzeko, esan balezaizute [...] angoa utzi ta gure gizon au ar zazu. A Ardi 59.
    azpiadiera-1.3.1
    (Con beste ).
    Ez behar bada, besterik baino garrantzitsuago delako beraz [aho hizkeraren azterketa], baizik eta beste zein-nahi baino presakakoagoa dugulako. MEIG VIII 107.
    azpiadiera-1.4
    (Con subj.).
    Zein nahi etxetan sar zaitezten, berehala errazue: "Bakea dela etxe huntan". He Lc 10, 5 (Lç zein-ere etxetan ). Franzes hun guzier, zein nahi kondizionetako izan diten. (1793; in MEIG I 252 ). Gainerakoan, zein nahi prestugune ukhan diezazun, etzare egiazko prestua. Dh 237. Zein nahi bilkhua izan dadin, ala ienerala, ala partikularra, deus ezin khanbiatuko da erregelamendu huntako artikuluetarik. JesBih 426. (390 zoin nahi) Ez dut uste baden nehor, zoin nahi sinheste eta zoin nahi sortzetarik izan dadin, heien obra sainduak goraki aithortzen eta laudatzen ez dituenik. Prop 1880b, 168. Eriari, zoin nahi izan dadin, laketago zako bertzalde, iguzkiko berogiaren pereka goxoa. JE Bur 187. [H letra] bi bokalen artean, zeinnahi direla. MIH 100.
    azpiadiera-1.5
    (En Etcheberri de Sara y Arbelbide hay lo que parece ser un cruce entre edozein y zeinahi) v. edozein.
    Zeinetan manatzen baitzuten [...] etzedila egin testamentik, ez kontraturik, [...], ez eta ere edo-zein nahi iskiriburik batere, Erromakoaz bertze hitzkuntzetan. ES 401. Asko da erraitea alferra dela, hartaz edo zein-nahi gaixtakeria sinets dezagun, dio Axular zuhurrak. Ib. 183. Eskuara baizik ez dakienak ez du asmatzen ahal, bertze edo-zoin nahi mintzaien aldean zer esku-gaina dagokan Eskuarak. Arb Igand 32.
    sense-2
    2. (Con adj.). Por muy... que.
    Zein nahi ona eta Saindua izan dadin beraz berzenez zuen bizitzeko manera [...] etzarete gutiago kondenatuak izanen Jainkoaren jujamenduan. CatLav A, 2r (V 3). Ez duzue ikusten untziak ere, zeiñ-nahi handiak diren eta haize hainitzez bulkhatuak diren, lema xume batez eragiten zaiela, gobernatzen duenak nahi duen alderat? He Iac 3, 4. Jakin zazu bada, zein nahi handi eta handiago iduri dakizun bekhatua, etzarela oraino nihondik hurbiltzen ezagutzera berenez zer den haren beltztasuna. Dv LEd 129 (Cb Eg II 68 andiago ta andiago pekatua zuk pensatu ta ezagutuagatik).
    sense-3
    3. "Elección, aukera, zein nai o gura " Añ. "Opción, [...] (V) zein gura, (G, AN) zein nai " Ib.
    azpisarrera-1
    ZEINAHI BAITA (zuinahi beita S ap. A; zuñ-nahi-beita Dv (S)). "Zuin-nahi beita (S), cualquiera" A.
    Etzitiala fida zure jakitian, ez zuñ nahi beita gizonen adrezian. Mst I 7, 1. Amurio, eta enjogidüra düzünaren araur, haboro, edo aphürrago zuñ nahi beita gaizari estekatzen zira. Mst III 27, 1.
    azpisarrera-2
    ZEINAHI DEN (Acompañando a un sust.). Cualquier. "Zein nahi den, quel qu'il soit" H (s.v. nahi). "Zein-nai (V, G, AN), zein-nahi, zein-nahiden (Dv), quienquiera, quienquiera que sea" A. "Zeinein (Ae), cualquiera (contr. de zein nai den)" Ib. "Zoinaiden (Sal, R), cualquiera" Ib. v. ZEIN ERE DEN.
    Dadiñ ene fedearen, bethi borthitzgarria, zeiñ nahi den atakaren, defensatzat iarria. Arg DevB 203. Espainiara edo Indietako zein-nahi den partetara. ES 399. Etzaitezela segura zure jakiñean, ez eta zeiñ nahi den gizonen prudenzian, antzean, edo fexotasunean. Ch I 7, 1. Zeiñ nahi den munduko ontasunentzat duzun amudio desordenatua. Ch III 53, 3. Behiñere deus gorde gabe, edo ahalkeria triste eta damnagarri batez, edo bertze zeiñnahi den arrazoiñez. He Gudu 118. Egia du eztala Jaungoikoarendako gauza inposiblerik, konberti diatekezu zomaiden bekatari. ZarSerm 164. Etimologoak, zeinnahi den hizkuntzatan, zedarri jakinak ditu. MEIG VII 94.
    azpisarrerakoSense-2.1
    (Con bertze ).
    Ez dezazula utz bihotza erortzera izialdura funts gabeko batez, ez eta bertze zein nahi den arrozoinez. He Gudu 100.
    azpisarrerakoSense-2.2
    (Con el sust. intercalado).
    Batak estimatzen du egun bata berzea bainoago, eta berzeak estimatzen du bardin zein egun nahi den, batbedera biz segur bere konszienzian. Lç Rom 14, 5.
    azpisarrerakoSense-2.3
    (Con subj.).
    Jainkoa maite duena gogotik lothu behar zaiote gauzarik gaitzenei, eta gogorenei, eta zeiñ nahi den trebesia gertha dadiñ, eztute behar apartatu bere amudiotik. Ch III 5, 8. Baiñan nor nahi denek ofensa dezan, zeiñ nahi den denboraz, edo zer nahi den maneraz gertha dakion atsekabe hura hartzen du bethiere esker onez Jainkoaren eskutik. Ch III 19, 3. Ordean zein nahi den fermua izan dadiñ hartzen dugun deliberazionea, ez dezagula hau har bitoria batentzat. He Gudu 171. Bethi etsaiaren beldur dire, zeiñ nahi den flakoa, eta zeiñ nahi den urrun izan dadiñ. Ib. 124. Zein nahi den herritako, ala kondizionetako, zein nahi den hizkuntzetako, edo errelijionetako den, bethi zor diozu amodioa. Brtc 206.
    azpiadiera-3.1
    (Con beste ).
    Bekatu orijinalein ekentzeko eta bertze zeinein izan dain bateiatzen denein beitan. CatAe 54. (CatSal 55, CatR 55 zoinaiden)
    azpisarrerakoSense-2.4
    ZEINAHI ZEN.
    Behar zuen barreneko dolore hura eta urrikimendua zenbait oferendaz eta sakrifizioz, eta ez ez, zeinetzaz nahi zen, baina hartako eskiribuz ordenaturik zeudezinez, deklaratu eta eman aditzera. Ax 525 (V 338).

    zeinahi

    zeinahi
    << zehe 0 / 0 zer >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper