OEH - Bilaketa

1424 emaitza ahal izan bilaketarentzat

Sarrera buruan (4)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 burlatu.
tradizioa
Tr. No lo hallamos en los suletinos, y es poco empleado en vizcaíno; aparece desde los primeros textos pero se hace menos frecuente en el s. XX. En DFrec hay sólo dos ejs. v. BURLA EGIN.
sense-1
(SP, VP 10r, VocBN , Hb, Foix ap. Lh.) .
(Con aux. intrans. unipersonal; gralmte. acompañado de instrumental). Burlarse. "Illudere, deridere, burlatze " O Not 49. " Burlatzea norbaitez, se moquer de quelqu'un" SP. "Juguetear" VP . "Moquer, se moquer, moqué" VocBN . "Se moquer" Lh. Tr. Sobre todo septentrional y alto-navarro; hay tbn. un ej. en Soroa.
Uste diat eskuiarki ez izala burlatzen; / gizon hunek orai nuia heben laidoz beteren? E 173. Heuskaldunak mundu orotan preziatu ziraden, / bana haien lengoajiaz berze oro burlatzen. Ib. 257. Onezkero ez ditezen / amoreagaz burladu. Lazarraga A, 1154r. Gauza sainduez eta Iainkoari ukitzen zitzaizkonez burlatu naiz. EZ Eliç 143s. Burlatzen naiz Garibaiez / bai halaber Etxabez, / zeñak <-n-> mintzatu baitire / erdaraz eskaldunez. I. Claveria ( in EZ Eliç XVIII ). Baldin aurkhitzen ezpadu nondik itzul, hartaz burlatzen dira etsaiak eta irriz dagozka. SP Phil 132 (He 135 hirriz dagozko ). Burlatu behar da haren ahal guziez. Ch IV 10, 2. Eta burlatzen ziren hartaz, bainan hark guziak khendurik, hartu zituen neskatxaren aita eta ama. He Mc 5, 40 (Lç irriz zeuden harzaz, TB hartaz trufatzen ziren, Dv, IBe irri egiten zioten, Ol ixeka zegioten). Goliathek ikhusi orduko Dabit, burlatu zen hartaz, erraten zioela: zer egin gogo duk? zer? makilla batekin heldu haiz ene gana? Lg I 279. Burlaturen dire hartaz; izanen da azotatua eta thuz estalia. Lg II 210. Burlatzendá bano sazerdóteas. LE Prog 108. Hik ordean, Jainkoaz burlaturik, / urratu duk haren ordenantza. Iraultza 19. Burlatzen dire etsaiez. Monho 96. Eternitate guzian burlatuko nuk hire nahiez. Dh 159. Nere handitasunaz ta bothereaz atrebituki burlaturik. Ib. 146. Beldurrez mundua nitaz burla zadin. MarIl 129. Jainkoaz burlatzea. Jaur 194. Eta oillarra haren lotsaz burlatu zen, / bere baithan asko hirri egiñ zuen. Gy 138. Erretira zitezte; ezik neskato hori ez da hila, ez da lokhartia bezik. Eta yende horiek burlatzen ziren hartaz. SalabBN Mt 9, 24 (Echn burlatzen; Hual burla egiten). Ez duzue ikusten burlatzen garela zuetaz? Hb Egia 56. Eta Jesus atzamana zeukaten gizonak, burlatzen ziran beragaz eta golpatzen zuten. Brunet Lc 22, 63 (Oteiza burlatzen zuten; Lç, He, TB trufatzen, HeH eskarniatzen). Bai e? Eta justiziyaz orrela burlatu? Sor AKaik 134. --Nitaz hirri egin nahi duzu. --Ez haurra, ez naiz zutaz burlatzen. Lap 59 (V 30). Utzazu Ama-Birjina, hartaz burlatu gabe. Barb Sup 58. Zure puska horiek har ginezazke gogo onez, Joan-Eder... --Burla zaite, burla... Ib. 26. Bere zorigaitzaz burlatzera. Mde Pr 80.
azpiadiera-1.1
(Lar, ) .
(Con aux. trans. bipersonal). Burlar, escarnecer; chasquear, engañar. "Burlar" Lcc. "Burlando, burlaitan " Ib. "Burlar" y "escarnecer" Lar y Añ. AxN explica musikatzentu, eskarniatzentu (562) por burlatzeintu. Tr. Documentado en textos septentrionales (no suletinos), alto-navarros y guipuzcoanos. No hay ejs. vizcaínos.
Ez ahal naute burlatu / hirur nola hirurek? / Bere hitzak idukitzen / dituzte erregeek. EZ Noel 73. Erioak anima ateratzen balit, zer esango nuke munduko onra ta ondasun, nere biotza lotu [...] zutenak gatik. O zeñ burlatua arkituko nintzakean! Cb Eg II 84. Blasfematzen düte eztakitenaren kontra, mespretxatzen, bürlatzen düte egündaiño endelgatü eztütena. CatLan 3. Ala nola zégon Kristo judiogáien érdian burlatuzuteláik, alá atratzendúte sazerdótea zenbaitek irri egitekó. LE Prog 108. Uste badezu [...] nai dezun guzia iritsiko dezula gogoak ematen dizun denboran [...], burlaturik arkituko zera. Gco I 387. Eta Jesus zeukaten aiek burlatzen zuten herituaz. Eta begiak itxi zioten, eta heritzen zuten arpegian. Oteiza Lc 22, 63. Mundu guziak [...] burlatuko du heien trionfa faltsu eta banoa, ikhusiz suplizio eternaletarat kondenatuak direla. Jaur 109. Batek ezagutu zuen: / eta bertan izatu zen / burlatua, xistutua, / trankatua, yokatua. Gy 206. Ona sartu da etxean hebreotar gizaseme au gu burlatzeko. Ur Gen 39, 14 (Urt musikatzeko). Oihuz eta triunfaz, eta zure burlatzeko diotela: Hunetaz orai nahi duguna dezagun egin. Dv LEd 215. Eta buruzagiek burlatzen zuten [...], ziotelarik: Atheratu ditu bertzeak; bere burua athera beza, hori balinbada Kristo. Dv Lc 23, 35. Zeuta aldean burlatzen zuten / marruekoak española. Afrika 140. Herodes, ikusten zelarik burlatrik magoez, enojatu zinuen lazki. Samper Mt 2, 16 (Hual burlatruk maguenganik, Echn magoez burlatua). Yesusen harmada xutik eta bizi dabil orotan; ehoa, burlatua, laidoztatua mendez mende, bainan bethi nihoiz baizen oso, handi eta handiago. Hb Egia 92. Badoha paganoa, bainan hasarre Franzizkoren kontra, ustez burlatu duen Franzizkok. Laph 217. Tunika zuri penagarri bat / jantzi ziyoten soñian, / azotaturik burlatu zuten / berak nai zuten añian. Xe 365. Zenbat izkribu eta gazeta tzar [...] Erlijionea eta haren mixterio sainduak burlatzen dituztenak. Lap 27 (V 16). Zitalen antzera / Pello burlatzera, / saiatutzen zera. AzpPr 76. Ezkurre ere azkenian / Lazaro burlatzen, / allegatzen zenien / ogi eske Aldatz-en. EusJok 76. Erodes koitadua / burladu zaitue; / Erregiak juan dira / zeu ikusi gabe. Balad 196.
azpiadiera-1.1.1
Instante aietan [...], noiz geienetan Jaungoikoa, Beraz burlatu zutenaz burlatzen dan.Arr May 93.
azpiadiera-1.2
(Con aux. intrans. bipersonal).
Zergatik asaldatzen zarete eta zaudete marraskaz? Neskatxa ezta hila, bainan lo dago. Eta burlatzen zaizkon. HeH Mc 5, 40.
azpiadiera-1.3
(Con aux. trans. tripersonal). Cf. LexBi: "Burlar, en castellano se usa más bien por chasquear, eludir, etc., y aquí por insultar, pero sin injuria ni ataque a la honra. Chancearse o aplicar ciertos motes que no agradan, ¡Ya verás... Si me burlas otra vez Mochoco... te machaco!".
Karkaba baten eguan Job, gorputz usteleti teila zati bategaz arrak kenduten zitubala ta emaztia berari burletan eguala. fB Ic III 266. Baldin ukitzen badit nere aitak eta ezagutzen banau, bildur naiz uste izan ez dezala burlatu nai izan diodala. Ur Gen 27, 12 (Ker iruzur egin). Esne kentzen asi az / arro eta mañez, / iñori burletako / uste ta alegiñez. Enb 161. Ikusiko dogu urrengoz burletan deutsienean! --esan eban Juanitok, ukabilla jasoaz. Bilbao IpuiB 42.
burlatu
<< burfudia 0 / 0 burubero >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper