Harremana

    OEH - Bilaketa

    123 emaitza aberastasun bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    handitasun.
    tradizioa
    Tr. La forma handirasun (por disimilación debida a la proximidad entre dos oclusivas apicales, d-t ; v. tbn. handidasun ) se documenta en Leiçarraga, Materre, Haramburu, Axular y en los refranes de Isasti, y handiresun en Pouvreau, coexistiendo en todos estos autores con handitasun; handidasun se encuentra en Argaignarats. Parece que se da una cierta especialización de significado; así p. ej. en Axular handirasun significa 'honor(es)', y handitasun 'grandeza, magnitud' y 'excelencia'. En DFrec hay 10 ejs. de (h)anditasun y 9 de (h)aunditasun.
    sense-1
    1. (V, G, AN-erro, L, BN; SP, Urt Gram 40, Ht VocGr 368, Lar, Añ, Dv, H), handitarzun (S; Gèze, H (-tzun)), haunditasun (V, G, AN; Lar, VocB ) Ref.: A (anditarzün, aunditasun); Lrq (handitarzun) .
     Grandeza, gran tamaño o magnitud, cualidad de grande. "Grandeur" SP, Ht VocGr 368, Gèze, Dv. "Grandeza" Lar, Añ. "Magnitud" , "grandor" Lar. "Grandeur en dimensions, état de ce qui est grand en volume. [...] Bekhatuen handitasuna, la grandeur, la gravité du péché" H. "Taille, grandeur en dimensions. (Ce mot n'a aucune autre acception dans la Soule N. O., et, comme la plupart des mots en tarzün, il est peu usité et peu affectionné par ceux qui connaissent vraiment leur langue)" Lrq. AxN explica multzutasunean (204) por anditasunean.
    Eta [dakizuenzát] zerik den haren botherearen handitasun exzelenta sinhesten dugunotara. Lç Eph 1, 19 (He, Dv handitasun; IBk Haren ahalmenaren haundia). Neure bekatuen itsusitasuna, handitasuna eta pisutasuna ezaguturik. Mat 234. Ifernuaren handitasunaz. EZ Man I 96. Bizitzen diren gauza guztiek, badute bere neurria bere handitasunean, eta bai ttipitasunean ere. Ax 118 (V 78). Bentaja egiten dabena fin baga ene pekatuen grabedade eta anditasunari. Cap 117. Etzaitezila urguillu zure gorputzeko handitasuna edo edertasuna gatik. SP Imit I 7, 2. Non ezpaita moienik letra hontan ezar ahal dezadan punizione iusto haren handitasuna. Tt Onsa 3. Akzidenteak dirade ogiaren kolorea, usaia, saborea, figura eta kantidadea, au da, anditasuna edo txikitasuna. OA 47. Irugarrena animoaren anditasuna. Iraz 46 (cf. infra BIHOTZEKO HANDITASUN). Desiratzen bait dute hobeki ezagutzea [...] miserikordia dibinoaren handitasuna. He Gudu 32. Nun zureganako amuriuaren handitarzünak nihaurganako sendimentia gal erazi dizadan. Mst III 21, 3. Zure piedadearen aunditasunaz batean. Cb Eg III 268. Antzeak konplitu zuen gorphutzeko handitasunaren eskasa. Lg II 216. Zerbitxatzen dügün Nausiaren Majestatiak, eta hitzemaiten dauzkigün errekonpensen haunditarzünak. CatLan 108. Nork ezagutuko du zure zaurien handitasuna! Brtc 248. Bekatuaren anditasunari eta bekatarien egin-ahalari begiratzen diola. Ub 209.
    (ss. XIX-XX) Ezagutzeko bekatu onen anditasuna, ta dakarzen animako kalteak. Mg CC 252. Damubaren sendotasuna ez daguala negarretan, ta bai pekatubari jakon gorrotuaren anditasunian. Mg CO 66. Ezta izan kreatura guzien artean Maria Santisimaren onziaren zabaltasunari edo anditasunari allegatu zaionik batere. Gco I 461. Komunioko Sakramentuan ematen diezte anima onai atsegin garbien tanta batzuek, emendik igerri dezeen zerukoen anditasuna. AA I 414. Billdurtuten ez ebeenik Goliaten anditasun, indar ta armaak. JJMg BasEsc 176. Aserraturik zengozan egin eutsuzan gatx eta kaltien anditasunagaz. Astar II 114. Jauna, argi zazü ene espiritia, eta ezagüteraz itzatazü ene falten khuntia eta handitarzüna. UskLiB 21. Aithor dezagun gaitzaren handitasuna, eta erremedioaren ezin bertzeko beharra. Jaur 147. Arritu dira [Erraldoi Euskaldun] beraren anditasun oi ez bezalakoaz. Izt C 453. Gaztelatik ekarten dan [txitxirio] oberenari ezertxu ere zor ez diona, ez anditasunean, ez biguñtasunean, ez guritasunean eta ez gozarotasunean. Ib. 30. Ez dute orok [ile-izarrek] itxura bera; bainan ez da horri sobera begiratzeko; handitasunean da guzia. Dv Lab 248s. Nork konpreni ahal diro zure amorioaren handitarzüna! Ip Hil 236. Emakuma gaztea / eder ta prestua, / anditasunezkoa / zan bere taiua. Azc PB 304. Zeru goi urdiñaren anditasun ta apainduriak ikustean txit lotsaturik baleude bezela. Ag G 11. Ta naigabearen aunditasunez odol-izardia ateratzen zaio. Inza Azalp 61. Orra or nire / Oben larrijen / Aunditasuna. Enb 104. Nok, baña, ondo neurtu ete dau / zure biotzan anditasuna! Ib. 142. ortan berean ageri da aren adimenduaren egiazko haunditasuna. Zub 46. Eurok baño ziertuago dakiz ondiño beste egi goragoko batzuk, ulertuten ezpaditu bere, neurri bagako anditasunekoak direalako. Kk Ab II 114. Gure Euskaltzaleak oraindik aren aunditasunetik urrutitxo dago. Ldi IL 169. Zugaitz onen aunditasuna zenbaterañokoa dan ikusteko. Munita 100. Itxas-oboa bera txiki iduritu zitzaidanan, eta etzidanan eragin [Bolibiko zabaldiaren] aunditasun onek aiña. Or QA 50. Baztergabearen indarra du Parisek. Uriaz nausitu ezin ditekeala dirudi, aunditasuna dario orotatik. Txill Let 114. Aren aunditasunezko itsasontziek ez oi dute zabalagoa izaten. Anab Poli 39. Plaza aren aunditasunaz arritu nintzaion. Anab Aprika 97. Artikutzaren aunditasunez / gogoratuko zerate, / neurri oietxek euki biaitu, / neri ala esan dirate. Uzt Sas 283. Igandearen haunditasunean galdu egiten naiz. Lasa Poem 83. Bein bakarrik aitatzen da aren izena kondaira guzian, aunditasuna ta egia, biak batera, dituan kondaira artan. " Aquella tan grande como verdadera historia" . Berron Kijote 228. Gain oietatik begiratuz, obetoago ikusten dezu izadiaren aunditasuna. Etzerala zuk uste bezin aundia. AZink 145.
    azpiadiera-1.1
    (Urt I 496, VP, H), handidasun, handirasun, handiresun (SP A), aunditasun (V-gip ap. Etxba Eib). Grandeza, dignidad, excelencia. "Alienum est dignitatis, presunaren handitasunari gaizki dagóka " Urt I 496. "Majestad, dignidad" VP . "Gallardía" Ib. 43r (Requejo traduce "praestantia, excellentia"). "Majestad, dignidad" Ib. 4r. "Grandeur, état de ce qui est grand en dignité" H. " Handiresun, magnificencia (SP)" A (aunque en Pouvreau aparece sin trad.). " Aundixak euren aunditasuna txikixeri zor detse " Etxba Eib. .
    Zu dignitate eta handirasun horretan ezarri zaituen Iaunaren zerbitzatzera haizu garentzat. Lç Ins F, 8r. Zure adinarekin zure handirasuna eta puisanzá emendatuz. Ib. 8v. Obraren handitasunera eta dignitatera behatzenago duzularik ezen ez translatazalearen inperfekzionetara eta xipitasunera. "Grandeur & dignité" . Lç Dedic * 7r. Ni andi asko banaiz ene anditasun onek estrauko orri gaitzik egiten. (Larrasoaña, 1606). ReinEusk 116. Zu Iainko handia, eta handitasuna bera zarelarik, nahi izatu duzu guztiarekin ere zeure handitasuna beheititurik, gure haragiaren flakotasunarekin iuntatu. Mat 275. Dirugabeko andirasuna, su bagerik berzuna. "Sin dinero grandeza, es como el badil sin fuego" . RIs 25. Zure handitasunaren ere beldurtasuna / Bitz diezadazu, Iainko, ahal handi duzuna. EZ Man I 39. Lorifika beza zure handitasuna. Harb 266. Miserikordiaz soilki eta bakharrik, iustiziaz konturik egin gabe mintzo denak, eztaki zer mintzo den, eztu halakoak iustiziaren handitasuna ikhusten. Ax 139 (V 91). Zure ezin erranezko handitasuna gatik. SP Imit IV 17, 4. Sakramentu Sainduaren handiresunez, eta Apezen abantaillaz. "De diginitate Sacramenti" . Ib. 5, tí. Zer ematen othe darot, / Inperia dudanak: / Pena gehiago darot / Haren handidasunak. Arg DevB 97. Gure arimaren noblezia eta handitarzuna. Tt Onsa 107. Zer handitasun ahal duket / Irabasteaz mundua, / Eta jaun puxant izateaz, / Baldiñ ezpadut zerua? Gç 202. Zelia, zoin baita egiazko lekhü saintia, zointan baitago Jinkoa bere handitarzünareki. Bp II 50. Merezimenduen handitasuna, Erregezko juzkua, dio Casidorok. "Pompa meritorum" . ES 178. Sakramentu onen exzelentzia edo anditasuna zer dan ezagutzeko. OA 153. Sainduak elkharrekiñ konparatzen, eta hekien handitasunaz edo xumetasunaz ihardukitzen. Ch III 58, 7. [Izen onek] adierazotzen digu Jaungoikoaren ama bere aunditasun ta doaiñ guziakin. Lar SermAzc 45. Irakurri ere badet oarrez ta arretaz zure eskuskribatua: eta ikusiaz, ta erabiliaz, are geiago ezagutu det lan onen anditasuna. Lar Carta a Mb 277. Altxa dadiñtzat berehala Jaiñkoaren handitasunak kontenplatzera. He Gudu 128. Zure handitarzünaren tenpluan deus eztadin ediren, zure majestatiaren begiak ofensa ditzakianik. Mst III 59, 4. Ontasun zuk pensatu al ori guzia, gure Jaungoikoaren Ontasun, ta Aunditasunaren aldean, ezer ez dala. Cb Eg II 32. Bertze aldi batzutan igaten zen predikatzeko alkhirat handitasun eta maiestate gehiagorekin. Lg II 227. Mugarriztatua, maillegatua da mundutarren handitasuna. Mih 54. Dunoiseko kondia Frantziak zor dereioana bere handitarzüna. Egiat 276. Jainkoaren eskuiak aditzera ematen digu Jesu-Kristoren diñatasun ta anditasun ezin goragokoa. Ub 134.
    ( s. XIX) Nolako janzi humillarekin ez dago Jesus Ostia santuan bere Anditasuna estaltzen duela? Mg CC 229. Jangoiko Sakramentaduaren Anditasun adoragarria. Añ LoraS 57. Bigarren etorreran agertuko da mundu guziaren Jaun eta Juezari dagokan anditasun eta gloria guzian. AA III 465. Baina onen [Platon, Likurgo, Dario, Brutoren] anditasuna, ariazko sustraijak eukazan legez, lelengo aixiak itzuñi eban luurrera. fB Ic II 286. Bere anditasunaren lotsagarritzat eukan agintari edo Enperadore arek Kantauriko lur puskia bere menpera ez egotia. Astar II V. Zure izaite soberanoaren handitasunari homaia bihurtzeko. JesBih 446. Orotan Mariaren izen loriosak dakharke handitasunaren seinale bera. MarIl 102. Gauzarik txikienetan ikusten da ongiena Jainkoaren anditasuna. It Dial 23 (Ur, Dv (h)anditasuna, Ip handitarzüna ). Berbera jatsiten da zerutik lurrera zuek askatuteko neurrijak artutera: eta, o zelako anditasun arrigarrijagaz! Ur MarIl 21. Ez edertasunak, ez handitasunak, / Ez prestutasunak, ez gaztetasunak, / Deusek ez detzake hek salba garabik. Gy 168. Atzenean eman ziozkan [...] egun batean ain anditasun arrigarriarekin Israeltarrai itzez esandako bere amar aginteak. Larz 79. Kristok erakusten du handitasun bera dutela gizon eta emazteak, elkharren lagun direla. Hb Egia 66. Erregiñak berak, bere izenagaz jaretsi izan dau lelengo Isabelen anditasuna. (1859). BBatzarN 183. Eskumakilla bat, zeñetan edertasun eta anditasunak erakusten ditubezan bere aberastasunak. " Magnificencia" . (1866) Ib. 233. Haren arropak aphezguako handitarzünaren markak. CatS XII. Bedeinkatua, Jauna, zeurorren anditasuna, / Ainbeste kalten, ainbeste gatxen ondorean. AB AmaE 441. Gaurko kantuan goratu nai dot / Zugatzen anditasuna. Ib. 464. Bere aunditasun guzian sultanak iduki nai izan zuan Santu umill biartsua bere aldamenian. Bv AsL 217. Aurkituko dugu hortan, Jainkoaren beraren lekukotasun bat bezala, gizonaren handitasuna frogatuko daukuna. Lap 113 (V 53). Heieri junta diozozue khar eta atentzione handiagoko bat, bestaren handitasuna eta egunaren obligazionea dela kausa. Arb Igand 180. O! Zeinbat anditasun, zeinbat lotoskinde, zeinbat arimako samurtasun egoan Iaunaren etorrera onetan! Ag AL 89.
    ( s. XX) Zeruan, Jaungoikoaren aur autatuen gozategian agertuko da jauna bere aundittasun, edertasun, aberastasun eta maittagarritasun guztian. Inza Azalp 138. Baña orain egitera zoazen lenbiziko jaunartze ospatsuari etzaio orregatik bere aunditasun ta oroigarritasuna gutxitzen. ArgiDL 126s. Jaiei aunditasuna emate arren Udal guziak azaldu bear lukela. Lab EEguna 77. Ta zer esanik ez dago Jaungoikoaren itzal ta aunditasunari dagokiona. Ib. 107. Egiz, Yaungoikoaren / esku ta aunditasuna / ote-dituk or goitik / sumatzen bertago? Ldi BB 18. Zer dauko zer-ikusi nire zergarijaren astuak jauregi onetako andittasunaz? "La grandezza della mia corte" . Otx 15. Oitua nago lanian, aunditasunerako ametsik ez det. ABar Goi 36. Ordun Moxek esan zion: "Erakutsadazu, arren, zure aunditasuna". Ol Ex 33, 18 (Dv gloria, Ker aintza). Ta itxasoz ibillita arkitu zuten beren aintza ta aunditasuna. SMitx Aranz 229. Gure erriaren ospe eta aunditasunerako. Bilbao IpuiB 209. Tarte ori alik eta oberenik bete zuen Sokratek, oi zituen elkar-izketaz, une larri artako anditasunak eraginda. Zait Plat 104. Zer dela ta gizon arruntari azaltzen zaio jakintza aunditasun eta jauntasun bildurgarri orrekin? Vill Jaink 128. Burua gradoek eta handitasunak xoratua. JEtchep 89. Gizonaren bizitzako aunditasuna. Eta miserija. Alzola Atalak 96. Musikan zure aunditasuna / an bai nabarmentzen zala! Olea 214. Lore-illak du guk esan ezin / gentzaken aunditasuna. Uzt Sas 331. Ez nuan gutxiago espero berorren aunditasun ortatik, ene Jaun. "De la gran magnificencia vuestra" . Berron Kijote 49. Jazo zana ikusirik, plaka barria ipintea erabagi eban udalak. Eta ordukoa anditasunez ipiñia izango zan. Etxabu Kontu 62. Ezin uka daiteke sorkari horien handitasuna. MIH 174. Batzuek Cesaren handitasuna miretsiko dute, besteek etsaien ausardia. Ib. 315.
    v. tbn. Hm 41. Mb IArg I 150. Brtc 90. Monho 108. Gco II 9. Arr GB 138. Jnn SBi 4. Azc PB 42. Etxeg in Ag AL 6. Itz Azald 37. GMant Goi 83. Handitarzün: FPrS 10. Aunditasun: Ir YKBiz 249. Or Aitork 340. BEnb NereA 194. Gazt MusIx 168. Etxba Ibilt 482. Ataño TxanKan 166.
    azpiadiera-1.2
    (Urt I 496), handirasun (Urt I 160), haundirasun (Urt II 26) .
    (Pl.; a menudo con matiz peyor.). Honores, cargos importantes, etc. "Serius honores adhamare, handirasunak beranduegi billhátzea " Urt I 160.
    Halakoak dira munduko onhasunak eta handirasunak Iainkoa gatik uzten dituztenak. Mat 156. Gaixtoak munduko banalorietan, ponperietan, bonbazietan, eta handirasunetan hartzen du atsegin eta plazer. Ax 502 (V 324). Baiña hi handi ni handi hisikaturik egoiteak, handirasunetan egoiteak, amorerik ez emaiteak, gibelatzen du nehork egin nahi duen ontasuna. Ib. 295 (V 196). Ordea behazazu zeruko ontasunetara, eta ikusiko duzu oraiko handiresunak eztirela deus ere. SP Imit I 22, 2. Mundu hunetan hanbat handiresun emaiten bazaie banaloriazalei. SP Phil 131. Iainkoak goitituko gaitu handiresun guziz handietara. Ib. 188. O Iauna zertako othe, / Goraturik fortunez, / Mundu huntan nauzu bethe, / Hanbat handidasunez? Arg DevB 57. Mundua, o mundu itsua! / O handitasun ezdeusak! Gç 103. Ezen mundu huntako loria, ohore, eta handitasun guziak eztire banitaterik eta erhokeriarik baizen. Ch III 40, 6. Bere ondasun, da anditasunak, senideak, eta gurasoak, bai ta orien memoria ere, pozik larga zituena. Cb Just 9. Erranik heldu garen gauzek erakharri behar dituzte gure bihotzak arbuiatzerat munduko handitasun guziak. Lg I 338. [Birjinaren] handitarzünez sendimendü gora baten ükeitia. CatLan 76. Dakigü sortzepen apalenetik handitarzün handienetara heltü direnak. Egiat 243s. Daukazan anditasunak gaitik: bada da Aita Jainkuaren Alaba maitatua, Semiaren Ama, ta Espiritu Santubaren Egoleku edo tenpluba. CrIc 177. Zerren munduko anditasunak, ondasunak eta atsegintasunak ezertan ez dauzkat. Gco I 421. Zeinaren aldean munduko goratasun, handitasun, distiadura guziak ezpaitire herrautsik eta itxurapenik baizen. Dh 183. Mundubak eskiñtzen eutsazan honra, entzute, ezkontza, aberastasun ta anditasun guztijak. JJMg BasEsc 224. Despreziatzen direlarik [mundu] aren anditasun eta banidadeak. "Sus pompas y vanidades" . CatB 78. (tbn. (h)anditasun en CatLuz 26, CatAe 62, Legaz 49; anditarzun en CatSal 63, CatR 63) Irakurri liburu onak, batez bere Marijaren anditasun, ta guri egin deuskuzan mesediak adierozoten dituezanak. Ur MarIl 102s. Oi munduko gauzak, gauza hutsak zirela! Hango handitasunak, hango larderiak, haize ufano enulak! Dv LEd 227. Nola bere biotza beti aunditasun billa, ta bere burua nundik nora agertuko zuan zebillen. Bv AsL 31. San Jorgeko Ama Birjiñaren aldarearen oñean lurra eman zegiotela, baña gauez eta iñolako anditasun eta ponpa gabe. Arr May 196. Mariaren laidorioak khantatzera, haren handitarzünez eta berthütez mintzatzen entzütera. Ip Hil 2s. San Ignazio Loiolakoa, Jaungoikoagana biurtu baño lenago zan munduko atseginen eta anditasunen zale eta maitetzalla. Itz Azald 128. Goxetik gabera ondasunez eta andittasunez beterik bere buruba aurkitzen dauan dollorra. Otx 118.
    v. tbn. Mih 45. Astar II 32. Hb Egia 43. Handitarzun: CatS 97.
    sense-2
    2. (Lar, Añ), haunditasun (Urt I 545).
    Tamaño, magnitud. "Altitudo" Urt I 545. "Grandor" Lar. "Magnitud" Lar, Añ.
    Eta nork zuetarik artha ukhanez eratxeki ahal diezakeo beso bat bere handitasunari? Lç Lc 12, 25 (He thailla, TB tailla, Oteiza, Brunet luzetasun, Dv irazki). Eta nahi kanporat idoki bertze piezato bat, zoiñen handitarzuna oro zerraturik baitago esku bat paperen boluman. Tt Arima 8. Gure sendimentier ageri diren xuritarzüna, biribiltarzüna, handitarzüna, figura eta gozoa. Bp I 69s. Begia ezda kanika bat baino gehiago; nola betan, nahasdurarik gabe elkharrekin, hartzen ditu hainbertze gauza bere handitasun, itxura, toki eta eremuekin? Hb Egia VII. Urtharazten da kasola batian burra puxka bat, arroltze baten handitasunekoa. ECocin 42. Gipuzkoaren edamen edo aunditasuna zenbat da? IPrad EEs 1915, 87. Aldija aurrera joian, eta arrak azi ta azi, urte batzubetan eldu ziran eurai egokijoen anditasunera. Kk Ab I 46. Atezainak apal makurtu behar du haren aldera, ezen bien handitasun-artea asko aldatu da gizonaren kaltetan. Mde Pr 104. Au da arratoien antzekoa aunditasunean. Kolorea gorria. BBarand 51.
    azpiadiera-2.1
    Profundidad.
    Muilla zazu apur bat gora behera uraren handitasunean Irlaren trebesean. "En plus ou moins profond" . INav 77. Ur oen anditasuna da, neguan zazpi orkoro eta lau udan. Izt C 89.
    sense-3
    3. (Añ, Dv), aunditasun, handirasun. Soberbia; vanidad. "Soberanía" Añ.
    Kalitate handitako presunak [...] bere beztiduretan eztute eman behar kuriositaterik, banaloriarik eta handirasunik dela prezioaz, iostesariaz edo koloreaz. Harb 425. Buruko trapua eta gerrikoa oihal beretik egiten zituzten orai euskal herri batzuetan bezala niholatako handirasunik gabe. Ib. 425. Zenbat ere aunditasun eta atseginetan bizi izan baita, bertze ainbertze tormentu ta nigar emain diozue. "Quantum glorificavit se" . Echn Apoc 18, 7 (He handigoa). Adiskidekin ez du handitasunik, / Bainan hargatik, / Ez erran Mariari solas arinik. Elzb Po 191. Biak euren buruaren anditasunagaitik ebiltzanak, Euskalerri maitea aotan artuta. Ag Kr 176. Sunbillan degu aixkolari bat / arronka askorik gabia, / aunditasunik ez du azaltzen / baizikan umildadia. Auspoa 39, 50.
    sense-4
    4. (H).
    Forma de tratamiento honorífico.
    Gure jaun Aphezpikuaren manus irakurri dut [...], eta haren handitasuna seguratu dut [...] guziz orijinalaren gantzudura berezia dela. (In Ch pról. ). O jaun aphezküpü ezinago konplitü zirena [...] haur dükezü zure handitarzünari baizik ezin emaiten den laidorio bat. Mst XI. Zure handitarzünaren begirari eta zerbütxari leial bat. Ib. XIII. Eta azkenian ordenatü erran den Konfrariaren establitzia edo eraikitia, zure handitarzünak plazer dian status edo manien pian. Mercy 12. Ezaguturik gure Errege Jaun Don Fernando zazpigarrenak berorrek irago dituzan lan, eta nekiak, egin dituzan egitandi, edo hazañak, eta bere Anditasunaganako irakutsi daben amodijo erre, eta zinzua. Astar II XIII. Erregeari; Su Majestad: Zure Nagusitza; Zure Aunditasuna. NEtx Nola 11.
    sense-5
    5. (Lar, Aq 880 (AN)).
    Aumento. "Amplificación" Lar. "Acrecentamiento" Aq 880.
    sense-6
    6. Edad adulta, condición de adulto.
    Lurreko bizia haurtasuna da; handitasuna bethiereko bizian izanen du. Hb Egia IX.
    sense-7
    7. Hinchazón. v. 1 handitsu.
    Aunditasun ori kentzeko artu beza, goizean baraurik, osin-ura. Lab EEguna 91.
    sense-8
    8. Enormidad (en sdo. peyorativo).
    Bere aunditasunak aurretik botiaz, kanpo-konzentraziñoetako au eta ori zala, eskerrak Francori, Euskal Erria eta preso gengozanok aren miserikordiz gengozala salbaute... Eta orrez gañera, zer ez eban esan gure erri onen aurka? Gerrika 97.
    azpisarrera-1
    BIHOTZ-HANDITASUN. Fortaleza de ánimo.
    Munduko umeez bezanbatean, hekin kolerak dire bihotz handitasunak, hekin abariziak dire zuhurziak. SP Phil 428s (He 433 bihotz handigoa, Echve Dev 479 animo andi ).
    azpisarrera-2
    BIHOTZEKO HANDITASUN (Añ). "Ánimo, esfuerzo, valor, indarra, animua, biotzeko anditasuna" Añ. "Magnanimidad, biotzeko anditasuna" Ib.
    Iges egiten badeutsa zori onak zuben bijotzeko anditasunari, ez orregaitino makaldu, ez epeldu. Mg PAb 207. Espiritu Sanduaren frutuak dire amabi. [...]. Irugarrena, biotzeko anditasuna. "Longanimidad" . Añ CatAN 64 (tbn. bi(h)otzeko anditasun en CatLlo 84, CatB 81, CatLuz 28, CatBus 37, CatAe 66, Legaz 52, Itz Azald 195; biotzeko anditarzun en CatSal 67, CatR 67; cf. Gco II 86 biotzaren anditasun). [Emakume bat] egitadetan bardinik ez daukana. Ta bijotzeko anditasunian, mundu guztiari zer pensa ta zer ikasi emon eutsana. fB Ic II 285.
    azpisarrera-3
    GOGO-HANDITASUN. Ánimo, empeño.
    Iainkoa zure zeloaz, zuhurtziaz eta gogo-handitasunaz zerbitzatu izanik halakara mansotu eta ematu izan da. Lç Dedic * 5v.

    handitasun

    handitasun
    << handikitu 0 / 0 hankura >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper