Harremana

    OEH - Bilaketa

    5 emaitza abeniko bilaketarentzat

    Sarrera buruan (2)


    Sarrera osoan (3)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    uzki.
    tradizioa
    Tr. Documentado desde Oihenart en textos bajo-navarros, suletinos, salacencos y roncaleses; tbn. lo usan el labortano Goyhetche y, entre los occidentales, Larramendi, Otxolua, Erkiaga y Villasante; cf. además uzpeltz 'culinegro' en Refranes y Sentencias.
    sense-1
    1. (V, L, BN, S, R; Ht VocGr 347, Lar, VocBN , Dgs-Lar 10, Dv (BN, S), H, Zam Voc), uzku (Sal, S, R; Lecl, H (+ -kh- , s.v. uzkuia), Mdg 162), uski (V-ger; SP), usku, uzkai (V-ple-arr-oroz-m), uskoi (V-oroz; Mic 9r) Ref.: VocPir 293; A (uzki, uzku, uzkai, uskoi); Lh; Lrq (üzkü); ContR 522; Iz R 402; EAEL 287 .
     Culo, trasero; ano. "Sieso" Mic 9r. "Le cul" SP. "Culo" Lar, Mdg 162. "Derrière, atzea, gibela, uzkia " Ht VocGr. . "Cul" VocBN y Dv. "Orificio, uzkija " Dgs-Lar 10. "1.º (BN, S, R), trasero, posaderas; [...] 2.º (V), ano" A. "Trasero" ContR 522. "Culo o nalgas" EAEL 287. "Ano" (V-ger). Ib. 287.
    Badiat uzkian zilo bat / beti hire zerbutxuko, / zabalik diat nahi dianian / hantik sudurra sartzeko. AstLas 40. Miraturik nago hanitz / ene populu maitia, / eman diezaziela orori / uzkuti adar bedera. Ib. 28. Orai kokoriko uzkia lurrean, / uzkiz gora gero zangoak airean, / buztana darabilkala / abeniko bat bezala. Gy 308s. Bada nai badun fan uzkiuara, orden gaztiarniara. Mdg 164. Ahotik, / uzkitik, / aingira bezain ixil; / pokerrak, / uzkerrak / barnerat guziak bil... Ox 100. Ostikadea emon eustan uzkian. Erkiag BatB 83.
    azpiadiera-1.1
    (En diversas exprs. y sentencias). " Uzkiari tximikoz ari da (Sc), está pesaroso de haber empezado, por ej., a jugar; está pellizcando el trasero. [...] Uzkian ixtupa ukhan (BN-mix), tener estopa en el trasero, es decir, tener causa para temer" A. " Asto illari uzkutik lasto (R-uzt), asto illari uzkutik zuku (R-vid), asto illari uzkutik olo (Sal), al burro muerto, paja (sopa, avena) por el trasero" Ib. (tbn. en Iz R 402; cf. Vill Jaink 182: "Egungo gure zorigaitzak arintzeko, etorkizuna aipatzen al diguzu, eta etorkizuneko gizadia? Asto illari, uzkutik olo, esaten dute Erronkariarrek").
    Uzkia iztupaz duiana, suiaren beldur. Saug 167. Ximinoak gora iganago eta uzkia ageriago. "Son cul" . O Pr 481. Uzkia arkolaz duena suaren beldur. "Le derrière" . Ib. 536. Ordua gaistoa aientzat, ez gaude gu aek bezala uzkia iñori garbitzen oituak. Lar Fueros 48s. Zuhamuan ziminoa zenbatenaz gorago, hanbatenaz haren uzkia ageriago. (BN). Lander Eusk 1928 (IV) 318. Ziminoa goitiago, eta uzkia ageriago. Zub 67. Anton Pirulero astoan gañan uzkia bero. ZMoso 64.
    sense-2
    2. (L, BN, S; H), uzku (S) Ref.: Lh; Lrq (üzkü) .
     "Le fond, la base de certains objets. Gathelu uzki zabala, écuelle à fond large. Beira baten uzkia, le cule, la base d'un verre" H. "Base de certains objets" Lh.
    sense-3
    3. (BN ap. A ), uzku (S ap. A ).
    "Ojete de la aguja" A. " Orratzaren uzkutik igaran litekek (Sc), [...] se dice de un malvado" Ib.
    azpisarrera-1
    UZKIA ITZULI. "Norbaiti uzkia itzultzea, tourner le cul, le dos à quelqu'un, ne pas l'écouter, l'éviter" H.
    azpisarrera-2
    UZKI-APAL. "(Cul bas). Rase-mottes. Homme de peu de talents" Larz GH 1973, 74.
    Jinkuak daki zer egiteko ükhen dian emazte üskü aphal mihi lüxiarekin. Eskual 25-9-1908 (ap. DRA ).
    azpisarrera-3
    UZKIA URRITU. "(R-uzt), estar de cuclillas; litm., colmar el trasero" A.
    azpisarrera-4
    UZKI-JAUZI. Corcovo. "Üzkü jauzi (S; Foix), ruade" Lh
    Zamaia müthürretik etxekitzen dü [...]; zunbat nahi largo izana gatik eztü bidia oro sobera bere üzküjauzien hezteko. J.B. Mazéris GH 1933, 301. Bederazka dantzari hobexenak agertzen dira: hatsarrian bezañ sentho, üzküjauzik gora eta ahin. Ib. 305. Ogen dü de Gaullek kabastütik etxeki nahi beitü. Hau, artetarik, üzkü-jauzi ari zeio. Herr 26-9-1963, 3.
    azpisarrera-5
    UZKI-JAUZIZ (üzkü-jauziz BN, S). Ref.: A y Lh (üzkü-jauziz). "Dando corcovos" A.
    azpisarrera-6
    UZKI-JAUZKA (uzku- S, R ap. A). "Dando corcovos" A.
    azpisarrera-7
    UZKI-JAUZKAN. Dando corcovos.
    Hasirik da üzkü-jauzkan. Eskual 7-8-1908 (ap. DRA ).
    azpisarrera-8
    UZKI-KANDELA. "Cala, supositorio (V-ger)" Otx Voc. v. AKATS-MURTU, kandela.
    --Akats-murtu bat ezarriko dautsazu gero berazkarritzat... --Zer? Zer diñostazu ezarri biar dautsadala? --Uzki-kandelea, andrea. Otx 164.
    azpisarrera-9
    UZKI-LOHI (Lar H). "Culera, culero, la mancha de las mantillas de los niños" Lar.
    azpisarrera-10
    UZKI-LUZ. "(Long cul). Retardataire" Larz GH 1973, 74.
    azpisarrera-11
    UZKI-MASAILA (-mazel L, BN, S; -maxela L, BN, S; H; uzku-maxela S, R-is; uzku-mazel S, R; -maxel Lecl (uzkhumaxel); uzku-mat(h)ela S). Ref.: VocPir 295; A (üzkü-maxel); Lh (uzki maxelak, üzkü-maxel); Lrq (üzkümaxela); Iz R 406; EAEL 287. "Uzki maxelak, [...] fesses" H. "Cuartos del trasero" A. "Uzku-maxelá, la nalga" Iz R 406.
    azpisarrera-12
    UZKI-OIHAL. "Braie d'enfant" H.
    azpisarrera-13
    UZKI-PURNAUSIZ. "Üzki-phurnausiz (S), en ruant" Lh.
    azpisarrera-14
    UZKITIK. "(BN), en pos, a continuación" A.
    azpisarrera-15
    UZKIZ (uzkuz R ap. A). "De trasero, de espaldas" A.
    Ta beti kausitzen ginuen txutrik eta uzkiz suari ta gero uzkialdea berotu ta itzultzen gintzan altzin aldean berotzra. ZMoso 36. Gatua uzkiz suari, beldurra denbra gaxtoari. Ib. 64.
    azpisarrerakoSense-15.1
    " Üzküz sortüa (Sc), torpe, nacido de trasero" A.
    azpisarrerakoSense-15.2
    " Üzküztopa (S-saug), (tomber) sur le derrière" Lh.
    azpisarrera-16
    UZKIZ GORA. Patas arriba.
    Orai kokoriko uzkia lurrean, / uzkiz gora gero zangoak airean, / buztana darabilkala / abeniko bat bezala. Gy 308. Euren kankarru, esnepoto, kaiku ta abarrak lurrean uzkizgora, eta edariak zirin-zirin zabalduta bearen ganean. Erkiag Arran 56.
    azpisarrera-17
    UZKI-ZULO (xilho H; uzku-zilo Sal, S, R; -xilo S, R-uzt). Ref. A; Lh (üzkü-xilo); Lrq (üzkü-zilo); ContR 522. Ano.
    Eztuzu ez mundu huntan / halako neskatilarik. / Sekula balinba, sortu / emaztearen uzkuzilotik. CanBel (ap. DRA).
    azpisarrerakoSense-17.1
    " Uzki-ziloa tinkoan (le trou du cul serré). Mort de trouille" Larz GH 1973, 74.
    azpisarrera-18
    UZKI-ZURI. De culo blanco. "Eun dira, berreun dira, guziak uzki-zuri dira (Sal)... ..." A EY III 398 (acertijo del junco). Cf. uzpeltz.
    azpisarrerakoSense-18.1
    " Uzki-zuri (blanc cul). Électeur au clan des 'blancs'" Larz GH 1973, 74.

    uzki

    uzki
    << abenitu 0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper