(Lar, Dv (+ -rh-)→A, H).
Vencedor, triunfador, victorioso. "Prevaleciente, goiarlea, garailea " Lar. "Vi[c]torioso" Ib. "Celui qui l'emporte, a l'avantage, est vainqueur" H. v. garailari, garaipenlari, garaitiar, garaitsu, 2 garaitun, garaitzaile, garaitzadun. Tr. Atestiguado en Mendiburu, Ubillos y autores meridionales (en su mayoría cultos) a partir de principios del s. XX. Al Norte hay un ej. en Goyhetche. En DFrec hay 45 ejs.
Ejerzitu garalle guzia. Mb IArg I 267. Eliz garailea edo benzularia. Ub 149. Titanen garhaileari. Gy 285 (cf. nota: Titanen bentzutzaillea). [Euzko-abenda] garalle irtetia. EEs 1916, 221. Garaille urten daigun, beturik / etsaien gudaroztiak. Enb 96 (v. tbn. Ldi IL 171, Zait Plat 23, Berron Kijote 217 garaile atera; Bilbao IpuiB 130, BEnb NereA 85 garaile urten; SMitx Aranz 69 garaille irten). [Aberatsak] aizatua, etzana, garaile-surrean, Yainkoa ukatzen du. 'Couché nonchalamment dans son triomphe' . Or Mi 124 (v. tbn. garaile zurrian en Zait Plat 62). Yondone goiangeru / garalle goitarra. "Celestial triunfador" . Ldi BB 160. Auteskundeetan garaile izateko. Ldi IL 105. Esku garaillez guda au burutzea. Zait Sof 137. Bera da munduko gertakizun guzien azgarri, garaille . (lo que hace olvidar y triunfa). Etxde AlosT 20. Sinesten zuen [...] Theresak haren gorputz xiki zuria beti ere garaile zegoela. Mde HaurB 66. Gudari-burua garaile dator. Or Aitork 189. Oroipen onak gelditu ziran garaile. Anab Aprika 104 (v. tbn. Txill Let 40 garaille geratu). Lasterkan garaille. Ibiñ Virgil 96. Giza-aoetan garaile ta egalari erabilliko nauen bidetik saiatuko naiz. Ib. 94. Beti garaille ta beiñ-ere ez galtzaille. Berron Kijote 196. Egia esateko, lenago be garaille etorri izan dira Donostiatik ondarrutarrak. Etxabu Kontu 226. Arro ta garaille bezela artu nioken. Ataño TxanKan 225. Atzo jokatu estropadak ta / garaile donostiarra. MEIG I 41.
v. tbn. Zink Crit 51. Garit Usand 23. Osk Kurl 65. Gazt MusIx 57. BiblE Ex 32, 18. Alkain 155. Onaind STeresa 95. Ayesta 106. Ostolaiz 101. Insausti 235.