OEH - Bilaketa

24 emaitza abaraska bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
orrazi.
tradizioa
Tr. Documentado en todos los dialectos. Al Norte domina orraze, al Sur orrazi. En DFrec hay 6 ejs. de orrazi y 2 de orraze.
etimologikoa
Etim. Quizá de orratz + suf. -i, como ya propuso Bähr.
sense-1
1. (gral.; SaraskHizt, Lcc, Mic 8v, Deen I 52, Lar, Añ), orraze (G-bet, AN-larr, Sal, R; SP <-se>, Urt Gram 34, VP, Lar, Añ, Arch VocGr , VocBN , Gèze, Dv, H), orratzi (V-gip), orratze (Volt 105), orrax (AN-ulz-olza, B; VocB ), orraxa (AN-egüés, B, R), orraxe (Sal, R), orraxi (AN-ilzarb), orreze (Ht VocGr), oraze (S), orhaze Ref.: Bon-Ond 153; A (orrazi, orraze, orrax); A Apend (orraxa); Lrq /orase/; Asp Leiz (orraze); Iz ArOñ (orrási), UrrAnz (orrasixa), Als , Ulz (orráxa); Etxba Eib (orratzixa); Izeta BHizt (orraxa); Elexp Berg (orrazi); Zt (comunicación personal).
Peine. "Peines, orraziak " SaraskHizt 21 (ref. probablemente a los de cardar la lana). "Peine" VP 70r. " Liñoaren orraze burnizkoa, rastillo o rastrillo de lino" Ib. 57r. "(G-nav, B), peine con que se limpia el lino" A. "Peigne, démêloir" Lrq.
Gutitan orraztatzen denak, lehenbiziko orratzta aldian orrazea nekez iragaiten du. Ax 547 (V 351). Aramen estutxea, non dago dustia orraziagaz. Mic 12v. Orrazta zazue izpiritua Minervaren orrazeaz. ES 188. Txarrantxia deritxon / orrazi askatuban / ikusten da ostera [linua] / ondo katiguban. Mg PAb 144. Esaminaren orraxa doaie arin arina. (363). LE-Ir. Luzeki izan dute gudu orrazekin. Hb Esk 181. Txakurrak pasa zuben / naikua larriya, / ikusten zubenian / zure orraziya. Noe 23. Mutil zaar bat, orrazi zaarren aginduna. A BeinB 64. Ezpañetan bizarrak [baliak] / beste illera bi, / orraziak bezela. Arrantz 108. Lamia ikusten du / bilo luzekila / orraze urre batez / orraztatzen dela. Etcham 140. Orhazearen jabe gelditu zen. Barb Leg 25 (126 orraze). Ez dezu orratzirik / illiak orrazteko. MendaroTx 217. Ez orrazerik bizkarretan, / ez nai mataillean legun [beorrak] . Or Eus 178. Urrezko orraze batzu bazituzten. Zerb Azk 97. Orraziaren hortzekin / zorririk ez zapaldu. Arti MaldanB 233. Aren buruko uleak [...] ez eben egundaiño orraziagaz alkarregazko tratu edo itunerik egin. Erkiag BatB 34. Oialak orrazten ditu orrazi arantzatsuz. "Arguto [...] pectine" . Ibiñ Virgil 75. Ispillu puska bat eta orraze-zati bat omen zeramazkin. Berron Kijote 222. Orraziak zertako / onentzako pranta? / Illea aldegin da / brillua galanta. Insausti 267. Burnia, ikus-ezinaren iduri, aide-dardaren soinu-orratz, "Haize-Orrazi" bihurtzen da. MEIG IX 132. (en colab. con NEtx)
v. tbn. Bil 58. Iraola 16. Ag G 15. Anab Poli 81. Akes Ipiñ 28. Lab SuEm 202. NEtx LBB 14. Orraxe: Mdg 131. A CPV 518 (Sal).
azpiadiera-1.1
Ez dezute jakingo orrazi ori nolakoa dan. Ikulluan ibiltzen degun lau anka dituan erreminta bati deitzen diogu. BBarand 23.
azpiadiera-1.2
" Orrazia bezin zikina da emazteki hori, esa mujer es tan sucia como el peine (BN-ciz)" A EY III 322.
azpiadiera-1.3
"Peigne à grandes dents de fer, d'acier, servant d'instrument de supplice" H.
Penatzeko lanabesak han dire aurkhituak [...] / orraze eta xarrantxak, baita orratz meheak. EZ Man I 103. Sofritzeko tormenta suerte guziak, khaldera irekituak, burdinazko orrazeak. Jaur 387. Ministroak kharrakarazi zion burdinazko orraze batekin oraino hezurren gainean zagon haragia. Jnn SBi 176.
v. tbn. Zby RIEV 1908, 418.
azpiadiera-1.4
Peineta.
Sorgiñen ama au, eder; buruan / urre gorrizko orrazea. "Lleva un peine" . Or Eus 335.
sense-2
2. (Lc, BNc, Sc ap. A), orraze (G-goi, L, B, S ap. A; Dv, H), orhaze (SP <-se> Dv), orrax (B ap. A), orraxi (A Apend). Panal.
Armiarmek [...] trabatzen dituzte beren sarez hekieñ [erleen] orrazeak. He Phil 84 (SP 82 beraskak). Gero, ahotik eztia egotxiz, egiten die orrazia. Ip Dial 12 (It abaraska, Ur abao, Dv breska). Bigarren eztia egiten da orrazea hautsirik. Dv Lab 301. Yan dut orrazea nere eztiaikin. Echn Cant 5, 1. Aren barnean dan argi-ôlak / [iduri du] eztiaren orrazia. Or Eus 417. Erle gazteok orrazeetan iostatuko direnean. Ibiñ Virgil 108.
azpiadiera-2.1
(Sal; SP, Lar, H, VocCB 345; orraze S, orrax B, orratze LE-Ir 125).
Ref. A (eztiorrazi, orrax); Lrq (orraze). (Como segundo miembro de compuestos).
Ezti orraze batetarik. Lc 24, 42 (He, Brunet, Ir YKBiz 531, Ol, Leon ezti orraze; TB, Dv erle orraze). Bi paretak dena marbrez, biak erle-orrazeak bezala dena xilokatuak. JE Ber 60. Urtu itzatzu esnetan [...] ezti-orrazea eta Baken edari goxoa. Ibiñ Virgil 76. Ezti-orrazia. Ker Iud 14, 9.
sense-3
3. (gral.; Aq 625), orrasi (AN-5vill) Ref.: A; Arin AEF 1960, 61; Caro CEEN 1969, 225.
"Tablillas con que los limones abrazan las ruedas [del carro]" Aq 625. "Cuñas del telar y del carro" A. "Peines de madera [del carro]" Arin AEF 1960, 61.
sense-4
4. orraze (AN, L, BN, S ap. A ; Dv, Foix).
" Begithartearen orrazea, gable, coupe de la figure" Dv. "Corte (de cara). Begitarte orraze-luzea (BN, S), bisai orraze-luzea (L), cara de un corte largo" A. "(Galbe de la) figure, orrazia " Foix (sg. Lhande tbn. oraze, s.v. "profil" ).
sense-5
5. orraze (BN-baig ap. A ; Dv, H).
"Trama, anchura de una tela" A.
sense-6
6. (V, G, AN, Sal ap. A ).
Empeine del pie. v. oinorrazi.
azpiadiera-6.1
(G-to-nav) Ref.: Iz To (anka-orrazie) Als (anka-giltzi) .
" Anka-orraziya, el empeine" Iz Als. .
sense-7
7. orraze.
Venera, concha de la vieira. "Peigne" Lf GAlm 1957, 33.
sense-8
8. "(BN-ciz-baig), espiga. Ogi-orrazi, espiga de trigo" A.
sense-9
9. "Travesaña, hablando de carros, arados, etc." Ond Bac.
sense-10
10. orraze.
Redecilla del estómago de los rumiantes.
Jatekoak iragaiten dira pantzoilatik orrazerat. Orrazean baratzen dira harri, itze eta bertze puska gogorrak. Gatxitegi Laborantza 140.
sense-11
11. Zona de unión de los arcos.
Zein eder eta zein gora hango arku gotikoak eta nola sinets heien denen orraze ongi josiak zaukala bizkarrean, iduriz senditu ere gabe, bastiza miresgarri hori guzia. Larre ArtzainE 166.
azpisarrera-1
ORRAZI FIN. Peine fino.
Gure gaztek ezarri dute apailaturik, aphaindurik ez bahe larrian, bainan orraze fin eta xehean. Herr 4-2-1965 (ap. DRA ).
azpisarrera-2
ORRAZEKO. "Étoffe aux 2 côtés pareils" Foix.
azpisarrera-3
ORRAZI LARRI (orraze l. H, Foix; orrax A). "Peigne à grosses dents, démêloir" H. "Orrax larria, el escarpidor" A. "Démêloir" Foix.
azpisarrera-4
ORRAZI LASAI (Añ (G); orrazi nasai Añ (V); orraze lasai Lar, H (G)). "Escarpidor" Lar y Añ.
azpisarrera-5
ORRAZI-OIHAL. "Orraze oihala, peignoir" H (s.v. orraze zapia).
azpisarrera-6
ORRAZI-SALTEGI. "O rraze -saltegia, -saltokia, lieu, boutique où l'on vend des peignes" H.
azpisarrera-7
ORRAZI-SALTOKI. "Orraze-saltegia, -saltokia, lieu, boutique où l'on vend des peignes" H.
azpisarrera-8
ORRAZI-SALTZAILE (orraze-s . Lar, H (+ sal tzale)). "Peinero, el que los vende, orraze saltzallea" Lar.
azpisarrera-9
ORRAZI XEHE (orraze xehe L, BN, S; H; orrax xe A; orraxaxe B; orraxe AN-ulz). Ref.: Lh (orraze xehe); Iz Ulz e Izeta BHitz2 (orraxa). Peine fino. "El peine ordinario" A. "Orraxéa, el peine pequeño" Iz Ulz. "Orraxaxe, peine menudo. Orraxaxeakin orrextatu nitzen" Izeta BHizt 2.
Gure gaztek ezarri dute apailaturik, aphaindurik ez bahe larrian, bainan orraze fin eta xehean. Herr 4-2-1965 (ap. DRA ).
azpisarrera-10
ORRAZI-ZAPI (orraze-zapi Lar, H; orrazapi Lar). "Peinador, toalla" Lar.
azpisarrera-11
ORRAZI-ZULO. Celdilla de un panal.
Breska egin dutenean, orraze-xiloak eztiz bethetzen dituzte. Dv Dial 13.
orrazi
<< orduan 0 / 0 1 zirrindara >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper