Harremana

    OEH - Bilaketa

    1537 emaitza abar bilaketarentzat

    Sarrera buruan (38)


    Sarrera osoan (498)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    edergailu.
    sense-1
    1. (G, L, B, BN, S; O-SPAd 882?SP, Ht VocGr 352, 396, Lar, VocBN , Hb, Dv, H, VocB ) Ref.: A; Izeta BHizt .
     Adorno, aderezo, ornamento; cosa bella. "Regalo, objeto decorativo. Edergailu onak hartu ditut. Etxean baditugu edergailuak " Izeta BHizt. v. edergarri. Tr. Empleado con relativa frecuencia desde mediados del s. XVII por autores septentrionales no suletinos (con la excepción de Casenave); en el s. XX se encuentra tbn. en vizcaínos y guipuzcoanos, siendo incluso más usado al Sur que al Norte. En DFrec hay 6 ejs., 3 de ellos septentrionales. Se recogen todos los ejs. hallados.
    Edergaillu geiago utzten zaie ezkongaiei. SP Phil 332 (He 334 edergaillu). Hautxek dira Oihenartok eskuarari iratxekitzen diotzan aitzinamenduak, edergailluak. ES 166. Ignazio Loiolakoak, Eskual-herriko edergaillu dohatsuak. Ib. 125. [Liburu espiritualak] lanoak izan arren eta edergaillu gabeak. Ch I 5, 1. Bizarra edergaillu bat da gizonaren bisaian. He Phil 227 (SP 225 edergarri). Yaunsturen edergaillu asma ahal guziak. Lg II 155. Eskual herrien edergailu / Parisetik etorria. 'Ornement' . Monho 46. Erraten edo eskribatzen dutenaren sustengu edo edergaillu bezala. Gy VII. [Maxkorrei] zor zaizkotela errege eta erreginen edergailuak! Dv Dial 22 (Ip aphaindürak). Mirestekoa da lur hau, bere landare, lore, frutu eta bertze edergailu guziekin. Lap 111 (V 53). Ikus azu etxe hura eta hango edergailuak. HU Zez 66. Arri-ederrezko edergailluz yosirik burutik eta oñetara. Alt EEs 1912, 245. [Edestia] bearreko edergallu bezela beintzat ez luteke ezetsiko. "Como indispensable ornamento" . Zink Crit 65. Hiriko edergailuen ikusteko. JE Ber 20. Hargintzako ala zurgintzako edergailuetan. Ib. 75. [Etxeari] edozeiñ edergailu ta apaingarriak josi ziozkaten. Lh Yol 7. [Bizkaierazko aditza] bere edergallu guztiakin apainduta. Eguzk LEItz 21. Ezurrezko yoale-miian txori ta lore ta nai bezanbat edergailu egiten zitun. Or Mi 44. Eskiak altxatzen ditu [...], untsa ikus diten heien edergailu yoriak. Zub 65. Baserri-etxe eder bateko eskaratza [...]. Zernai edergallu: ontzi, mai, alki eserleku ta abar. Lab EEguna 62. Gerruntz-gona-txamarrak josi eutsazan, ezetariko edergallu bakuak. Otx 125. Marx-en irakaspen guztiak, apainduri ta edergalluak kendu ta billosik itxi ezkero. Eguzk GizAuz 66. Pertsutan mintzo da Hiribarren, [...] orotako ikusgarri, edergailu eta jendeak aipatzen dituela. Zerb Azk 65. Arrotz-gela xarmanki apaindu zuten lorez eta edergalluz. Etxde JJ 87. Izadiak [emakumeei] oparo emon dautsezan edergailluak. Erkiag Arran 42. Bere urretegitik edergailu zahar eta berri ateratzen duen etxeko-iauna. Zait Plat 120. Hemen ezarriko ditutzun edergailuek ere bi alderdi badituzte. Othoizlari 1962, 429. Zuendako ere ekarri ditut bi edergailu. Izeta DirG 112 (se refiere a un reloj y a un brazalete). Nula behar saristazi / edergailliak hoberenian? "La visite de nos curiosités locales?" . Casve SGrazi 50. Harri lauzak [...] parke batzuetan marmolaren pare baliatzen direnak apaingarri edo edergailutzat. Larre ArtzainE 55. Hamalau bertsoak bi lauko eta bi hirukotan banatu; edergailu dotorez apaindu. MIH 256.
    v. tbn. Hb Egia 84. Arb Igand 97. StPierre 26. Ox 26. Markiegi in Ldi IL 11. Lf Murtuts 81. Vill Jaink 164. NEtx LBB 280. Ardoy SFran 127.
    azpiadiera-1.1
    Belleza, hermosura.
    Haren loria eta edergaillu (edertasun) guzia barrenetik da. SP Imit II 1, 1.
    azpiadiera-1.2
    Acicalamiento.
    Horlako edergailluetan eta ergelkerietan trikatzeko aski guri eta flako diren gizonak. He Phil 335.
    sense-2
    2. (Empleado por Axular, que parece ser la fuente de todas las referencias lexicográficas, con valor adverbial: 'Por ostentación'. "Por bien parecer" A, que cita el msLond. Cf. Lar Sup: "Parecer (por bien), edergailluz", y H: "Edergaillua, vanité, désir de bien paraître", que cambia igualmente edergaillu (Ax 163 (V 109))por edergailuz.
    Ez hitzez, itxurapenez, kanpotik eta edergaillu, baiña zin zinez eta gogotik, barrenetik eta bihotzetik. Ax 335 (V 223). Eta obratu ere nola? Ez edergaillu, ez banaloriaz, eta ez munduagatik. Ib. 230 (V 153).
    sense-3
    3. "(V, B), paliativo, excusa" A.
    sense-4
    4. (Uso adj.).
    Gorde bedi bitxi edergaillu legez. "Como piedra preciosa" . Berron Kijote 83.

    edergailu

    edergailu
    << edergai 0 / 0 edergarri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper