Azpisarrerak (sarrerak) (1)
joare.
1.
(AN-gip-5vill, B, BN, S, R; SP, Arch VocGr (y-), Dv, H),
joale (Lar, Añ (AN), Dv, H, A),
joaire (S),
juale (AN-5vill-ulz; Aq 1108 (AN), H),
yuala,
iualle (L),
juare (AN-5vill, R; Ht VocGr 426; y- Lecl, VocBN
),
jaola (Izt),
xuale (Aq 1108 (AN)),
fale (G-nav, Ae),
fara (G-nav),
goale (B; Lar),
goare (L, B; Lar, H),
guale (Aq 1108 (AN)),
guare (Lar, H),
gare (L, B; Lar, Dv, H, VocB
),
gari (L-côte),
gale (BeraLzM)
Ref.:
A (joare, joale, iuale, iualle, juare, fale, goare, gare);
Lh (joaire, gari);
Ond Bac (fara);
Iz Als (farí)
Ulz
(yualia);
Satr VocP (ioale);
Izeta BHizt2 (yoare)
.
Cencerro. "Zumba, cencerro grande" Lar. " Juare [...] es de las rarísimas palabras que en R se pronuncian con j española" A. v. bulunba, zintzarri.
Zoko gartaik soñatzen zue faleak. (209). LE-Ir. Atzetika zintzillik / zeukan joaleak. It Fab 133. Ifar aize atsegin batek urrutitik zekartzkien joale soñuak. Arzac EE 1884a, 11. Behi joare. HU Zez 167. Hasiko dira mila oihu eta harramantza: tuta, goare, xilintxa, oihu, marraka eta garrasia. Barb Sup 112. Joareak, ardi eta bildotx marrakak ezagun dira noizik behin. Ib. 51. Joaren errepikak. Etcham 173 (177 juare). Joalerari eragin dio. Or Eus 238. Ardi joarez nahiago dut entseatu. Larz Iru 54. San Kristobal urtu ta yoariak egin. (B). NafEKZ 48. Orduan astintzen du / bere joalia. Uzt Sas 92. Ahuntza baino lehen joalea. EZBB I 50. Ikusi ginuen zikiro andana bat biziki joare ederrekin. Etchebarne 37. Joare mihi-gabea. MEIG VII 93.
v. tbn. Hb Egia 130. Ox 185. A EY I 30. Garm EskL I 94. Lf in Casve SGrazi 14. Larre ArtzainE 103. Joale: Zub 101. AZink 18. Juale: Xe 299. Juare: Herr 14-5-1964, 3.
Cencerro. "Zumba, cencerro grande" Lar. " Juare [...] es de las rarísimas palabras que en R se pronuncian con j española" A. v. bulunba, zintzarri.
Zoko gartaik soñatzen zue faleak. (209). LE-Ir. Atzetika zintzillik / zeukan joaleak. It Fab 133. Ifar aize atsegin batek urrutitik zekartzkien joale soñuak. Arzac EE 1884a, 11. Behi joare. HU Zez 167. Hasiko dira mila oihu eta harramantza: tuta, goare, xilintxa, oihu, marraka eta garrasia. Barb Sup 112. Joareak, ardi eta bildotx marrakak ezagun dira noizik behin. Ib. 51. Joaren errepikak. Etcham 173 (177 juare). Joalerari eragin dio. Or Eus 238. Ardi joarez nahiago dut entseatu. Larz Iru 54. San Kristobal urtu ta yoariak egin. (B). NafEKZ 48. Orduan astintzen du / bere joalia. Uzt Sas 92. Ahuntza baino lehen joalea. EZBB I 50. Ikusi ginuen zikiro andana bat biziki joare ederrekin. Etchebarne 37. Joare mihi-gabea. MEIG VII 93.
v. tbn. Hb Egia 130. Ox 185. A EY I 30. Garm EskL I 94. Lf in Casve SGrazi 14. Larre ArtzainE 103. Joale: Zub 101. AZink 18. Juale: Xe 299. Juare: Herr 14-5-1964, 3.
Cascabel.
Joare berria [gatuari] nork ezar. Ox 122.
Joare berria [gatuari] nork ezar. Ox 122.
Campanilla.
Besteirok [...] yoaleaz batzarrea azkendu du. Ldi IL 26.
Besteirok [...] yoaleaz batzarrea azkendu du. Ldi IL 26.
Campana.
Juale jotzen jardun dira. Zink Crit 52. Eleiz Amagaz poztu, kistarroi, / yualak alai deitzen dagoz. GMant Goi 105. Elizako joaleak din-dan ituna ari zuala loak artu ninduan. Anab Usauri 33. Juale itunak danba dagije. Laux BBa 78. Joale antzeko edontziak. JMB ELG 71. Ikastetxeko joalea. Osk Kurl 74. Bedayoko elizaren joale edo kanpaia. Zubill 26. Kanpai txiki baten ots errimeak itxartu ditu uste bagarík [...]. Eta joale pitiñaren otsak bultzatuta, ara doaz. Onaind STeresa 69.
v. tbn. Joale: Ldi UO 34. Goen Y 1934, 187. TAg Uzt 23. Zait Gold 161. SMitx Aranz 12. Erkiag Arran 170.
Juale jotzen jardun dira. Zink Crit 52. Eleiz Amagaz poztu, kistarroi, / yualak alai deitzen dagoz. GMant Goi 105. Elizako joaleak din-dan ituna ari zuala loak artu ninduan. Anab Usauri 33. Juale itunak danba dagije. Laux BBa 78. Joale antzeko edontziak. JMB ELG 71. Ikastetxeko joalea. Osk Kurl 74. Bedayoko elizaren joale edo kanpaia. Zubill 26. Kanpai txiki baten ots errimeak itxartu ditu uste bagarík [...]. Eta joale pitiñaren otsak bultzatuta, ara doaz. Onaind STeresa 69.
v. tbn. Joale: Ldi UO 34. Goen Y 1934, 187. TAg Uzt 23. Zait Gold 161. SMitx Aranz 12. Erkiag Arran 170.
2.
"(BN-mix), papera"
A.
Gaitza kanporat agertzean, izena du goloa; izen goitia, joarea. Herr 10-2-1966, 2.
Gaitza kanporat agertzean, izena du goloa; izen goitia, joarea. Herr 10-2-1966, 2.
3.
"Instrumento músico (neol.)"
A DBols.
Alde batean metalezko yoareak (instrumentuak): kornetin, bonbardino, tronboi ta abar. A Y 1934, 9.
Alde batean metalezko yoareak (instrumentuak): kornetin, bonbardino, tronboi ta abar. A Y 1934, 9.
JOARE-BULUNBA.
"Gare-bulunba (Lc), cencerro" A.
JOARE-EGILE
(joaregile Dv; garegile B ap. Izeta BHizt).
Fabricante de cencerros.
Hor zen Lakelekutik berehala joare-egilearen labea. Larre ArtzainE 103.
Hor zen Lakelekutik berehala joare-egilearen labea. Larre ArtzainE 103.
JOARE-KUSKUILA.
"Joare-kuxkulla (Lc, BN-baig), cencerro" A. "Gare-kroxkoila, esquila, campanilla (L-côte)" Lander (ap. DRA).
JOARE-MIHI,
JOAL-MIHI,
JOALE-MI (AN-5vill),
FARA-MI (G-nav),
GALMI (
VocB; -mii B ap. A),
GALBIN (B).
Ref.: Ond Bac (fara-mi); Iz Als (faramiya); CarnIt 272; Izeta BHizt (galbine).
Badajo de cencerro.
Ezurrezko yoale-miian. Or Mi 44. Joal-mihia galdua. Herr 17-12-1959, 3.
Ezurrezko yoale-miian. Or Mi 44. Joal-mihia galdua. Herr 17-12-1959, 3.
JOARE-HOTS (joale-ots G-azp ap. ZestErret
, galots B ap. A
).
"Ruido de cencerro" A.
Larre-ardien joale otsak. Or Eus 239. Artzain-txistu bizia sakon-zidorretan, / bere ogei artzarrak nunai gale-otsa. Ker ( in Onaind MEOE 764 ).
Larre-ardien joale otsak. Or Eus 239. Artzain-txistu bizia sakon-zidorretan, / bere ogei artzarrak nunai gale-otsa. Ker ( in Onaind MEOE 764 ).
Sonido de campanas.
Eleiz-torrean juale-otsak. Enb 110.
v. tbn. Laux BBa 84 (juale). Goen Y 1934, 187 (joale).
Eleiz-torrean juale-otsak. Enb 110.
v. tbn. Laux BBa 84 (juale). Goen Y 1934, 187 (joale).
JOARE-SOINU.
"Juare-soiñu (AN-5vill), sonido del cascabel o del cencerro" A.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
