1. (gral.; SP, Urt II 415, Ht VocGr , Lar, VP, Añ, Arch VocGr , VocBN , Gèze, Dv, H, VocB ), gaxitu (Hb) Ref.: A; Lrq; Etxba Eib (gazittutzia); Iz ArOñ (gasitu); Elexp Berg .
Salar, sazonar con sal; salar, conservar en sal; hacer(se) salado. "Acecinar [...] aragia gazitu " Lar. " Gazitu, acecinar" VP 33v. "1. assaisoner de sel. Gazi ezazu eltzea. [...] Mettre du sel sur les viandes crues pour les conserver. Urdai azpiak gazitzea " H. v. 2 gatzatu, gatzitu, gaztu.
Baldin gatza gezat badadi, zerzaz gazituren da? Lç Mt 5, 13 (He, TB, Dv, Ur, Ur (V), Ip, Echn, SalabBN, Ol, Leon, Or, Ker, IBk, IBe gazitu; Arriand gatzittu). Haragia berri deiño gazitzen da. Ax 87 (V 59; tbn. en ES 181). Zure zühürtziaren gatzaz gazitü izan behar dizü. Mst III 34, 1. Aragi gazituba. Mg PAb 58. Geeli gazitu bagia. Ib. 111s. Gaztigatu du urdaia zenbatean den [...], hamalu kuartoan katzik gabea, ta ta hamazazpi kuartoan gazitua. Minond 279. Gesala edo ur gazitua. Añ NekeA 231. Gero gazitzen da [gazta] alde batetik. It Dial 88. Gazitutako urdaitan. Izt C 187. Eta gazitzen ere esnea gasnako. Hb Esk 230. Arraina gazitzen eta saltzen den etxe bati hurbil ginen. Prop 1881, 284. Aza-lapikoa, urdai ta okela gazituaz gozatua. A BeinB 45. Litra bat hur hotz gazitürik 300 grama gatzeki. Alth Bot 11. Urdaiak gazitzeko. "Salar puercos" . (Quijote IX) AIr RIEV 1928, 602 (Anab ib. 609 y Ldi RIEV 1929, 208 gatzatu). Ur gasa-gasatik urteniko arrain gazittubari. Otx 130. Ala dirudi nere gorputzak / gazitutako sardiña. Or Eus 371. Abelgorrien gazitu gabeko larruak [...]. Abelgorrien larru gazituak. "Sin salar [...] saladas" . EAEg 23-2-1937, 1135. Gure baserritarrak gatz puska bat botatzen diote [belarrari] eta erbestean berriz, bear bezela azkar gazitzeko, milla kiloko 30 kilo melaza nasten diote. Oñatibia Baserria 36. --Geza naun. --Ator! Nik gazituko aut. NEtx LBB 269. Etxean gatza ugari dagola-ta, eztezazula bazkaria geiegi gazitu. EZBB I 103. Antxobea edo dana-dalakoa urrian atrapauten zan, eta gazituta euki. Etxabu Kontu 116.
v. tbn. Egiat 266. Gy 91. Lard 379. Ip Dial 88. Ur Dial 89. Dv Dial 114. Prop 1876-77, 92. Ag Kr 66. JanEd II 73. Ir YKBiz 120. SM Zirik 84. AGoen Agurea 13. Berron Kijote 111.

2. (Lar, Añ, H).
"(Hacerse) agrio" Lar, Añ.

3. (H), gaxitu (Hb).
"Payer bien" Hb. "Faire payer cher. Gazitu dautazut, vous me l'avez salé" H.
--Zenbat? --Ehun urre. --Ungi gazitua izanen da. Hb Egia 133. Erariak bi moduz / dijuaz gazitzen; / gure jornalik berriz / etzaku azitzen. JanEd I 21.

4. "(R-uzt), cuajar" A. v. 1 gatzatu.

5. (Sust.). Salazón, conserva salada.
Zerbitza zazu gazituarekin. ECocin 29. Hori zerbitzatzen da edozoin haragi hotzekin, gazituarekin, aingirekin, etc. Ib. 30.