Harremana

    OEH - Bilaketa

    327 emaitza zuzendu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (10)


    Sarrera osoan (317)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    moldakaitz.
    tradizioa
    Tr. La forma propia de la tradición septentrional es moldegaitz; moldakaitz la del Sur. Hay además moldagaitz en Moguel (más moldagatx ) e Hiriart-Urruty, moldekaitz en Mendiburu, muldegaitz en Etchahun, y moldakatx en Agirre y Erkiaga.
    sense-1
    I. (Adj.).
    azpiadiera-1.1
    1. moldagaitz (Dv, H), moldegaitz.
    Indócil, rebelde. "Au fig., difficile à mener" Dv. " Mutil gazte moldagaitza, jeune homme difficile à mener, à ramener ou maintenir au devoir. Zaldi moldagaitza, [...]" H.
    Diren gauzarik gogorrenak, molde gaitzenak eta hez-gaitzenak ere, hezten, beratzen, moldatzen eta eskuetaratzeintu amorioak. Ax 489 (V 316). Hergaitz eta moldegaitz ediren dutela Eskualduna bere seten uztarriaren azpian hezteko. ES 122. Gizon egiña edo andia bada bekatari moldakaitz zuzendu beharra. Mb IArg I 119. Konsórtea barinbadá ain zenzugábea, moldegaitza ta erruina, ezpaitaike arrázios ekarrarázi beardenerá. LE Matr4 534.
    azpiadiera-1.1.1
    moldegaitz (SP, Dv).
    "Qui est de mauvais humeur" SP. "Maussade, d'humeur incommode" Dv.
    Zeren minberatasun hartaz egiten dira moldegaitz, bihurri, muthiri ezin pairatuzko. SP Phil 223 (He 225 moldegaitz). Jende unhagarri eta moldegaitz batzu. Ib. 518. Nabal hura izantsuna zen; ordean molde-gaitza eta gogorra. Lg I 286 (cf. 1 Sam 25, 3: "durus, et pessimus et malitiosus"). Humorerik moldegaitzenak. Lg II 176. Mustro ttiki batzu hagitz itsusiak / tratxu eta moldegaitzak. "Rechignés" . Gy 224.
    azpiadiera-1.2
    2. (G, AN ap. A ; Lar, Añ (G)), moldakatx (V ap. A ), moldegaitz (AN, L, BN, S, R ap. A; Urt I 50, Ht VocGr 368, Arch VocGr, VocBN, H, VocB ), moldegatx (R-uzt ap. A ), moldekaitz (B ap. A ).
    Grosero, descortés, maleducado. "(Hombre sin) modo" Lar, Añ. " Muthil moldegaitza, garçon grossier, mal appris" H.
    Deskortes eta moldegaitz izaiteaz. SP Phil 305 (He 306 moldegaitz). Beragatik da bedorren adiskidea jakiñez bat izateaz gañera moldakaitz andi bat. Izt Carta a JJMg 41. Bere esan-egin eta ibilleraetan ez-jakin eta moldakaitz bat zan. Lard 156. Moldakaitz, zabar ta ezjakintzat [...] eukitzea. 'Groseros' . Aran SIgn 102. Bi ikazgille oso beltz, itxusi, andi eta moldakaitzak. Urruz Urz 11. Arpegi musiñ eta era moldakaitz batean esan zion. Arr May 42. Jandarme batzu aldiz idorrak izan dire eta moldagaitzak, ez apezekin, bainan gizon gazte batzuekin. HU Zez 171. Esaten dau [...], begietatik txinpartak dariozala, gizon sendokote moldakatx batek. Ag AL 25. [Epikuroren erakustea] iritzi oker, moldakaitz ta nazkagarritzat idukitzeko. Ag Serm 414. Temus delakoz ixilik ezin egon, moldegaitz delakoz mihidüra arrunt. Eskual 28-2-1913, 3. Mutil moldakaitz bezin biotz-zabal [...] aek. "Cerriles" . Mok 19.
    azpiadiera-1.3
    3. moldagaitz (Dv, H). "Difficile à arranger" Dv. "Arte moldagaitza, piège difficile à disposer convenablement. Orga moldagaitza, charrette difficile à arranger ou à conduire" H.
    Lanaren podorioz hezi behar da gai moldakaitza. MEIG VIII 58.
    azpiadiera-1.3.1
    "Difícil de arreglar. Matxure au moldakaitze da " Asp Leiz.
    azpiadiera-1.4
    4. (V, G, AN; Lar), moldakatx (V), moldagaitz (A, que cita a Mg), moldagatx (V), moldegaitz (AN, L, BN, S, R; Ht VocGr, Lecl, VocBN, Gèze, Dv, H), moldegatx (R-uzt), moldekaitz (gral.), muldegaitz (S; Foix ap. Lh.) Ref.: A (moldakaitz, moldagaitz, moldegaitz, moldekaitz, muldegaitz); A Morf 188; Lrq (muldegaitz); Iz ArOñ (moldékaitz); Etxba Eib; Izeta BHizt2 y Elexp Berg (moldekaitz); Gte Erd 2.
    Torpe, desmañado. "Étourdi" Ht VocGr 356. "Desmañado" , "modrego" Lar. "Maladroit" VocBN y Gèze. " Esku moldegaitzak, mains maladroites" H. Cf. VocNav s.v. moldagáiz (Cuenca y Zona N. O. ) y moldegáiz (Baztán).
    Barin badire falta naturalak edo kasi, nola moldegaitzen moldegaizkeriak, tutuluen utsak, zarren inpertinenziak. (147). LE-Ir. Mingaña egiten da molda gaitza ta gogorra betiko erderarekin. Mg CC 80 (CO 110 molda gatxa). Sorthu zen gorphutzez arras desgraziatua, moldegaitz eta itsusia [Esopo] . Gy 277n. Huna zer derron eskuararen bihurdikatzaile moldegaitzari. Arb Igand 22. Senhar ükhenen dizü den molde gaitzenak. Xikito 8. Ik, diru ta guzti, baserritar bat ezin irabazi dek. Moldakaitza izan, or ziok ba! Ag G 313. Moldakaitzei, zu be Ebaikotzean jaixotakue izango zea, esaten dosteu. Gand Eusk 1956, 212. Ortan [emakumeengana urreratzean], moldakaitz purrukatua izan naiz beti. NEtx LBB 87. Errepostua xuxena nuen bainan erraiteko moldea arras eskoila eta moldegaitza frantsesaren aldetik. Larre ArtzainE 118. Hizkuntza lehenago landu dutenek, baita moldakaitzenek ere, zerbait utzi digute. MIH 288.
    azpiadiera-1.5
    5. (Lar, H), moldagaitz (H), moldegaitz (Dv, H), moldakaiz. "Chanflón, tosco, basto" Lar. "En parlant des choses, grossièrement fait" Dv. " Aintzur moldegaitza, houe mal faite, sans la forme ou la proportion voulues" H.
    Hitzkuntza moldegaitz, barbaroa. ES 96. Aren horduko ta lenagoko lanak guztiz moldekaitzak eta deus guti balio dutenak. Mb IArg I 81. Itzez itz Erdaratik Euskarara biurtzen badezu, txit itsusi, doakabe edo moldakaitz irtengo da. Cb EBO 58 (18 moldakaiz). Gisa onetako naspilla moldakaitzakin zalagardatu nai izan zituen [...] bide zuzen egokiak. Izt C 419. Barku txiki zar hura moldakaitza bazan ere. Aran SIgn 41. Ostatu moldakaitz batean. Sor AuOst 69. Zuri eskeñiko ez banizuke izkribu moldakaitz au. Zab EE 1884b, 199. Lausengu moldegaitzek / holaxe daukute / on baino gehiago / maiz egiten kalte. Zby RIEV 1908, 765. Esaldi nastu moldakaitzean jardun oi zualako. Ag G 221. Bertze [eliza nausi] asko ikusi ditut hau bezen handi, bainan pisuago, moldegaitzago. StPierre 26. Lenago lau mando makal zartxo batzuk zaramaten gurdi moldakaitza. Lh Yol 3 (transcrito erróneamente moldagaitza ). Moldakaitza ba-da nere idazlanaren tankera. Lab Y 1933, 256. Lankai arrunt, moldegaitz samarra zatekeen. Mde Pr 136. Ortografia moldakaitza erabili zutelako [zaharrek] . MIH 279. Zedaharri edo mugaharri eta horien antzeko aldrebeskeria moldakaitzak. MEIG VII 177.
    azpiadiera-1.5.1
    Ene bizitze mulde gaitza münd'orori deklaratü.Etch 234.
    azpiadiera-1.5.2
    Deforme. "Difforme, moldegaitz " T-L.
    Jaiotzen dira [arzaren humeak] [...] bizien anzik ez dutela ta guziz moldakaitzak. Mb IArg I 145. Eun nano moldakaitz eta oso itsusiak. "Disformes" . Otag EE 1882c, 579 (cf. infra (6)).
    azpiadiera-1.6
    6. (Lar), moldegaitz. "Disforme, sin forma" Lar.
    Beste puska moldakaitza [Maisuak] landu ta polikitu gabe, bere artan geratzen da. Cb EBO 45. Besteen aztarnak ikusten diralarik ondar mordo moldakaitzetan. "En los disformes montones de arena" . Izt C 148. Fabrika moldegaitz haren bultoaren miretsten. "Pesante masse" . Gy 125. Baña lurra zegoen moldakaitza eta utsa. Ur Gen 1, 2 (Urt molderik gabe, Dv moldegabe; Ol naasi-maasi, BiblE nahas-mahas).
    sense-2
    II. (Adv.).
    azpiadiera-2.1
    1. Bruscamente, groseramente.
    Moldakaitz mintzatzen zaitzu, zerbait zuri manatzen dizunean [gurasoak] . Mb OtGai III 172.
    azpiadiera-2.2
    2. + moldakatx. Torpemente.
    Teudia trakets-samar zebillen ta moldakaitz zerabilzkien beso ta eskuak. A Itzald II 73. Ba dakit [bizikletan ibilten], moldakatx bada bere. Erkiag BatB 75.
    sense-3
    III. (Sust.).
    azpiadiera-3.1
    Resistencia. (Quizá se trata de uso sust., tras gen., del adj.).
    Gai baten beratasunak, sormena uxatu eta ahuldu egiten du. Beste gai baten moldagaitzak, ertilariari asma-bidea zabaltzen dio. MEIG IX 116. (en colab. con NEtx)
    azpisarrera-1
    MOLDAKAITZEZ. Atropelladamente, sin orden ni concierto. "(A) trompa y talega" Lar.

    moldakaitz

    moldakaitz
    << mokor 0 / 0 motz >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper