OEH - Bilaketa
9 emaitza zaharkitu bilaketarentzat
goiburua
2 bilakatu.
etimologikoa
Etim. De origen distinto de 1 bilakatu; probablemente relacionado con 1 bilaka y, en último término, con bilo (cf. tbn. BILO-BILOKA).
sense-1
1.
(-ll- Ht VocGr, Lar Sup, -lh- H)
Arruinar, destruir. "Ruiner" Ht VocGr 419. "Détruire" Ib. 348. "Il a ruiné toute sa maison, bere etxe guzia billakatu du" Ib. 419. "Arruinar, billakatu" Lar Sup.
Ea zergatik Iainkoak hiri hura hala desegitera eta bilhakatzera utzi zuen. Ax 190 (V 129). Baita oraino pareta zahar, arrallatu eta hirrituak ere, edo dela zaharkitu hutsez, edo dela etsaiez hala higatuak, eta bilhakatuak. ES 97.
Ea zergatik Iainkoak hiri hura hala desegitera eta bilhakatzera utzi zuen. Ax 190 (V 129). Baita oraino pareta zahar, arrallatu eta hirrituak ere, edo dela zaharkitu hutsez, edo dela etsaiez hala higatuak, eta bilhakatuak. ES 97.
sense-2
2.
(-lh- SP, H),
pilakatu
(H (L, BN)). Maltratar. "Bilhakatzea, tirailler, traiter mal quelqu'un" SP. "Maltraiter quelqu'un de paroles, de reproches" H. "Accabler quelqu'un d'injures, de reproches: Eztut holakorik egin behar; amak pilaka nintzake" Ib. "Elgar ongi pilakatu zuten" H.
Hainitz kontrakok bilhakatu, eta hainitz tribulamenduk frogatu zaituztenean. SP Imit III 12, 1. Eta beldur handiek bilhakatzen dute ene arima. Ib. 23,3. Pilatus bera, zenbat ere baitzen paganoa, laztu izan zen ikhusteaz Salbatzaillea hala billakatua. Lg II 274.
Hainitz kontrakok bilhakatu, eta hainitz tribulamenduk frogatu zaituztenean. SP Imit III 12, 1. Eta beldur handiek bilhakatzen dute ene arima. Ib. 23,3. Pilatus bera, zenbat ere baitzen paganoa, laztu izan zen ikhusteaz Salbatzaillea hala billakatua. Lg II 274.
sense-3
3.
(-lh- L-ain, BN, S; Lecl, H, A DBols (+ bila-))
Ref.:
A; A Apend; Lrq.
"Se quereller [...]. Khexatzeko okasione emaitez, ioitez, bilhakatzez, donnant occasion de se fâcher, frappant, se querellant (UskLi)" H. "Se disputer" Lrq. "Disputar" A. "Contender" A DBols. Cf. 1 bilaka.
Hortan ansia eta artha guti gostako zaiela, eta den guzia eginen dela aldaratu, asaldatu, iharduki eta bilhakatu gabe. SP Phil 203
"Se quereller [...]. Khexatzeko okasione emaitez, ioitez, bilhakatzez, donnant occasion de se fâcher, frappant, se querellant (UskLi)" H. "Se disputer" Lrq. "Disputar" A. "Contender" A DBols. Cf. 1 bilaka.
Hortan ansia eta artha guti gostako zaiela, eta den guzia eginen dela aldaratu, asaldatu, iharduki eta bilhakatu gabe. SP Phil 203
azpiadiera-3.1
"(R), tirarse de los pelos"
A.
sense-4
4.
"(R), coger, apresar"
A.
azpisarrera-1
BILAKATUXE
(SP (sin trad.)). Aprox. de bilakatu.
Begík lanthatüik, bere gogúeki hürüpátzen dié [oxtra]. Béna lehénik béhar ziék amiñí bat bilhakatüxe. "Il fallut se disputer". Lrq Larraja RIEV 1935, 238.
Begík lanthatüik, bere gogúeki hürüpátzen dié [oxtra]. Béna lehénik béhar ziék amiñí bat bilhakatüxe. "Il fallut se disputer". Lrq Larraja RIEV 1935, 238.
azpisarrera-2
GAIZKI BILAKATU.
(H (que cita a Ax)).
a)
Arruinar, destruir.
Ezta zerrenik oihala hala eta hain gisa gaizki bilhakatzen duenik, eta ez harrik haragia hala galtzen eta gastatzen duenik, nola kontzientzia gaixtoak egiten baitu bere burua. Ax 423 (V 274).
b)
Maltratar.
Zeren zure gatik pairatzea eta gaizki bilhakatu izaitea ene arimaren probetxu handia da. "Vexari". SP Imit III 19, 4 (Ch persekutatua izatea, Mst eskerniatü izatia, Leon laido eta nahigabe jasaitea). Bizioek hura utzten dute neurrigabeki unhaturik eta gaizki bilhakaturik. SP Phil 527 (He 535 lazeriatua).
Ezta zerrenik oihala hala eta hain gisa gaizki bilhakatzen duenik, eta ez harrik haragia hala galtzen eta gastatzen duenik, nola kontzientzia gaixtoak egiten baitu bere burua. Ax 423 (V 274).
Zeren zure gatik pairatzea eta gaizki bilhakatu izaitea ene arimaren probetxu handia da. "Vexari". SP Imit III 19, 4 (Ch persekutatua izatea, Mst eskerniatü izatia, Leon laido eta nahigabe jasaitea). Bizioek hura utzten dute neurrigabeki unhaturik eta gaizki bilhakaturik. SP Phil 527 (He 535 lazeriatua).
bilakatu
-
2 bilakatu....
-
Etim. De origen distinto de 1 bilakatu; ...
-
1. (-ll- Ht VocGr , Lar Sup , -lh- H) Ar...
-
2. (-lh- SP, H), pilakatu (H (L, BN)). M...
-
3. (-lh- L-ain, BN, S; Lecl, H, A DBols ...
-
"(R), tirarse de los pelos" A....
-
4. "(R), coger, apresar" A....
-
BILAKATUXE (SP (sin trad.)). Aprox. de b...
-
GAIZKI BILAKATU. (H (que cita a Ax)). a)...
<< bait- 0 / 0 higatu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
