OEH - Bilaketa
19 emaitza zabor bilaketarentzat
goiburua
simaur.
sense-1
(V, G-azp-goi-to-bet; VP 85v, H (V, G), Zam Voc
),
zimaur (V-gip, G-bet, BN; Lar, Añ (G), Izt C 234, Hb, Dv (V, G), H (V, G)),
ximaur (G-azp; Dv (V, G)),
zimor (G-azp-to-bet),
zismaur (Lar, H),
simur (H (V)),
simor (G-bet)
Ref.:
A (simaur, zimor); Lh (zimaur); AEF 1955, 69; Iz UrrAnz (satsa), To (zimorra); Etxba Eib (simaurra); Zt (comunicación personal); Elexp Berg (zimaur); ZestErret (ximaur/zimor)
.
Abono, estiércol (usos prop. y fig.). "Burrajo, ollategiko zimaurra " Lar. " Zimaurra baño etzaitut estimatzen, je ne vous estime pas plus que du fumier" H. " Soluak biar dau simaurra erreme gauzia ataratzeko " Etxba Eib. "Usurbillen geienok simor esan oi degu" Zt. v. gorotz, ongarri, sats. . Tr. Documentado en textos vizcaínos y guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII. Hallamos ejs. seguros de uso pl. en Lardizabal, Txirrita, Ibiñagabeitia, Tx. Garmendia (12) y Gerrikagoitia. La mayoría de los autores guipuzcoanos emplean la forma zimaur, mientras en los vizcaínos la forma más frecuente es simaur; hallamos además ximaur en Ataño, Tx. Garmendia e Insausti. En DFrec hay 2 ejs. de simaur y 4 de zimaur.
Zimaur artetik atera. Cb Eg III 340. Simaur loiz beterik dagoan tokira bota Kristo? Mg CC 245. Neke alperra, arbola igartubari simaur, ongarri, edo satsa ezartia. Mg CO 203. Mundu onetako honria utsa da, ondasunak simaurra. Astar II 32. Gorputza luur zati bat, simaur puska bat baño ezta. Ib. 76. Buztin zuriarekin eta idiyaren simaurrarekin. ErleG 30. Ardiak egindako zimaur pisakin guriaturik. Izt C 158. Okellura joanda, zimaurrik likitsenak, ubal-puska zarrak, belar ustelduak jaten zituzten. Lard 543. Ganadu bagarik ez dago zimaurrik, eta zimaur baga ez dago laborerik. Ur Dial 60s (It, Ip gorotz, Dv ongarri ). Martiñi lepotik eldu, simaur lindinga jo erazi. Ag G 274. Sagastiak, ondo emateko, simaurra bear dutela. EEs 1916, 267. Soroetan zabalduko'itut / zimaurrak eta kariak. Tx B 143. Arengatik dana gogoz galdu ta simaurtzat dut, Kisto irabazteko. Ol Phil 3, 8 (Ker, IBk simaur; He, TB ongarri, Dv gorotz, BiblE zabor ). Lurrari zimaurra eman. NekIr 24. Adar-orratzak ongarri ditualako; simaur biurtzen zaizkiolako. Munita 62 (16 zimaur). Simaurrean geiena balio duana, nitrojenua da. Oñatibia Baserria 25. Zimaur tarteko lorea. Anab Poli 95. Jausi zan tranpa-zulotik kortako zimaur artera. SM Zirik 121. Zimaur bortitzarekin landuriko ortua. Arti MaldanB 217. Amorante lizuna! [...] Sats eta zimaur gehiago aurki liteke haren gorputzean, munduko zerritegirik zikinenean baino. Arti Tobera 284s. Soro elkorrak simaur gizenez estaltzen. Ibiñ Virgil 71. Aitak billatu ditu [erbiaren] ximaurrak ere. TxGarm BordaB 121. Iñundik aixerik sartzen ez zan ganautegiak geunkezan; eta ondiño, epelago euki daien, simaurrak be barruan. Gerrika 148.
v. tbn. CrIc 110. JJMg BasEsc 118. Enb 169. Olea in Auspoa 39, 139. TxGarm BordaB 12. Zimaur: Oteiza y Brunet Lc 13, 8. It Dial 62. Ud 47. Sor Bar 43. Apaol 69. Alz Bern 60. Or Eus 172n. EAEg 1-12-1936, 430. And AUzta 125. Olea 54. Ximaur: Ataño TxanKan 58. Insausti 81.
Abono, estiércol (usos prop. y fig.). "Burrajo, ollategiko zimaurra " Lar. " Zimaurra baño etzaitut estimatzen, je ne vous estime pas plus que du fumier" H. " Soluak biar dau simaurra erreme gauzia ataratzeko " Etxba Eib. "Usurbillen geienok simor esan oi degu" Zt. v. gorotz, ongarri, sats. . Tr. Documentado en textos vizcaínos y guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII. Hallamos ejs. seguros de uso pl. en Lardizabal, Txirrita, Ibiñagabeitia, Tx. Garmendia (12) y Gerrikagoitia. La mayoría de los autores guipuzcoanos emplean la forma zimaur, mientras en los vizcaínos la forma más frecuente es simaur; hallamos además ximaur en Ataño, Tx. Garmendia e Insausti. En DFrec hay 2 ejs. de simaur y 4 de zimaur.
Zimaur artetik atera. Cb Eg III 340. Simaur loiz beterik dagoan tokira bota Kristo? Mg CC 245. Neke alperra, arbola igartubari simaur, ongarri, edo satsa ezartia. Mg CO 203. Mundu onetako honria utsa da, ondasunak simaurra. Astar II 32. Gorputza luur zati bat, simaur puska bat baño ezta. Ib. 76. Buztin zuriarekin eta idiyaren simaurrarekin. ErleG 30. Ardiak egindako zimaur pisakin guriaturik. Izt C 158. Okellura joanda, zimaurrik likitsenak, ubal-puska zarrak, belar ustelduak jaten zituzten. Lard 543. Ganadu bagarik ez dago zimaurrik, eta zimaur baga ez dago laborerik. Ur Dial 60s (It, Ip gorotz, Dv ongarri ). Martiñi lepotik eldu, simaur lindinga jo erazi. Ag G 274. Sagastiak, ondo emateko, simaurra bear dutela. EEs 1916, 267. Soroetan zabalduko'itut / zimaurrak eta kariak. Tx B 143. Arengatik dana gogoz galdu ta simaurtzat dut, Kisto irabazteko. Ol Phil 3, 8 (Ker, IBk simaur; He, TB ongarri, Dv gorotz, BiblE zabor ). Lurrari zimaurra eman. NekIr 24. Adar-orratzak ongarri ditualako; simaur biurtzen zaizkiolako. Munita 62 (16 zimaur). Simaurrean geiena balio duana, nitrojenua da. Oñatibia Baserria 25. Zimaur tarteko lorea. Anab Poli 95. Jausi zan tranpa-zulotik kortako zimaur artera. SM Zirik 121. Zimaur bortitzarekin landuriko ortua. Arti MaldanB 217. Amorante lizuna! [...] Sats eta zimaur gehiago aurki liteke haren gorputzean, munduko zerritegirik zikinenean baino. Arti Tobera 284s. Soro elkorrak simaur gizenez estaltzen. Ibiñ Virgil 71. Aitak billatu ditu [erbiaren] ximaurrak ere. TxGarm BordaB 121. Iñundik aixerik sartzen ez zan ganautegiak geunkezan; eta ondiño, epelago euki daien, simaurrak be barruan. Gerrika 148.
v. tbn. CrIc 110. JJMg BasEsc 118. Enb 169. Olea in Auspoa 39, 139. TxGarm BordaB 12. Zimaur: Oteiza y Brunet Lc 13, 8. It Dial 62. Ud 47. Sor Bar 43. Apaol 69. Alz Bern 60. Or Eus 172n. EAEg 1-12-1936, 430. And AUzta 125. Olea 54. Ximaur: Ataño TxanKan 58. Insausti 81.
azpiadiera-1.1
(Como primer miembro de comp.).
"
Simaur-biltzallea, estercolero"
VP
86v.
Sardia edo simaur batzallia. Mg PAb 148. Zimaur pilla andiak karrika bazterretara atera. Izt C 179. Simaur-zumoa ere zabaltzen da sagastietan. EEs 1916, 270. Belar-zelaientzat, simor-errañu bat baño, elur egin-aldi bat obia. EZBB I 65. Simaur-lurrunakin, sukaldeko sua, plantxa eta ura berotu. Oñatibia Baserria 32. Au dek simaur-usaia, au, datorrena ortik! Ataño TxanKan 132.
Sardia edo simaur batzallia. Mg PAb 148. Zimaur pilla andiak karrika bazterretara atera. Izt C 179. Simaur-zumoa ere zabaltzen da sagastietan. EEs 1916, 270. Belar-zelaientzat, simor-errañu bat baño, elur egin-aldi bat obia. EZBB I 65. Simaur-lurrunakin, sukaldeko sua, plantxa eta ura berotu. Oñatibia Baserria 32. Au dek simaur-usaia, au, datorrena ortik! Ataño TxanKan 132.
azpiadiera-1.2
(Como segundo miembro de comp.).
"El pastoreo dejaba a la agricultura el estiércol (ardi-simaurra), abono muy estimado por el agricultor (G-goi)"
AEF 1955, 75.
Beste ongarri au: abere-simaurra (zaldi, bei, ardi ala txerri-simaurra). EEs 1916, 270. Zenbat arto ta zenbat arri-simaur bearko dan. "Abonos minerales" . ForuAG 277.
Beste ongarri au: abere-simaurra (zaldi, bei, ardi ala txerri-simaurra). EEs 1916, 270. Zenbat arto ta zenbat arri-simaur bearko dan. "Abonos minerales" . ForuAG 277.
azpiadiera-1.3
zimaur (Hb).
"Litière" Hb.
"Litière" Hb.
azpisarrera-1
SIMAURDUN
Estercolado. Gerora astoak zaldia zamari / eginik dakus ta arroa zimaurdun. Zav Fab RIEV 1907, 95.
Estercolado. Gerora astoak zaldia zamari / eginik dakus ta arroa zimaurdun. Zav Fab RIEV 1907, 95.
azpisarrera-2
SIMAUR-EMATE
Estercolamiento. Nekazariak, ardura aundiz egiten dute simaur-emate ori. EEs 1916, 267.
Estercolamiento. Nekazariak, ardura aundiz egiten dute simaur-emate ori. EEs 1916, 267.
azpisarrera-3
SIMAUR-META
(H (+ zimaur-)).
"Fumier mis en tas, en monceau" H.
"Fumier mis en tas, en monceau" H.
azpisarrera-4
SIMAURPE
(En casos locales de decl. sing.). Lugar debajo del estiércol.
Euskaldun askok ere ongarri, gorotz edo zimaurpera botatzen dute izenik agurgarrien ori. Inza Azalp 133.
(En casos locales de decl. sing.). Lugar debajo del estiércol.
Euskaldun askok ere ongarri, gorotz edo zimaurpera botatzen dute izenik agurgarrien ori. Inza Azalp 133.
azpisarrera-5
SIMAUR-PILA
Montón de estiércol. Donostiako Uri-barruan zimaur pilla andiak karrika bazterretara atera. Izt C 179. Ukullu-txokoan egindako zimaur-pillaren ezadea. NekIr 24.
Montón de estiércol. Donostiako Uri-barruan zimaur pilla andiak karrika bazterretara atera. Izt C 179. Ukullu-txokoan egindako zimaur-pillaren ezadea. NekIr 24.
azpisarrera-6
SIMAUR-SASKI
Cesta de estiércol. "Simaurketan erabiltzen dan otarra, ongarri-saski edo simaur-saski izenez ezagutzen da Berrobin, Elduaienen, Berastegin, eta Gipuzkoako eta Naparroko beste erri batzuetan" Garm EskL I 66.
Cesta de estiércol. "Simaurketan erabiltzen dan otarra, ongarri-saski edo simaur-saski izenez ezagutzen da Berrobin, Elduaienen, Berastegin, eta Gipuzkoako eta Naparroko beste erri batzuetan" Garm EskL I 66.
simaur
-
simaur....
-
(V, G-azp-goi-to-bet; VP 85v, H (V, G), ...
-
(Como primer miembro de comp.). " Simaur...
-
(Como segundo miembro de comp.). "El pas...
-
zimaur (Hb). "Litière" Hb....
-
SIMAURDUN Estercolado. Gerora astoak zal...
-
SIMAUR-EMATE Estercolamiento. Nekazariak...
-
SIMAUR-META (H (+ zimaur-)). "Fumier mis...
-
SIMAURPE (En casos locales de decl. sing...
-
SIMAUR-PILA Montón de estiércol. Donos...
-
SIMAUR-SASKI Cesta de estiércol. "Simau...
<< 1 sats 0 / 0 1 tela >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
