OEH - Bilaketa
50 emaitza zabaldi bilaketarentzat
Sarrera buruan (4)
Sarrera osoan (46)
- 1 abaro
- 2 aberaski
- adar
- ahal
- andre
- 1 arrain
- azkengabe
- bakar
- barna
- behekoi
- berbertan
- bero
- burtzoratu
- buztanikara
- eperkume
- eragin
- etzanalde
- ezarian
- ezaupide
- 1 gari
- gesal
- hasi
- heriosuhar
- 1 iduri
- ikusi
- izar
- jaikialde
- 1 koska
- landugabe
- leiar
- lekugi
- lurrintsu
- maite
- mehe
- muga
- negarti
- neurrigabe
- sabel
- sakon
- saldu
- udate
- ur
- zaldizko
- zelai
- zeru
- zirkinka
goiburua
zaldizko.
sense-1
1.
De a caballo.
Eta zaldizko armadaren kontua zen hogei millatan hamar milla. "L'armée à cheval" . Lç Apoc 9, 16 (He, TB, Dv, Ur (G), Ip, Echn, Ol, Ker, IBk, IBe zaldizko; Ur (V) zaldizkuen aldria). Nork daki zenbat soldadu zaldizko. Mb IArg I 376. Zaldizko balentria, lantza puntarekin, / ihesi egortzea [zezena], buruko minekin. Hb Esk 223. Zaldizko armada andiak. AB AmaE 432. Topo ta bide jo zuten zaldizko etsaiakin. Bv AsL 216. Zaldizko gerra-gizonak. Goñi 110. Zaldizko soldau-txapel au. Kk Ab II 16. Bertoldin, barriz, mirarittuta geldittu zan zaldizko lagun areik ikustian. "Genti a cavallo" . Otx 112. Algeriako tropa zaldizko batzu artean sartu zitzauzkun. Zerb Gerlan 25. Zaldizko sarjento zan Dieguez Sanmillan'dar Albaro. EAEg 11-3-1937, 1249. Zaldizko esne-saltzailleen zarata. NEtx LBB 42. Zaldizko bi guardia zibil beren bibote aundiakin. Ataño TxanKan 110.
v. tbn. Arr GB 12. Ill Pill 19.
Eta zaldizko armadaren kontua zen hogei millatan hamar milla. "L'armée à cheval" . Lç Apoc 9, 16 (He, TB, Dv, Ur (G), Ip, Echn, Ol, Ker, IBk, IBe zaldizko; Ur (V) zaldizkuen aldria). Nork daki zenbat soldadu zaldizko. Mb IArg I 376. Zaldizko balentria, lantza puntarekin, / ihesi egortzea [zezena], buruko minekin. Hb Esk 223. Zaldizko armada andiak. AB AmaE 432. Topo ta bide jo zuten zaldizko etsaiakin. Bv AsL 216. Zaldizko gerra-gizonak. Goñi 110. Zaldizko soldau-txapel au. Kk Ab II 16. Bertoldin, barriz, mirarittuta geldittu zan zaldizko lagun areik ikustian. "Genti a cavallo" . Otx 112. Algeriako tropa zaldizko batzu artean sartu zitzauzkun. Zerb Gerlan 25. Zaldizko sarjento zan Dieguez Sanmillan'dar Albaro. EAEg 11-3-1937, 1249. Zaldizko esne-saltzailleen zarata. NEtx LBB 42. Zaldizko bi guardia zibil beren bibote aundiakin. Ataño TxanKan 110.
v. tbn. Arr GB 12. Ill Pill 19.
azpiadiera-1.1
(gral.; Lar, Añ, VocZeg 288, Dv, H)
Ref.:
A;
Mdg 123;
Iz ArOñ (saldískuakiñ)
.
(Uso sust.; algunos ejs. podrían corresponder tal vez al apartado anterior).Jinete; soldado de caballería. "Caballos, soldados de a caballo" Lar. "Montado, el de a caballo" Lar, Añ. "Caminante [...] de a caballo" Añ. "Soldados de caballería" VocZeg 288. "Cavalier" H. "Si monta en caballar, zaldizko; y si monta en mular o asnal, akaballozko " Mdg 123.
Vormaciako toki zabal batean arrats oro agerzen ziran gerrako gizonen ainzurako zaldizko zenbait. Mb IArg I 253. Bidaldu zituan asko armadun ta zaldizko profeta atxitzera. AA III 500. Zaldizko bat zaldi ganean lo doiala. Añ MisE 149. Ez eukazalako berorregaz eun da amar zaldizko eta irurogei oñezko baño. Astar II IX. Bederatzi zaldi euren zaldizkuakaz. Ib. X. Utzirik Paulo zaldizkoen laguntzaren azpian. TB Act 23, 32. Koronel zaldizkoetakoa. Izt C 488. Zaldizkoak lurrerat eme yoan dire. Hb Esk 222. Tito seieun zaldizkorekin urreratu zan. Lard 542. Faraonen zaldizko guztiak eta gurdiak. Ur Ex 14, 9 (Ker, Bibl zaldizko; Ol zaldikari, BiblE zaldun). Infanteria lurra betean, / ainbeste milla zaldizko. Afrika 142. Bi zaldizko gazte, bidez akhituak. Laph 133. Lenengotik zaldizkoaz geien arritzen zan; alabañan gizona eta azpiko zaldia biak bat ziralakoan zegoan. Arr GB 114. Ogei ta amasei milla oñezko, lau milla zaldizko, asko sutunpa beldurgarri eta ontzidi aundiaren kontra. Zab Gabon 94. Naiz zaldizkoak, zeiñ oñezkoak, giak galduta, / itsumendiak oso eukazan opillduak. AB AmaE 449. Ikusten bainintuen orduan zaldizko andana bat zalapartaka harat-hunat zabiltzala. JE Bur 21. Oñezkorik nai ez, zaldizkorik etorri ez. Ag G 297. Oñezkoari muzin ta zaldizkorik ezin, gelditu da ori. (AN-ulz) 'Se dice de quien apetece para casarse alguna persona superior a su rango y queda desilusionada' . Inza Eusk 1927, 156 (en A EY III 228: Zaldizkorik ez ta oinezkorik nai ez (V-m)). Zezenak biltzeko, larrera bialdu zituzten eun zaldizko bizkorrenak eta oituenak. Or Mi 48. Zaldizkoari zuzendu zion bere leen tiro-ukaldia. FIr 142. Auek jostallu politak! Itxasontzia! [...] zaldizko bat! Sabiag Y 1934, 23. Zaldizkoari ta Aren gudosteari guda egiteko. Ol Apoc 19, 19 (Ker, IBe zaldizko; Lç zaldi gainean iarririk zegoenaren kontra). Zaldizko bat aintzinerat ethorri zitzaion. Zerb IxtS 75. Zaldizko bezala ibili zan gudari. Zait Plat 12. Eskopetadunak zaldizkoak iritxi-ala, bere txispaz jo ta lurreratzen zituan. NEtx LBB 167. Karroxa bat zetorren, inguruan lau-bost zaldizko zituala laguntzeko. Berron Kijote 101. Apez-sartzea lehengoetarik izan zen, bizikletadun, zaldizko eta kantari. Larre ArtzainE 244.
v. tbn. CartAnd 380. Aran SIgn 77. Sor Bar 43. Bv AsL 214. HU Zez 117. Ataño TxanKan 101.
(Uso sust.; algunos ejs. podrían corresponder tal vez al apartado anterior).Jinete; soldado de caballería. "Caballos, soldados de a caballo" Lar. "Montado, el de a caballo" Lar, Añ. "Caminante [...] de a caballo" Añ. "Soldados de caballería" VocZeg 288. "Cavalier" H. "Si monta en caballar, zaldizko; y si monta en mular o asnal, akaballozko " Mdg 123.
Vormaciako toki zabal batean arrats oro agerzen ziran gerrako gizonen ainzurako zaldizko zenbait. Mb IArg I 253. Bidaldu zituan asko armadun ta zaldizko profeta atxitzera. AA III 500. Zaldizko bat zaldi ganean lo doiala. Añ MisE 149. Ez eukazalako berorregaz eun da amar zaldizko eta irurogei oñezko baño. Astar II IX. Bederatzi zaldi euren zaldizkuakaz. Ib. X. Utzirik Paulo zaldizkoen laguntzaren azpian. TB Act 23, 32. Koronel zaldizkoetakoa. Izt C 488. Zaldizkoak lurrerat eme yoan dire. Hb Esk 222. Tito seieun zaldizkorekin urreratu zan. Lard 542. Faraonen zaldizko guztiak eta gurdiak. Ur Ex 14, 9 (Ker, Bibl zaldizko; Ol zaldikari, BiblE zaldun). Infanteria lurra betean, / ainbeste milla zaldizko. Afrika 142. Bi zaldizko gazte, bidez akhituak. Laph 133. Lenengotik zaldizkoaz geien arritzen zan; alabañan gizona eta azpiko zaldia biak bat ziralakoan zegoan. Arr GB 114. Ogei ta amasei milla oñezko, lau milla zaldizko, asko sutunpa beldurgarri eta ontzidi aundiaren kontra. Zab Gabon 94. Naiz zaldizkoak, zeiñ oñezkoak, giak galduta, / itsumendiak oso eukazan opillduak. AB AmaE 449. Ikusten bainintuen orduan zaldizko andana bat zalapartaka harat-hunat zabiltzala. JE Bur 21. Oñezkorik nai ez, zaldizkorik etorri ez. Ag G 297. Oñezkoari muzin ta zaldizkorik ezin, gelditu da ori. (AN-ulz) 'Se dice de quien apetece para casarse alguna persona superior a su rango y queda desilusionada' . Inza Eusk 1927, 156 (en A EY III 228: Zaldizkorik ez ta oinezkorik nai ez (V-m)). Zezenak biltzeko, larrera bialdu zituzten eun zaldizko bizkorrenak eta oituenak. Or Mi 48. Zaldizkoari zuzendu zion bere leen tiro-ukaldia. FIr 142. Auek jostallu politak! Itxasontzia! [...] zaldizko bat! Sabiag Y 1934, 23. Zaldizkoari ta Aren gudosteari guda egiteko. Ol Apoc 19, 19 (Ker, IBe zaldizko; Lç zaldi gainean iarririk zegoenaren kontra). Zaldizko bat aintzinerat ethorri zitzaion. Zerb IxtS 75. Zaldizko bezala ibili zan gudari. Zait Plat 12. Eskopetadunak zaldizkoak iritxi-ala, bere txispaz jo ta lurreratzen zituan. NEtx LBB 167. Karroxa bat zetorren, inguruan lau-bost zaldizko zituala laguntzeko. Berron Kijote 101. Apez-sartzea lehengoetarik izan zen, bizikletadun, zaldizko eta kantari. Larre ArtzainE 244.
v. tbn. CartAnd 380. Aran SIgn 77. Sor Bar 43. Bv AsL 214. HU Zez 117. Ataño TxanKan 101.
azpiadiera-1.1.1
(Uso predicativo).A caballo.
Atso beltzak, yats batian zaldizko, ximindegiari beheiti sukaldetan sartzen direla. Zub 37. San Benitoren Ordenako fraile bi agertu ziran bidean, bi dromedariren gaiñean zaldizko. Berron Kijote 101.
Atso beltzak, yats batian zaldizko, ximindegiari beheiti sukaldetan sartzen direla. Zub 37. San Benitoren Ordenako fraile bi agertu ziran bidean, bi dromedariren gaiñean zaldizko. Berron Kijote 101.
azpiadiera-1.2
Cierto personaje de Carnaval.
Horiekin sahetsetan doazi atxo eta tupinak, yauntzarrak metro bat eskuan, deneer izari hartzen, eta holako bertze yende irringarri, bai ta ere zaldizkoak soineko ederrekin. Zub 116. Arratsaldean, kabalkada emana izanen da. Bere zaldizko bringo, jandarme sostor, [...] makilari lerden ta pikolari xuxen, kaxkarot xingoladunekin. Herr 28-7-1960, 3.
Horiekin sahetsetan doazi atxo eta tupinak, yauntzarrak metro bat eskuan, deneer izari hartzen, eta holako bertze yende irringarri, bai ta ere zaldizkoak soineko ederrekin. Zub 116. Arratsaldean, kabalkada emana izanen da. Bere zaldizko bringo, jandarme sostor, [...] makilari lerden ta pikolari xuxen, kaxkarot xingoladunekin. Herr 28-7-1960, 3.
azpiadiera-1.3
(V-gip ap. Elexp Berg; G-azp).
Caballo de la baraja. " Txanka ta zaldizkua ta erregia " Elexp Berg. v. zaldun(2).
.
Caballo de la baraja. " Txanka ta zaldizkua ta erregia " Elexp Berg. v. zaldun
sense-2
2.
De caballos, compuesto de caballos.
"
Zaldizko andana bat, une troupe de chevaux"
Dv.
sense-3
3.
(gral.)
Ref.:
A; Iz ArOñ (saldískuakiñ, zaldizkuak); Gte Erd 111 y 148.
"Columna de lluvia" A. " Saldískuakiñ da euríxa, llueve en forma de barras de lluvia" Iz ArOñ. "Zaldizko ederrak heldu dira (G-azp, AN-gip), zaldizkoekin ari du (B), euria zaldizko(e)kin ari du (AN-gip), elementuak zaldizko(e)kin ari du (AN-gip)" Gte Erd 111.
"Columna de lluvia" A. " Saldískuakiñ da euríxa, llueve en forma de barras de lluvia" Iz ArOñ. "Zaldizko ederrak heldu dira (G-azp, AN-gip), zaldizkoekin ari du (B), euria zaldizko(e)kin ari du (AN-gip), elementuak zaldizko(e)kin ari du (AN-gip)" Gte Erd 111.
azpiadiera-3.1
Gaur etorko dira / zaldizkoak eultzitara.
"Gentes de a caballo (las nubes)."
Or Eus 334.
sense-4
4.
"(Vc), enredos que se forman al devanar el hilo"
A.
v. zaldi
(2).
sense-5
5.
"
Au da zaldizkoa! ¡qué cantidad tan grande de caballos! (V)"
A Morf 109.
sense-6
6.
Ganado caballar.
Zaldizkoai perrak kenduten eutsezan. "Las bestias" . Or Tormes 11.
Zaldizkoai perrak kenduten eutsezan. "Las bestias" . Or Tormes 11.
sense-7
7.
De caballos, tirado por caballos.
Edozein gurdik --tarranta, zaladizkoa ba-zan-- autsa arrotu. Anab Usauri 60. Geltokira juan giñan zaldizko ibilgaillu batean. Gerrika 111.
Edozein gurdik --tarranta, zaladizkoa ba-zan-- autsa arrotu. Anab Usauri 60. Geltokira juan giñan zaldizko ibilgaillu batean. Gerrika 111.
azpisarrera-1
XALDIZKO
(Forma con palat.).
Xaldizko batzu igorri zitun lau aldetara, mendi ta zabaldi guzia aztertzera. Eston Iz 173.
Xaldizko batzu igorri zitun lau aldetara, mendi ta zabaldi guzia aztertzera. Eston Iz 173.
zaldizko
-
zaldizko....
-
1. De a caballo. Eta zaldizko armadaren ...
-
(gral.; Lar, Añ, VocZeg 288, Dv, H) Ref...
-
Cierto personaje de Carnaval. Horiekin s...
-
(V-gip ap. Elexp Berg; G-azp). Caballo d...
-
2. De caballos, compuesto de caballos. "...
-
3. (gral.) Ref.: A; Iz ArOñ (saldískua...
-
Gaur etorko dira / zaldizkoak eultzitara...
-
4. "(Vc), enredos que se forman al devan...
-
5. " Au da zaldizkoa! ¡qué cantidad ta...
-
6. Ganado caballar. Zaldizkoai perrak ke...
-
7. De caballos, tirado por caballos. Edo...
-
XALDIZKO (Forma con palat.). Xaldizko ba...
<< ur 0 / 0 zelai >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
