OEH - Bilaketa

874 emaitza txori bilaketarentzat

Sarrera buruan (202)


Sarrera osoan (491)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 piko.
sense-1
I . (Sust.).
azpiadiera-1.1
1. (V, AN-ulz-egüés-ilzarb-olza, Ae, Sal, R; H), piku (V-gip; , Zam Voc) Ref.: Bon-Ond 141; VocPir 341; A; Iz Ulz (olluan); Etxba Eib y Elexp Berg (piku).
"Pico de ave" . " Olluan pikua, el pico de la gallina" Iz Ulz. "Eiztarixak esaten dabe ollagorra egoten dala bere piku luzia lurrian sartuta" Etxba Eib. "Aratak piku zabala eukitzen dabe" Elexp Berg. v. 1 moko. .
Nola otsoéi ortz séndoak, nola arranoei piko tzorrotzak. LE Urt (ms.) 27r. Bela baten pikuban bialduten deutsazu Elias, zeure adiskidiari egunian egunian ogiia, ta okelia. fB Ic I 70. Miruak, / beti prest daukezala / erpe ta pikuak. Azc PB 47. [Ibis gorrijak] mokuakin (pikuakin) [...] aranak (okaranak) arrapetan dabez. Altuna 22. Idazkitxu bat pikuan daula / egaz. Enb 122. Egotxuai erainda, pikua zabalik. Ib. 196. [Antzar kumak] pikuaz kiri-kiri egitten yabilttaz ipermamiñian. Otx 139. Txori guztiak asi zirean pikuekaz lumak ataraten. Bilbao IpuiB 41. Gure txepetxue, / buzten laburra eta / zorrotza pikue. BEnb NereA 125.
v. tbn. Piku: Alzola Egan 1961 (1-3), 66.
azpiadiera-1.1.1
Dana besterantz abesten eben / gaur arte ango txorijak, / batez be kuku eta zozo baltz / piku gorrizka orijak. Enb 58. Marti-zozotxu, piku gorrie, / zure abestiak entzunik, / baserri, uri, mendi ta zelai / daukazuz pozez beterik. BEnb NereA 201.
azpiadiera-1.1.2
Neskazar bat izan zan / gu serbitzekua [...] / gorputza sikua, / oingo modakua, / luzia pikua, / garbitu bakua.Auspoa 39, 129.
azpiadiera-1.2
2. "Aiguillon, [...] (R) piko " VocPir 350.
Dauka barriz piku bat / ardi pikaruak / jostorratz miñen miñena / baño okerragua. DurPl 84.
azpiadiera-1.3
3. Pico (parte de una cantidad).
Seko gelditu dira / zortzireun-da piko . (1837). CartAnd 407. Eun ta piko egin dira / il eta eridu. Afrika 128. Mendekantzak ditu / hamar mila musu, / eun mila ta piku / begitarte mutu. Arti MaldanB 220. Naiz-eta kendu urrengoari / minutu bat eta piko. Insausti 262.
azpiadiera-1.4
4. (ph- S ap. Alth; VocBN), piku (ph- Foix ap. Lh). Pico (herramienta). "Marteau à pointe dont les meuniers font usage pour piquer leurs meules" VocBN. "Marteau à piquer à l'usage des tailleurs de pierre" Dv. "Pioche" H. "Phikoa, burdin maillu zorrotz, harria pikatzen edo pikokatzen duena" Alth in Lander RIEV 1911, 596. v. pikotx.
Ez duzu hura [aldarea] harri pikatuz eginen: ezen baldin pikoa altxatzen baduzu haren gainera, khutsatua izanen da. Dv Ex 20, 25 (BiblE zizel). Pegoiari ederki / lana egin-arazi, / berak pikoarekin / beñere ez asi. Xe 224. Piko purtak [sic ¿por puntak?] xorrosturik. HerVal 193.
azpiadiera-1.5
5. "(S), courant" Lh.
Huraren phikoak iroaiten ziala. MaiMarIl 116. Oro zoatzila, baratu gabe aldatuz, bertzelakatuz, irabiatuz, ibai-pikoa edo itsas-gaina bezain higikoi. Lf ( in Zait Plat XX ).
azpiadiera-1.6
6. Pico, punta. " Pikotako, ce mot dérivé de piko, est toujours précédé d'un nom de nombre. Hiru pikotako xapela, chapeau tricorne. Lau pikotako harria, pierre quadrangulaire" Dv.
Lantzeruek eruaten daben lako burdiñazko txapel edo kaskua, oi-goian bere piku ta guzti. Kk Ab II 14.
azpiadiera-1.7
7. Nombre dado al dedo medio en cierto juego infantil. " Txorro-morro-piko-tallo-kes (G)" A EY IV 376.
Lehenbizikoak erhi bat athera ta "txorro-morro-piko-tallo-ke" esaten zuan. Hurrengo izen hauek dituzte atzek joko huntan: lehenbizikoak txorro, bigarrenak morro eta abar. Begiak estalduta zeuzkanak morro, edo piko edo... erraiten zuan. Osk Kurl 78.
azpiadiera-1.8
8. "(V, G), pic de montagne" H.
azpiadiera-1.9
9. (G-to, AN-ulz) Ref.: A; A Apend. .
"Desfiladero" A. "Pendiente" A Apend. .
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
1. (G, AN-larr; H (G)), piku (G, AN, B) Ref.: A (piku); Asp Leiz; Vill (comunicación personal).
Empinado. "À pic, abrupte, raide" H. "Tieso. Malda piku (Gc, B), cuesta muy pendiente" A. "Empinado, de mucha pendiente" Asp Leiz. "[...] por cuesta empinada. Creo que en (G) se dice aldapa pikoa" Vill (comunicación personal). v. 2 pika. .
Ta nola gradaébek baitire irristabéra ta piko, aisa pensam<en>tutik pasatzen dá plazér izaterá. LE ( in BOEanm 1661 ). Amil-biderik gaiztoen, eta aldatsik pikoenetan. Izt C 184. Beti kontrario du / aldapa pikoa. Izt Po 167. Anditasun onek berak arrotu, eta ipiñi zuen amiltegi pikoan. Lard 276. Eskallea piko estukin. JAIraz Bizia 19. Aldapa pikoa, zelairik ez. Or QA 43.
azpiadiera-2.2
2. Importante, notable.
Naiz ez ain aintzaz ospea, / ez dela-ta ibildeuna, / jaiezko susmoa dabil / balitz lez pikoena. (1957). Agerre PV 2016, 264.
azpisarrera-1
PIKO ETA PIKO (Uso prop. y fig.). A picotazos.
Oharturik berriz ere osaba-ilobak, bethi bezala, piko eta piko hasten zirela, nik iretsi nuen lehen-bai-lehen. Elzb PAd 69. Basetxeko oilloak euren inguruan ogi-apur ta jaki-ondakiñ billa piko ta piko janguraz ebiltzan. Erkiag Arran 122.
azpisarrera-2
PIKO ONA EDUKI. "Piku ona euki, hizketan habila izan. Eu joan ari arekin berba ittera, ik piku ona daukak eta" Elexp Berg.
azpisarrera-3
PIKO-UKALDI. Picotazo.
Berehala piko ukaldi bat, eta gerezi guri bat zilhatzen du [murru-xoriak] . GH 1931, 458.
piko
<< pikaka 0 / 0 pikokada >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper