Harremana

    OEH - Bilaketa

    874 emaitza txori bilaketarentzat

    Sarrera buruan (202)


    Sarrera osoan (491)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    mozorro.
    sense-1
    1. (V-gip, G-goi, AN-5vill, B, Ae; Lar, H, Zam Voc), muzorro (G; Lar→Dv, Añ (G), H) Ref.: A (mozorro, muzorro); A Aezk 296; Gte Erd 219; Izeta BHizt2 .
     Máscara, careta; disfraz. "Disfraz de Carnestolendas" Lar. "Máscara, cubierta del rostro, muzorroa " Lar, Añ. " Mozorroz beztitu dira (AN-5vill)" Gte Erd 219. v. zomorro.
    Ikusiko dezu nola ezarian bezela bere muzorroa bota eta... Arr Bearg 149 (ap. DRA). Munduan biziteko / bata besteagaz / gizon guztiak dabilz / mozorro banagaz. Azc PB 344. Eskuan mozorroa [Talia]. Ib. 305 (in Ur PoBasc 200 maskaria). Iñauteri-egunetan mutil buru-ariñ kaskil-utsak mozorroz bezela, kalendarioz estalirik bizi ote zera, udaberri maitagarria? A Ibaiz 11-5-1902, 1. Gurdi karroza ederrak, mozorro garbiyak beren petral zikiñakin. Iraola 115. Berak egindako mozorroa arpegiari txistuz itsatsita. Ldi IL 18. Andre urragarria mozorroz bete-ta. "Bien embozada". Or Eus 63. Bera atzetik mozorroz bil. Ib. 410. Mozorroz jantzi ta etxerik etxe ibiltzea. ABar Goi 18. Prosopon antzoki mozorroa zen. Mde Pr 344. [Bidaurretan] mutil batek "mozorroz" yantzi-ta, buruan arantzezko koroia ta guzi, Jesukristoren irudi egiten zuen. Herr 19-3-1959, 3. Arpegia bere, mozorroz edo sudur-zapiaz estaldurik. Erkiag BatB 21. Zugaitz-azalakin egindako mozorro bildurgarriak iartzen ditute. Ibiñ Virgil 90. Mozorroz, estalkiz, alegoriaz, konparazioz jositako hizkuntza. Zarate ELit 31. Erri saltzaille dan aitagoiak / arpegieran mozorro. Ayesta 92. Baiña edozein modutan / dira txalogarri, / nola mozorro ala / soiñu ta txintxarri. Insausti 352. En DFrec hay 5 ejs. de mozorro.
    sense-2
    2. (B ap. A ; Lar, H), muzorro (Lar, H).
    Persona disfrazada. "Pata galana, mozorroa " Lar. "Moharrache o moharracho, momarracho, el ridículamente disfrazado" Ib. "En carnestolendas se visten de zamorros o mozorros " Lar Cor 232. "[Koko itzak] geienean mamua, inguma, bidutzia edo mozorroa esan nai du batzuentzat" Mok 14n. Cf. VocNav: "Mozorro: [...] En Pamplona y otras localidades llaman así a los entunicados de la procesión de Viernes Santo".
    Iñauterietako mozorroen edo irriz jauntzirik dabiltzan gizatxarren aintzurak. Mb OtGai III 176. Bere buruak parregarrizko apaingai batzuz jantzi-ta, momu ta mozorroen antzera, arpegiak oial edo bildots narruz estalduak zekarzkiten. Lh Yol 33. Flamendar mozorruak plazan agertu diranean. Ib. 39. Baserritarrez jantzirik zebilen mozorroa. Osk Kurl 185.
    sense-3
    3. (B, BN, Ae; Aq 1217), muzurru. Ref.: A; A Aezk 296. Espantajo. v. TXORI-MOZORRO.
    Baldin batek arturik kasulla edo kapa edo alba sakratua, para balez alorrean palo batean muzurrutako, aizkatzeko txoriak. (24). LE-Ir. Ezagu dute [bele, zozo ta iskiñasoek] mugan dagoen / mozorroaren gezurra. Or Eus 278. Eztago luma gorrizko mozorroz [oreinak] izutu bearrik ere. Ibiñ Virgil 101.
    sense-4
    4. (V-gip, AN-gip-larr-araq, B), mosorro (V-gip), muzurru. Ref.: A; Iz ArOñ (mosórro); Elexp Berg. "El bú, coco con que se asusta a los niños" A.
    Kristio txikiak dabiltza artaik (Oliaduratik) igeska igeska nola aurrak muzurrutik (296). LE-Ir.
    azpiadiera-4.1
    " Mozorro (Sal, R-uzt), fantasma" A.
    azpiadiera-4.1.1
    (G-to) Ref.: A Apend; JMB At.
    "Genios familiares" A Apend.
    azpiadiera-4.2
    Monstruo.
    Alper alperrik, Lenendaria, / garbitzen dituk eskuak, / juez justutzat iduki azan / mozorro ori munduak. Balad 239.
    sense-5
    5. (AN-ulz), mosorro (V-gip) Ref.: Iz ArOñ (mosorro), Ulz; EAEL 96.
    Bicho. "El bicho" Iz Ulz. "Cualquier bicho nocturno que causa daño sin que se le vea bien, a diferencia de momórro, que es el que se ve" Iz ArOñ.
    Ez dira kanpoko mozorroak barrena sartuko. ErleG 12. Ale ta mosorroak biltzen azalez azal ibiltzen da [usoa] . Iñarra Ezale 1897, 339b. Biozpean mozorro bildurgarria sortu zaio [...]; artxoak ez luke, orratio, kaltegarrigo joko sagar-alea biotz erdian. TAg Uzt 27. Urretxindorrak, mozorroak eta txindurrien arrautzatxoak ondatu oi ditu. EgutAr 4-12-1956 (ap. DRA ).
    sense-6
    6. "Persona antipática, arisca. Abade barrixa mozorro samarra pentsau jat " Elexp Berg.
    sense-7
    7. "Vulva" (AN-ulz). EAEL 290.
    azpisarrera-1
    MOXORRO. (V-gip, G-goi; Aq 814 (G)). Ref.: A; A Apend. (Forma con palat. expresiva).
    a) "Gorgojo [...] de la haba" Aq 814. "Gorgojo, insecto del trigo" A. "Gusano de frutas" A Apend.
    Moxorro ta belar kaltegarriak bildu. EEs 1916, 253. Txapartegietan moxorro gorriak [...] atzematen ditinagu. 'Kermès rouge'. Or Mi 11. Ausiña baño miñagoko moxorro aiek. 'Fourmis'. Ib. 112. Moxorro-billa. "En busca de insectos". Or Eus 315. Ez moxorro txikienik. Or Aitork 416. Moxorro edo arra batzuek izaten ditu barrenean [kuku-sagarrak]. Ostolaiz 23.
    b) (Andar, ir, etc.) encubierto, en secreto. "Moxorro etorriko zan orain ere ori, auskalo zer jakin-naian" Gketx Loiola.
    azpisarrera-2
    MOXORRO-MOXORRO. Solapadamente, secretamente. "Ori zer dabillen eztago jakiterik, or ibiliko bait'da orain ere moxorro-moxorro" Gketx Loiola.
    azpisarrera-3
    MOZORRO-AURPEGI. Máscara.
    Mozorro-arpegia kenduta, zana bezela azaldurik, [...] Ginebran fedea ta erlijioa ukaturik. Aran SIgn 103.
    azpisarrera-4
    MOZORRO-JANTZI.
    a) Disfraz.
    Basati-arteko aztiak erabili oi dituzten mozorro jantzien antza dutela. JMB ELG 50.
    b) (V-gip, G-azp, AN-gip; m. jauntzi AN-5vill). Ref.: Elexp Berg; Gte Erd 218s. "Disfrazarse de Carnaval. Karnabaletan mozorro jantzitta urten giñuan" Elexp Berg. "Mozorro jantzita ibiltzen dira (AN-gip), [...] mozorro jauntzia ate zen (AN-5vill), [...] iñauterietan mozorro jantzi zan (G-azp)" Gte Erd 218s.
    azpisarrera-5
    MOZORRO-JANTZIAN (Ir, etc.) disfrazado.
    Illun, bildur gabe, --zurubi gordetik / mozorro-iantzian, --illun, zelatan. Or ( in Gazt MusIx 177 (Gazt ib. 173 mozolo ) ).
    azpisarrera-6
    MOZORROPEAN. Bajo el disfraz.
    Militarrak ditugu, ezpata ta kartaginesaren mozorropean. Zarate ELit 35.
    azpisarrera-7
    TXORI-MOZORRO. Espantapájaros.
    Gaurgero mutikoak eiten diote irri, / erabilliz errian txori-mozorro orri. Or Eus 139. Ontziska bi-iru, bakan, ez urrun, / txori-mozorro antzera, / aizerik ez ta oiala zimur, / arraunez doaz barnera. Ib. 386.

    mozorro

    mozorro
    << mote 0 / 0 moztu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper