Harremana

    OEH - Bilaketa

    874 emaitza txori bilaketarentzat

    Sarrera buruan (202)


    Sarrera osoan (491)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    gerezi.
    tradizioa
    Tr. Gerezi es la única forma documentada al Norte (si exceptuamos un ej. seguro de gerezia en Pouvreau), y la que predomina entre los guipuzcoanos, mientras que entre los vizcaínos sólo hallamos variantes con k- inicial.
    etimologikoa
    Etim. De lat. ceresia .
    Onom.: Fortunio Enecones de Gereci. (1104) Arzam 254. Domenga de Guereçieta. (1396) Archivo Municipal de Tolosa I 95.
    sense-1
    1. (G, AN, B, BN, Ae, Sal, S, R; IC 447r, Volt 60, O-SP 228, SP, Urt IV 413, Ht VocGr, Lar, Añ, Lecl, Arch VocGr, VocBN , Gèze, Dv, H), gerezia, gerazi (AN-ulz), gereiza (H), gereizi, gerizi, gerixa, geriza, geizi (G-to), gaizi (G-to), kerexa (Lcc, Mic 6r, Lar <-eis->, Añ, H (-eis-); kerex V-gip), kereiza (AN; Chaho (-sa), H), kereixa, keriza (V, G), kerixa (V-gip), keixa (V-gip, G-azp), keiza (-ea G-goi), keisa Ref.: A (gerezi, kereiza, keriza); Bon-Ond 150; VocPir 674; VocZeg 286 Urkia EEs 1930, 46; Lrq; Iz ArOñ (keríxa), To , R 394, Ulz , IzG (gerazi); Etxba Eib (keixia); Elexp Berg (keixa).
    Cereza.
    Nahi baitute gerezia berririk [...] eta mahats freskorik. SP Phil 387. Jadanik aseak diren usoei gereziak garratz zaizte. He Phil 492. Gingak, gereziyak. Echag 174. Laur libera gerezi, giderrak eta hexurrak khendurik. ECocin 49. Gerezi marmelada. Ib. 49. Arren arpegia geratu zala gerezi gorri bat bezela. Zab Gabon 57. Keixa batzuek biltzen. Apaol 23. Kereizak, babak, irarrak / eta albertxiko ederrak. Azc PB 287 (Ur PoBasc 227 kerixak <-issac>). Azur da guzti yan dau kerixia. A BGuzur 119. Kerexak bata bestiagaz katigatuta otsaratik lez urteten. Kk Ab I 33. Gaztaren ondotik gereziak. A Ardi 30. Baratzean nahi baditutzu zenbeit gerezi jan, hantxe ditutzu. Zerb Ipuinak 334. Ezpanak eukozan kerexa-antzera. Altuna 94. Bina gerazi belarritako yarri zituen. Or Mi 17. Gogoeta egiñak, gereiziak gereizia bezala, euskel-egunkari ametsa dakargu. Ldi IL 70. Gerezi-mota asko. Munita 64. Mendekoste gereziak, zer gerezi onak! Lehen gereziak! JEtchep 18. Joan ziran ba astokada-kerizakin. And AUzta 60. Kerixa askok ez dabe kolore ain gorririk izango. Erkiag BatB 54. Eguteran gerizak, ospelean masustak. EZBB I 89. Ta ezin azi diren umeentzako, jan erazi gereziak. Ostolaiz 47. Lehenago etzirena hor beren sasoinean Etxebertzeko gereziak! Larre ArtzainE 29s.
    v. tbn. Izt C 234. Hb Esk 236. Elsb Fram 93. Lh Yol 15. Jaukol Biozk 93. Tx B II 136. Barb Leg 62. Ldi UO 20. Lf Murtuts 2. Salav 27. EZBB II 102. Ataño TxanKan 67. Gerizi: Izt C 137. Gerixa: Izt C 154. Geriza: Insausti 291. Keriza: Mg PAb 188. Ag G 61. Bilbao IpuiB 110. Alzola Atalak 82. Keixa: And AUzta 139. Keisa: Ayerb EEs 1915, 261.
    sense-2
    2. (G-to; Ht VocGr, Lar, Arch VocGr, Lcq 77, H), gerixa, geizi (G-to), gaizi (G-to), kerezi (Arzdi Plant1 277), kerexi, kerexa (Lar <-eis->), kereixa (Arzdi Plant1 277), keriza (G-goi), kerixa (V-gip), keixa (V-gip, G-azp). Ref.: AEF 1955, 72; Etxba Eib (keixa); Iz ArOñ (kerixa), To. Cerezo. v. gereziondo.
    Ginga edo gerezi gañetan gañean jartzen dirala gaizki dirudian eran. AA II 120. Garau eder gozoakin ondo janzitako gerixa. Izt C 2. Gereziak ere zur ederra du. Dv Lab 323. Mundu huntako arbola guziak, gaztain, gerezi, pago, lizar, haitz eta bertze. Lf Murtuts 22. Ixil-ixila gereziaren gainerat iganen ziren. JEtchep 19. Kereixak loretu. Gand Elorri 209. An inguruen keixe eta makatz batzuk ikusten genduzan. Gerrika 73. Henri, Xan, Guillaume eta Justin, hots, orduko haundien guziak gereziaren puntan. Larre ArtzainE 30.
    v. tbn. MendaroTx 90. Munita 35. Salav 12. Albeniz 15. Kerexi: ADonostia Itzald II 16. Kerixa: Alt EEs 1917, 44. Keixa: Apaol 24.
    azpisarrera-1
    GEREZI-ALE. Cereza, fruto de cereza.
    Jan ondoan, gerezi-aleak, norberak ikusiko du zenbat artu. Ostolaiz 46.
    azpisarrera-2
    GEREZI ANPOLAI (g. anpolla Lar, H; g. anpulu Lar, H; keixa anpolari V-gip). "Cerezas mayores y negras" Lar. "Keixa anpolarixa, variedad de cereza, que se caracteriza por su gran tamaño" Etxba Eib. v. anpolai.
    Dauzkanean eskubatera gerezi anpollak. VMg XII.
    azpisarrera-3
    GEREZI-ARBOLA (Urt IV 413). Cerezo. v. gereziondo.
    Gerezi arbol bat galanta. Etxeg EE 1885b, 314. Beste keixa arbola batetik. Apaol 24. Txori-txikiz betetzen dira keixa arbolak. SM Zirik 72.
    azpisarrerakoSense-3.1
    Basoko keixa arbolapiak kazariz beteta izaten ziran.SM Zirik 73.
    azpisarrera-4
    GEREZI AZKENEKO. "Gerezi azkenekoa bidarrara (faut dire bidarreaua), les dernières cerises ou bigarreaux" O-SP 228 SP.
    azpisarrera-5
    GEREZI BELTZ (SP, Urt, Lcq 78 (-beltx); keriza beltz G; keriza baltz V-ger-arr-oroz; keixa baltz V-gip). Ref.: A (keriza); Etxba Eib (keixa-baltza). Cereza negra. "Cerasum actium" Urt IV 413.
    azpisarrera-6
    GEREZI BERA. (keriza bera V ap. A).
    a) "Cereza pequeña y silvestre" A. b) "Kereixbera (Cerassus duracina), cerezo garrafal" Arzdi Plant1 277.
    azpisarrera-7
    GEREZI BIDARRAI. v. bidarreau.
    azpisarrera-8
    GEREZI-BRONDE (Lh). Cerezo.
    azpisarrera-9
    GEREZI-DENBORA. Temporada de las cerezas.
    Onek keriza-denporarako egingo dituela. And AUzta 60. Gerezi-denboran arbolara igotzen nintzan. Salav 27.
    v. tbn. Ostolaiz 47.
    azpisarrera-10
    GEREZI-HEZUR (g. hexur SP; keixa azur V-gip ap. Etxba Eib). Hueso de cereza.
    Hartzen tuzu gerezi hexurrak. ECocin 52.
    azpisarrera-11
    GEREZI-GIDER (SP). Pedúnculo de la cereza.
    azpisarrera-12
    GEREZI GINDOILA (SP). Guinda.
    azpisarrera-13
    GEREZI GINDOILTXA ( (SP)). Tipo de guinda más pequeña.
    azpisarrera-14
    GEREZI GINGA (H), GEREZI GILA (H), GEREZI GARRATZ (SP). Guinda.
    azpisarrera-15
    GEREZI-LORE. Flor del cerezo.
    Urrungo kereixa-loreak. Gand Elorri 210.
    azpisarrera-16
    GEREZI-NEGAR. "(BN-baig), goma, producto resinoso de los árboles" A.
    azpisarrera-17
    GEREZI-ORPO (keriza-orpo V ap. A). "Cerezo" A s.v. orpo.
    azpisarrera-18
    GEREZIPE (En casos locales de decl. sing.). Lugar bajo un cerezo.
    Patxaraz jarri ziran keixapian. SM Zirik 73.
    azpisarrerakoSense-18.1
    (Como sust. pleno).
    Ordurako keixapia eibartar kazariz betia zan. SM Zirik 73.
    azpisarrera-19
    GEREZIRA. "Keixara, se dice del criminal procemiento de caza que consiste en apostarse al lado de un cerezo para tirar contra los pájaros [...]. Gaur gabetik juan dira keixara" Etxba Eib.
    azpisarrera-20
    GEREZI-SASOI. Temporada de cerezas.
    Han hasi gerezi saltzen, gerezi sasoina baitzen. Elsb Fram 93.
    azpisarrera-21
    GEREZI-TXORTEN, GEREZI-ZIRTOIN (SP). "Queue de cerise" SP.
    Irureun gramo gerezi-txorten egosi litro bat uretan. Ostolaiz 47.
    azpisarrera-22
    GEREZI-ZALE. Que gusta de comer cerezas.
    Konturatzen badira / xoxo ta beliak, / nola izaten diran / gerezi zaliak, / laixter bilduko dira / beroien jaliak. AZink 30.
    azpisarrera-23
    GEREZI-ZUHAITZ. Cerezo.
    Arkaitz-tarteka oetan nunai arkituko dituk gerezi-zugaitzak. Ataño TxanKan 91. Baserri-inguruetan, zelai-bazterretan ta abar, gerezi-zugaitz asko ikusten dela. Ostolaiz 46.
    azpisarrera-24
    TXORI-GEREZI. (AN-gip; -keriza V-m; -keixa V-gip). Ref.: A (txori-keriza); Garbiz Lezo 240; Elexp Berg (txori-keixa). a) "Variedad de cereza muy pequeña y dulce" A. "Cereza silvestre" Garbiz Lezo 240. "Cerezo bravío. Keixa-ale txikixa emuten dau txori-keixiak" Elexp Berg.
    Nork txori gerezi txatarrai begiratzen dioe dauzkanean eskubatera gerezi anpollak? VMg XII.
    b) "Uste dugu haurrean xori-gerezia erraten giniola Azkainen elhorri-xuriari" Zerb GH 1932, 227.

    gerezi

    gerezi
    << gehienbat 0 / 0 gerri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper