OEH - Bilaketa

24 emaitza txondor bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 txondor.
sense-1
1. (V-ger-ple-arr-arrig-gip, G-azp, AN-5vill), txendor (V-gip), txondar (V-oroz-gip; Izt 59v), txoldor (V; msOch ap. A.), xondar (L, BN), xondor (BN), zendor (G) Ref.: A (txendor, txoldor, zendor); Lh (xondar); Iz Ulz, Als, UrrAnz (txendorra), ArOñ (txendorra, txondar); Elexp Berg (txendor); ZestErret .
Pila de leña; carbonera. "Carga de leña. Dimin. de zendor. Kee beltz-mordo batek irteten zuan, [...] señale zan txendorren bat zegoala egosten, salía una negra columna de humo, [...] era señal de que estaban cociendo alguna carga de leña" A. "Pira de leña destinada a carbón" Ib. "La carbonera" Iz UrrAnz. "Txondarra egáletan dao, el fuego ha alcanzado sus extremos" Iz ArOñ. "Beiñ Bergako plazan ein zeben txendorra" Elexp Berg. Cf. VocNav: "Txondorra, carbonera en el monte, para hacer carbón vegetal (Montaña)".
Zendorraren garaiko aldean ikusten zan etxabola bat, iru pago-adarrekin egina. Apaol 29 (ap. A; txendorraren en la ed. de 1962, 63). Ikusi nuanean, / nik zure bularra, / iruditu zitzaidan / basoan txondarra. (Canc. pop. in Or Eus 55 ). Lapurtarrek erakuts belar-sega lanên, / Bizkaitik etor ziran txondarrak egosten. Ib. 11. Txondarrak sutan. Or QA 63. Ondo artu dau sua txondorrak. Alzola Atalak 81. Txondarra altxatzeko egur moskorrak erabiltzen dira. Garm EskL I 82. Ikazkiñen lenengo lana, txondorra egiteko lekua egin ondo. BasoM 59. Or egiten zizkiteken beren txondorrak; ikatza ere bai, jakiña. Ataño TxanKan 26. Goitik bera egosten da txendorra. TxKE 34. Lorra egin da oiek pillatuz / armatu txondorra. Ayesta 54. Dozenaka egoten ziran txondarrak egosten. AZink 131.
v. tbn. BAyerbe 31. BBarand 18.
azpiadiera-1.1
" Txondar, pira (V-m-oroz, G-goi-to)" Zait Sof II 158.
Bera txondarreko surtan erreta gero, kutxatilla laburrean gizon andienaren errauts zoritxarrekoa laster dakarte Pokeu-tar zenbait gizon aukerakoek. Zait Sof 31.
azpiadiera-1.2
" Txoldorra, la hoga que se hace de reuses o desperdicios" msOch 21.
azpiadiera-1.3
" Txondorra (<ch-> G), charbon ardent" H.
sense-2
2. "(V-ple-m), vértice de bóveda en los hornos y de cualquier arco" A.
sense-3
3. Pila, montón.
Ar zazu etxekoandre, zabal zazu leio ori ta bota istegira; emaiozu asiera sutarako egin bear den txondorrari. "Montón" . Berron Kijote 76. Tolosan egin omen zuten, plazan, arma-txondor ikaragarri aundia; arma-pilla aundia txondor-moduan. BasoM 24.
azpiadiera-3.1
(Precedido de belar).Almiar.
Beste [atx] batzuk, leun leunak, odoldi berde bigunez jantzirik dagozanak, bedar txondorren itxurea daukie, urriñetik begiratu ezkero. Ag Kr 139.
azpisarrera-1
TXONDOR-BULAR. "Txondár-bularra, la parte del lado más bajo de la carbonera" Iz ArOñ.
azpisarrera-2
TXONDOR-LARRAIN. "Txondar-larraiña, el espacio llano junto a la carbonera donde se trabaja con el carbón" Iz ArOñ (s.v. larraiñ).
azpisarrera-3
TXONDOR-LEKU. "Txondor-leku batín ankak iya erre nitubén; iya txondor-lekubartan ankak erre eta justo-justu libratu nitzan, justo-justu" Iz Als.
azpisarrera-4
TXONDOR-MAZO. "Ikazkiñen lan-tresnak auek dira: aizkora, trozerra (bi eskuleku dituana), burni-ziria, borra (mazo aundi bat), txondar mazoa (onekin estutzen dute kanpotik txondarra, bear dan bezela)" Garm EskL I 84.
azpisarrera-5
TXONDOR-MUTXUR. "Txondar-mutxurra, la carbonera pequeña" Iz ArOñ (s.v. mutxur).
azpisarrera-6
TXONDOR-PLAZA. Lugar donde se hace la carbonera. "Ikaztobiaren ondoko gue laua, ikatz bihurtuko den egurra biltzeko eta prestatzeko erabiltzen dena. Txondor-plazake, earrenak lenengo hasi giñan tokian zian " ZestErret.
[Txondorra egiteko lekuari] txondor-zuloa edo txondor-plaza esaten zioten. BasoM 59.
azpisarrera-7
TXONDORRA KARGATU (G-azp; txendorra kargau V-gip). Ref.: ZestErret; TxKE 99. Hacer la carbonera. "Ikatza egiteko txondorra egurrez bete" ZestErret.
azpisarrera-8
TXONDOR-ZULO.
azpisarrerakoSense-8.1
a) (V, G, AN; txondar-z. V-oroz-gip, G-to). Ref.: A; Iz ArOñ (txondar-zulua). "Hueco en que se hace la carbonera" A. "Txondar-zulua, el llano que se hace para la carbonera. Txondor-zulua, potolua" Iz ArOñ.
Txondarzulora pillatu dute / morkotsa bizar zutiko. Or Eus 77. [Txondorra egiteko lekuari] txondor-zuloa edo txondor-plaza esaten zioten. BasoM 59. Txondor zuloa betatu. Ayesta 54. Bota dituzten egurrak erreka-zulotik txondar-zulora atera eziñik. AZink 131.
v. tbn. TxKE 99 (txendor zulo).
azpisarrerakoSense-8.2
b) "Txondorraren erdian eratzen den zuloa" ZestErret .
txondor
<< TXONDOR-LARRAIN 0 / 0 TXONDOR-MAZO >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper