OEH - Bilaketa

409 emaitza talde bilaketarentzat

Sarrera buruan (61)


Sarrera osoan (348)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
xerri.
sense-1
1. (AN-5vill, L, B, BN, S, R; Volt 64y84, SP, Lecl, Arch VocGr, Gèze, Dv, H) Ref.: A; Lrq; EI 87; Iz R 301; EAEL 85 .
Cerdo. "Petit cochon" SP. "Cochon, porc" H. "1.º cochon de lait; 2.º petit cochon de moins de quatre mois" Lrq. "Cerdo. Como sucede con muchas otras palabras comprendidas en esta letra, la voz xerri se usa ya como si no fuera diminutivo de zerri " A. " Apríla biribíla, xérria urdantéian íla " Iz R 301. Según el ed. hay xerri en Urt I 540 (s.v. altereum), pero no lo encontramos. v. txerri, zerri. Tr. Documentado en textos septentrionales y en el baztanés Echenique.
Xerri gorri haurren, haragia jaunen. Saug 98 (Urquijo traduce "lechón"). Ez dire perlak xerrientzat, / ez konfiturak astoentzat. Monho 30. Garbiki atxikitzen den xerria bertzeak baino lasterrago gizentzen da. Dv Lab 280. Müthürra xerriarena bezalako dü. Ip Dial 19 (Dv xerri; It txerri, Ur txarri). Xerri zangoak. ECocin 10. Bozik janen zituen xerriek uzten zituzten ondarrak, bainan nihork ez ziozkan emaiten. Lap 224 (V 101). Bethi xerri goseak ezkurretan amets! Ox 188. Egun batez, kanpoan aita zelarik, xerri bat hil zuen andre gaixtoak. Barb Leg 67. Hamar liberako xerri ttiki bat erosiko duk. Ib. 144. Badoa berehala beraz, eta hurbiltzearekin, atxeman zituen xerri hiltzen ari zirela, eta gehiagokorik pentsatu gabe, xerriaren aintzinean erran zituen Gure Aita, Agur Maria eta Errekien. Ib. 146. Iruditu zitzaion hobe zukeela joaitea eta xerri baten harrapatzea ordainetan. Mde Pr 93. Xerrien tegiak. Larre ArtzainE 94.
v. tbn. Arch Fab 187. Echn Mt 7, 6. Zub 71. Etcham 244. Zerb Azk 94.
(Como primer miembro de comp.).
Zer ofizio zinuen jakin ote daiteke? / Ez ahal zinen bederen xerri-xikitatzaile (1826). Lardapide Iker 6, 153. Hala da-eta denak
aldatuz doatzila, xerri kozinan eta denetan. Larre ArtzainE 100.
sense-2
2. (BN-mix, S ap. A ; SP, H).
"Écrouelles" SP. "Papo, tumor del cuello" A. v. infra XERRI-LEPO.
Bertzeren buruko zorria dakusa, eta ez bere lepoko xerria. O Pr 96.
azpisarrera-1
XERRI AHARDI (S ap. Lrq; H). "Truie, femelle du cochon" H. "Xerri-ahardi, truie de moins de trois mois" Lrq. v. txerrardi, TXERRI-ARDIKO.
azpisarrera-2
XERRI AHARKELA. "Xerri-aharkela [...], truie qui a cessé de porter" H. v. aharkela.
azpisarrera-3
XERRI AKETZ. "Xerri-akhetxa, -akhetza, [...] le verrat" H. v. aketz.
azpisarrera-4
XERRI-ARAN (BN-baig ap. A; xerri-ahan BN ap. A; xerri-adan BN-lab ap. A). "Endrina, ciruela silvestre" A. v. 1 aran.
azpisarrera-5
XERRI HAZGAI (-hazgei H). Cerdo que se cría para cebón. v. hazgai.
azpisarrera-6
XERRI-AZPI. "(R-uzt), jamón" A. v. TXERRI-AZPI.
azpisarrera-7
XERRI-BABA. "Jusquiame noire, xerri-baba. Xerri-baba badu landare hunek izena, xerrieri bereri ere ez da eman behar; pozoin hutsa da" Zerb GH 1933, 121.
azpisarrera-8
XERRI-BAZKA (L, B, BN, S). Ref.: A; Izeta BHizt2. "Forraje que se da a cerdos, distinto de ozale, ogale, que es el salvado. En B es comida de cerdos en general, como lo indica la palabra" A. "Comida que se les da a los cerdos. [...] Aunitzek xerribazka ostatuetan biltzeute" Izeta BHizt2.
azpisarrera-9
XERRI-BELAR. Según el ed. hay xerribabelhar en Urt I 540 (s.v. altereum), pero no lo encontramos. "Arum tacheté, errebelharra. [...] Azkainen suge-belharra ere erraiten diote; nork daki zertako. Xerri-belharra bertze eskualde batzuetan" Zerb GH 1934, 329.
azpisarrera-10
XERRI-BILO. "Xerri-bilhoak (S; Foix), soies du porc" Lh.
azpisarrera-11
XERRI-BUZTANKA. "(S), en fila" A.
azpisarrera-12
XERRI-HERAUS. "Truie en chaleur (L, BN)" H. v. irausi.
azpisarrera-13
XERRI-GEREZI (B, S). Ref.: A; Izeta BHizt2. a) Cereza silvestre. "Mendi zoko ortan xerri-gerezi aunitz" Izeta BHizt2.
b) "Cerezo de monte, cerezo silvestre, xerri gereziya" Lcq 77. "Merisier, xerri-gerezia" Zerb GH 1932, 89. v. XERRI-GEREZITZE.
Zurezko pipa gehienak xerri-gereziz eginak dire. Zerb GH 1932, 89.
azpisarrera-14
XERRI-GEREZITZE (Alht Bot 13 A). "Cerezo silvestre" A.
azpisarrera-15
XERRI-HILTZAILE. Matarife de cerdos.
Hainbertzenarekin xerri hiltzaile baten etxe aintzinean dela ohartzen da. Zerb Ipuinak 156. Joanes izanen zen xerri-hiltzalea. Larre ArtzainE 100.
azpisarrera-16
XERRI KUTIN. Cerdo pequeño.
Behi umadun baten saltzera, edo erostera, nola gerta, edo ardi ernariak, xerri kutina umaldia edo beste kabala... Larre ArtzainE 293.
azpisarrera-17
XERRI-LEPO. "Xerri-lepho (S), goitre (des animaux)" Lh.
azpisarrera-18
XERRI-MERKATU. Mercado porcino.
Amerikanoekin yuan zen Iruñeko xerri merkatu aipatuaren ikusterat. Zub 71.
azpisarrera-19
XERRRI-MUTUR. a) "Planta rastrera que se da de comer al ganado, de poca simiente, flor de color de rosa, crece entre patatas, manzanales, etc., en tierra fértil y sembrada" A. Cf. TXERRI-MUTUR. b) "Xerri-mutur (L, BN), xerri-müthür (S), museau de porc" Lh.
azpisarrera-20
XERRI ORDOTS (S ap. Lrq; H). "Cochon mâle" H. "Petit cochon mâle de moins de trois mois" Lrq.
Xerri ordotsa gorapenean hil behar da eta ürrüxa eztiapenean. (S). A EY I 47.
azpisarrera-21
XERRI-PUXKA.
Aire ona dela Alduden udan! Eta neguan? orduan xerri-puxkak! Herr 21-7-1966, 3. Hau ari zelarik xerri-puxken pikatzen, apaintzen edo berexten. Larre ArtzainE 101.
azpisarrera-22
XERRI-SAIL. Piara.
Eta etaik aski urbil bazen xerri sail bat, bazkan zabilana. Echn Mt 8, 30 (Lç urdalde).
azpisarrera-23
XERRI-SALDO. "(R-uzt), piara de cerdos" A. v. XERRI-TALDE.
azpisarrera-24
XERRI-TALDE. "Troupeau de porcs" H. v. XERRI-SALDO.
azpisarrera-25
XERRI-ZAINTZAILE. Porquero. v. xerrizain.
Egorri zuen nausiak bere lur batetarat, xerri zaintzaile. Lap 224 (V 101).
xerri
<< USO-TALDE 0 / 0 ZAIN-TALDE >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper