Harremana

    OEH - Bilaketa

    1568 emaitza parte bilaketarentzat

    Sarrera buruan (44)


    Sarrera osoan (500)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    bihurgune.
    Onom.: Iaun Garcia de Biurun. (1157) Arzam 181. Eneco Pedriz de Biurrun. (1200) Ib. 181. Deima [peça] est in uuircune de Verrioçaar. GLarr SJ 324.
    sense-1
    1. (H, A), buhurgune (bühür- Lander (S) ap. DRA .).
    Conversión, transformación.
    En la ed. de Fita del diccionario de Araquistáin aparece "Malas respuestas, biuruneak" (1411, en la parte debida a Larramendi); de aquí lo toma Azkue, que transcribe sin embargo biurrune; en realidad en el ms. original se lee biurrereak.
    Finean [...] bere leheneko bekhatura bihurtzen da. Hau da bihurgune gaixtoa, denbora gutiz ontasunean irautea eta perseberatzea. Ax 457 (V 297; Oihenart (O-SPAd 879), a quien sigue Pouvreau, lo traduce como "mauvaise récompense", Harriet como "retour mauvais", Azkue como "conversión"). Inglaterrako biurgune edo konbersinoa Iaunari eskatu eioela. A Ezale 1897, 319a. Ikasten dugu biar-etziko egunak igarotakoen antzera izanen direla, eztagoela itxaropiderik, eta orduan biurgune ukigarri bat gertatzen da gu baitan. Zorionerako dugun griña, aurrera barik atzera begira jartzen da. Vill Jaink 123. Gure afera arras xumea balinbazen ere, bihurgune bat hasi ginuen hartzen gure partetik Euskal Herri huntako misioneetan. Larre ArtzainE 269.
    sense-2
    2. (SP, Lar Sup), bihurguna (det. O-SP 220 A).
    "Retour" O-SP, SP. "Vuelta" Lar Sup. La fuente de Larramendi es sin duda el ej. de Axular citado supra.
    sense-3
    3. bihurguna (det. O-SP 220 SP y A). "Restitution" O-SP.
    sense-4
    4. (L, BN, S; Dv), biurgun (B), bihurrune (V-gip, S; Lh), biurruna (V-gip), buhurrune (bühür- S). Ref.: A (bihurgune, bihurrune); Lh (bühürrüne); Gte Erd 292, 305; Elexp Berg (biurrune). Curva, revuelta, recodo. "Tournant, sinuosité, coude, méandre" Dv A. "Bide bihurgunetsua (V-arr, BN-arb), [...] biurgun utse da (B)" Gte Erd 292. "Bihurgunez bihurgune doa bidea (BN-arb)" Ib. 305. "Biurruna, -e, curva [...]. Bide txarra ezta, baiña biurrune askokua" Elexp Berg. v. bihurriune .
    Tr. Lo hallamos en autores del s. XX. En DFrec hay 3 ejs.
    [Sudurra] bere xoko-moko eta bihurguneekin. JE Med II 12. Bat batean, bihurgune batetara heltzearekin, han, eskuineko aldean, su handi handi bati ohartzen da. Barb Sup 173. Karrika biurgune batean. FIr 132. Zaldiak jauzi andi bat eta lasterka biurgune batean itzali ziren. Ib. 142. Beribil batean zoalarik, bihurgune bat ez ontsa arturik, pendoitz bati behera yuan da. Zub 61. [Iruñeko karrikak] hertsiak eta ilunak izanik ere, maite ditugu bere xoko eta bihurguneak. Ib. 89. Bat batean, bihurgune batean, jalitzen zaio Basa-Jauna. "À un détour du chemin". Barb Leg 126. Bihurgune andana bat iragaiten dute gero errexki gure otoek. JE Ber 8. Etsigarria da, zinez, hogoi kilometra luzeko patar hau, bihurgunea bihurgunearen ondotik. Ib. 13. Noizbait gogora dala / mila biurgunez. "Llegando al alma por mil sinuosidades". Or BM 106. Gora-bide neketsu zail aren biurgune batean. Ldi IL 10. Txapurrion-go biur-gunean / egin duteneko bira. Or Eus 260. Biurgunean, dagoneko zazpigarrenean ziralarik, Barkaitarren gurdia buruz buru tupust yo zuten. Zait Sof 30. Mattin, zoazi erreposki, bide hau dena bihurgune da. Herr 15-5-1958, 4. Trenean arantz-onantz biurguneak bide-lerroa aldatukeran. Erkiag BatB 168. Ez gaude ez amaiaren asieran, gizadiko Kondairaren biurgune aundi baten aitzinean baizik. Vill Jaink 27. Ibai-biurgunetan. Ibiñ Virgil 82. Eskumako aulkia txikiagoa zan, biurgunea eban eta lerroko bost edo sei gizon egon eitekezan patxadan. Etxabu Kontu 76. Auto batzuen tutakoak entzuiten baiginituen Amoztoiko bihurgunean. Larre ArtzainE 94. Zerk egiten du novelagilea novelagile gailen? Gaiaren hari luzea esku trebez bihurritzeak, irakurlea hari muturraren zain eta berebat, ustekabeko bihurguneak dirala-ta, adi-adi egon dedin? MIH 271. Ene iritziz, 1794 izan zen, berriz diot, bidagurutz eta bihurgune nagusia guretzat. MEIG VI 67. Letretarik ahora daraman bidean bai baita nahikoa bihurgune. MEIG VII 182. Zaharra izateko, gainera, ez zen orduan gehiegizkorik behar, aski baitzen horretarako azken mende-bihurgunekoa izatea. Ib. 166.
    bihurrune (V-gip), biurune (V-gip). Torcedura. "Biurunia, lo mismo que biurriunia 'torcedura'. Kañoi orrek biurunia dauka erdi inguruan, eta barrenarixari eruan biarko detsazu" Etxba Eib. "Ikusten dozu zelako biurrunia daukan pareta onek?" Elexp Berg.
    "Bühürrune (S), miembro en que se ha producido una torsión" A.
    sense-5
    5. biurrune.
    Bigornia, yunque de dos puntas. "Item la biurrunea con su tajadera y punzón" (1731). GoiBur 239 (sin duda cruce con biburnia, biurnia ).

    bihurgune

    bihurgune
    << bihotz 0 / 0 1 bikain >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper