(AN-ulz, L, B, BN, S; Dv, H), artzaingoa ( VocBN ), artzaigo (L, S, artzaĩgo R), artzainko (-nz- L-côte), artzaiko, artzango (Sal), arzeingo Ref.: A (artzaigo, artzaingo, artzango); Iz Ulz (artzaingo) .
Oficio de pastor. " Artzain goa, état de pasteur" VocBN . "Métier de pasteur" Dv. "Métier de berger" H. "Pastoreo" A. " Artzáingua erraxago dá nekazálgua biño " Iz Ulz. v. artzantza. Tr. Documentado en autores septentrionales desde mediados del s. XIX. Lo emplean tbn. algunos autores meridionales modernos.
Merezi duk, derra, hik bertze artzaikorik: / Zikiro hoiek utzirik, / Athor nerekiñ gorthera / Gizon-artzaiñ izaitera. Gy 316. Huna zer duen batek nigarrez aithortu, / Artzainkoa uzterat denean lerratu. Hb Esk 232. Hanitzak sarthu dira Nevadan, sor-herrian bezala gehienak artzaingoari jarraikiz. JE Bur 205. Artzaingo eta laborantzako aztura. Ib. 174. Artzaingotik sakelak urrez beteak ekartzea. Zub 67. Adam eta Ebaren lehen bi haurrak Kain eta Abel izan ziren. Lehena laborantzari eman zen, bigarrena artzaingoari. Zerb IxtS 10s. Arrapostu hortan erranak direnak huntan bildumatzen dira: 1.º Hirian egiten ahal dela arzein bezenbat edo gehiago sos. 2.º Fedearen begiratzeko arzeingua lekhu txarra dela. Herr 20-3-1958 (ap. DRA ). Han, hemen ez bezalako aisetasunik du, artzaingotik nahi badu diru egin! Larz Iru 28. Langileak ziren Laskorreko jendeak, eta lanetik bizi, bereziki artzaingoatik. Ardoy SFran 34. Heren ardien artzaiñgua / Santa Graztarrek egiten, / Jualterok, bahe eta jualte / ganuekin aldiz lantzen. Casve SGrazi 110.
v. tbn. Artzaingoa (det.): Elzb Po 192. Darric RIEV 1912, 225. Jaukol Biozk 97. Or Aitork 56. Etxde JJ 269. Zait Plat 137. Lf in Casve SGrazi 16. Xa Odol 109. Larre ArtzainE 34. Artzaingo: JEtchep 53. Artzaigoa (det.): Lh Itzald II 110.