OEH - Bilaketa

1077 emaitza meza bilaketarentzat

Sarrera buruan (118)


Sarrera osoan (496)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gehitu.
sense-1
1. (V, G, AN, S; Lar, , Dv, H, Foix ap. Lh.), deitu (AN-5vill-araq), leitu (AN-araq), gettu Ref.: A; EI 105; Iz ArOñ; Etxba Eib; Elexp Berg .
Aumentar; hacer aumentar, acrecentar. "Abultar", "acrecentar", "engrandecer", &c. Lar. "Pujar el precio [...] prezioa goratu, geitu" Añ. v. gehiagotu. Tr. Propio de la tradición meridional; es más frecuente entre los autores vizcaínos. La forma gettu se encuentra en textos de influencia aranista como B. Aizkibel, ForuAB (71), Altuna (74) y Otxolua (67). En DFrec hay 93 ejs., meridionales.
Geitu diezagun grazia. CatBurg 37. Amodioa ta jaiera geituaz, andituaz ta sutuaz joango da. Lar Carta a Mb 281. Lengo onaz akordatzeak tormentua geitu ta andituko du. Cb Eg II 124. Oen semeak geitu ta askotu ziran Ijiton. Ub 21. Diru guriak azi edo geitu ez dagizan odola aterateko preminak. Mg PAb 50. Itxumena geitzen edo azitzen zaie. Gco II 17. Geitutzen digula grazia. AA III 589. Azi zaitez, ta geitu zaitez. "Crescite, et multiplicamini" (Gen 1, 22). fB Ic I 12 (Urt hauñitz egin, Dv popula, Ur, Ker, Bibl ugari(tu), Ol ugaldu). Geituten jakee gogua [...] murmureetako. JJMg BasEsc 99. Frutu au ezta gitxituten meza enzulak geitu arren. Astar II 214. Geitu jakon [...] itxaropena. Ur MarIl 19. Zubén interes edo irabazijak geitu eta zabalduteko. (1858). BBatzarN 179. Negarrak eta aieskak geitu ziran. Lard 195. Ta ixil-ixil zijoan odol erreka, / karrikan bera, / itsas aldera, / iturria geiturik illak taldeka. SBaroj in FrantzesB II 122. Lagundu ordez atsekabe ta / naigabeak geitutzera. Otag ib. 128. Geituaz joan zeitezen [zugatzak]. AB AmaE 467. Poz au geitu eta ugarituten jakozala. Itz Azald 198. Urrea geituten danean. Ag Kr 156. Joan ziran peregrinazioak ere geitzen. Goñi 115. Aize-oialak geittu edo gitxittu. Echta Jos 265. Zuben txindditzea gettu eban ortziari euritsuba deritxozube. BAizk Ipuin 21. Etsaiak izan al ainbat geitzen badira ere. Inza Azalp 100. Jatorriz duen argitasuna geitu. Etxeg in Muj PAm 20. Balioa ogerleko baten geitu ba-dagi. Eguzk GizAuz 58. Iñausteak gerriaren luzea ta lodia geitu egiten dizkio. Munita 61. Haren hiztegia zerbaiska gehitu eta emendatu ondoan. Mde Pr 205. Nere eralgi-bearrak ez geitzeko. Or Aitork 145. Zure bizitzako egunak geituko ditut. Ol Ex 23, 26 (Ker geitu; Ur, Bibl beteko, Dv osatuko). Iru egunez geituaz-geituaz yoiakon erretura arek. Erkiag Arran 102. Etxeko erriertak geitu ta ugaritu egin direla. Vill Jaink 161. Begira nola nere miña / gero ta txartzenago, geitzenago den. "Empeora y crece" . Gazt MusIx 135. Etxeko berriak auzoan, lau bider geituan. EZBB I 104. Zarrago-ta geitu egin jatan eskolea ikasteko zaletasuna. Etxabu Kontu 16. Eguna joan da eguna etorri ta zornea beti geitzen. JAzpiroz 178. Mendibururen euskal idazlanak bi halako gehitu zaizkigu orain. MEIG V 102. Ez ditzagun desberdintasunak gehitu. MEIG VII 131.
v. tbn. CatOiq 532. CrIc 123. VMg 42. Añ LoraS 161. CatBus 47. Arr GB 22. Aran SIgn 211. Bv AsL 131. A BeinB 71. Urruz Zer 119. In Ataño TxanKan 10. ForuAB 123. ForuAG 331. EusJok 141. JanEd II 115. KIkG 77. ArgiDL 70. Enb 132. Jaukol Biozk 100. Kk Ab II 22. Goen Y 1934, 182. EA OlBe 8. SMitx Aranz 246. NEtx Antz 148. Anab Poli 13. And AUzta 142. Gand Elorri 50. Osk Kurl 114. Olea in Auspoa 39, 141. MAtx Gazt 32. Ibiñ Virgil 63. Etxba Ibilt 490. Uzt Sas 221. Onaind STeresa 37.
azpiadiera-1.1
Añadir(se). v. gaineratu.
Geitu zituen bekatu sakrilejio andiko bi. Mg CC 134. Pekatubak pekatubei geitubaz. Mg CO 103. Atxekija guztiak pekatarijari kenduteko geitu zituban Jaungoikuak azkeneko agindu bijak. fB Ic II 242. Geitu leiket zeruan glorijako zapalda, gradu eta malla bat. Ur MarIl 23. Urtero geitzen deustaz beintzat milla dukat. AB AmaE 420. Gañera geituaz itz biguñ oiek. Arr May 173. --Orixe esaten dut neronek ere-- geitu zuan Fraiskak. Apaol 47. Arraunketarako mutil indartsu bat geittu zalako. Echta Jos 250. Beti ere suari egurrak geituaz. Ag G 158. Tramankulubak barriztau, laba eder bat geitu. Kk Ab I 75. Iñori buruko miñik geitu gabe. NEtx Nola 25. Beste kartutxu bat geitu deutsa mutillak bere iskillu azkarrari. Erkiag BatB 143. Asian menderatu iriak geituko dizkiot. "Addam" . Ibiñ Virgil 95. Len, igande ta jaietan bakarrik joten zan musikea. Gero, [...] eguenekoa geitu eben. Etxabu Kontu 28. An geitu jakuzan Bilboko kajakuek. Gerrika 45. Beste argitasun bat gehi dakioke [...] dioenari. MEIG I 209.
v. tbn. CrIc 177. Astar II 193. CatBus 50. Itz Azald 81. Zink Crit 47. ArgiDL 65. TAg Uzt 96. Zait Plat 130.
azpiadiera-1.2
(V-gip, G-azp ap. Gte Erd ; , A Apend) "Encarecer, exagerar" Añ (cf. en Lar geitizkatu). "Exagerar. Geituaz, exagerando" A Apend. "Onek gauzak geituta esaten ditu (V-gip, G-azp)" Gte Erd 104.
Ez da au begitazino edo bildurtuteko geituz esaten dana. Mg CO 82. Inoren paltak geituta esaten dirianian. fB Ic II 185. An entzuten dabena / geituta esaten dau. Azc PB 238. Neronek asmatu edo beintzat geitu ditudala esan eztezazun. A Ardi 28. Geiturik izparra, oi dan lez. Kk Ab II 89.
sense-2
2. "Beneficiar los campos, haciendas, &c., ongarritu, geitu " Lar.
sense-3
3. (Foix).
(Part. en función de adj.).Entrado en años, envejecido. "Adulte" Foix.
Gehitiak ere bazaudian nuntik ikhusiko zien ahal bezaiñ hüillantik. SGrat 11. Etzen hanbat jente gehitieki khürütxatzen; [...] ardürenik baratzen zen haur saldo baten erdian. GAlm 1947, 27.
sense-4
4. " Goiera gehitzea, dépasser, s'élever au dessus" H.
sense-5
5. "(V-ger), vencer. Batak bestea geitu, vencer el uno al otro" A.
azpisarrera-1
GEHITU ERAGIN. Hacer añadir.
Iñoz geitu eragin neutsan menbrillue. Gerrika 31s.
gehitu
<< gehien 0 / 0 gelditu >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper