OEH - Bilaketa
53 emaitza mama bilaketarentzat
Sarrera buruan (4)
Sarrera osoan (49)
- apar
- 2 apatx
- 1 arran
- bakoitz
- 1 barrena
- batu
- bestela
- botila
- bueno
- bular
- edanarazi
- edaritegi
- errape
- ezpaintxo
- garle
- goxo
- hanpatu
- 1 hori
- hurrupagarri
- kastiratu
- 2 kokolo
- mahai
- mahats
- mamatxo
- mantso
- 2 morroko
- mostraka
- nahi izan
- narras
- oihuzale
- ongi
- orpo
- osasun
- oso
- 1 papa
- perro
- 1 sorrarazi
- 1 titi
- 1 toto
- 1 txatxa
- txerri
- txetxu
- 1 txitxi
- 1 ugatz
- upel
- upeltxo
- xoko
- zale
- 1 ñana
goiburua
1 mama.
tradizioa
Tr. Documentado en textos meridionales desde mediados del s. XVIII, aunque la mayoría de los ejs. corresponden al s. XX. Al Norte se encuentra en Bordel, M. Elissamburu, Barbier y Arradoy.
sense-1
1.
(G-azp-to)
Ref.:
A;
ZestErret
.
Bebida, licor (ref. normalmente al vino o a la sidra; se emplea a menudo en la expr. mama gozo, goxoa).
Mama goxoa zan ta baso txiki bat betea edatera egin zan. Cb Eg III 365. Mama gosoaganako zale eta jaiera. A EE 1882a, 99. Usturik basua, / esaten du Tripaundik: / "Au mama gozua!". JanEd II 94. Badiagu mama ona. Barb Leg 148. Orra or Drake osasunera etorri zala mama gozuaren bitartez. Kk Ab II 23 (tbn. mama gozo en Erkiag Arran 19 y BatB 9). Mama-gozozko upeltxu bat eukan edarittegijan. Otx 155. Mama xuria aski maite baitu, etzaut pinta bat baizik gostako. Zerb BiGo 303. Asi ziran ojuzaleak ardoa eskeintzen eta bost laguneri edanazi zieten mama ederra. Anab Poli 95. Mama-goxozko botillak. Ib. 73. Kupel zarraren mama goxotik / ongi bustiz eztarriak. Basarri 155. Rodiako mama, Iainkoek bigarren maian onartzen zaituten ori. Ibiñ Virgil 84. Kausitzen zuen [...] Nafarroko iguzki nasaiak sor-arazi mama goxo bezein azkar hartarik. "Breuvage" . Ardoy SFran 91. Matsaren orpotik dator mama gozoa. NEtx LBB 148 (v. tbn. el mismo ej. en JanEd I 127).
Bebida, licor (ref. normalmente al vino o a la sidra; se emplea a menudo en la expr. mama gozo, goxoa).
Mama goxoa zan ta baso txiki bat betea edatera egin zan. Cb Eg III 365. Mama gosoaganako zale eta jaiera. A EE 1882a, 99. Usturik basua, / esaten du Tripaundik: / "Au mama gozua!". JanEd II 94. Badiagu mama ona. Barb Leg 148. Orra or Drake osasunera etorri zala mama gozuaren bitartez. Kk Ab II 23 (tbn. mama gozo en Erkiag Arran 19 y BatB 9). Mama-gozozko upeltxu bat eukan edarittegijan. Otx 155. Mama xuria aski maite baitu, etzaut pinta bat baizik gostako. Zerb BiGo 303. Asi ziran ojuzaleak ardoa eskeintzen eta bost laguneri edanazi zieten mama ederra. Anab Poli 95. Mama-goxozko botillak. Ib. 73. Kupel zarraren mama goxotik / ongi bustiz eztarriak. Basarri 155. Rodiako mama, Iainkoek bigarren maian onartzen zaituten ori. Ibiñ Virgil 84. Kausitzen zuen [...] Nafarroko iguzki nasaiak sor-arazi mama goxo bezein azkar hartarik. "Breuvage" . Ardoy SFran 91. Matsaren orpotik dator mama gozoa. NEtx LBB 148 (v. tbn. el mismo ej. en JanEd I 127).
sense-2
2.
(V, G, AN-5vill, B, BN; Urt III 412, Añ, VocBN
, H)
Ref.:
A;
Etxba Eib;
ZestErret
.
(Voc. puer.). Agua; líquido. " Papa, mama (en bascuence) llaman los niños al pan y agua" Añ. "Boisson dans le langage enfantin" VocBN . " Mama, ura" Zam EEs 1917, 199. " Ama, emoixozu mama umiari " Etxba Eib.
Edontziak lenengoz barruan daukon mamearen usaña luzero eukiten dau. Gozua bada mama ori, usaña gozua; garratza bada mamea, usaña be garratza. "Bazkuna Egutegi" (ap. DRA). Nola emen umiari itz egiten erakusteko esaten zaion ogiari "papa" ta urari "mama". And AUzta 75. Ardiek, naasi, alkar bultzatuz, / mama nabar bat narraz joakon / ugazioen idoira. Gand Elorri 195. Bein errekatxo batera inguratu zan eta bi umeak batera ur eske asi omen zitzaizkion: mama, mama! AIr EuskIp 37.
(Voc. puer.). Agua; líquido. " Papa, mama (en bascuence) llaman los niños al pan y agua" Añ. "Boisson dans le langage enfantin" VocBN . " Mama, ura" Zam EEs 1917, 199. " Ama, emoixozu mama umiari " Etxba Eib.
Edontziak lenengoz barruan daukon mamearen usaña luzero eukiten dau. Gozua bada mama ori, usaña gozua; garratza bada mamea, usaña be garratza. "Bazkuna Egutegi" (ap. DRA). Nola emen umiari itz egiten erakusteko esaten zaion ogiari "papa" ta urari "mama". And AUzta 75. Ardiek, naasi, alkar bultzatuz, / mama nabar bat narraz joakon / ugazioen idoira. Gand Elorri 195. Bein errekatxo batera inguratu zan eta bi umeak batera ur eske asi omen zitzaizkion: mama, mama! AIr EuskIp 37.
sense-3
3.
(Lar, H).
"Con esa expresión piden la teta, a ésta se llama también mama y así les dicen las madres mama naizu?, ¿quieres la teta?" Lar. "Mamelle. Il ne se dit en ce sens que dans cette locution: Nai duzu mama? voulez-vous (la mamelle) téter?" H.
"Con esa expresión piden la teta, a ésta se llama también mama y así les dicen las madres mama naizu?, ¿quieres la teta?" Lar. "Mamelle. Il ne se dit en ce sens que dans cette locution: Nai duzu mama? voulez-vous (la mamelle) téter?" H.
sense-4
4.
(BN-baig ap. Satr VocP
).
Bienes, caudal, hacienda.
Ez ginuen mamarik / zeren ginen pobretarik. Bordel 34.
Bienes, caudal, hacienda.
Ez ginuen mamarik / zeren ginen pobretarik. Bordel 34.
azpisarrera-1
MAMA GORRI.
a)
Vino tinto.
Bainan, zer arnoa! Ez duk, ez, holako Ahunxkiko urik. Biba bethi mama gorria! Barb Sup 72 (cf. ib. 186 sototik ekarririk mama on gorria).b)
"(L; Lf), eau-de-vie" Lh.
Bainan, zer arnoa! Ez duk, ez, holako Ahunxkiko urik. Biba bethi mama gorria! Barb Sup 72 (cf. ib. 186 sototik ekarririk mama on gorria).
mama
-
1 mama. Tr. Documentado en textos meridi...
-
1. (G-azp-to) Ref.: A; ZestErret . Bebid...
-
2. (V, G, AN-5vill, B, BN; Urt III 412, ...
-
3. (Lar, H). "Con esa expresión piden l...
-
4. (BN-baig ap. Satr VocP ). Bienes, cau...
-
MAMA GORRI. a) Vino tinto. Bainan, zer a...
0 / 0 2 mama >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
