OEH - Bilaketa

131 emaitza maia bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
guren.
Onom.: Arzanhegi et Ibarguren. (1025) Arzam 268. Don Gurena. (Lizarraga, 1171) PT 429. Sancius de Aranguren. (1220) Arzam 268.
sense-1
I . (Sust.).
azpiadiera-1.1
1. Victoria.
Guren da <Gurenda> andia odolbakoa. "Gran victoria la de sin sangre". RS 308. Para la división de gurenda en sust. guren más vb. aux. da, v. PT 427ss; cf. gurenda.
azpiadiera-1.2
2. (c. sg. A). "Límite, linde. Se usa mucho como terminación en nombres toponímicos, Aranguren, Ibarguren, Ganguren; Oianguren (AN, L, BN)" A (que no aclara si es usado como nombre común). v. goien.
sense-2
II . (Adj.).
azpiadiera-2.1
1. (V-oroz-arrig-arr-ple-ger, AN-erro; Lar in Aq 1405, Añ), guru (V-arrig-oroz), gurun (V-arr) Ref.: A (guren, guru); EI 337s .
(Aplicado a los días de la Semana Santa). "Jueves Santo, item, eguen ona, santua; eguenguren, o egunguren eguna " Lar ( in Aq 1405 ). "Santo, aplicado a los días de la Semana Santa. Astelen guren, martitzen guren " A. " Astelen Guru, lunes santo" Ib.
Eguaunari / eguaunguren esanik, / Zeruko Jauna / jarri ei zan tristerik. Lazarraga A29, 1203v. Afaldu ezkero eguen guren egunean <egun guren egunena>. Cap 147s. Eguengure [sic] gauban, / Bere illte aurretik. EL1 174. Eguasten-guren edo Gipuzkoako asteazken santu-eguna zan. A Txirrist 196. Larunbat guren eguna izanarren. A Ardi 43. Bariku guren. GMant Goi 56. Eguen guren / Gaubian apal ostian. Enb 104. Aste Gurena. (tít). A EY I 60. Aste Santuak beste izena Aste Aundi edo Guren du. Or MB 280. Astelen Guren. Ib. 330. Aste Gureneko soinu triste politak joten zituzten musikeruek. Osk Kurl 193.
azpiadiera-2.1.1
Grande, alto; noble. Cf. andre guren s.v. anderauren. v. goren.
Euzkotar guren. Enb 40. Eztira gurenak, gauza guren eta sakonik gastaruan eztalako egiten. Laux BBa 142. Zure aurrera naiatortzula emakume guren oneikaz. "Con queste nobilissime madonne". Otx 51. Osalari gurena ez da ausartu zure aurrean bere epaia azaltzen. TAg GaGo 99. Olerkari guren oiek eztira bakar soillean azten. Ldi IL 37. Il da Iokaste gurena. Zait Sof 92. Irudi guren, lili-adaska, / grazi-ontzia, lillura... Gand Elorri 136. [Iparragirre] euskal koplari gurena. NEtx LBB 287. Urte asko joanak izanagaitik, garbi ta guren daukagu gaur be [Ávila]. Onaind STeresa 19. En DFrec hay 10 ejs.
v. tbn. Mde HaurB 78. SMitx Aranz 169. Ibiñ Virgil 62.
azpiadiera-2.1.1.1
Nekez nuen hartan ezagutu Fortunato gurenaren mintzoa.Mde Pr 115.
azpiadiera-2.1.1.2
Lurreko gurenetan dager zeure indarra. "En las cosas grandes." Laux BBa 100.
azpiadiera-2.2
2. (V-ple-arr-oroz, B ap. A; VocB ). "Lozano, perfecto (se dice de árboles y hombres). Guren azi, criar lozanamente" A.
azpiadiera-2.3
3. Santo, divino, puro. Tr. Documentado únicamente en textos meridionales del siglo XX. La acepción de 'santo' tiene su origen en las denominaciones (cf. supra (1) ) del tipo de eguen guren 'Jueves Santo', litm. 'jueves grande, principal', de donde se generaliza guren 'santo' para cualquier contexto.
Ezarri zuen Ostia gurena (santua) bere aitaren [...] mingainean. A Ardi 127. Goi-beietako bakaldun guren / alguztidun aberatsa. Enb 111. Itzak loitzen ditubez maitasun gurenak. Laux BBa 44. Toki danau gurena da. 'Es sagrado' . Zait Sof 107 (155 kutxa guren). Alako aingeru errukabeak Beragatik egonarri gurenaz aski nozitu zula etsirik. Etxde AlosT 59. Haren nahi gurena egin zedila! Mde HaurB 98. Zeruetako Giltzari Gurenaren irudi aurrean. Erkiag Arran 34. Arnas Gurenak berak bear luke eskua artu ta lumari eragin. Gazt MusIx 165. Jaungoikoaren alatz gurena / zure Sorrera Garbia. BEnb NereA 197. Iturri guren oien aldamenean. "Fontis sacros" . Ibiñ Virgil 32. Giro guren aretan, Amaren il-buruko iduri, dardaraz ebagitako itz-itzok durundu. Onaind STeresa 109.
v. tbn. Or BM 82. Gand Elorri 154.
azpiadiera-2.3.1
Erabaki genduen Bartolome guren egunean (San Bartolomez) Amezketara joatea.A Ardi 88. Agustiñ Gurenaren aitorkizunak. Or Aitork 3. Ona emen Paul gurenak dioskuna. Zait Plat 126. Tomas Guren egunean. Osk Kurl 173.
azpiadiera-2.3.2
Tomas gurenetan jai handia izan zuten. Osk Kurl 174.
azpiadiera-2.3.3
Avilako Teresa ama ta Lisieuxkoa, biak gurenak. Onaind STeresa 7.
azpiadiera-2.3.4
Guren-lapur eta gizon-ioputzaile, orma-zulatzaile ta ebasle ta ohoin izendatzen baitira.Zait Plat 136.
sense-3
III . (Adv.).
azpiadiera-3.1
Noblemente, dignamente.
Astiro ta guren irtetzen du, alabak, Teseu eta otseiñak lagun izaki. Zait Sof 149. Gaitzez nardaturik eta onari atxikiz bipil, zaintsu ta guren zioazten Pitagorak sortu-anaidikoak. Zait Plat 53. Garbi ariman lez gorputzean, garbia izan yakun lumaz bota ebazan lerro guztietan be. Guren, aratz adierazten ditu esku artean darabiltzan zerak. Onaind STeresa 14.
azpisarrera-1
GUREN GUREN. Santísimo (del Templo de Jerusalén).
Bigarren estalki ostean, Guren Gurena deritzan aldea; ta artan urrezko lurrin-maia ta alde orotatik urrez estalitako Itun-kutxa. Ol He 9, 3s (Lç Sainduén Sainduak, Ker Santu-Santua ).
guren
<< 1 gertu 0 / 0 gurtetxe >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper