OEH - Bilaketa

148 emaitza mahai bilaketarentzat

Sarrera buruan (70)


Sarrera osoan (78)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
2 tornu.
sense-1
1. (gral.; SP, Ht VocGr 321 y 419, Lar, Añ, Lecl, Arch VocGr ; th- VocBN, Dv, H, Foix ap. Lh), dornu (V-gip; SaraskHizt, Lcc) Ref.: A; SM EiTec2 130; Etxba Eib (dornua); Elexp Berg; Berg2 (dornu) .
Torno. "Torno" SaraskHizt 20 (por el contexto se refiere probablemente al de hilado; v. la definición de Elexp Berg2). "Rodaja, txirrikea, dornua " Lcc. " Tornuz egina, fait au tour" SP. "Torno para labrar" Lar. "Tornátil, tornuan egiña " Ib. "Machine à façonner les objets en rond. Zango sagar, beso, esku, tornuan eginak " H. "(S; Foix), rouet à filer, tour" Lh. " Dornua, (armería) tornillo de banco. Aberastu zalakuan, lelengo eiñ eban gauzia, dornua ibaira jaurti " Etxba Eib. . "Torno. Máquina industrial" Elexp Berg. "Haria egiteko makina, goruetako makina" Elexp Berg2. .
[Indian] itsuek ere, tornuan edo arrodan bedere, hari behar zuten. Ax 33 (V 19; Añ GGero 23 tornuan edo errotan ). Egíten bere tórnuan onzibát lurréskoa. LE Doc 235s. Zure zila uraska tornuan egiña. (V, G). CantCS 7, 2. (Dv thornuan) Lepo biribil diruriyena / egin berriya tornuan. Bil 37 (v. tbn. Otag EE 1882c, 578 tornuz egoki egiñak, Azc PB 122 tornuan legez eginik). Urrengoan sarturik tornu baten / okelea erretako jirak emoten. AB AmaE 204. Tornu burdina berri bat. HerVal 188. Zankuak ziruriten / tornuan egiñak. MendaroTx 247. [Tallarrian] ankiakin erainda ibiltzen zan tornu zar bat. SM Zirik 106. Kaikua, oporra eta abatza lantzeko, Santestebanek tornuan lotzen du zura lenbizi. Garm EskL I 98. Ederki biribildurik, tornutik irten berriak bezala. MEIG III 83.
azpiadiera-1.1
(Uso fig.).
Hitzkuntza adi ahal ditezkenez, bernizadurarik eta tornurik eman gabe, lanoki eta garbiki. ES 396.
sense-2
2. "(V-m), cuje, palo largo y delgado que sirve para tendedero de ropa y derribar castañas" A.
sense-3
3. " Dornu bat, dórnua, [...] cedazo mecánico, como en la trituradora de piedra" Iz ArOñ. .
Ganbara-baztarrean [gariak] pillatu. Gero tornuz eskuz eragin da garbitu. Albeniz 20.
sense-4
4. Torno, mordaza. " Tornuan estutu ta limiakin zorroztu dot. Harotzak, errementariak, mekanikoak, etab. erabilia" Elexp Berg. . v. tornillo (2).
Entzun ebanez, tornu bi jarriko zituen mai orretan, eta zerbait geiago bere bai. Erkiag BatB 60 (ref. a una tienda de bicicletas). Paper azkar, larruki, larru-faltsu eta [Liburu-larruztatzeko] denetan behar zena, kolatzeko bike, haixtur, zapagailu tornua eta denak. Larre ArtzainE 159.
azpiadiera-4.1
" Tornua, [...] 'garrote vil' delakoaren zentzuan [...]. Ordenia emun otxanian borreruak tornuan uela ipiñi lepotik, tornuai emun buelta, zela itto-ben " Elexp Berg. .
sense-5
5. dornu (V-gip). Aventadora mecánica. "Aleei [...] hautsa kentzeko erabiltzen den burdinazko tramankulu handia. Manibelari eraginez funtzionatzen du" Elexp Berg2.
azpisarrera-1
TORNU-ARDATZ (dornu- V-gip ap. Etxba Eib). Rueda, eje del torno. "Guenenguan, dornu-ardatzak, ar eta eme, eitten zittuan Entrena zarrak, torniatzallia zaneti" Etxba Eib (s.v. torniatzallia).
azpisarrera-2
TORNU-BAHE. "Dornúbaia, cedazo mecánico, como en la trituradora de piedra" Iz ArOñ (s.v. dornu).
azpisarrera-3
TORNU-BURRUNTZI, TORNA-BURRUNTZI. Asador.
Ikusten dute suan / tornu-burruntzia, / eta artan jiraka / kapoi bat andia. It Fab 27 (v. tbn. 25). [Txakurra] jiraka ta biraka goiz guzti guztian / egunoro zebillen torna-burruntzian. Ib. 257.
azpisarrera-4
TORNU-GORU. "Dornu-gorua. Batzuk erabilten zuten Oiñatin, aria lenago egiteko" Iz LinOñ 181.
azpisarrera-5
TORNU-MAHAI. "Tornumaia, banco del 'aldea' o torno (B?)" (comunicación personal).
azpisarrera-6
TORNU-MAKILA. "Dornu-makillia, palo con que dando vueltas se aprieta la cuerda de una carga" Iz ArOñ . "Dornu-makillia, instrumento que se empleaba en las labores del lino" Ib. 90 nota.
azpisarrera-7
TORNU-MARATILA (dornu- V-gip ap. Etxba Eib). "Manivela del tornillo de banco. Dornu-maratilliak arrapau atzaparra eta odolbatua eiñ desta" Etxba Eib.
azpisarrera-8
TORNU-TROKELARI.
Ondoren izendatzen diran ogibide, malla eta jardunkizunei dagokie agindu au: [...] tornu-trokalariei, langille bereziei, idazkola-lanariei, marrazlariei eta abar. "Troquelistas de tornos" . EAEg 29-10-1936, 163.
azpisarrera-9
TORNU-ZIL (V-gip ap. SM EiTec1 ), DORNU-ZILORNU-ZIL (V-gip ap. Etxba Eib ). "Eje roscado del tornillo de banco. Erabilixan erabilixan tornu-zillak pe ixo eitxen dira" SM EiTec1. "Macho del tornillo de banco. Dornu-zillak dorniau eta arixak oneri ataratzen, eiten eban Entrena zarrak Guenanguan" Etxba Eib.
tornu
<< 1 punta 0 / 0 zaldun >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper