Harremana

    OEH - Bilaketa

    13 emaitza magnificat bilaketarentzat

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 marra.
    tradizioa
    Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur desde Axular. En DFrec hay 11 ejs. de marra .
    etimologikoa
    Etim. Probablemente de rom. barra .
    Onom.: Garcia Marra. (1128) Arzam 338. Tota Lopeiz filia de Lope Marra. (s. XIII) GLarr SJ 116.
    sense-1
    1. (V, G, AN, L, BN; Urt IV 124, Lar, VocBN , Dv, H), mara (det., Lar). Ref.: A; Iz Ulz.
    Raya, línea; trazo. "Venero, línea que señala las horas en los relojes del sol, marra, arraia" Lar. "Raya, línea, [...] arraia, mara", "rayar, hacer rayas, [...] marrak egin" Ib. "Marra bat lurrean makhilaz egitea, tracer une ligne [...]. Lumaz paperean eginikako marrak, les raies [...]. Basa astoak hanitz marra ditu larruan, asto gureak bat baizik ez, l'âne sauvage (la zèbre) a beaucoup de raies sur la peau, [...]. Oihal marra ederrak dituena, toile qui a de belles raies" H.
    Markatuak kleraz taula batean, zein marketan gurutzeak hogoi sos egiten baitu, eta oak hamar sos, eta marra xeheek sos bat. (1748). SenperEus 34. Marra bat eginez gora-beheren zurubian, horraraino da zilhegi atsegina, beherago direnek egin dezatela barur. Hb Egia 122. Asko marra eta tita badu harrobiak ferdeaz bertzerik. HU Aurp 99. Ahurreko marretatik. EskLAlm 1897, 2 (ap. DRA). Zorrinoak, ile horasta argal batez estaliak, marra urdin bat bizkarrean trebes. JE Bur 13s. Aleginduko gera, ba, erarik errexenian jakin-erazten ta ortarako idazti-barruan mar edo irudi batzuek jarriko ditugu. Anab EEs 1919, 153. Ots, erderaz "horizonte" deitzen dugun marra? FIr 167. Zerura arraunak jaso ditute, / erre dute lêngo marra. "Raya". Or Eus 398 (v. tbn. Aitork 95). Beren gapelu gris marra gorriekin. Zerb Gerlan 20. "Ogam" horiek pondu eta marra zut edo zeihar batzu ziren, harri baten kantoinean bernuzatzen zirenak. Mde Pr 230. Argiek marra beltx bat bazuten inguruan eta beste bat erdian. JEtchep 37. Mutikoak makillatxu bat eskuan artu eta lurrean, are auts artean lerroak eta marrak egiten ziarduan. Erkiag BatB 55. "Magnificat"en bertso bakoitzak / afoiñu marra darua. 'Estela'. Gand Elorri 136. Bere galtza beltx, marra xuridunak. Larre ArtzainE 11. Mahats-adar legortuetan, kirio-zirrindaratan sasitzen bada, beti ere marraren bakuntasunagatik nagusitzen da. "Trazo". MEIG IX 122s (en colab. con NEtx). v. tbn. Prop 1897, 281. Gazt MusIx 69n.
    (L-sar ap. A; H). "Buruko ileak marra batez bereztea, séparer les cheveux de la tête d'une raie" H. "Raya del peinado" A. v. 1 artesi (2).
    Línea, tendencia en el tiempo.
    Nahasmendu ta bolara txar batzuk gorabera, ba-da marra edo lerro jarraitu bat, etengabe gora naiean leiatzen dena eta gora abiatze ori gizarteko matxinada ta nahasmenduek ezin dute galerazi. Vill Jaink 47.
    sense-2
    2. (O-SP 231, SP, Lar, Añ, H).
    Margen, límite, frontera; término. " Marra edo parra iragaitea, franchir la barrière" SP. "Cancel, término, raya" Lar. "Lindero, linde" Ib. "Amojonar, [...] marrak, kozkak paratu, ifiñi " Ib. "Demarcar, [...] marrak [...] ifiñi " Ib. "Limitar, [...] marrak ifiñi " Ib. "Ilimitado, [...] marrik eztuena " Ib. "Fin, límite" Añ. "Limitar, poner límites, [...] marra ifini " Ib. "Propasar, [...] muga, marra, neurria irago " Ib. "Raya, término, confín" Ib. "Término, mojón" Ib. " Espainia eta Franziaren bitarteko marra, la ligne frontière entre l'Espagne et la France" H. Cf. Hubsch TPr2 101.
    Aitzitik badirudi ezen zuk xedea aitzinatu duzula, marra iragan duzula. Ax 8 (V 4). Badu itsasoak bere xedea, bere marra, bere mugarria eta zedarri iakina, zein baita kosta. Ib. 113 (V 75). Beste itxaso orri, paratu zionean Jainkoak ondarrean bere marra eta esia. Lar SAugust 10. Neurri, marra ta mugarik ez daben ontasuna. Añ LoraS 130s (v. tbn. CS 84). Egundaino geroz itsasoa, zenbat-nahi hasarre izana gatik ere, xede edo marra hartan gelditu da. Jnn SBi 375. Erregek bialdu nau zeregintxo bategaz Euskal-erriko marra edo mugetaraiño. Ag AL 44. Bildurrak zeuzkan gizonak beren marratik erten gabe. Ag G 101. Zuin-barrenean (marra, muga, raya, marca, límite) datza il adiña bizi. Or Eus 31. Derry-tik (iparraldean) Waterford-erantz (hegoaldean) doan marra baten haraindiko eremu guztian mintzatzen zen. Mde Pr 236. Gurean marra iragan ere egin zela esango nuke. Vill Jaink 162.
    azpiadiera-2.1
    (L, BN-ciz-baig ap. A ; H).
    "Raie au jeu de paume qui détermine les limites au delà desquelles la balle est hors de jeu et le coup mauvais. Pilotak marra hunkitzen duenean ere, marraz kanpo ez yo izan arren, ezta ona, [...] Marra erretzen, irabazi dut, je touche (brûle) la raie, j'ai gagné" H. "Raya que no debe pasar el jugador" A. v. pasomarra.
    Indarrean badabila pilota, lore, gora, urrun, [...], erretzen ardura marra; zirristan lerratzen lur arras, bainan bethi bizi. JE Bur 29s. Marra arrasean ezarri nahi zituen pilota asko beheregi kausitu zaizko. Herr 19-12-1957, 3.
    sense-3
    3. (V?, G?, L ap. A; Lar, Izt 71r).Marca, señal. "Nota, marca, señal" Lar.
    Beste marra mueta bat ere ezagutzen da artzaien artean, ardiari ifinten zaiotena [...] zeñari esaten zaion lapur-marra . Izt C 223. Bereala zabaltzen da barria mendi osoan, onelako edo alako marra belarrietan dauzkan ardia noren artaldean dagoen. Ib. 226s. Bideak / burdi-marraz eta / abere-apatxen oiñazez / ta ur eta lokatzez, / ustelduta dagoz. Gand Elorri 198. Zura pikatzean nola haizkora harek marrak uzten dituen. Etchebarne 47.
    azpiadiera-3.1
    Signo.
    Zenbakera oietan maizenik erabilli oi diran marrak bitzuek dira. ZA RIEV 1928, 584. Antxiñako euskaldunak, zenbakiek idatziz azaltzeko, zelako marra edo ikurrak erabiltzen zituzten ez dakigu. Ib. 588.
    sense-4
    4. Finalidad, objeto. " Marra, merka, xedea, marque, but" SP.
    Proposatu zaiztean parabola batzu, zeinen marra eta xuria baitzen heien irazarririk, adretik eta bethi ernerik idukitzia. KadBet 157. Mundua izpirituak dauka artua. Berak darama xede jakin batera. Xede edo marra ori guk eztugu ezagutzen. Vill Jaink 40.
    azpiadiera-4.1
    Objeto (al que se refiere). "(?), objeto" A.
    Testament edo ordenu zaharreko figura eta profezia guzien objet prinzipala eta marra. KadBet 1.
    sense-5
    5. Marca, registro, récord.
    Idiak bi ordu ta erdian egindako marra, gizonezkoak ondu omen zuten iru ordu-laurenean. Izt C 246. Peluquin pantzetarra ludian dan marrik (record) aundiena egiña da. Anab EEs 1919, 245. Bere marra aurreratzeko asmoa. Ib. 245. Arresi-mugak oro gainditu edo zapaldu nai zituzten. Ordurarteko marra ondua zuten. Zait Plat 55.
    sense-6
    6.
    Lagundiko bizibidearen marra edo legerik garaiyenak batu ta zuzendu zituzten. 'Las primeras líneas del instituto y fin de la Compañía' . Aran SIgn 95.
    sense-7
    7. Rasgo.
    Beren argitalpenakin Euskadiren gogo-izatasuna gero ta marra biziagoz dagerten yakintz-bazkunak. Y 1933, 8. Haren aurpegi-ertz malgua, matrailaren marra eztia. Mde HaurB 16. Ikusten zituen berriz ere haren aurpegi-marra finak. Ib. 24.
    sense-8
    8. "Rodeo (AN-5vill)" A Apend.
    azpisarrera-1
    MARRA-ARTEZ. "Rectilíneo, mar arteza, mar zuzena" Lar.
    azpisarrera-2
    MARRAK EGIN. "Marrak egin, dar rodeos (AN-5vill)" A Apend.
    azpisarrera-3
    MARRAN ARI IZAN. "Marran haritzea, jouer (faire) à la raie, à qui approchera le plus d'une raie avec un palet, ou de grosses pièces de monnaie" H.
    azpisarrera-4
    MARRA-ZUZEN. "Rectilíneo, mar arteza, mar zuzena" Lar.

    marra

    marra
    << magnifikat 0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper