OEH - Bilaketa
344 emaitza ma bilaketarentzat
Sarrera buruan (6)
Sarrera osoan (338)
- abiatu
- agrada izan
- ahal
- ahalke
- ahalketu
- aho
- aiterri
- aitzindu
- akiarazi
- alabaizun
- alafede
- alajainkoa
- alaxede
- alderdi
- aldiz
- altxatu
- amodio
- apaindu
- 1 apapa
- 2 apatx
- arabera
- ardoxka
- argitasun
- arindu
- arraiki
- arraingorri
- arrastu
- 2 arteka
- 1 askatu
- 1 aski
- atera
- 1 ateri
- atzarri
- aurkintza
- aurtemein
- aurtiki
- azantz
- azeri
- 2 azpil
- bahi
- bahitu
- bailara
- bainu
- bakar
- baratatu
- bastart
- bee
- behar
- behartu
- 1 behatu
- bekoki
- beltzuri
- berantxe
- berekilako
- besapeko
- bete
- betondoko
- bidatze
- bidegabe
- bihotzerre
- 2 bilatu
- bipildu
- birjina
- bitxitxo
- bizilagun
- bizkar
- 1 botoi
- dainatu
- damu
- debekatu
- dei
- dena ere
- doi
- donetze
- durduzarazi
- edeki
- ederretsi
- edoski
- ehortzi
- 1 ele
- endrezu
- enpetxura
- entresatu
- erabili
- eragetu
- eseri
- eskautun
- 1 esku
- eskuko
- estakuru
- estali
- 1 estatu
- estekatu
- etxe
- ezagutza
- ezarri
- ezetz
- ezeztatu
- fantasia
- fede
- gain
- gaindi
- gaitz
- gaizki
- 1 galdatu
- garbitu
- 1 gau
- gertirudi
- gomendio
- 2 goritu
- gorordi
- gorputz
- gorribelztu
- gosetu
- haizatu
- 1 hala
- halakatu
- halako
- halere
- hamaikagarren
- 1 hartu
- 1 hartze
- hastu
- hatu
- hatz
- helbide
- heste
- higatu
- 1 hil
- 3 histu
- hitz
- hoben
- honetaratu
- hortz
- hozkeria
- 1 hozki
- 1 huts
- ibili
- 2 idoi
- iduritu
- ihes
- ilargi
- iragaile
- istapeka
- isurtatu
- itsas aingira
- izan
- izanarazi
- izari
- izkinatu
- izpika
- izutuki
- jabe
- 1 jakin
- jauzi
- jauztekatu
- 1 jo
- joanarazi
- joapide
- kalte
- 1 kara
- kargatu
- kargu
- kauxu
- ketsitu
- kikera
- kikerazpiko
- kirastu
- kito
- klask
- konbertsatu
- 1 kontu
- kordokarazi
- 1 kostatu
- kozina
- kresal
- labaindu
- labore
- labur
- 1 laburki
- lagundu
- landerkeria
- 1 lantzoi
- larrutu
- lasterkarazi
- 1 lau
- lauoineko
- laztan
- laztantxo
- laztu
- lañoki
- lege
- 2 lehorki
- lekuko
- lentoi
- lerratu
- 1 letxera
- lohitu
- 1 lotu
- 1 magal
- mahaitar
- mahastu
- mahats
- mahatsoko
- mahatsondo
- mahomatar
- mailatu
- 1 mailu
- maindire
- maitale
- maixiatu
- maixiatzaile
- maizter
- makaela
- 2 makets
- mako
- maldade
- 2 malko
- mamiñun
- 1 manatu
- maratila
- marrantatu
- 1 marruka
- masailalde
- 1 masusta
- 2 matanta
- matto
- matxakatu
- 1 matxo
- 1 mejoria
- 1 men
- 1 mende
- 2 mende
- meneko
- merlatu
- mestura
- mezutu
- mihitaño
- momar
- motz
- mozki
- 1 mozkin
- mu
- mukurutu
- 1 mulko
- 1 murrizki
- 2 mus
- musu
- musukatu
- muxumartin
- 2 nabarmendu
- nagatu
- nagusi
- 1 nahi
- nasaitu
- neitgarri
- neuganatu
- neuregaindu
- neurri
- ni
- niregaindu
- nore
- odol
- ohar izan
- oharkabe
- ohart-eskas
- okertu
- 1 olde
- oleki
- 1 on
- ondiko
- 1 onetsi
- ongitu
- orde
- ordez
- orduko
- oso
- 1 pa
- papertegi
- 4 papo
- 1 pare
- partalier
- parte
- pelakatu
- pena
- pentsamendu
- petral
- 1 pika
- pirdila
- 1 pisu
- pitzikatu
- plaza
- promes
- 1 sail
- sakon
- salatu
- saldu
- sendo
- sineste
- sobera
- soin
- sosegatu
- sudur
- suerte
- tarratatu
- taska-taska
- toki
- 1 tornu
- trapu
- traste
- tregoa
- tupitu
- turrusta
- txanda
- txatiko
- 1 txirdil
- ubel
- 1 uko
- urlia
- ustekabe
- utzi
- xafarratu
- xarmagarri
- xehatu
- xuxendu
- zaluxko
- 1 zarpa
- zein
- zer
- zerbaitto
- zilo
- zimikatu
- zimurtu
- zintzur
- zirtzilkeria
- zoratu
- zu
- zurkaizgarri
goiburua
sast.
sense-1
(V, G, AN; Hb, H),
zast (Lh),
zaxt,
zazt (Hb),
dzast (V-m-gip, L-ain, BN, S),
dsast (L-sar),
dxast,
xaxt (H),
xast
Ref.:
A (sast, dzast, dsast);
Iz ArOñ (dzast);
Elexp Berg (zast)
.
(Onomat. de acción rápida y repentina; de un golpe; de un pinchazo; de un disparo). "action d'enfoncer une pointe, coup imprévu, coup de traitre" Hb. " Sartu zioen nabala sast sabelean, [...]. Ustekabean sarthu dut oina sast lohian, [...]. Sarthu zitzaikun sast guzien artean, [...]" H. "Ruido de meter con fuerza de arrojo un objeto en alguna abertura o algún ángulo" A. " Dzast (V-m), ademán de prolongar de repente el brazo en el juego infantil de las canicas" Ib. " Dzast sartu, meter el aguijón" Iz ArOñ. .
Pistola bat tiratzea zast . (161). LE-Ir. Gabaz Akhelarretik / mainguka jinak, / hasten dire goizetik / gure sorginak, / debruz eginak, / sist handik, sast hemendik. / Zer listafinak, / laphar, ausinak! Zav Fab, RIEV 1909, 106. Buruko orratz bategaz, sast! sast! odoldu eban eskerra. A BGuzur 118. "Dxast" sartu eizan barriro itxasoan Aitaren bila. Ag Ezale 1897, 75a. Aserratzen dituk bi, zast, labaiña ta... gizona panpa, illa lurrera. Iñarra Ezale 1897, 301a. Ta an, zazt! astoa non sartzen dan Juanen etxeko atian barrena. Baserritarra 11-9-1909, 3. Arek keñadea, eta besteak, pottorrua bezela, xaxt! barrena. EEs 1930, 205. Xast! moxtu diot xortena. EEs 1931, 51. Asi ziran [egaztijak] mokoka-mokoka askakuari, sist, atzekatxu lenengotan; sast, urrengotan ez ain kezkatsu. Otx 155. Aizto zorrotz bat artu ta, sast! emazteari [...] maskuritik sartu eutsan . (V-m). A EY II 284. Alako batean dzast! sartuta badoa gaztara. Anab Poli 8. Artu keriza bat, eta zast! boltzikotik jausten itxi eutson. Bilbao IpuiB 113. Artu sutan egoan burduntzia, eta zast! begi-begitik sartu eutson lo-zorroan egoala. Ib. 176. Orratz zorrotzak arturik, siki ta dzast, erraminta mutur aen sastakadetan aurkitzen eben euren amaia [euliak] . Erkiag BatB 40. Erle bat... bere belarri gaiñean jarri yakon, ta dzast, bere eztena sartu eutson. EgutAr 22-1-1962 (ap. DRA ). Dsat berak, baita nik zast. (V-m). EZBB I 81. Ori entzunik, zast!, ostikoa ipurtxulo inguruan eman nion. Alkain 111. Makurtzen asi zan orduko, zast!, ari bular erdian balazoa. Ib. 130. Armiarmak ere, zazt!, / zuloen barruan. Zendoia 89.
(Onomat. de acción rápida y repentina; de un golpe; de un pinchazo; de un disparo). "action d'enfoncer une pointe, coup imprévu, coup de traitre" Hb. " Sartu zioen nabala sast sabelean, [...]. Ustekabean sarthu dut oina sast lohian, [...]. Sarthu zitzaikun sast guzien artean, [...]" H. "Ruido de meter con fuerza de arrojo un objeto en alguna abertura o algún ángulo" A. " Dzast (V-m), ademán de prolongar de repente el brazo en el juego infantil de las canicas" Ib. " Dzast sartu, meter el aguijón" Iz ArOñ. .
Pistola bat tiratzea zast . (161). LE-Ir. Gabaz Akhelarretik / mainguka jinak, / hasten dire goizetik / gure sorginak, / debruz eginak, / sist handik, sast hemendik. / Zer listafinak, / laphar, ausinak! Zav Fab, RIEV 1909, 106. Buruko orratz bategaz, sast! sast! odoldu eban eskerra. A BGuzur 118. "Dxast" sartu eizan barriro itxasoan Aitaren bila. Ag Ezale 1897, 75a. Aserratzen dituk bi, zast, labaiña ta... gizona panpa, illa lurrera. Iñarra Ezale 1897, 301a. Ta an, zazt! astoa non sartzen dan Juanen etxeko atian barrena. Baserritarra 11-9-1909, 3. Arek keñadea, eta besteak, pottorrua bezela, xaxt! barrena. EEs 1930, 205. Xast! moxtu diot xortena. EEs 1931, 51. Asi ziran [egaztijak] mokoka-mokoka askakuari, sist, atzekatxu lenengotan; sast, urrengotan ez ain kezkatsu. Otx 155. Aizto zorrotz bat artu ta, sast! emazteari [...] maskuritik sartu eutsan . (V-m). A EY II 284. Alako batean dzast! sartuta badoa gaztara. Anab Poli 8. Artu keriza bat, eta zast! boltzikotik jausten itxi eutson. Bilbao IpuiB 113. Artu sutan egoan burduntzia, eta zast! begi-begitik sartu eutson lo-zorroan egoala. Ib. 176. Orratz zorrotzak arturik, siki ta dzast, erraminta mutur aen sastakadetan aurkitzen eben euren amaia [euliak] . Erkiag BatB 40. Erle bat... bere belarri gaiñean jarri yakon, ta dzast, bere eztena sartu eutson. EgutAr 22-1-1962 (ap. DRA ). Dsat berak, baita nik zast. (V-m). EZBB I 81. Ori entzunik, zast!, ostikoa ipurtxulo inguruan eman nion. Alkain 111. Makurtzen asi zan orduko, zast!, ari bular erdian balazoa. Ib. 130. Armiarmak ere, zazt!, / zuloen barruan. Zendoia 89.
azpisarrera-1
SAST EDO SIST.
Rápidamente, de improviso.
Ohartzen bazira zure sakelan, sast edo sist, sartzera doakizula esku arrotz bat. HU Aurp 205.
Ohartzen bazira zure sakelan, sast edo sist, sartzera doakizula esku arrotz bat. HU Aurp 205.
azpisarrera-2
SAST EGIN.
a)
"Faire, donner un coup de traître" Hb.
b)
"Dzast egin, resbalar la pelota en el ángulo" A Apend. "No dar bote la pelota, por haber dado en el ángulo, [...] dsast egin (V-m)" A EY III 254.
azpisarrera-3
SAST-SAST
(Onomat. del latido).
Barnean zast-zast, / taupaka, / biotzak arnas. / Ikus nere / oñaze garratz. EG 1958, 251.
Barnean zast-zast, / taupaka, / biotzak arnas. / Ikus nere / oñaze garratz. EG 1958, 251.
azpisarrera-4
SIST ETA SAST.
v. sist.
sast
-
sast....
-
(V, G, AN; Hb, H), zast (Lh), zaxt, zazt...
-
SAST EDO SIST. Rápidamente, de improvis...
-
SAST EGIN. a) "Faire, donner un coup de ...
-
SAST-SAST (Onomat. del latido). Barnean ...
-
SIST ETA SAST. v. sist....
0 / 0
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
