OEH - Bilaketa
344 emaitza ma bilaketarentzat
Sarrera buruan (6)
Sarrera osoan (338)
- abiatu
- agrada izan
- ahal
- ahalke
- ahalketu
- aho
- aiterri
- aitzindu
- akiarazi
- alabaizun
- alafede
- alajainkoa
- alaxede
- alderdi
- aldiz
- altxatu
- amodio
- apaindu
- 1 apapa
- 2 apatx
- arabera
- ardoxka
- argitasun
- arindu
- arraiki
- arraingorri
- arrastu
- 2 arteka
- 1 askatu
- 1 aski
- atera
- 1 ateri
- atzarri
- aurkintza
- aurtemein
- aurtiki
- azantz
- azeri
- 2 azpil
- bahi
- bahitu
- bailara
- bainu
- bakar
- baratatu
- bastart
- bee
- behar
- behartu
- 1 behatu
- bekoki
- beltzuri
- berantxe
- berekilako
- besapeko
- bete
- betondoko
- bidatze
- bidegabe
- bihotzerre
- 2 bilatu
- bipildu
- birjina
- bitxitxo
- bizilagun
- bizkar
- 1 botoi
- dainatu
- damu
- debekatu
- dei
- dena ere
- doi
- donetze
- durduzarazi
- edeki
- ederretsi
- edoski
- ehortzi
- 1 ele
- endrezu
- enpetxura
- entresatu
- erabili
- eragetu
- eseri
- eskautun
- 1 esku
- eskuko
- estakuru
- estali
- 1 estatu
- estekatu
- etxe
- ezagutza
- ezarri
- ezetz
- ezeztatu
- fantasia
- fede
- gain
- gaindi
- gaitz
- gaizki
- 1 galdatu
- garbitu
- 1 gau
- gertirudi
- gomendio
- 2 goritu
- gorordi
- gorputz
- gorribelztu
- gosetu
- haizatu
- 1 hala
- halakatu
- halako
- halere
- hamaikagarren
- 1 hartu
- 1 hartze
- hastu
- hatu
- hatz
- helbide
- heste
- higatu
- 1 hil
- 3 histu
- hitz
- hoben
- honetaratu
- hortz
- hozkeria
- 1 hozki
- 1 huts
- ibili
- 2 idoi
- iduritu
- ihes
- ilargi
- iragaile
- istapeka
- isurtatu
- itsas aingira
- izan
- izanarazi
- izari
- izkinatu
- izpika
- izutuki
- jabe
- 1 jakin
- jauzi
- jauztekatu
- 1 jo
- joanarazi
- joapide
- kalte
- 1 kara
- kargatu
- kargu
- kauxu
- ketsitu
- kikera
- kikerazpiko
- kirastu
- kito
- klask
- konbertsatu
- 1 kontu
- kordokarazi
- 1 kostatu
- kozina
- kresal
- labaindu
- labore
- labur
- 1 laburki
- lagundu
- landerkeria
- 1 lantzoi
- larrutu
- lasterkarazi
- 1 lau
- lauoineko
- laztan
- laztantxo
- laztu
- lañoki
- lege
- 2 lehorki
- lekuko
- lentoi
- lerratu
- 1 letxera
- lohitu
- 1 lotu
- 1 magal
- mahaitar
- mahastu
- mahats
- mahatsoko
- mahatsondo
- mahomatar
- mailatu
- 1 mailu
- maindire
- maitale
- maixiatu
- maixiatzaile
- maizter
- makaela
- 2 makets
- mako
- maldade
- 2 malko
- mamiñun
- 1 manatu
- maratila
- marrantatu
- 1 marruka
- masailalde
- 1 masusta
- 2 matanta
- matto
- matxakatu
- 1 matxo
- 1 mejoria
- 1 men
- 1 mende
- 2 mende
- meneko
- merlatu
- mestura
- mezutu
- mihitaño
- momar
- motz
- mozki
- 1 mozkin
- mu
- mukurutu
- 1 mulko
- 1 murrizki
- 2 mus
- musu
- musukatu
- muxumartin
- 2 nabarmendu
- nagatu
- nagusi
- 1 nahi
- nasaitu
- neitgarri
- neuganatu
- neuregaindu
- neurri
- ni
- niregaindu
- nore
- odol
- ohar izan
- oharkabe
- ohart-eskas
- okertu
- 1 olde
- oleki
- 1 on
- ondiko
- 1 onetsi
- ongitu
- orde
- ordez
- orduko
- oso
- 1 pa
- papertegi
- 4 papo
- 1 pare
- partalier
- parte
- pelakatu
- pena
- pentsamendu
- petral
- 1 pika
- pirdila
- 1 pisu
- pitzikatu
- plaza
- promes
- 1 sail
- sakon
- salatu
- saldu
- sendo
- sineste
- sobera
- soin
- sosegatu
- sudur
- suerte
- tarratatu
- taska-taska
- toki
- 1 tornu
- trapu
- traste
- tregoa
- tupitu
- turrusta
- txanda
- txatiko
- 1 txirdil
- ubel
- 1 uko
- urlia
- ustekabe
- utzi
- xafarratu
- xarmagarri
- xehatu
- xuxendu
- zaluxko
- 1 zarpa
- zein
- zer
- zerbaitto
- zilo
- zimikatu
- zimurtu
- zintzur
- zirtzilkeria
- zoratu
- zu
- zurkaizgarri
goiburua
dainatu.
sense-1
1.
(SP, Dv, Hb, H; -añ- Lcc (-du), Urt IV 41, Ht VocGr 356, Lar, H).
Dañar, causar daño. "Lisiar o dañar" Lcc. "Blesser, faire une lésion, endommager, porter atteinte à la réputation, à l'honneur, etc." Dv. " Zaldia dainatu daut, il m'a blessé le cheval. Eroririk dainatu da, il s'est blessé en tombant" H. Tr. Documentado en textos septentrionales hasta mediados del s. XIX, y en los alto-navarros F. Elizalde y Lizarraga de Elcano.
Zeren eta zuk nihori miserikordia eginagatik, ezpaita berdin zure iustizia niholatan daiñatzen. Harb 405. Beregainki zerbaitetan ofensatu, tristetu, gaizki aiphatu, dainatu eta bidegabeztatu nautenak gatik. SP Imit IV 9, 6. Horrelakoez kastitatea gutienean hagitz zaurtzen da eta dainatzen. SP Phil 261 (He 263 daiñatzen). Nork dañatzen digu? El 56. Ezin bihotza dañatua izan daite hirrisku gabe. Mih 121. Beldur ditu hura [berthutea] daña dezaketen okasione urrunenak ere. Ib. 24. Eztá erremediátzen gaitza gáldus paziénzia, bai gáltzen mereximentua, dañátzen arima, desgustátzen Jangoikoa, ta aumentátzen néke-péna. LE Ong 65v. Eta ankas bizirik balu dainaturen / Bere arimaz luke [mirikuak] kalte pagaturen. Hb Esk 206. Haneton, Kaprikornek erroa zilhatzen; / Lepture, Soperdesek axala dainatzen. Ib. 235. Harri-abarrek behin-bethikotz dainatu dituzte hainitz landare gazte. Dv Lab 307. Eta niholaz ere ez dezazula ez uki, ez daina bertzeen ona. Ib. 306.
Dañar, causar daño. "Lisiar o dañar" Lcc. "Blesser, faire une lésion, endommager, porter atteinte à la réputation, à l'honneur, etc." Dv. " Zaldia dainatu daut, il m'a blessé le cheval. Eroririk dainatu da, il s'est blessé en tombant" H. Tr. Documentado en textos septentrionales hasta mediados del s. XIX, y en los alto-navarros F. Elizalde y Lizarraga de Elcano.
Zeren eta zuk nihori miserikordia eginagatik, ezpaita berdin zure iustizia niholatan daiñatzen. Harb 405. Beregainki zerbaitetan ofensatu, tristetu, gaizki aiphatu, dainatu eta bidegabeztatu nautenak gatik. SP Imit IV 9, 6. Horrelakoez kastitatea gutienean hagitz zaurtzen da eta dainatzen. SP Phil 261 (He 263 daiñatzen). Nork dañatzen digu? El 56. Ezin bihotza dañatua izan daite hirrisku gabe. Mih 121. Beldur ditu hura [berthutea] daña dezaketen okasione urrunenak ere. Ib. 24. Eztá erremediátzen gaitza gáldus paziénzia, bai gáltzen mereximentua, dañátzen arima, desgustátzen Jangoikoa, ta aumentátzen néke-péna. LE Ong 65v. Eta ankas bizirik balu dainaturen / Bere arimaz luke [mirikuak] kalte pagaturen. Hb Esk 206. Haneton, Kaprikornek erroa zilhatzen; / Lepture, Soperdesek axala dainatzen. Ib. 235. Harri-abarrek behin-bethikotz dainatu dituzte hainitz landare gazte. Dv Lab 307. Eta niholaz ere ez dezazula ez uki, ez daina bertzeen ona. Ib. 306.
sense-2
2.
Condenarse.
v. damnatu.
Lenbizikoa [Ifernua], dañatuena, bekatu mortalean ilik. El 39.
Lenbizikoa [Ifernua], dañatuena, bekatu mortalean ilik. El 39.
azpisarrera-1
EZIN DAINATUZKO.
"Qu'on ne peut blesser, endommager" Dv.
dainatu
-
dainatu....
-
1. (SP, Dv, Hb, H; -añ- Lcc (-du), Urt ...
-
2. Condenarse. v. damnatu. Lenbizikoa [I...
-
EZIN DAINATUZKO. "Qu'on ne peut blesser,...
<< 1 botoi 0 / 0 damu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
