OEH - Bilaketa

319 emaitza idazle bilaketarentzat

Sarrera buruan (4)


Sarrera osoan (315)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gauza.
tradizioa
Tr. En textos suletinos y roncaleses se documenta siempre la forma gaiza . Gauz se encuentra en autores guipuzcoanos --y algunos alto-navarros septentrionales-- desde mediados del s. XVIII: lo emplean, p.ej., Mendiburu, Ubillos (16) y Aguirre de Asteasu (II 47), aunque no Cardaberaz, Guerrico o Lardizabal; en la mayoría de ellos (incluso en Mendiburu) alterna con gauza . Hay además algunos pocos ejs. de gauz en vizcaínos, p.ej. Añibarro (LoraS 159), Zavala (Fab RIEV 1909, 32), Arrese Beitia (AmaE 303), Enbeita (182), Kirikiño (Ab II 121) o Lauaxeta (BBa 130), en el baztanés Izeta (DirG 118) o en Iratzeder (24). La forma contracta gauzon aparece (sin tener en cuenta los ejs. de gauz on ) en autores vizcaínos: Azcue (PB 212), Kirikiño (Ab II 121), Enbeita (93) y San Martin. En DFrec hay 1270 ejs. de gauza .
etimologikoa
Etim. De lat. causa .
sense-1
1. (gral., (no S ni R);Lcc, Volt 63, Mic 6r, SP, Urt I 18, Ht VocGr, VP 31v, Lar, , Lecl, Arch VocGr, VocBN , Dv, H), gaiza (S, R; Gèze, Dv) Ref.: A ( gauza, gaiza ); EI 306; Lrq ( gaiza ); AtSac 16; ContR 518, 531; Iz ArOñ ( gausa ); Iz To; Iz R 298; Holmer ApuntV; Elexp Berg; Gte Erd 45, 60, 131, 145; ZestErret .
Cosa (ref. tanto a 'objeto' como a 'asunto', etc.). "Excellent. Hori, hori gauza, voilà qui est bon!" Lh. " Iritxi likezkiala zerbait gauzon, se pueden conseguir algunos beneficios (ventaja, utilidad) (G-bet) Bon ms." DRA . " Domeketan amanera juaten da bazkaltzera. Harek badaki gauzona ze dan " Elexp Berg. Tr. De uso general en todas las épocas y dialectos.
Aurki esango bear eztirean gauzaak. fJZ 98. Ieinkoari gomendezak eure gauza guzia. E 245. Munduko gauza noble eztiradenak eta menospreziatuak elejitu ukhan ditu Iainkoak, eta gauza eztiradenak, diradenak desegin ditzanzát. "Dont on ne fait compte ni estime, comme si ce n'était rien" . 1 Cor 1, 28. Ez dot egingo gauza gaxtorik. Lazarraga A9, 1175r. Dakuskezun gauzagaiti ez begiok espilurean kendu. Ib. A, 1153v. Lanzea eskuan dauenak gauza gustiak bereak. RS 326. Misteriok zetik Erregen ofrendak, / ezin esan niazkakek Miravallesko gauzak. PasqTo 29s. Arris edo zures edo berze gauzas egina. Ber Doc 134v. Exkusarik nihola ere ezta baliaturen, / Bañan gauza den bezala da examinaturen. EZ Man I 84. Eginen duzu untzi bat, barkha handi bat, erran den gauzako asko handi datekeien bezalakoa. Ax 122 (V 80). Ze gauza dira Angeruak? Cap 39. Eztela harentzat aski den gauzarik. SP Phil 525. Gauza inbisiblen desira. Tt Arima 4 (31 gaiza, único ej. de esta forma en este autor)). Jinkoa maithatü behar düzie gaiza ororen gaineti. FPrS 12. Figurak dire ukitzen, / Gauzak eztire guttitzen / Bere estatu barnean. "Nulla rei fit scissura" . 111. Aipatü zaizün gaizaren egiteko jiten zaizün nahiküntia. Bp I 105. Materia grabean edo gauza andian. OA 40. Beldurrez ikhusten diren gauzen amudioak behera zetzan lurreko alderat. Ch I 22, 4. Aren gauzetan pensatzeko. El 89. Menospreziadu daiguzala munduen gauzak. Urqz 68. Egin-ahal gauza guziak gure partetik egiñ detzagun. He Gudu 40. Ezta gaiza aphürra komentietan edo alkharreki bizitzeko jüntatzen direneki egoitia. Mst I 17, 1. Ta gauz oriek neke andizko gauzak dirala ageri den gauza da. Mb IArg I 304. Ala da gauza jakiña pekatari asko gutxien uste zutenean ill ta kondenatu dirala. Cb Eg III 319. Erran dezakegu gauza bera gure salbatzailleaz. Lg I 235. Gauza iderenen nausien ezagützeko. CatLan 96. Arrituteko gauzia da. Mg PAb 180. Gauza bat da, [...] pekatariaren eta etsaiaren gaiztakeria eta malizia; eta beste gauza bat pekatariaren beraren persona. Gco II 72. Gauzabát sollik dá beardéna. LE Ong 19v. Prisciliano zeritzan hereje baten jarraikiñak asi ziran Españan gauza itsusietarako Sakramentuaz baliatzen. AA I 458s. Gauzaren harrigarria! Dh 167. Legia austeko gurarija, bada gauza andijan, izango da pekatu andija. Bada gauza gitxijan, izango da pekatu txikija. fB Ic II 255. Zure elizari erran eta erakutsi dütüzün gaizak oro. UskLiB 102. Gauza ikusia da bikaña ona bada guria ona izango dala. It Dial 81 (tbn. Dv e Ip; Ur gauza ziurra ). Bijeen gogoko izatia ezin leitekian gauzia da. Ur MarIl 74. Jesusen galtzalle oiek lekuko edo testiguak billatu zituzten, Jesusgatik etzan gauza andiren bat esan zezaten. Lard 446. Hazia ongi eraitea ez da gauza gutia. Dv Lab 65. Ez guziz emana animako gauzetara. Bv AsL 25. Bihotzez berhezirik lür huntako gaiza igarankorretarik. Ip Hil 185s. Loreak, belharrak, oihanak, xoriak, Jainkoaren eskuko gauza bizi horiek guziak. Arb Igand 53. Neure gauza guztiak / zeuretzako dira. Azc PB 295.
( s. XX) Ta emen asten da gauzearen arrigarritasuna. Ag Kr 85. Ezbazazka erkiten onki gaizak. Mdg 142. Bada ere ximia gaizen txerkatzeko / eta astronomia izar ideiteko. Xikito 5. Gauzer, elgarren ondoan ezar eta, eite edo berexkuntza edireiten. JE Bur 109. Etzuten gauz andirik bear ortarako. Urruz Zer 28. Gauza miresgarria da ikustea eskualdun fededun suhar horiek. Zub 78. Gauzak okerreko alderdiz ikusteari. Ldi IL 52. Gauzeari balio geiago emoteko. Eguzk GizAuz 54. Jaunak, nik ez dakit gauza handirik, bainan [...] huna ene proposamendua. Lf Murtuts 16. Gauzak oro egin baiño len egindako zugurtasun bat. Or Aitork 354. Platon, gauza den bezala erraiteko, ez zen ez idazle, ez erakasle. Lf ( in Zait Plat XV ). Gauzetan ez-deus legea / ta urkoetan arimea. 'La nada de los seres' . Gand Elorri 102. Adimen sortzaille ori, gauzetatik urbillago edo urrutiago aurkitzen ote den jakitea. Vill Jaink 52. Gaizer süia dügü phizten. Casve SGrazi 138. Beste gauz bat, au erri txikietan danetan ikusten zana. Bayerbe 118 (168 gauza bat ). Ondoko egunetan gauzak klarxeago ikusi nituelarik. Etchebarne 78. Gauzia oso bizkor joian. Andik egun gitxire etorri zan informe ori. Gerrika 8. [Etnologoen] lanean, hitzak adierazten dituzten "gauzei" lotuak daude, eta "gauzak" zaizkio ardura, ez berez hitzak. MEIG VIII 101.
azpiadiera-1.1
" Norbere gauzak eta iteko gauza ez, gizakiaren gutxieneko egin beharrak (kaka, pixa, jantzi-erantzi, garbitu, dutxatu, etab.) egiteko gai ez izan. Ez emen da bere gauzak itekore gauza, dana bestek inber " ZestErret.
azpiadiera-1.2
(Como segundo miembro de comp.).
Ez inor[k] egin / ezer lukuru gauzarik. Lazarraga A28, 1203r. Batezere Eliz-gauzetan. Lar Carta a Mb 279. Jangoikuak eragozten dabenian pekatu gauzaren bat, eragozten bere dau jartia pekatu egiteko peligru ezagutuban. Mg CO 127. Errietan arkitutako abere, bizitza-gauza eta gañerako guziak artu zituzten. Lard 105. Arma-gauzetara [...] zaletua zebillela. Aran SIgn 7. Eskola-gauzak bukatu ondorean. Ib. 5. Eleiz-gauzetara emana. Etxeg ( in Ag AL 5 ). Errebista bat, misio-gauzetaz berri ematen zuna. Or SCruz 131. Sabinen oldozmenak Aberri-gauzetan. Enb 146. Bein be eztau zoro-gauzarik egin. Kk Ab II 99. Suak ere noizik-bein uskurtz-gauzakin zer ikusirik badu. JMB ELG 85. Maskor-zulatuak, suarrizko arrilorak, abere-ortz zulodunak eta orrelako beste zenbait gauza txiki txintxilikaiotzat erabiltzen ziran: ez ziran, ordea, apain-gauzak, kutunak baño. Ib. 46. Aitatu diran bitxi eta urre-gauzen jabe diranak. EAEg 11-5-1937, 1640. Axolagabeak ziran erlijio-gauzetan. Ir YKBiz 392n (tbn. erlijio-gauzetan en NEtx LBB 16). Uskurtz-gauzetan. Eguzk GizAuz 78. Lortu al diteke edozein gogo-gauza bakartasunaz maiz elikatzeke? Txill Let 21s. Zeruetako iauregi-gauzetan iakintsu danak. Zait Plat 120. Arta-soro, alpapa eta gañerako labore-gauzak. Salav 26. Guda-gauzak beste edozer baiño aldakorragoak dira-ta. Berron Kijote 94. Gure garaian gurasoakin itz egiten ziran ezkontza-gauzak. JAzpiroz 157. Zimendu berria eman behar zaie herri-gauzei. MEIG I 111. Sasi-absolutuak [...], sasi-kezkak, sasi-bakeak eta nik ahal dakit beste zenbait sasi-gauza. MIH 337.
azpiadiera-1.2.1
(Ref. a alimentos).
Ezin okela gauzarik jan leike. CrIc 104 (v. tbn. okela-gauzaEL2 138, Kk Ab II 99). Ezin jan leite arrautza, ez esne gauzarik bere. Astar II 239 (v. tbn. esne-gauza en Añ EL2 138 y CatLlo 50). Batzuk eztauke pekatutzat koipe gauzia arrai egunian jatia, orijo orde arrainagaz beragaz bada bere. Ib. 247. Okelia ta peska gauzia nastian yatordu baten yan ez eiten. CatLlo 50. Zernai janari-gauza. Echag 260. Jan gauzarik barrenean senti badute. It Dial 31 (Ur jakiren bati, Dv yatekorik, Ip jatekorik ). Etzitzaion iñori bururatzen amesetan ere, aiñ toki gogorrean baratza gauzak ezer eman al zezakeanik. Izt C 156. Oiek janaz batetik, eta aragi-gauza sendo eta ardo gabe bestetik bizi ziran gizonak. Lard 8. Leka gauzak egositeko [ura] . " Legumbres" . Ur Dial 85 (It lekazi, Dv baratzekari, Ip belhar ). Fruta edo goxo-gauzen bat. Arr May 9 (v. tbn. goxo-gauza en Or Tormes 47). Jan gauzarikan onenak. And AUzta 114. Txarri-gauzarik, / baldin ilten ez badau besterik, / etzan geratu gauza askorik. BEnb NereA 48. Igali-fruta gauza, gaur ere, orduan ainbestexe edo bearbada geiago zegok. Ataño TxanKan 91. Soroan egiten diran berde gauzak. Albeniz 19.
azpiadiera-1.2.2
Eztago nire etxian beste gizon gauzarik ementxe gagozanak baño. Mg PAb 190.
azpiadiera-1.3
" Gaur erakutsi dabez neska zar aren irugarren deiak, "doña" ta guzti: nun egon leikean gauzea! "¡Mire usted que es cosa!" (V-m)" A (s.v. erakutsi ).
azpiadiera-1.4
"(Interj.), vaya cosa; a qué cosas le das importancia... --Gaur Elgetara igo juat bizikletan. --Gauzia! hire edadian atzeraka be igoten najuan " Elexp Berg.
sense-2
2. (H) .
(Con -(e)la ). Causa.
Neure hitz gaixtoak ditudala gauza lagun giristiñoa desohoratu dut. EZ Eliç 156.
sense-3
3. (Adj.). Capaz, útil. Cf. GAUZA IZAN.
Non ediren liteke hitz bat misteriotsuagoa eta gure mintzatzeko maneran Jainkotasunaren aditzerat emaiteko gauzagoa? ES 87.
azpisarrera-1
EDOZEIN GAUZARAKO.
"Dócil, irakasgaia [...] edozein gauzarako " .
azpisarrera-2
ASKO GAUZA EZ IZAN.
"Zerbait egiteko ahalmen handirik ez eduki; gaitasun handirik ez izan. Ni aspaldiyan enaiz asko gauza artajorran ibiltzeko " ZestErret.
azpisarrera-3
GAUXA .
(Forma con palat. expresiva).
Zu zera beti, txantxangorriya, / zu zera txantxan-iztuna / alakoxe gaux maitagarri bat / erakusten diguzuna! EA OlBe 13.
azpisarrera-4
GAUZA-ALDA.
Cambio en las cosas.
Aldia, gauza-aldak egiten baitu, lur ikus-eziña gai dula. "Rerum mutationibus" . Or Aitork 346.
azpisarrera-5
GAUZA-AZALDARI v. azaldari.
azpisarrera-6
GAUZA BAT.
Una (misma) cosa, lo mismo.
Kredoa eta Artikuluak gauza bat dira? Cap 26. Aitzitik badirudi handik Latinak tuela hanbat izen diferent gauza batentzat. ES 128. Aspertu ziran ikasleak, beti gauza bat adituaz. AA II 106. Gelditza emen egitia ta atzeratzia gauza bat da. Bv AsL 193. Orrenbeste jendek gauza bat esaten dutenian. Moc Damu 30. Biak ibilli ziran [...] beti gauza bati eragiñaz. Ag G 41. Beti gauz bat! Oker zaude, Pantxika, oker zaude. Alz Ram 30. Juizio batean bi yakillek, testiguk, gauza bat aitortzen badute, aien aitorrera egiazkoa da. Ir YKBiz 321n. Beti gauza bati begira egotetik datorren gaitza da. Vill Jaink 35.
azpisarrera-7
GAUZA EGIN.
Criatura; cosa de este mundo.
Zegaiti gauza eginik ezta / munduan sekretokorik. Lazarraga A23, 1195r. Ikhusazue epheltasunak [...], nagitasunak, gauz-eginen lothguneak ta bihotz-eskasak zer gal-arazten diotenhanbat arimari. "L'affection des choses créées" . Birjin 110. Iduki beraz bethiere bihotza gauza eginetarik laxatua. Dh 75. Hola behar ginduke bethi gauza eginetarik hekien egileraino igan. Arb Igand 148.
azpisarrera-8
GAUZA ESTALI ().
Secreto, misterio; adivinanza. "Misterio, (c.) ezkutapena, (V) gauza estaldua, (G) gauza estalia " .
Gauza estalién rebelazionea. Decl ã 5v. Arrazoiñatzea gauza illhunez eta estaliez. Ch I 3, 1 (SP gauza estalirik eta gorderik, Mst gaiza estaliez eta ezagütü eztirenez ). Gauz estalia edo misterioa. Ub 102. Nioren gauza estalia agertu. CatAN 39 (v. tbn. Ur PoBasc 494, FLV 1988, 283 (Larrainzar, 1905) gauza estaliak, Azc PB 29 gauzarik isil da estarienak ). Oitura zan gauza illun eta estaliak nork asmatzen zituen aritzea. Lard 141.
azpisarrera-9
GAUZA GAUZA LEGEZ.
" Gauzie gauzie lez, abundancia" (V-ger). Ort Voc.
azpisarrera-10
GAUZAGO v. GAUZA IZAN.
azpisarrera-11
GAUZA GUTXI.
"(Adv. de cantidad) poco. Begiratzen badittugu mendixak, ikusiko dogu milla urtian gauza gitxi aldendutzen dirala " Etxba Eib. No incluimos aquí los ejs. como gauza gutxia ('cosa pequeña, sin importancia'), gauza gutxi izan ('tener poco'), etc.
azpisarrera-12
GAUZA IZAN.
azpisarrerakoSense-12.1
a) (V-m-gip, G, AN, B, L, BN-baig; Lar, , Dv, H; gaiza izan S, R) Ref.: A; A EY III 346; Etxba Eib; Ond Bac; Elexp Berg; Gte Erd 39; ZestErret .
Ser capaz (de); ser útil (para). "(No es de) provecho, ezta gauza " Lar, . "(No es) hábil" Lar. " Gauza-eztana, inútil, en Vergara" Garate Cont, RIEV 1935, 350. Tr. Documentado al Sur. Se emplea con mucha mayor frecuencia (sobre todo antes de fines del. s. XIX) en oraciones negativas, condicionales o interrogativas.
Izarrak ez dira gauza; eguzkia argi gutxi duena. Lar SAgust 3. Yá ke ta ezkáren gauza egiteko gauza andiak. LE Prog 102. Au da jartia konfesino gauza ez dan bat egiteko bidian. Mg CO 21. Lagunduten ez badeutsa pekatubaren egijazko damubak [penitenzija] ez dala gauza ezetako. Ib. 3. Ala oi dabiltza ezertarako gauza ez dirala. VMg 51. Eztala gauza aozko karidadea bakarrik diño San Juanek. LoraS 176. Gauza ezténa sufritzekó. LE Ong 17v. Non gai edo gauza ez geran oen diñako eskerrak emateko. AA I 505. Au ezta konfesinoe egijazkua, ezta gauza. Astar I 208. Gauza eztalako / beti au [arkuaren kordela] tiran badago. Zav Fab, RIEV 1909, 36. Esango dabee ezetarako gauza ez nazala. Ur MarIl 57. Alegiña egin biet / gauza naizen arte. Ud 89. Asko ez dira gauza kaioletarako. AB AmaE 224. Etsaiak beñ batean / ta aien alegiña / garaitzeko atakean / gu gauza bagiña. Arr May 144. Itxasorako gauza etzala gelditu zan. Ag Kr 87. Ezegoan eguraldi aregaz itxasora urteteko gauza zanik. Echta Jos 253. Eta oben astunean dagozanen egite onak, ez ete-dira ezetarako gauza? KIkV 85 (tbn. gauza izan en KIkG 68). Inpernuko indar guziak ez dira gauza izango arren gañean jartzeko. Inza Azalp 100. Baño gaxua fruta jateko / oraindikan ez da gauza. Tx B II 136. Bildurrez edo, ez aiz gauza burrukan sarteko. TP Kattalin 194. Zutik egoteko gauza ez zala bide bazterrean etzanda zegoan. Anab Usauri 78. Gauza dan gairik baneuka. Ldi IL 33. Igesi-gauz ez dala, etzanda an gelditu. Or Eus 29. Gauz ez dan azala. "Parte leñosa inútil" . Ib. 101. Inguruetan ordura arteo / ez zitzaion iñor gauza. "No había nadie que se atreviese con él" . Ib. 420. Egundaño ezer gauza danik egin al det? ABar Goi 45. Edonoren "zorion-egarri sakona" asetzeko gauza bide-gera. Txill Let 100s. Ez aiz geiago gauza... Ire egitekoa bete dek. NEtx Antz 109. Emen naukak, gauza ba aiz! Erkiag BatB 30. Entzumenaren organuak bearko du gauza izan aizearen dardarazioak arrapatzeko. Vill Jaink 66. Geienetan ezta gauza izaten izkera. Gazt MusIx 165. Lagunduko diote / gauza ez danian. Uzt Sas 193. Ni eskola asko ikasteko gauza ei nintzan. Etxabu Kontu 16. Ezertarako gauza ez den morroi hau. IBe Mt 25, 30 ((v. otras versiones s.v. gauzaez . Joateko gauza giñanak trenean sartu eta Zaragozara. AZink 107. Jatetxe batean sartu eta eskatu nuan zerbait jateko. Baña ez nintzan gauza. Albeniz 132. Gauza dela euskara, alegia, horrelako gaiak adierazteko. MIH 205.
v. tbn. Lard 45. Apaol 58. AzpPr 73. Goñi 70. Kk Ab I 24. Zink Crit 48. ArgiDL 81. Muj PAm 59. Altuna 78. Alz Burr 35. MendaroTx 354. Lab EEguna 99. Lek EunD 19. JAIraz Bizia 18. Etxde JJ 233. SM Zirik 118. Osk Kurl 207. MAtx Gazt 66. Etxba Ibilt 476. Alzola Atalak 68. Berron Kijote 191. Ataño TxanKan 142. Onaind STeresa 47.
azpiadiera-1.1
(Con suf. de futuro). Cf. supra ejs. de gauza izango
Zergatik illuntzera dua eta berori ez da gauzako gabaz bide txior abetan ibiltzeko. Apaol 43.
azpiadiera-1.2
Ez dozak gauza, ez dozak elduak [matsak] . Zav Fab, RIEV 1907, 533.
azpisarrerakoSense-12.2
b) (BN-baig ap. Lh ; Lar, , Dv).
Ser conveniente. "No es) cosa, ezta gauza " Lar. "(Nada) vale, no vale [...] ezta gauza " . " Ez da zuretzat gauza, cela n'est pas bon, avantageux, convenable pour vous" Dv. "Utile. Gauza litake horren egitea, il serait utile de faire cela" Lh.
azpisarrerakoSense-12.3
c) (Con aux. trans.). " Apuak ez dau gauza okelatarako, el verraco no sirve para carne" Etxba Eib (s.v. apua ). " Gauza dabena, (adj.), útil, servible. Gauza-dabena da erreusetara bota dozun piezia " Ib. " Gauza-ez-dabena, (adj.) inútil, inservible. Gauza-ez-daben gizon baten billa zan arriskura bialtzeko " Ib.
azpisarrera-13
GAUZAK DAKARRENA.
" Gauzäak dakarrena da zuk esan dozun ori, es cosa natural (litm.: lo que trae la cosa) eso que usted ha dicho (V-ger)" A EY III 316.
Oi dana edo gauzeak dakarrena izaten da euren [liburuen] egilleagaitik zerbait esatea. A ( in Azc PB 3 ). Ori gauzeak berez dakarrena da-ta, aurrerantzean be olantxe izango da. Eguzk GizAuz 77. Gauzak dakarrena, beraz, oi ez bezalakotzat artu zuen. Zait Plat 102. Baiñan beste oiñarri bat eman dion ezkero, ortan gauzak dakarrena da. Or ( in Gazt MusIx 52 ).
azpisarrerakoSense-13.1
( G. dakarrenez ). Como es natural.
Gauzak dakarrenez, soinkarietako batzu izketan eta beste batzu ixilik doaz. Zait Plat 49 (v. tbn. 146).
azpisarrera-14
GAUZA ONIK EZ.
Nada bueno. "Zerbait txarra iragartzen dugunean erabiltzen da. Meikuak hotsein dula? Ezteu gauza onik! " ZestErret.
[Alferkeria] nausitzen dena baithan ezta gauza onik. ES 183. Pake au gabe lurrean gauza onik izango eztezu. Cb Just 17. Zer egingo dabee onelanguak ontsubengo konfesinoerik ostera egin gura dabeenera esaminia egiñagaz? Ez gauza onik ta bai bidiak egin geituteko sakrilejiuak. Mg CO 13. Baña aitzaki onekin ederretsitzen bazaio ibilliari, jokoari, edanari, ez da gauza onik ekusiko onela dabiltzanetan. AA II 185. Eztozube gauza onik izango, ez semeetan, ez alabeetan, ez ondasunetan, ez osasunian, ez beste gauzetan. Astar II 117. Arreta gabe ez da gauza onik. It Dial 91 (Ur, Dv gauza onik, Ip gaiza hunik ). Baita ere gauza onik gurekin ez dala, / jaungoiko Bakok bere mendean gauzkala. Bil 32. Goazen aitzina, Pello, berdin orai ez diguk hemen gauza onik adituko. Elzb PAd 28. --Zer dakark bada? --Gauza onik ez. Ag AL 128. Esaten ezin daula Euzkadigaz gauzonik. Enb 94. Larregi edanak ez gauzonik. SM Zirik 38. An eztabil gauza onik. NEtx LBB 172. Igandia izanda / etzeguan lanik / egingo zuanik [...]; / jaian lana eginda/ etzan gauza onik. Uzt Sas 111.
v. tbn. DurPl 105. Añ GGero 384. Lard 106. Kk Ab I 118. JanEd II 49. Altuna 105. Tx B 226. Eguzk GizAuz 85. JAIraz Bizia 122. Etxde JJ 115. Bilbao IpuiB 225. And Auzta 86. Vill Jaink 163. Alzola Atalak 128.
azpisarrerakoSense-14.1
(En oraciones interrogativas o condicionales).
Orai iduritzen zait aski garbiki mintzatu naizela, baldin gure hertar hauk gauza onik egin nahi balute. ES 172. Zuen juizioa non da? Euskalerrietan nola gauza onik izango da? Cb EBO 17. Ez dakit bat, ez dakit bat azeri orrek gauza onik dakarskun etxera. Bilbao IpuiB 200.
azpisarrera-15
GAUZA-ON-ZALE.
" Gauzon zalia, gourmet, que le gustan las cosas buenas. Danian, baña guztiz gañetik maixan, zan gauzon zalia " Etxba Eib.
[Erromak eukitea] ainbeste oroikarri eta ekida [...] beti ikustamenduak izango diranak mane eta gauzaonzaleakgandik. Ag Ioan 219. Etxeko jauna gauza on zalia, / beti euki dau ortan famia. BEnb NereA 48.
azpisarrera-16
GAUZATAKO.
Inoportuno. " Gauzatako kontestaziñua etara dozu umien aurrian " Elexp Berg.
azpisarrera-17
GAUZATSUK .
(Forma de pl. de gauza, en interrogativas).
Ez dakit zer gauzatsuk esango nituan. AZink 115.
azpisarrera-18
GAUZAZKO.
azpisarrerakoSense-18.1
a) (Precedido de gen.). Hecho de la materia (de).
Bada andrea [...] gizonaren kostill ta saiets-ezur batez egiña da [....]; ta gizonaren gauzezko gauza gizonak nai duenerako da. Mb IArg I 82.
azpisarrerakoSense-18.2
b) "Válido" DRA (que no cita fuente).
azpisarrera-19
INOREN GAUZA ZALE.
Amigo de lo ajeno, codicioso de los bienes ajenos.
Eta iñoren gauza zalea izanik, aren eskuetaratzen zanetik zerbait isillik beti gordetzen zuen. Lard 428.
gauza
<< gaurkotasun 0 / 0 Gaztela >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper