OEH - Bilaketa

395 emaitza idatzi bilaketarentzat

Sarrera buruan (5)


Sarrera osoan (390)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
kokatu.
tradizioa
Tr. Documentado en autores septentrionales desde principios del s. XVIII; al Sur se encuentra desde aprox. 1930. Hay ejs. de part. koka en Orixe (sólo en Eus: 36, etc.). En DFrec hay 63 ejs. de kokatu, 58 de ellos meridionales.
sense-1
1. (L-ain, B, BN-baig; SP, Dv, H) Ref.: A; Izeta BHizt .
Posarse, colocarse, fijarse; localizarse. " Ez bedi ene ariman koka guthizia gaixtorik " SP. "(Fig. et fam.), s'arrêter, se fixer quelque part" Dv. "Percher, se poser sur une perche, un arbre, une branche; [...] 4. s'arrêter, se fixer. Koka zaite nonbait, arrêtez-vous, fixez-vous quelque part" H. "(L-ain, BN-baig), posarse las aves " A.
Herri hautan dago orai xoilki eskuara kokhatua eta erretiratua. ES 133. Aireko hegastinak ethortzen baitira haren adarretan kokatzera. HeH Mt 13, 32 (Lç ohatzeak egin, He, Ip pausatu, Dv egon). Nehon kokatzekotz, Elizaldeko haitzean eginen dire. HU Zez 118. Eta ni han, nere kabaren, otharrearen eta paisolaren artean kokatua. Barb Sup 81. Argiak ere nai du non koka. Or BM 70. Xalbaten irudi-oroitza neskato polit aren soñean kokatu (posarse) baitzan. Etxde JJ 241. Sarats enbor eta arri koxkorrak iarriko dituzu erleak kokatu ditezen. Ibiñ Virgil 108. Lizar aundi itzaltsu baten azpian kokatzen itun ijitoak. Ataño TxanKan 196. Argi diztikor bat kokatzen da gelako teillatu gaiñean. Onaind STeresa 110. Txoriak arboletan kokatzen ziren. MEIG IX 102.
v. tbn. StPierre 17. Zub 87. Ir YKBiz 290. Zait Sof 18. Gand Elorri 129. Vill Jaink 146. Gazt MusIx 69. NEtx LBB 92. Berron Kijote 159.
azpiadiera-1.1
(Lar, Dv, A (que cita Dv Iob)).
(Aux. trans.).Posar, colocar, instalar, fijar; localizar. "Colocar" Lar. "Placer en lieu difficile; par ex., un bâton qu'on jette sur un arbre et qui s'y arrête" Dv.
Batzük kokatzen die [Paradüsia] Indietan. Egiat 196. Eztezazula sekulan begirik koka bertze muetako jenden gainean. Dh 73. [Arranoak] lekhu gaitzetan kokatzen du bere ohantzea. Dv Iob 39, 27. Zer dugu orai kokatuko [...] gela hortan? JE Bur 188. Mendia bezen gorako oihaleria bazuten, ez baitzakiten gehiago non koka hura guzia. Barb Leg 57. Ezinez hein onean bospasei hitz koka [arrotz jakintsunek] . Ox 156. Begiak bezain eskuak legun / maai-gaiñean tuzu koka. Or Eus 36. Gu bospasei kilometretan kokatu gintuzten, oihan beltz batzuen erdian. Zerb Gerlan 103s. Aspaldiko urtetan pillatutako pekatuak apaizaren altzo neurrigabean bana-bana kokatu zitun. Etxde JJ 221. Nori esker othe du Idaien eremua berriz ere gizon-adimenduaren mugen artean kokatu? Lf ( in Zait Plat XIV ). Tradizioz jaso ditugun euskalkien artean kokatu behar bagenitu bere izkribuak. MIH 385.
v. tbn. Mde HaurB 54. Vill Jaink 99.
azpiadiera-1.2
(Ref. a personas). Instalarse (a vivir), afincarse.
Ezpeletan kokatu zauku bi kintal andre harturik. Prot 68. Nihon ezin kokatuz, Errumarat ethorria da. Laph 177. Eta horrela bethi elgarretara ditezela [Eskualdubnak], lurraren bazter guzietan, hotan andana kokatu izanen den bezain sarri. JE Bur 212. Doniane Garazirat jin zen goiz batez, eta hantxet kokatu. Barb Sup 67. Eta, geroxago, guardondoa bera Hazparnen zen kokatu. Ox 195. Martial Limogesen gelditu zen [...], eta Eutrop [...] Orange arranditsuan kokatu. Or Mi 136. Espainian kokatu ziren lehenik [jitoak] . Zerb Azk 14. Español hura bere arrebaz mintzo zela, Tolosan kokatua aspaldi danik. JEtchep 81. Ataunen dago San Gregorio, an da mutilla kokatzen. NEtx LBB 285. Espos berrien haurrak ikusi ditugu gero ontsa kokatuak Iruñen. Ardoy SFran 38. [A. Tovar] Alemanian kokatu zen luzaroan. MEIG VIII 86.
v. tbn. HU Aurp 92. Zait Plat 37. Gazt MusIx 70. AIr in Izeta DirG 9. Xa Odol 107.
azpiadiera-1.2.1
Colocarse (en una ocupación, trabajo).
Kasernako kozinan kokatu baitzen hura berriz, beste ofizio berri harekin. Larre ArtzainE 179.
azpiadiera-1.3
(O-SP SP y A, VocBN, H), korkatu (O-SP).
"S'accrocher" O-SP 227. "Accrocher, s'accrocher" VocBN . v. krokatu.
azpiadiera-1.4
(SPA).
" Kokaturik han dago, il demeure là caché" SP. (Tal vez cruce con kukutu).
azpiadiera-1.5
(L-sar, BN-baig-lab, S, R-is ap. A; Dv, H).
Caber. " Gatuli huntan ezta ur geiago kokatzen ahal (BN-baig)" A.
Jendea elizetan ezin kokatuz, kanpoan predikatzen zuen Iñaziok. Laph 152. Hamasei lagun baizik ez baititazke betan koka. HU Zez 118. Sei edo zortzi abere-buru koka zitazken doidoi hemen. JE Ber 58. Mundu guzian ez lirakela kokatuko artarako idatzi bearko liraken liburuak. Ir YKBiz 544. Nere zakuan biena errex kokatzen zinan. Or QA 102.
azpiadiera-1.6
(AN-erro, L, B, BN ap. A ).
Atascarse, quedarse atascado. " Zintzurrean ezur bat kokatu zait (L), se me ha atragantado un hueso [...]. Ortz-artean kokatu zait aragi-piskat (B), [...]" A.
Zintzurrean zitzaion / hexur bat kokatu. Zby RIEV 1908, 767. Hertsiegi izanez, gelditzen da athe hortan kokaturik. Barb Sup 25. Ore au zintzurrera eldueran kokatu egin yakon. Otx 166.
v. tbn. JE Ber 28.
azpiadiera-1.7
"(L-ain), avezarse, aclimatarse, hacerse a una casa o a un país. Mutil bat, etxe batean laketzen bada, kokatu da " A.
sense-2
2. (Aux. trans.). Contener. v. kokarazi.
Soegiten badereiogü bere hatsarrian, [Jinkoak] gaiza güziak kokatü dütiala dügü ikhusiren. Egiat 206. Askotan banago ere [ene buruak] kokatzen othe duenez bertzerik. JE Bur 7. Bizpairuna neurri kokatzen zituzten [kupelak] . Ir YKBiz 57. Koka-ala ikasle bazuen ikastoki berriak: koka zezakean baino gehiago ere bai. Zait Plat 21.
sense-3
3. "(L-ain), cuajar" A.
azpisarrera-1
KOKA-AHALA (Dv, H, A). a) (Con sust.). Tanto(s) como puede(n) caber. "Saskiak badu sagar koka ahala" H.
Bazen Elizan koka ahala jende. Prop 1880b, 368. Ostatuetan bada jende kokahala. Ox 66. Koka-âla belar. Or Eus 246. Etxean koka ahala uzta eta zorion. JEtchep 50.
v. tbn. Barb Sup 163. Zait Plat 21.
b) A tope, llenando completamente.
Alta bda, mundu bat zen [...]; karriketan koka ahala, ikus ahala urrun, beltz beltza oro. HU Zez 159. Bertz handi batzuetarat aurdikitzen dute koka ahala bethe artio. JE Bur 87.
azpisarrera-2
KOKATUXE (Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Gaitz izurri onegan kokatuxe izaki. Zait Sof 138.
kokatu
<< kendu 0 / 0 kondaira >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper