Harremana

    OEH - Bilaketa

    1293 emaitza ibili bilaketarentzat

    Sarrera buruan (93)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    tope.
    tradizioa
    Tr. Documentado exclusivamente en la tradición meridional. En DFrec hay 9 ejs.
    sense-1
    1. (c. sg. A; Añ).
    "Tope, el golpe de una cosa con otra" Añ. "Testerada, topetazo" A. "Coup de tête" Lh.
    [Beste kotxiak] joten nau ezkerreko argiaren aldetik, eta tope ikaragarria. Gerrika 167.
    azpiadiera-1.1
    " Tope, moxo! (Fórmula para azuzar al carnero)" DRA. .
    azpiadiera-1.2
    Choque, conflicto.
    Madrilgo Batzar Lekuan urte askuan ebillen. An iñogaz toperik euki baeban eztakit, baña emen bat euki eban. Gerrika 203.
    sense-2
    2. (L-ain ap. A ; Hb, Dv, H (V, G, L, BN, S)).
    " Tope! cri que l'on pousse, en le répétant, au moment de boire dans les jours de réjouissance; sorte de toast" Dv. "Il s'emploi à l'indéfini, et seulement dans la locution: Etxeko iaunari, etxeko andreari, Iaun auzaphezari, tope!, tope à la santé du maître, de la maîtresse de la maison, de monsieur le maire! [...] Gure nausiari tope! eta berriz ere! eta oraino ere! [...] Zure izenean tope, zure osasunari tope " H. "Brindo" A. v. topa.
    sense-3
    3. (V-gip). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg. "Topia, tope; límite. Ogeta amarrengarren topia daroia arrio eñ barik, lleva el trigésimo tope [?] sin arredrarse. Gauza aundixak eiñgo lituzke, baña diruan dauka topia, haría grandes cosas, pero el tope lo tiene en el dinero" Etxba Eib. "Errekazuluai segiduaz toperaiño aillegau giñan. Tope bat jarri jotsat atiai" Elexp Berg.
    Burdiñazko topea joten duan burdin-txapa. Zubiau Burd 99. Nik jarri nien nere topea: eun
    metro zortzi kilometroan, buelta bat [bentaja] alegia. Albeniz 73.
    sense-4
    4. Encuentro.
    Olan, ez genduan euki aurrez aurrezko tope txikienik, goian egin genduan egonaldi guztian. Gerrika 70.
    sense-5
    5. (?).
    --Madaaalen! Emen gagoz gu topeko farola amatauta, nork biztuko dauskun begira--. Ta ori esanaz, ardau-pitxarra utsik egoala adirazo nai eutsen. (Interpr?). Erkiag Arran 19.
    sense-6
    6. (Uso adv.).A tope, mucho.
    Aizeak barrendikan / makiña bat kolpe, / ez det askorik falta / nazkatzeko tope. Insausti 86. Eskuz bear zituzten / makiña bat kolpe, / nekatuaz tope. Ib. 92.
    azpisarrera-1
    TOPEA JO ARTE. "Lehertu arte, parrandan, batik bat. Karnabaletan topia jo arte ibilli giñan" Elexp Berg.
    azpisarrera-2
    TOPEAN EGON. "Topian egon. Oso momentu onean egon, kirolari bat, adibidez" Elexp Berg.
    azpisarrerakoSense-2.1
    (Con reduplicación intensiva). " Marino orduantxe zeuan tope-topian " Elexp Berg. .
    azpisarrera-3
    TOPEAN IBILI, TOPERA IBILI. "Dena emanda ibili. Motorrian topian ibiltzen da. Bart topera ibilli giñuztan" Elexp Berg.
    azpisarrera-4
    TOPE EGIN (V-m-gip), TOP EGIN. Ref.: A; Etxba Eib; Elexp Berg. a) Encontrarse con, tropezar con. "Tropezar" A. "Tope eiñ, tropezarse, encontrarse. Aspaldiko partez, atzo tope eiñ neban beragaz" Etxba Eib. v. TOPO EGIN. Cf. topatu.
    Egun baten kalean tope egitean / itandu eutsan zelan aurkitzen zirean. AB AmaE 296. Tope egin ez daian mugarritzarren baten / eta bertan ez dedin ill otzik geratu. Ib. 363. Kale baten betorren arro Fortunea [...] neure alderuntza zuzen, / eta [...] gura zeiñ ez ebala, tope eitean bera, / dinost: Manu, jo dozu Fortuna ederra. Ib. 228s. Bijak goiazan izparringija irakurten astiro-astiro ormearen ondotik. Alkar top-egin ebenian [...]. Kk Ab II 28. Etxerantz yoiala tope egin eben alkar Zuriñek eta Xirdok. Erkiag Arran 190. Txorrotzaille bategaz tope-egin dau. Ibiltaldia joera bardiñean dabe. Erkiag BatB 112. Gutxien uste eban lekuan, ara nun tope ein eban gure Galdosekin. SM Zirik 89s (v. tbn. 124). Antxe sartu ta bereala, ia amagaz tope egin neban. Etxabu Kontu 19. Beste batalloi bateko gudarixekin tope egin genduen. Gerrika 76.
    v. tbn. EgutAr 28-2-1960 (ap. DRA). Top egin: EEs 1917, 72. EG 1952 (1-2), 55.
    azpisarrerakoSense-4.1
    Ondo dabil auntz trinkua berekittian, otsuak tope egin eztagijon artian.Otx 53.
    azpisarrerakoSense-4.2
    (Con egin no explícito).
    Baibenka banenbillan, au jo, ta a tope. AB AmaE 228. Batari ostiko ta / bestiari golpe, / naiz-da idiya izan / buruakin tope. JanEd I 69.
    azpisarrerakoSense-4.3
    " Tope eiñ, [...] chocar. Bi autok tope ein ddabe san Juango rektan " Elexp Berg. .
    "Tope eiñ, [...] encontrarse con una dificultad que impide el paso. Koxka batekin tope eitten dau eta ezin dda pasau" Elexp Berg.
    b) Brindar. "Tope egin duzue, vous avez bien bu, porté bien du santés, bu de fréquents coups" H. v. TOPA EGIN.
    azpisarrera-5
    TOPE EMAN. Superar, vencer.
    Ala ere ezin sinistu Mindegiak, Donatok eman bear zionik tope. Albeniz 252.
    azpisarrerakoSense-5.1
    Bost bueltatik kanbiatuz, izugarrizko topea ematen dute.Albeniz 80.
    azpisarrerakoSense-5.2
    Agirrezabalak eman zidan naiko tope. . Albeniz 122.
    azpisarrera-6
    TOPERAINO BETETA, TOPETARAINO BETETA. a) "Tope(ta)raiño beteta. Guztiz beteta. Autua topetaraiño beteta ekarri giñuan" Elexp Berg. b) "Mozkortuta. Inazio topetaraiño beteta zeuan" Elexp Berg.
    azpisarrera-7
    TOPEZ EGIN (V). Ref.: A; Ort Voc 151. "1.º encontrarse de manos a boca; 2.º chocar" A. "Tropezar. Así dicen en Bermeo" Ort Voc. v. TOPE EGIN.
    Bein baten neskatilla aldra bategaz bidean topez egin eban. Ezale 1899, 8b. Kale musturrean topez egiten dabe Bitxori ta Felixek. Ort Oroig 93. Gizonak bere topez egiten dau lurbira guztian zabalduta dabizan irrilari gaizto batzukaz. Kk Ab II 114. Kalean topez egindako mutil ezagun artan [...]. Erkiag Arran 82 (v. tbn. 66).
    azpisarrera-8
    TOPEZ TOPE (V, G ap. A), TOPEZ TOP (BN-baig ap. A). "Choque" A.
    azpisarrerakoSense-8.1
    (Con egin).Encontrarse, topar con.
    Bagatoz etserantz beste batzukaz da abade bigaz topez tope egin genduen ortxe solo-goienean. A BGuzur 123.

    tope

    tope
    << TILIN-TALAN IBILI 0 / 0 TRATUA IBILI >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper