OEH - Bilaketa

1293 emaitza ibili bilaketarentzat

Sarrera buruan (93)


Sarrera osoan (499)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
ganora.
etimologikoa
Etim. Quizá, al igual que kanore, de lat. candorem .
sense-1
(V, G-azp; Lar, (V), H (V, G)) Ref.: A; Iz ArOñ (gánora); Etxba Eib (ganoria); Elexp Berg; ZestErret .
Disposición; fundamento, fuste, remango. "Manera, forma, modo" Lar. "(Ha, qué) flema de hombre!, gizonaren [...] (V) ganora!" Añ. "Forma, manera, modo" Ib. "Destreza, soltura en el trabajo" A. "Disposición para las cosas. Ganora aundixa dakar gazte orrek, edozer zeregiñetarako" Etxba Eib. "Fundamento, garbo, fuste. Lanak ezpadie ganora puxkatekin hartzen, akabo" Elexp Berg. "Laneakore ganoraik ez" ZestErret. "Lau edo bost eskola onenetan ibili arren ganora meia atera dik gure ardura gabeko seme onek" (V-gip, comunicación personal). Cf. Dgs-Lar 3: "Prudencia, zenzuna, ganoro [sic]". v. kanore. Tr. Empleado por autores vizcaínos desde Añibarro y Astarloa (éste en derivados como ganoragabe , q.v.); en el s. XX se encuentra tbn. en autores como Etxaide (JJ 68) y Etxaniz. En DFrec hay 5 ejs.
Eriotzan ezta erraz egiten [penitenzia], bada asti gitxi dago orduan, eta oraindo gogo eta ganora gitxiago. EL2 42 ( EL1 37 gogor ). Ekatxak baldin asten badira lengo ganoran, / ezin leiteke busti bagarik egon txabolan. AB AmaE 368. Egonik taiyu eta ganora onean eleizean. Itz Azald 91. Txanogorri, orixe da ganorea. Ag Kr 22. Eroturik egoten ziran Kataliñ ta Jose Ramon alabatxoaren ganora ta maraztasuna ikustean. Ag G 135s. Osasun bagako errijak, ez indarrerako, ez adimen gauzetarako daukela ganorarik. Kk Ab I 20. Ez ete dok euk ikusten maskelutzar andi bat azana, ta ez ganorarik, ez zentzun izpi-izpirik be eztaukana ik eure buru andi orretan? Otx 159. Ori al da ba etxeko gizonan ganoria ta errespetua. SM Zirik 120. Dindirria sarri bai sarri egon oi zan aren sudurretatik dindilizka, zintz egiteko bere, ganora aundirik ez-ta. Erkiag BatB 183. Benitok bere irurogei ta amalau urterekin, etzuan ezertarako ganorarik. NEtx LBB 68. Etzala edozelango emakumea, buruz argia ta ganoraz trebea baiño. Onaind STeresa 13. Onan, aurrera joian gaba, onako ganora gitxigaz. Gerrika 233.
v. tbn. A Ardi 124. Or Tormes 5. Eguzk GizAuz 76.
azpiadiera-1.1
Cosa importante.
Askorentzat milla bidar ganora bat itzez erakustea baño beiñ bakarrik ikusi eragitea geiago izan oi da. Ag Serm 289.
azpisarrera-1
GANORA GABE, GANORA GABERIK. Sin disposición, sin fundamento, con desgana. Cf. ganoragabe.
[Mezan] ganora baga, arrauzika, erdi lo. EL1 86 ( EL2 96 g. bagarik ). Eskondu barik eta ganora barik, ardanetxietan [...] eta alakoxe lekubetan aldirik geiena emoten ebalako. Kk Ab I 41. Ikerlerik asko leiza barruetan ganora barik ibilten dalako. ForuAB 157.
v. tbn. Ganora baga: Astar II 130. Ur MarIl 46. AB AmaE 449.
azpisarrerakoSense-1.1
(Estar, etc.)trastornado, indispuesto.
Larri-larri esnatu zan [...]: egon zan piska baten ganorabaga, etorri zan bere konortera laster, da iagi zan bereala. Ag AL 41s. Aita daukagu ganora barik [...]. Arratsalde erdian otz dala, eztagola ondo, larri be ba dala [...]. Erkiag Arran 73.
azpisarrera-2
GANORAKO (Bien) dispuesto. v. ganoratsu.
Etxeko lanak egiten gizon maratza ta ganorakua zen. Etxde JJ 67.
azpisarrera-3
GANORA ONEKO. "Modoso" Añ. v. GANORAKO.
azpisarrera-4
GANORARIK EZ. Dejadez. v. ganoragabetasun.
Mariak erakusten digu gaur zenbaterañokoa dan gure ganorarik eza. Ag Serm 437. Erreminta ta ganerakoak, ganorarik ezagaitik, bertan beera lorrindu bage. Erkiag BatB 73.
azpisarrera-5
GANORATAN. v. GANORAZ.
Zuaze etxera ganoratan. Otx 52.
azpisarrera-6
GANORAZ (V, G-azp). Ref.: A; Iz ArOñ; Etxba Eib; Elexp Berg; ZestErret. Con fundamento, adecuadamente; con garbo. "Con garbo, con soltura" A. "Gánoraz, con empeño (?). Gánoraz, con fuerza (?). [...] gánoras, gogoz? = ¿fuertemente?" Iz ArOñ. "Ganoraz eizu aiñtzen jatzuna!" Etxba Eib. "Ganoraz berba eiñ ero ixillik egon" Elexp Berg.
Eneban ganoraz / ikusi nik jantzita beiñ bere soñeraz. AB AmaE 235. Igaroko lau egunetan ezton ezer egin ganoraz. Ag AL 72. Trokelak ganoraz ez zorroztiarren emen gabixak, bizar-kentzen denpora geixago galtzen. SM EiTec1 147. Ganoraz abiatu zan mendian beera Gaztelu zaarraren ondotik. Anab Poli 13. [Estropada] asieran gure aurretik igaroten ikusi genduzan treiñeruak, biak bardin samar, baiña gero ez genkian ezer ganoraz. Etxabu Kontu 157.
v. tbn. Or Tormes 73. Erkiag BatB 46.
azpisarrerakoSense-6.1
Considerablemente, en cantidad, etc. apreciable.
Ezkenduen ganoraz apaldu. A Ardi 122. Antxoarik ez da ganoraz agertzen, santuak kalez kale ibili baiño len. (V-m). EZBB I 35.
azpisarrera-7
GANORAZKO (Bien) dispuesto, (el) que tiene fundamento. "Util, apropiado. Ganorazko neskamia dogu oiñgua" Etxba Eib. "Egokia; apropiado, de calidad. Elgetan eztago ganorazko restauranterik. Ganorazko igeltserua da Jabier" Elexp Berg.
Osterantzean Anton da ganorazkoa, / kristiñau fededuna, baita debotoa. AB AmaE 218. Asko dira gurean ganorazko eskuen zai dauden añadak. Gazt MusIx 7. Meza emoteko lain bakarrik dan ermitatxoren bat egin ezkero, ganorazko elizarik zati baten ez genduke ikusiko. Etxabu Kontu 225. Dantzearen alde zerbait ganorazko egin naian. Ib. 41.
azpisarrerakoSense-7.1
Edanda ez egoan. Aren itzak benazko ta ganora andizko ziran. Erkiag Arran 62.
ganora
<< galetsi 0 / 0 garbi >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper