(V, G ap. A ; Lcc, Añ), doa (A), doi ( doia det. V, G, L, B, S, R ap. A; Añ (-ia det.), VocB ), due Don, dádiva; don, cualidad. "Regalo, (c.) erregaloa, doea" Añ. "Don, dádiva", "dones, gracias, dotes, (c.) doiak, doaiñak", "dotes, excelencias, (c.) doeak, doaiñak" Ib. "Gracia gratis data, (c.) doai, doe doarik emona" Ib. "Prendas, dotes" Ib. "Jaung[o]ikoaren doiya, gracia de Dios" VocB. v. dohain. Tr. Atestiguado ya en Lazarraga, aparece en textos vizcaínos y en algunos textos guipuzcoanos de autores vizcaínos; tbn. se encuentra en los guipuzcoanos Ochoa de Arin y Guerrico (II 67 doia, que podría tratarse de una errata por doaia ). Su uso disminuye notablemente en el s. XX. En cuanto a la distribución de formas, doe (en Capanaga con e nasal) es la más frecuente; se encuentra además doa en Barrutia y una vez en Cardaberaz (CatV 25), due en el ms. de Oñate (17r), y un único ej. seguro de doi en Urquizu.
Arren, emon degidala / eska nakion doea, / arimakoz eta gorputzekoz / obe dedan bidea. Lazarraga B30, 1204v. Doeak Espiritu Santuenak dira zazpi. Lelengoa Sabiduriazgo Doea. Bet 16. Piedadeko doẽa. Cap 82 (c. ib. 81 dõen, junto a 7 ejs. de doẽ en la misma pág.). Konfiantza osoarekin eskatzea beraren Majestadeari zaizkun doe, ondasun edo mesede guziak. OA 55. Doa guztia dator zeruti. Acto 14. Doi da graziaz beterik. Urqz 17. Doe guztien emalla, geure Jauna! Cb CatV 107. Geurez gainetiko doe bat, jatorkuna Jainko on ta errukiorragandik. CrIc 123. Jangoikoaren beldurra ta Zeruaren Esperanza dira Espiritu Santuak ematen dizkigun doe ta mesede andiak. Mg CC 35. Billostuko dabe arimea birtute, doe ta edergarri guztietarik. Añ EL1 32. Urrea, mirrea, inzienso ta doe estimagarriak. Añ LoraS 66. Ez zan kontentau gizonari alako doe ta mesede ugarijak naturalezaan emonagaz. fB Ic I 17. Mutubai berbia emoteko, etorkizunak jakiteko... doia edo alizatia. fB Ic III 295. Fedia dala Jaungoikuak gure ariman ifiniriko doe, onoidade edo birtute naturaleziaz gañetiko bat. Astar II 4. Espiritu Santuaren Doiak dira zazpi. CatLlo 84 (21 doez ). Espiritu santuaren birtute eta doeen obra edo egitaderik onenak. CatBus 38. Alperrik Jaungoikuak emongo deutsazala erri bati doe aberatsak. (1854). BBatzarN 173. Prudenzija eta konsejubaren doia. (1868). Ib. 243. Ze onera, doe, mesede ta grazija andi ta berarizkuak egiten deustazan Jesusek Sakramentu Santu onetan! Ur MarIl 85 (v. tbn. BulaAl 3). Aitatzeko duiñ dira ak dituan doiak / Iragarteko ondo euskeraz sermoiak. AB AmaE 218. Fortuna itsuen burlazko doia! / sur erraldoia! Azc PB 261. Amodiozko doia / geure Erregiñari. Ib. 37. Euki dagiezala ulertasuna, jakituria, indarra eta beste doeak. Itz Azald 193. Isuriten dituz bere ariman Espiritu Santuaren onoidade eta doiak. Ib. 130.
( s. XX) Bai, ezta dana doe ta pake osoa izaten artzaiaren bizitzan. Ag G 150. Zergatik egiñ dezu Malentxo ainbeste doeren jabe? Ib. 149. Orregatik ere quinque talenta eman diete lekaimeai ta bost doe orien artean euskera ederra ere artu dezute. A Ardi 82. Graziazko bizieraz gañera, Jaungoikoak biziera onen lagungarri emon eutsazan doe ta emaitz guztiak. KIkV 23. (KIkG 15 doai) Gizonak azkatasun edo libertadea baño doe bikain eta maitagarriagorik ba ete dau? Eguzk GizAuz 103. Doe ta mesede ugaritan edertu oi eban Jaunak. Onaind STeresa 56.
v. tbn. Oe 40. JJMg BasEsc 38.