OEH - Bilaketa

641 emaitza hiri bilaketarentzat

Sarrera buruan (47)


Sarrera osoan (497)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
gabez.
tradizioa
Tr. Propio sobre todo de la tradición septentrional, ya desde sus primeros textos; aparece tbn. desde al menos mediados del s. XVIII en textos guipuzcoanos. Su uso parece haber disminuido mucho, sobre todo al Norte, en el s. XX, pero se sigue encontrando al Sur, generalmente en autores guipuzcoanos de cierto nivel.
sense-1
1. bagez.
Por falta (de), falto (de), sin.
azpiadiera-1.1
(Precedido de tema nominal nudo).Cf. BIDEGABEZ. v. GABEAZ.
Onerizte gabez uzten etzitut. E 199. Faltetan bahaiz esker gabez erori. EZ Man I 19. Bertz'errekeitu gabez / zatzan gauez / bordan, arsto-idieki. O Po 58. Begirauzu horrela gerta eztakizun zure pazienzia gabez. SP Imit III 19, 1 (Echve 230 pazienziaren faltaz, Ip pazentzia gabetik). Lür hur gabez sekatü bat. Mst III 3, 6 (Ip hurik gabez). Ez da itzaliko olio ta grazi bagez Espiritu Santuaren argia. Mb IArg I 374. Etsaiak emandako eraso-aldi batean, iñoren laguntza gabez, Urias il zan. Lard 191. Ez dazaudan eskribi ilabete oroz, tenpra bagez. Mdg 125. Askotan miserian / alimentu gabez; / umiak ezin aziz / or dabil dolorez. EusJok II 19. Odol-gabez zuri. Ldi BB 164. Beltzena au zan: geren artekoxe batek, bere leena ukatuz [...] ain errukigabez gu yo bearra. Ldi IL 27. Jesus Olibeten lagun-gabez itun otoitzean larri. SMitx Aranz 139.
v. tbn. Hm 95. INav 134. ES 186. Xarlem 1473. Ub 194. JMB ELG 55.
azpiadiera-1.2
(Precedido de sintagma nominal con suf. -(r)ik ).
Anhitz egur eder gelditzen da oihanean ekharlerik gabez. Ax 350 (V 232). Argia [...] itzal diteke oliorik bagez. Mb IArg I 374. Hanits dama ikhusten dit, aberats eta ederrik / aski partidü hunik gabez eskontzeko daudianik. Etch 544. Suñekorik gabez itzailkatzen direla lohian urdiak bezala. Ip Dial 42 (Dv soineko eskasez). Hersturan gertatu zen lan-biderik gabez. Etcham 145. Astirik gabez utzi bear. Lek SClar 122.
azpiadiera-1.2.1
Dirurik batere gabez.Txill Let 63.
azpiadiera-1.3
(Precedido de sintagma nominal det.).
Ta ez da bada erremediorik? Bai nere kristauak, ez gera galduko, galtzen bagera erremedioa gabez. Erremedioa da [...] bakoitzak aitortzea bere bekatuak. AA III 564.
azpiadiera-1.4
(Precedido de gen.).
Ez baldinbere ezagumenturen gabez: bazieikien alabaña, iñork esan gabe, onetan eta beste gauz askotan gaizki egiten zuela. Ub 68.
sense-2
2. (Precedido de part.).Por no (+ infinitivo), no (+ gerundio), sin (+ infinitivo). v. GABEAZ.
Hik manu drauzkigunak ez eginez, eta egiten ditugunak ere bide bezala egin gabez, damnazionerik baizen eztugula merezitzen. LE ABC A, 7rs. Berehala, ikhusi ere nahi gabez, etxetik egotzi baitzuen. Ax 389 (V 254). O zer desparazionea! / Nahi gabez behar bizi! / Errabiamendu handia! Ezin hil eta hil nahi! 178. Erakatsi gabez damü haboro egiten derie [Elizako Artzañek kargütan dütienei], ezi ez hontarzün bere egite honez. Bp I 17. Manera hortan etsai gaixtua osoki sartzen da, hari hatsarrian müsik eman gabez. Mst I 13, 5 (Ch zeren etzaion berehala kontra egiñ). Etzitiala triste, gizonen süstengiaren ükhen gabez. Ib. 21,3. Aren eskua ta lagunza artu nai gabez baizik ez gara galduko azkenean gu. Mb IArg I 311. Hiri biziaren khentü gabez / gaiski diat egin ükhen. Xarlem 690. Begira zenbat bider jarri zeran Mezagabe geratzeko perillean, batzuetan garai onean etxetik irten gabez, besteetan bidean erausian geratuaz. AA II 58. Juduek ezagutu gabez hil-arazi zuten; giristino sakrilegoak ezagutza osorekin. Dh 222. Iñork aintzakotzat artu bagez, bazterturik txokoan ixil ta geldi badaude ere. Izt C 239. Kaskoinek darasate, zazpi urthe bethez / debrua egon zela deus [eskuararik] ikhasi gabez. Hb Esk 88. Jan gabez gañerakoak baño ubeltxeagoak bazeuden. Lard 305. Xederatu gabez, arbola bat aphalegi gelditu denean. Dv Lab 362. Alegiña egin gabez / ezta ezer galdu. Ud 101. Oker gutxi pasa zan ark sumatu gabez. EusJok II 22. Gazteak jakin gabez, zaharrak eziñez, egitekoak doaz gaizkigiñez. (Refrán). DRA (A EY III 156: gazteak ez yakinez (S)).
v. tbn. Mat 136. EZ Man I 137. Harb 34. O Po 51. Hm 107. SP Phil 364. Tt Onsa 141. ES 102. CatLav A 2v (V 3). Cb Eg II 165. CatLan 103. Ub 197. Gco I 434. UskLiB 80. Etch 142. Xe 160. Arr May 108. Arb Igand 47. Xikito 10. Mok 8. Or Aitork 105. Txill Let 107. Bagez: Lar Carta a Mb 278. Mb IArg I 291. Gco I 434. AA II 111. Or Eus 79.
azpiadiera-2.1
(H, que cita a Gç) .
(Con izan sobreentendido). " Hauk asko gabez (pour asko izan gabez), comme si ceux-ci n'avaient pu été assez, assez forts, assez nombreux" H.
Batzuek zuhur gabez debozioneko grazia zela kausa, berek galdu dute bere burua. SP Imit III 7, 2 (Ch goardia eskasez). Desparaziño, presondegi, / burdiña gathe goriak. // Hauk asko gabez, izanen tuk / ene penak bethikoak: / deabru, su, gathe, presondegi, / gustiak sekulakoak. 163. Salbatzaile maitea, kontent gabez behin gustientzat itzatu izateaz gurutzean, oraiño gau eta egun sakrifikatzen baitzare gure aldaretan! Ib. 36 (v. tbn. kontent gabez en Monho 128).
azpisarrera-1
BESTE GABEZ. v. beste.
azpisarrera-2
GABEZKO (Adnom.). v. GABEKO s.v. gabe.
Intenzionea duke xoil bide-gabezkoa, / Iesus agindua dela sinhetsaraztekoa. EZ Man I 65. Hargatik ezagun da halako atsegina dela nahi gabezkoa. SP Phil 437 (He 442 nahi gabeko). Mündiari gerla thai gabezko baten egitia. Mst XV. Müga gabezko miserikordia. Mst III 59, 1. Uste gabezko thürbürtarzün bat. Ib. 57,1. Mobimentü edo zotikü ordre gabezko eta korronpitü hori. Mercy 29.
azpisarrera-3
USTE GABEZ. v. uste.
gabez
<< frontera 0 / 0 gain >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper