Harremana

    OEH - Bilaketa

    641 emaitza hiri bilaketarentzat

    Sarrera buruan (47)


    Sarrera osoan (497)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    hauta.
    sense-1
    (L, BN, S, aute B; Dv, H), haita Ref.: A; Gte Erd 263; Izeta BHizt2 (aute) .
     Adecuado, escogido, selecto, excelente. "D'élite, de choix. Zure lanaren egiteko huna gizon bat hauta. Gauza hautenek beti badute beren eskasa " Dv. " Hauta, id. hautua, haitia, auta. Qui est de choix, supérieur, excellent. Lan hortakotzat hauta da " H. "Selecto, excelente. Gizon hauta, hombre escogido, excelente. Ogi hautena, el trigo más excelente" A. " Tomata hau hauta da (BN-arb)" Gte Erd 263. "Inmejorable. Ardo ona, aute! " Izeta BHizt2. Tr. Propio de la tradición septentrional. Al Sur se documenta en Irigaray, Orixe, Erkiaga y Onaindia (STeresa 59).
    Othoitzeko zer aroa! / Zer tenore hauta musika egiteko. Gy 179. Yende on, toki hauta, guziak baditu, / Edozeinek luzean prezatzen baititu. Hb Esk 131. Etxepare zuhurra, theologal hauta, / Eta Heguy, errotor gozoena baita. Ib. 146. Yaun aphezpikuaren sekretario da / Franchisteguy apheza, hauta nihor bada. Ib. 110. Mugerren bada yende asko gisetarik, / Bainan buruzagiak dire hautetarik. Ib. 148. Hekien ondotik Elizaz kanpo yarri direnek berek badakite gizonak zirela, eta ez bethi gizonetan hautak. Hb Egia 77. Berezia da, ukigarria, beheregi yausten ez dena nihoiz, hauta erakuspenetan. Ib. 84. [Akaziak] goizik ematen ditu mahats phaldo hautak. Dv Lab 322. Buruko bihitik, erran-nahi da, ogi hautenetik, egiten dira eraintzak. Ib. 44. Liho hauta. Dv Ex 35, 6 (Ker liño bikain). Holako anderiak gizonentzat hautak. Oxald ( in AstLas 74 ). Saratar hoiek dire / sortzez pilotari. / Hazparnen ere hautak / badire noiz-nahi. Zby RIEV 1908, 92. Erromaz egin zuen / bere hiri hauta. Ib. 413. Galdatzen daukute ardura, gure mintzai huni lotzeko eskualderik hoberena. Horra bat hauta. HU Aurp 217. Igande eguna nekazalearentzat hauta da Sakramenduetara hurbiltzeko. Arb Igand 115. Lagün haitak badütüt denbora igaiteko. Const Eskual 1086 (1908) 2. Amak baitzakien peludokitik jaki hautaren adelatzen. JE Bur 14. Ahuskyn ibili ondoan zenbeit urtez, ohartua zen handik jaustearekin berarekin galtzen zuela, aldi bakotx, hango ur hautek egina zakoten ongia. Ib. 156. Zura ederra du, gorria, guneka gorrail. Ostoen urina larru apaintzeko hauta du. Ib. 85. Guduan ikusiak gudari hautak: zer ere baizuten gogoan eta bihotzean, bazakiten guduko lanaren berri. StPierre 15. Gasna bat da hauta, ahoan urtuko zautzuetena! Barb Sup 86. Jaun-andrexkilen janhari hauta / duk ongarritik behar jin! Ox 143. Egun laburrez bildu baitzuen lankide saldo bat hauta. Ib. 69. Gain horietan omen zen beraz ithurri bat hauta. "Une fontaine excellente" . Barb Leg 140. Erhiaren lodi hartzen dugu bakotxak gure basorat, usaintzen, jastatzen, [...]. Hauta kausitzen dugu guziek. JE Ber 28. Hemen du agertzen bere lorea; hemen uzten bere hazirik hoberena, bertze gizadien azi hautenak odoleratuz batzutan. Ib. 94s. Ea ez denetz toki auta gure aitzinekoek berexi zutena. Zub 30. Langilea eta etxe baten xuxen ibilarazteko diteken emazte hauta. Ib. 87. Eriotzeko ordua ez da tenore auta prestakizunak egiteko, baizik eta prestaturik egoteko. FIr 186. Mixel, nere anaia suhar eta hauta. Iratz 85. Jesusek ura ekhar-arazi zuen untzi batean eta ur hartarik arno bat hauta egin. Zerb IxtS 85. Arratsaldea hauta zuten: iguzkia kuku-mikuka ari hedoien artetik. Lf Murtuts 43. Gure mendietan pazka-leku hautak kausiturik artaldentzat, zenbeit bederen hemen gelditu ziren orduan. Zerb Azk 9. Izkera arrunta, esankizun auta, izkutupean emana. "Successu humilem" . Or Aitork 60. Ongira-naia barnetik ez dazaguten anima autak [...] atzi oi zituten. "Pretiosas animas" . Ib. 138. Indar-emoille ta zuzpergarri auta da, izan ere, itxaropena. Erkiag Arran 93. Lau urteren buruan, [...], izigarriko zakur ederra zen. Bere andere gazte onaren etxearen zaintzeko hauta! JEtchep 31. Eta, atxik daitak edari hortarik xorta bat, bertz'aldiko ere... Hauta baituk hori. Larz Senper 34. Pilotari zitakela ez dugu frogarik, bainan bai laster eta jauzi egile hauta. Ardoy SFran 89.
    azpiadiera-1.1
    (Con reduplicación intensiva).
    Gure baratzetako hazi xeheen gainean oilo eta xori ongarriak hauta-hautak dira. Dv Lab 176.
    azpiadiera-1.2
    (Uso sust.).
    Egorri zituen [Yesusek] bere hautak <hantak> nazionen erdirat argitzeko, bathaitzeko. Hb Egia 106.
    2. (AN, L, BN, S ap. A; Ht VocGr, Lar, Aq, Lecl, VocBN, VocCB, Dv, H). Elección, opción. "Choix" Ht VocGr. "Elección, auta, autesa, autakunza, aukera, irakurtza" Lar,
    v. tbn. s.v. escogimiento. "Delecto, auta (AN)" Aq 1155. "Choix. Harzak hauta, prends le choix" VocBN. "Aukera (G), elección. Sin. auta, autesa, autakuntz-a, bereizta" VocCB. "Choix à faire" Dv. "Hauta, id. auta, haitia (S), hautua (L), hautza (L). Choix, faculté de choisir, option; hauta (hautu, hautza) ona (txarra) egitea, faire un bon, un mauvais choix. Hauta badut, ala ez? Ai-je, ou n'ai-je pas le choix? Syn. autaera (V, G), aukera (autkera) (Ib.), hautakuntza (L), hautamena (L); élection, action de choisir. Berez- (berex-, bereis-) goa, irakurtza" H. "Delecto, elección" A. v. aukera, hautu (3), hautza.
    Tr. Documentado en autores septentrionales y en Lizarraga de Elcano. En DFrec hay 5 ejs.
    Ala da on ta gaisto, salbatu ta kondenatu bear direnen auta edo berextea (357). LE-Ir. Hil edo sinhets, hauta zuten garaituek. Hb Egia 82. Arriskuak kausitzen dire lurrean espos bat hautatu gogo denean eta nolakoak ez dire arrisku hek? Jainkoaren gogora egiten othe da hauta hau? Girist (ed. 1877), 204 (ap. DRA; en la ed. de 1784 hautu). Baduzue hauta. Behar zarete berexi zuen ahidetarik edo Jesu-Kristoren ganik. Jnn SBi 130. Baduzu hauta; izan detzazketzu onthasunik eta ohorerik handienak, edo beharko tutzu pairatu [...] tormentak. Ib. 159. Behi horiek berdin-berdinak izan behar dira, adinez, adarrez eta kolorez, hauta eginikan albaiteruak arta haundiarekin. Zub 54.
    azpisarrera-1
    HAUTA EMAN. a) Elegir.
    Poetek erran dute, bethi bizitzeko / Ulisek zuelarik agintza zeruko, / Hauta eman zuela bere Ithakeko, / Izan gabe segura nihoiz ikusteko. Hb Esk 38.
    b) (Dv, A). Dar a elegir. "Hauta ematea, donner le choix, à choisir" Dv.
    Jesus Jaunak, lehen, hauta eman zaukalarik zeru hunen eta zaku trastu baten artean, zalukara utzi huen zerua, zakuaren hartzeko. "Lorsque, jadis, le Seigneur te donna le choix". Barb Leg 67.
    azpisarrera-2
    HAUTA LAN. Labor de selección.
    Esanik dago horrenbestez ez dela gurea batze lan hutsa izan: hauta lana zetorren jasotze lanaren ondoan. MEIG VIII 114.
    azpisarrera-3
    HAUTAN. A elegir; eligiendo. "Auten, hautan; aukeran. Eligiendo. Ardiek auten saldu tut" Izeta BHizt2.
    Autan paratzéa / dá desatinóa, / yago dá autatzéa / ladron indignóa. LE Kop 43. Ene artatzailea fidaturik nitan, / Artea idekirik behin utzi zautan; / Nahi nuena egin orduan, ni hautan. / Lorietan, / Lagunetara laster goan nintzen airetan. Elzb Po 216.
    azpisarrera-4
    HAUTARA, HAUTALA, HAUTALAT. a) (Tras gen.). A su (nuestra...) elección.
    Iainkoak eztuela nehor obligatzen heken begiratzeko promesik egitera, baiña batbederari utzten dioela bere hautara. Mat 150. Endelgatzen düt gure hautala nahi dügünaren egiteko edo ez egiteko dügün botheria. CatLan 31. Egin ditzakezia zure hautala orobat zure Salbamendiari soiten düten gauzak? Ib. 32. Héri zegonbát oñáze erruéki, lograturík bere autará zein naizuen yágo: edo alá egón irur úrtes, edo purgatórioan irur egúnes solamente, [...]. LE Ong 60v.
    b) A elegir.
    Dueláik autará ta prezisioik ez, arzenduénak gógo bere biótzean goardátzeko birjin, ongi itendú. LE Matr1 353. Autara izan (104). 'Tener opción'. LE-Ir.
    c) HAUTALA(T). De poder elegir, puesto(s) a elegir. "Hautala, librement, spontanément" Lh.
    Bezperaz ondoan, herriko pilota plazan, "spectacle de varietés" erdal jostekak... Hemen, eskualdun gisa balitake erraiteko, herritar adinekoek, hautalat, nahiago baiginuen partida handi bat. Herr 29-10-1961 (ap. DRA).
    azpisarrera-5
    HAUTARA EMAN. Dar a elegir.
    Autará eman baligúte nor naidúgun Juéz gure kausan, ezkindúke berzerík naiko, baizik gure Jesus óna. LE Ong 79r. Au naizezáten obéki, / ladron gaixtobát arrás / emánzue autára onéki, / deitzenzéna Barrabás. LE Kop 166. Jaungoikoaren ordenez Aingeruak autara emanik, edo urte bat geiago egotea gisa artan, edo iru egun purgatorioan. LE Urt 430. Autara eman, eskindu (104). 'Dar opción, dar a elegir'. LE-Ir.

    hauta

    hauta
    << hauspe 0 / 0 hautatu >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper