OEH - Bilaketa

391 emaitza hezur bilaketarentzat

Sarrera buruan (136)


Sarrera osoan (255)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
masaila.
tradizioa
Tr. Documentado desde Etcheberri de Ziburu. La forma masail(a) es propia de la tradición meridional (en vizcaíno sólo se encuentra en Erkiaga); mazela se documenta en textos septentrionales y maxela en suletinos, mixanos y roncaleses (además de en algún meridional moderno, como Aresti). Encontramos masil en un refrán de Legazpia, con el sdo. de 'ladera'. En DFrec hay 3 ejs. de masail y 2 de mazel . Para el posible valor expresivo (sg. Azkue) de maxela, v. matela .
etimologikoa
Etim. De lat. *maxella .
sense-1
1. (V-arr, G, AN-gip-araq; VocCB , Dv, Zam Voc (G); -alla det., VP 58r, Lar, Añ (G), H), mazela (G, AN-5vill, L, B, BN-baig; Volt 88y93, SP, Urt III 414, Aq 1096, VocBN , Hb, Dv, H (L, BN)), matsail (-all Izt 101v), matzail ( VocCB Dv), matzeil ( VocCB Dv), maxaila (-alla Aq 604 (AN)), mazaila (Dv (G), H), maxela (Sal, S, R; Hb, Gèze, Dv (S), H (BN, S)) Ref.: VocPir 226; A (masailla, mazela, maxela); Lrq (maxela); ContR 521; Iz R 401; Echaide Nav 130; Izeta BHizt (mazela); Gte Erd 226; ZestErret .
Mejilla, carrillo. " Ezkerreko mazelan zaurthua da zaldia " H. v. matraila, matela.
Gutizia erho batez / hek gidatzen direla. / Hargatik mazelak brida / banaz zaiztela hersten. EZ Eliç 322. Bethi finik gabe [Iainkoa] lauda / haren aho mazelek. Hm 94. Mazelak xuri-gorri. O Po 32. Batean mazelan, bertzean sudurretan ausikitzera. SP Phil 455 (He 459 mazela). Apezküpiak konfirmatiari emaiten derio maxelan eskü khaldi bat. Bp I 65. Maxeletan behera arrollak <-olhak> egin [nigarrek] . AR 170. Lengo antzik ez dute / gaur gure masallak. It Fab 97. Norbaitek iotzen bazaitu eskuineko mazelan. HeH Mt 5, 39 (Ur, Or, IBk, IBe masail, Ip, Hual maxela, Echn mazel, Ol matsail; Lç, TB, Dv mathela, He, Ur (V), Ker matraila). Esku-tzarrak masallaetan ezartzen ziozkaten. Lard 448. Masaill zuri gorri, sagar panpandoja bezelakuakiñ. Alz STFer 117. Masallak puztutuaz asnasa artzeko. Iraola 26. Gorrituxe egin zitzaizkion emazteari masailak. A Ardi 69. Urlia dago negarrez, / masaila llortu bearrez. (G-azp). A CPV 803. Eri-handiek kolore zuri-ilun dute eta mazelak sartuak sudur saetsetako zimurdura batean. FIr 191. Masailaren azpilduran. Or QA 176 (v. tbn. Eus 178). Masaileko zimur bakanetan. Mde Pr 119. Masailletan beera [malkoak] . Erkiag Arran 186. Musu bat eman zion maxelan. Arti Ipuin 84. Orratz luzeak masalletik masallera pasa. Anab Aprika 31s. Eskua masaillari emana zualarik buru-austeren bat duanaren antzera. Berron Kijote 202. Perikori malko mardulak zetozkion masallean beera. TxGarm BordaB 151. Ukitzen du ezpainez aitaren masaila. MEIG IX 111.
v. tbn. AA I 536. Arr GB 69. Camp EE 1883b, 523. Apaol 33. AzpPr 86. Muj RIEV 1907, 207. EEs 1920, 175. Ldi UO 54. Ir YKBiz 124. JAIraz Bizia 113. Lek SClar 134. Masail: Otag EE 1882c, 447. MendaroTx 224. ABar Goi 16. Uzt Sas 279. Etxde JJ 263. Txill Let 68. Ugalde Iltz 33. Ataño TxanKan 195. Zendoia 218. Mazela: Hb Egia 12. Maxela: UskLiB 38. Mdg 162.
sense-2
2. mazela (Dv, H), maxaila (Aq 604 (AN)).
Nalga. v. ipurmasaila.
sense-3
3. mazela (AN, L, BN-baig ap. A; Dv, H), maxela, masil . Ladera, vertiente; cresta. "Croupe de montagne" Dv. "Penchant d'une colline, d'une montagne. Iguzkira dagoen mazela " H. v. MENDI-MAZELA.
Azturiagako mendi masailari lotua bezala gure ur-bidea badabilazu. Lh Yol 43. Larrungo mazelan zenbeit lamiña zilhotan sortu zela erran nezake. Zerb Ipuinak 154. Ardiak hortxet berean ditugu, mazela xoko hortan. Barb Sup 54. Lerdoinen mazelak bethi ta buluziago agertzen zaizkigu. JE Ber 17. Errekaren mazelak. Ib. 14. Joan nintzen Baigurako mendira, mazelaz mazela nere ardiak eremaiten nituela. "D'une croupe à l'autre" . Barb Leg 149. Mondragon eta Eibar-en igaran gira ibar hersi batetarik, eta maxela harrigarri batzutan ikusi tugu mahaña bezain zabalko alhorrak. Herr 12-6-1958, 4. Atalaiko lapitz-mazelean 17 urteko mutil bat lerratu da eta itsas egiko arroketan lehertu. Herr 14-7-1966, 2. Montmartreko mazelan bazen kaperatto bat. Ardoy SFran 113. Kukuak txantxangorria iñude; eguterak masil bat aiñube. (G-goi). EZBB II 38. Mendibideko mazelari goiti joaiteko. Larre ArtzainE 33. Oihanak hartzen ari duen mazela hortan. Ib. 54.
sense-4
4. mazela.
" Larre-mazela (L-ain), lindero de un pastizal" A.
Nagusiak, sierraren ondoan aziya jarri zuen mazela (zati) aundi batian. Auspoa 77-78, 268.
sense-5
5. "(AN-gip), hoja de hacha" A.
sense-6
6. " Maxela <-she->, tocino (Ochagavía)" VocNav .
azpisarrera-1
IPUR-MASAILA. v. ipurmasaila.
azpisarrera-2
MASAILA-HANDI. "Carrilludo, [...] masallandi" Lar.
azpisarrera-3
MASAILA-ERTZ. Mandíbula.
Zure senar gizajoan masalla ertzak ase eta betean dabillela. Apaol 119.
azpisarrera-4
MASAILA-HEZUR, MAZELA-HEZUR. v. masailezur.
azpisarrera-5
MASAILA-GORRI. De mejillas coloradas.
Yontxu iru urte t'erdiko mutil masailgorri bat dezu. EgutAr 5-5-1958 (ap. DRA ).
azpisarrera-6
MAZELA-KOSKO. "Pómulo (L). Lander" DRA.
azpisarrera-7
MAZELA-HORI. "Korkoiñak lau gisatakoak dirade: [...]; lema-txotinak, maxel-ori txiki txikiak [...], de branquias rojas" A (s.v. korkoin).
azpisarrera-8
MASAILA-TARTE. Zona entre las quijadas.
Masail-tarteko aragia. "Carne que en las quijadas tenía" . Or Tormes 39.
azpisarrera-9
MUSU-MASAILA. v. musu.
masaila
<< 1 manta 0 / 0 masailezur >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper