Harremana

    OEH - Bilaketa

    259 emaitza hautatu bilaketarentzat

    Sarrera buruan (3)


    Sarrera osoan (256)

    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    ohatu.
    sense-1
    1. (V, G, L, BN-mix, S ap. A ; O VocPo, SP, Lar, Añ, Lecl, Arch VocGr, VocBN , Dv, H), ohetu (Añ), oiatu (V-ple ap. A ), uatu (V ap. A ; H), uetu (V ap. A ).
    Encamarse (un enfermo). "S'aliter de maladie" O VocPo. " Ohatua datza, ohaturik datza aspaldi, il y a long temps qu'il est alité de maladie" SP. "Se remiser, prendre gîte" Arch VocGr.
    Eta ikhus ohaturik / gelan datzan eria. EZ Eliç 45. Hura, noiz ere bainendukan / ohaturik minak, dut ukan / neure zain. O Po 49. Jauna, ene sehia etxean dagot ohatua eta paralisiaz hartua. He Mt 8, 6 (Dv ohatua; IBe oheratua). Hospitalean oaturik zazpi urtean egondu zan. Cb SIgn 173. Arkitzen dira bekatuaren zoldar edo ezkabiarekin, eta nolerebait bekatuan oatuak. AA I 402. Nai atsekabiagaz uatuta ill, nai arerijo baten gorrotozko kutxiladiak ill. fB Ic III 262. Pedroren amagiarraba miñez oatua zetzan. Lard 378. Herida bategatik oatua geratu bear izan zuen Sigifredok. Arr GB 89. Noiz arte sor eta gor kulpagarri onetan oatua egon bear det? Ant ZerBid 43. Haren amaginarreba kausitu zuen sukharrarekin ohatua. Leon Mt 8, 14 (Lç ohean). Bainan etxerat orduko, ohatu zen giza-gaizoa, sukhar handi bat nausiturik. Lf Murtuts 28. Hemezortzi urthe hartan ohatua. Zerb IxtS 85.
    azpiadiera-1.1
    (No refiriéndose a enfermos).
    Arima ene ohatziareki xaha izadazü. Bp I 137. Barrüki batetan sorthü denaz geroz, tenpora borthitz batetan, khüña bat ohatzeko ükhen gabe. Bp II 19. Han jaun gaztia zen ohatü. Egiat 173. Haurzaroan kotoan eta zetan ohatürik izan direnak. Ib. 231. Ez dira beregatzpean [= hegazpe berean] oatzen. FIr 159. Etxekandrea gau guziez / fraide batekin ohatzen da. Balad 153.
    azpiadiera-1.2
    (S ap. Lrq ; Lecl).
    "Se percher" Lecl. "Se nicher (pour la nuit): se dit d'un vol de palombes ou d'autres oiseaux de passage" Lrq.
    azpiadiera-1.3
    "Il se dit du troupeau qui se retire en un lieu au pâturage pour y passer la nuit. Ohatu zait ahariak gaurkotzat mendi hegalean " H.
    azpiadiera-1.4
    (Trans.). " Haurrak ohatu, coucher les enfants" Lh.
    azpiadiera-1.4.1
    "(S; Foix), remiser. Bohorrak ohatü dütü, il a remisé les juments" Lh.
    Abere ohatzen, tegien garbitzen. EOnAlm 1927, 19. (ap. DRA)
    azpiadiera-1.5
    (V-ger, G-to ap. A ), uatu (V-m, AN-gip-5vill, B ap. A), uetu. (Part. en función de adj. y sust.).
    "El inválido que no sale de la cama" A.
    Ohatuen utzi duzu ikhusteko kargua. EZ Man I 15. Presuna ohatua. EZ Man II 81. Oen artean arkitzen zan bat elbarria eta oatua. AA I 404. Guraso zaar uatubak edo ibili ezin dirianak. fB Ic I 205. Uetua edo ibilli-eziña sendo ta pizkor. A Ezale 1897, 246b. Ume, gexo, uatu ta zarren ardurea gizabatzak ala estaduak eukiko ei-leuke. Eguzk GizAuz 117.
    sense-2
    2. (S ap. Lh; O VocPo, SP, VocBN, Dv, Foix ap. Lh, H, A).
    Colocar. "Placer, ranger" O VocPo y SP. "Arranger divers corps dans des cases qui leur sont destinées" VocBN . " Harrasi huntako harriak ez dire ongi ohatuak " Dv.
    Nola nizaz, / motil-gisaz / ziren, iraganean, / zerbitzatu / et' ohatu / neska ororen gainean. O Po 7. Itxasua behar mügetan ükhüratzen eta ohatzen. Chaho AztiB 6. Lanak izan baiginituen, xoko guziak beterik, [kantariak] oro ezin ohatuz. Larre ArtzainE 302. Gure liburu eta arroperia guziaren ohatzeko kutxa haundiak. Ib. 109.
    sense-3
    3. Dar a luz.
    Erdi-mugan ohatzera / Betlemera / ioan zedin Iosepeki. 'Au terme de sa grossesse, elle s'en alla pour accoucher à Bethléem' . O Po 58.
    sense-4
    4. uatu (V-m), uetu (V). Ref.: A (uetu); A Eusk 1928, 211. Paralizar(se), imposibilitar(se). "Más usado en sentido de 'baldarse' que de 'encamarse'" A Eusk 1928, 211.
    Gorputza argalduteko, mankeetako, uatuteko, gaixotuteko edo illteko. fB Ic I 259. Gastia barriz luak uatu dau dana. "Ha sido dominado por el sueño" . Laux BBa 14. Gizon zaarkulduren bat ei egoan etxe barruan, dana uatuta egoana. Erkiag BatB 11.
    sense-5
    5. (S) Ref.: A; Lh .
     Fundar.
    Apokalipsaren hamabi harri hoietan, zointan gañen Hiri sainta ohatürik baita, diot Eliza. Bp II 117. Jondane Petirik han [Errumen] Eliza ohatü zianian. Ib. 118. Hek bere odolaz Errümeko Eliza gorritürik haur ohatü. Ib. 120.
    azpiadiera-5.1
    Hantik Izairiaren arrazoaz beharrak diala ohatzen adiskidegoa.Egiat 218.
    sense-6
    6. Acomodarse.
    Bethi lehen jinak hobeki ohatzen dira. Prop 1883, 120.
    azpiadiera-6.1
    "Il se dit du troupeau [...] qui s'habitue à une région étrangère [...]. Garaztar ahariak nekez ohatzen dira Laphurdiko eskualde hautan, les moutons [...] s'habituent difficilement en ces régions" H.
    azpiadiera-6.2
    "Il se dit du troupeau [...] qui paît tranquillement en un endroit de pâturage sans s'en éloigner. Begotzi ongi ohatuak direnaz geroztik alhapide hautatu dutenean " H.
    sense-7
    7. "(AN?), levantarse (sic)" A.
    sense-8
    8. Contener.
    Goizeko hamekak ondoan airatua zen ["ballon bat"] Pauen, hiru gizon bazituen doidoia ohatzen zituela zirizko ohaska batean. Eskual 13-8-1909, 3. Hiriño bat [...] untzixka batzu bere ondoan ohatzen ohi dituena. JE Ber 91. Sartzen gira Agoitzeko herri tarro bezain hutsa ohatzen duen xilokan. Ib. 19. Halako jauregi xume batek ohatu zuela noizbait, eta moldatu, saindu handienetarik baten arima. Ib. 64.
    sense-9
    9. "Au fig., convenir, correspondre, aller bien ensemble, être assorti, s'emboîter parfaitement" Lh. "Convenir. Eztük ohátzen, cela ne convient pas (S)" Lrq.
    sense-10
    10. Tener su cauce (un río).
    Ur-handia ez da baitezpada zabal, barnasko baldin bada ere ohatzen. JE Ber 12.
    sense-11
    11. ogetu. Convertir(se) en cama, dar forma de cama.
    Elurretan, or, txoria, / epelak ogetuta, ire kabia... 'Labrado' . Ldi BB 36.
    sense-12
    12. uetu (V-ger). "Pasar para abajo (agua)" Holmer ApuntV (s.v. oatu).
    sense-13
    13. (Uso sust.). " Uétue (V-ger), agua que pasa para abajo. Uéturik eztáu (V-ger), no hay agua" Holmer ApuntV (s.v. oatu).

    ohatu

    ohatu
    << ohartuki 0 / 0 ohore >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper