OEH - Bilaketa
272 emaitza hainbeste bilaketarentzat
Sarrera buruan (20)
- hainbeste
- HAINBESTE (...) HAINBESTE (hainbeste)
- BESTE HAINBESTE (beste)
- BESTE HAINBESTE (hainbeste)
- HAINBESTE BAT (hainbeste)
- HAINBESTE BATEAN (hainbeste)
- HAINBESTE ERE (hainbeste)
- HAINBESTE ETA HAINBESTE (hainbeste)
- HAINBESTE HANDIKO (handi)
- HAINBESTE IZAN (hainbeste)
- HAINBESTE (...) NOLA (hainbeste)
- HAINBESTE (...) NON (hainbeste)
- HAINBESTE (...) ZEIN (hainbeste)
- HAINBESTEZ HAINBESTE (hainbeste)
- HONENBESTE EDO HAINBESTE (honenbeste)
- HONENBESTE (...) HAINBESTE (hainbeste)
- KONTA EZIN HAINBESTE (kontatu)
- NAHI HAINBESTE (nahi izan)
- ZENBAT (...) HAINBESTE (hainbeste)
- ZENBAT... HAINBESTE (zenbat)
Sarrera osoan (252)
- abio
- aburu
- abusagailu
- adierazi
- adina
- aenbeste
- agor
- agudoarazi
- ahal
- ahalke
- ahul
- ailagina
- aireratze
- aizina
- akodiña
- akogatu
- 3 ala
- 1 aldekoi
- alfer
- alki
- alpore
- amandre
- amestu
- amets
- amodio
- anbueste
- antzu
- arenbeste
- arestian
- arnasa
- arrangura
- arrenbeste
- arroztu
- artizki
- aseguru
- 1 askazi
- 1 aski
- asmatzaile
- atondo
- atzestu
- atzipetu
- aukera
- aurren
- aurrerapen
- auskalo
- automobil
- auzo
- azken
- aztoratu
- bai-
- bait-
- bakoitz
- balakatu
- baliogabe
- banuts
- barjakinde
- barne
- 1 basta
- bederakatu
- begitarte
- behar
- 1 behatu
- behe
- beldurgarri
- bero
- beste
- bestenaz
- betetasun
- bezainbeste
- bidegabe
- bidexka
- bihotz
- bihoztoitu
- 1 bira
- borondate
- borrokalari
- burdina
- burrusta
- dantza
- deitatu
- denbora
- desbistarazi
- desturatu
- doiño
- 2 eden
- egosi
- 1 egun
- egunero
- ehunkun
- 1 ele
- enbata
- ere
- erlats
- 1 errebelatu
- erromes
- esgart
- 1 esku
- eskupilatze
- estenditu
- estruktura
- etorrera
- etsiarazi
- ezagutarazi
- 1 ezi
- 1 ezin
- ezontsa
- fede
- flamenko
- fusilatze
- gaindi
- galdetzaile
- galkor
- geinbertze
- gero
- 1 gibel
- gibelamendu
- girgileria
- giristino
- gorarazle
- gurutzatu
- hainbat
- hainbesteko
- 1 hala
- han
- handi
- harenbertze
- hari
- harnagatu
- harri
- hasi
- hastiatu
- hau
- haztamuka
- 1 herratu
- hesola
- 1 hil
- hilondo
- hitz
- hoiek
- holli
- 1 hondar
- 2 hondar
- honenbeste
- horren
- horrenbat
- horrenbeste
- hostope
- hotz-bero
- humano
- hurrengo
- 1 huts
- ibili
- iduri izan
- igoarazi
- igorle
- ihesle
- ikusi
- ikusle
- indiferent
- inozente
- itsatsi
- itzulikatu
- izate
- 1 jakin
- jentilonbre
- joan
- 1 kabitu
- kalte
- kapela
- 1 karrosa
- kirastasun
- kokilla
- konpondu
- kontatu
- kontseilu
- kontseju
- 1 kontu
- 1 kostatu
- kristau
- lankide
- lastima
- lausengatu
- lehiatu
- likits
- lizeo
- lotsa
- lur
- lurreratze
- madarikatu
- maite
- malizia
- manirte-
- markatu
- menpe
- metal
- mintegi
- mirakulu
- mukuru
- nahi izan
- nola
- 1 non
- nonbait
- okatu
- oroitu
- ortzantz
- otoizlari
- paralisia
- parte
- pasadizo
- pentsaketa
- pentsatu
- plantatu
- podagros
- porkuantobos
- premia
- puntu
- sakela
- salbarazi
- sistema
- sobera
- 1 sormin
- sudur
- suein
- talentu
- tamalgarri
- tankera
- tirano
- tiratu
- tirripiti-tarrapata
- tomate
- traste
- ugesi
- uheri
- ume
- urostasun
- 1 urriki
- urrundu
- xehe
- xextra
- xuxenki
- zabal
- zahar
- zalantzaldi
- zatizkatu
- ze
- zein
- zenbat
- zer
- zerbait
- zizelatu
- 1 zori
- zuberotar
goiburua
lausengatu.
tradizioa
Tr. Documentado al Norte desde el s. XVII; prácticamente desaparece en el s. XX. Al Sur se encuentra en Guerrico, Arrue y Aresti. La forma mejor documentada es lausengatu ; hay lausenkatu en los suletinos Maister e Inchauspe; hay además lausonjatu en Guerrico.
sense-1
1.
(L, B, BNc ap. A; SP, Urt I 268, Ht VocGr 309, Lar, Añ (G), Arch VocGr , VocBN , Dv, H),
lausenkatu,
lausonjatu,
leusingatu (H),
losengatu (Añ (G)).
Adular, halagar, lisonjear. (Aux. trans., sobre todo bipersonal). " Lausengatu diot hari, je l'ai flatté" SP. " Ez duzue zeren lausenga, gehiago irabaziko duzu holakoarekin larderiatuz, il ne vous servira pas de le flatter [...]" H. Los ambiguos 'flatter, caresser' de Pouvreau y Duvoisin, podrían corresponder tbn. a la segunda acepción.
Behin zerotzun hitz eder / eta onez lausengatu / eta gero heriotze / kruelaz dixidatu. EZ Noel 149. Traidore batzuek arrazoinak kontrako aldeaz iraulirik ene borondateari lausengatzeagatik maiz gaizki konseillatzen dituzte. Harb 254. [Iainkoak] bekhatutan dabillanari [...] lausengatzen eta barkhatzen [dio] . Ax 144s (V 95). Emazte gaixtoak lehenbizian lausengatzen eta balakatzen [du] . Ib. 355 (V 235). Aberatsak ez lausenga eta handien aitzinera ez ager gogotik. SP Imit I 8, 1 (Ch, Leon lausenga, Mst, Ip lausenka). Zori-gaitz bere buruen lausengatzen eta bazkatzen dabiltzan Israelgo artzainentzat. ES 149s. Zuk hemen zure haragia mainozkiago lausenga, hura gehiago han puni eta tormenta. Ch I 24, 3. Ez aberatsei lausenga eta ez zure oldez ager handien aitziñean. Ib. 8,1. Ukho egioguten amodio propiala lausenga dezaketen afekzione guziei. He Gudu 153. Ez detzatzula hek lausenga, zeroni ordañez hetaz lausengatua izateko xedez. Mih 69. Nor dira [...] besten pekatuak bereak egiten dituenak? [...] lausonjatzen dituenak, pekatura tentatzen edo mugitzen dituenak. Gco II 6. Eztezala nihork bere burua lausenga. Dh 73. [Aberatsak] pollikiño lausengatu. FrantzesB II 23. Gorphutz hau, hainbeste arthatzen eta lausengatzen dudana, ustelduko da. Jaur 103. Ezin ixil oihutik irabaztailea, / lausengatzen duela yoko egilea. Hb Esk 214. Etzazula joka gaixtaraz edo sorhaioaraz; lausenga zazu; hobe da. Dv Lab 241. Amarru segura, / jin zaiok burura / hain aphaletik igaiteko tronura / lausengatuz jende makurra. Zby RIEV 1909, 228. Lagun xoil bat ez norek lausenga baizik eta mendi gaitzak. Ox 178. Euskalerria: Lausengatzen eta balakatzen hauena. Arti Batasunaren Kutxa contraportada (Zarautz, 1970).
v. tbn. Mat 32. CatLav 286 (V 142). Lg I 226. Monho 50. Gy 33. Arr May 121. Othoizlari 1954, 14. Mde Pr 95.
Adular, halagar, lisonjear. (Aux. trans., sobre todo bipersonal). " Lausengatu diot hari, je l'ai flatté" SP. " Ez duzue zeren lausenga, gehiago irabaziko duzu holakoarekin larderiatuz, il ne vous servira pas de le flatter [...]" H. Los ambiguos 'flatter, caresser' de Pouvreau y Duvoisin, podrían corresponder tbn. a la segunda acepción.
Behin zerotzun hitz eder / eta onez lausengatu / eta gero heriotze / kruelaz dixidatu. EZ Noel 149. Traidore batzuek arrazoinak kontrako aldeaz iraulirik ene borondateari lausengatzeagatik maiz gaizki konseillatzen dituzte. Harb 254. [Iainkoak] bekhatutan dabillanari [...] lausengatzen eta barkhatzen [dio] . Ax 144s (V 95). Emazte gaixtoak lehenbizian lausengatzen eta balakatzen [du] . Ib. 355 (V 235). Aberatsak ez lausenga eta handien aitzinera ez ager gogotik. SP Imit I 8, 1 (Ch, Leon lausenga, Mst, Ip lausenka). Zori-gaitz bere buruen lausengatzen eta bazkatzen dabiltzan Israelgo artzainentzat. ES 149s. Zuk hemen zure haragia mainozkiago lausenga, hura gehiago han puni eta tormenta. Ch I 24, 3. Ez aberatsei lausenga eta ez zure oldez ager handien aitziñean. Ib. 8,1. Ukho egioguten amodio propiala lausenga dezaketen afekzione guziei. He Gudu 153. Ez detzatzula hek lausenga, zeroni ordañez hetaz lausengatua izateko xedez. Mih 69. Nor dira [...] besten pekatuak bereak egiten dituenak? [...] lausonjatzen dituenak, pekatura tentatzen edo mugitzen dituenak. Gco II 6. Eztezala nihork bere burua lausenga. Dh 73. [Aberatsak] pollikiño lausengatu. FrantzesB II 23. Gorphutz hau, hainbeste arthatzen eta lausengatzen dudana, ustelduko da. Jaur 103. Ezin ixil oihutik irabaztailea, / lausengatzen duela yoko egilea. Hb Esk 214. Etzazula joka gaixtaraz edo sorhaioaraz; lausenga zazu; hobe da. Dv Lab 241. Amarru segura, / jin zaiok burura / hain aphaletik igaiteko tronura / lausengatuz jende makurra. Zby RIEV 1909, 228. Lagun xoil bat ez norek lausenga baizik eta mendi gaitzak. Ox 178. Euskalerria: Lausengatzen eta balakatzen hauena. Arti Batasunaren Kutxa contraportada (Zarautz, 1970).
v. tbn. Mat 32. CatLav 286 (V 142). Lg I 226. Monho 50. Gy 33. Arr May 121. Othoizlari 1954, 14. Mde Pr 95.
azpiadiera-1.1
(Part. en función de adj.).
"Flatté"
Ht VocGr 309.
"Adulado, lausengatua
"
Lar.
"Cajolé, flatté"
VocBN
.
sense-2
2.
(H).
Acariciar.
[Zakurra] perekatzen nuen, lausengatzen, deitzen bere izenaz. JE Bur 62.
Acariciar.
[Zakurra] perekatzen nuen, lausengatzen, deitzen bere izenaz. JE Bur 62.
lausengatu
-
lausengatu. Tr. Documentado al Norte des...
-
1. (L, B, BNc ap. A; SP, Urt I 268, Ht V...
-
(Part. en función de adj.). "Flatté" H...
-
2. (H). Acariciar. [Zakurra] perekatzen ...
<< lastima 0 / 0 lehiatu >>
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
