OEH - Bilaketa

1710 emaitza gau bilaketarentzat

Sarrera buruan (99)


Sarrera osoan (500)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
betazal.
sense-1
1. (V, G, AN-egüés-olza-ulz, B, L, Ae, Sal, R; SP, Mic <-s->, Deen I 89 y 395, Lar, Mg PAbVoc , Añ, H, VocB , Zam Voc ; -th- L; HeH Voc , Hb, Dv) Ref.: VocPir 221; Bon-Ond 139; A; Etxba Eib ; Iz ArOñ, Ulz, UrrAnz ; Elexp Berg .
Párpado. " Bethazala, bethespala, bethilleak, paupières" SP. "Bephurua, bethazala " HeH Voc. " Neban loguriakin, betazalak nai ezda jausten jatazen " Etxba Eib. Tr. Documentado desde comienzos del s. XVII. Los testimonios septentrionales son escasos. En DFrec hay 2 ejs., del Sur. v. betezpal.
Illea du xigortua, bethazalak gorriak. EZ Man I 98. Zuk laguntzen ezpadiguzu, betazal bat goititu ere ez dakigun bekatariak. Mb OtGai II 27. Betazal bat zimurtu gabe [...] erran izandu zuen. Ib. 120. Behar ez diran gauzetan dira [begi] biak, nik nere betazalaka zabaldu horduko. Mb OtGai III 392. Ah, balin banu segidan / begitarte hau paradan! / Banuke nondik konsola / Nola arrai bethazala! (1766). BertsZB 118. Ortako tugu betazalak ta bepelarrak, erreparatzeko beiratzean. (179). LE-Ir. Bihurtu zenean, khausitu zituen oraino ere loharkatuak; bethazalak ezen loak hersten zaizten. HeH Mc 14, 40 (He hekien begiak ezen kargatuak ziren). Nigarraren nigarrez hantu da ene begithartea eta lanbroa jautsi da ene bethazaletara. Dv Iob 16, 17 (Ol, Ker betazal). Bethazalak hezurrari iosiak. CantIzp. (ap. H) Morfeok iduki zuen [loa] nere betazaletatik urruti. Otag EE 1882c, 534. Zeñaren [neskatx garbiaren] betazal ederrak itxitzen diran logalez eta nekez. Ib. 536. Lekobideren begitarte ixuria eta betazal bustiak ikusi zituenean. Arr EE 1882c, 549. Igurtzi ziozkan bere txistuaz betazalak iru aldiz. Bv AsL 102. Gure betazalak begiko ninia gordetzen duen baño ere obeto. Ag Serm 543. Betazalak aunditu eta kanpoko aldera jiraturik, betazaletako illeak erori zitzaizkan. Goñi 56. Berriz ta berriz igortzi betazalak. Mok 14. Ezpañak eta betazalak handituak. FIr 192. Etxeko andereñoa, bere ezpain gorri, betazal urdin, azkazal me pollit ta guzi. TP Kattalin 191. Eultzi-jendea txunditua da / bat bat argitu duala; / itsumenetik ateratzeko / igurtzi du betazala. Or Eus 346. Betazal bat legez / gaba zan bilduten! Laux AB 43. Irten-goizean egunargitzez / ixil-ixilik nigana / erdu ta musu betazaletan / biguinki eman zidana. EA OlBe 9. Neskatx zoragarriaren betazalak ixuri oi duten lillura diztikorra. Zait Sof 184. Zurrun gelditu naiz, aldarean Petri dagoen antzera: / betazala geldi, arnasa doi doia, begia bestera. Or Poem 521. Ain ixil bide egiten zuten araiño [malkoek], betazalak ere batere oartu etzirala. Or QA 176. Begiak ixten zitzaizkidan, betazalak ikara. Ib. 173. Azkenik betazalak jaso, eta bekokia kiñu batez zimurturik, [...] esan zion. Etxde AlosT 72. Izar, gurasoen itzalpean bizi zan, eta aren betazalak gazte-esanen lañoak lausotu gabea ziraun. NEtx Antz 152. Nere begieri ez diote loaldirik emango, ez nere betazaleri pausurik. Herr 10-12-1959 (ap. DRA ). Paradisu, aren bekokia; ortzadar, aren betazalak; eguzki, aren begiak. Berron Kijote 148. Betazaleen sortzen dien beltxorrak gezurra esan dalako etaatze emen die. (G-goi). Arin AEF 1980, 65. Ezkerreko begiko azpiko betazalean, erdia baiño sudur alderaxeago, karatxo bat zuan. JAzpiroz 42.
azpiadiera-1.1
(Fig.).
Atea alegia (kapera sainduaren betazala) eliz-barrenaren gaiñetik begira dago. Or Mi 143. Bizpairu etxeek / betazala, "klixka", / eratxi ditek. Ldi UO 34.
sense-2
2. "Sourcils, bepuruak, bethazalak " Ht VocGr 427 (→) Lecl.
sense-3
3. "(Sal, R), catarata de ojo" A.
sense-4
4. Pestaña. "Cil, begi ezpala, bethazala " Foix.
Begi baltz andi bigunak zituen, betazal luze luzeak, bekoki zabal garbiak. Ag AL 23.
azpisarrera-1
BETAXAL (Forma con palatalización expresiva).
Mamiren mami, / jainko txiki zu, / amaren argi, zoruna, / betaxaletan / giro bezaizu / nere abesti kutuna. EA OlBe 29.
azpisarrera-2
BETAZALAK ERRE. Cansar(se) la vista (estudiando, cosiendo, etc.).
Liburu zar aundien gañean betazalak erretzeraño gau ta egun egon. AJauregi EE 1885b, 175. Betazalak erre arte begiak zorroztu. TAg Uzt 58.
azpisarrera-3
BETAZAL-AZPI. Ojo, lo que queda bajo los párpados.
Betazal azpietatik bera darizkion malkoak. Zait Sof 184.
azpisarrera-4
BETAZAL-BARREN. "(Sal), la membrana interior rojiza del párpado" A.
azpisarrera-5
BETAZAL-BEHERA. De párpados entrecerrados.
Gau-margo ori astandu, ta begira ezazu erregea adiskidez. Ez egon beti betazal-bera, autsean zure aita zindoa billatzen duzularik. "Do not for ever with thy vailed lids seek for thy noble father in the dust" . Amez Hamlet 25.
azpisarrera-6
BETAZALEKO BILO (AN-egüés, Sal), BETAZALEKO ILE (AN-gip), BETAZALETAKO ILE. Ref.: VocPir 220; Bon-Ond 139; BU Arano. Pestaña. "Betazaleko illea, pestaña (mis dos consultadas no conocen betillea)" BU Arano.
Betazaletako illeak erori zitzaizkan. Goñi 56.
azpisarrera-7
BETAZAL-ERTZ. Borde del párpado.
Maitagarriari, betazal-ertzetan, / oskorriak dirdai, nonbait malko-intzetan. Ldi UO 21.
azpisarrera-8
BETAZAL GORRI. "(Sal), orzuelo" A.
betazal
<< betan 0 / 0 bete >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper