Harremana

    OEH - Bilaketa

    756 emaitza garai bilaketarentzat

    Sarrera buruan (50)


    Sarrera osoan (496)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    1 margo.
    tradizioa
    Tr. Documentado en la tradición occidental desde finales del s. XIX. Al Norte sólo se encuentra en J. Etchepare. En DFrec hay 39 ejs., meridionales.
    sense-1
    1. (Lar→H), marko (H).
    "Carácter, letra, azgarria, margoa " Lar. "Carácter, señal" Ib. "Caractère, lettre d'alphabet, signe d'écriture" H.
    sense-2
    2. (A, Bera, Lh (L), Garate Cont BAP 1949, 361, Zam Voc ).
    Color. "Hay una palabra de uso corriente en V y es margul con su derivado marguldu y su variante margol que acusa la legitimidad de este vocablo que cayó en desuso. En nuestros días se ha usado mucho la palabra margo en esta acepción, habiéndola tomado de Hervás" A. Cf. A Gram 131 nota 4. Cf. A Discursos 5s. : "Había yo en mi mocedad hojeado algún tanto su Catálogo de las lenguas de las naciones conocidas y aún recuerdo con fruición haber visto en él por primera vez primero el vocablo vasco margo color, arcaico ya, no registrado en el único Diccionario vasco entonces conocido, cuyos derivados, margul 'descolorido' y marguldu 'perder el color' los conserva aún el pueblo".
    Garagardo onek bits eta margo ederrak daukaz. (1896). AG 910. Margo askoko orriz beterik / arro ikusten ziñian. Ezale 1898, 93a. Gauza bakotxari nai danm itxura, margo ta neurria emonaz. "Forma, color y dimensiones" . Ag Ezale 1899, 397a. Lumadi ta iru margozko gerrikotsua. Euskalduna 1899, 95. Begi ederrak baitzituen, erneak, ilea labur, margoz kanela iduri. JE Bur 15. Usaina, kolorea edo margoa. Itz Azald 163. Eskuetako ta oñetako beatzak ere margo edo kolore au dute. IArt Itzald II 46. Margo edo kolore zurija eukon. Altuna 94. Margoz dek txuri-gorria, / apal, on, pare gabia. Enb 169. Ortzadarraren margo guziak. JE Ber 70. Ondar gorri ezea antzo, / gari elduaren margo. Ldi UO 52. Erti-lan oetatik ikusgarrienak margoz eta eztenez marrestuak dira. JMB ELG 48. Eguzkitatik begiratuta / margo beltzagoa dute. "Color" . Or Eus 263. Sozialismoak irakasle asko ta margo askotakoak izan ditu. Eguzk GizAuz 46. Azalaren margoa (kolorea) txuri-orixta biurtu. Etxde AlosT 34. Badute margo laru, eritsu bat ibaietako urek. Mde Pr 117. Beltza zan nere biotz-utsunea margoz bete da. Txill Let 116. Ixin aldean pozezko / gauzen eztanda ta margo. Gand Elorri 61. Margo biziz apaindu billa-irtetze au. Onaind ( in Gazt MusIx 153 ). Zure inguruan, iru margoko ari auek, banaka, iru aldiz, biltzen asiko naiz. Ibiñ Virgil 56. Dena da murmur gozo, / dena margo musker. NEtx LBB 217.
    v. tbn. Euskalduna 1899, 95. EEs 1913, 363. Ag EEs 1917, 213. Zink Crit 35. Lh Yol 31. GMant Goi 39. ADonostia Itzald II 10. Laux AB 61. EAEg 18-11-1936, 325. SMitx Aranz 219. JAIraz Bizia 44. Egan 1955 (1-2), 9. Zait Plat 62. Zendoia 193.
    azpiadiera-2.1
    (Como primer miembro de comp.).
    Ertigintza zeguan guztiz aurrendua: arri-moldakera eta ildo eta margo-apainkera beintzat. JMB ELG 29. Begiak margo-antxaz eunka gutxi bereiziko ditizu, baiña belarriak millaka asko. Or QA 127. Aidezko zerbait dabil, / gupera ta garden, / gauzen ertz eta margo- / argiak itzaltzen. 'Colores' . Gand Elorri 196.
    azpiadiera-2.2
    (Como segundo miembro de comp.).Del color (de).
    Katu elur-margo, marrakaz isatsa / legunduz. "Color de nieve" . Or Poem 556. Odol-margoa ta ardau kolorea agirian ipini! Erkiag Arran 35.
    v. tbn. Anab Poli 14 (muskar-margoan).
    azpiadiera-2.2.1
    (Tras adj. de color).
    Txano ta galtzak gorri margozkoak (kolorezkoak) ziran. Etxde AlosT 76.
    sense-3
    3. Pintura, imagen pintada, cuadro. v. margolan.
    Naiz eliz-laurki ta margotan dala, naiz bestelako margo nabarretan izan, Erroman bezelako ikusmira-aukerarik ozterontzeko uritan ez dago. Ayerb EEs 1915, 262. Margoz apaindutako Fig. 2. Azalpena bean duzu. Zait RIEV 1933, 67. Margotarako ta mukulu-iduriak egiteko, euna, oiala, arria, zura bear ditu. Or Y 1934, 83. Gure patioan / ez dago lorerik, / ezta klaustroetan / arku ta margorik. 'Pinturas' . Gand Elorri 78.
    sense-4
    4. Pintura, material que se usa para pintar.
    Ur margoak, acuarelas; kolorek, margok, uretan sartuta gero egiten dan pintura-lana. Ayerb EEs 1915, 260n.
    azpisarrera-1
    MARGO-ANTX.
    Matiz.
    Begiak margo-antxaz eunka gutxi bereiziko ditizu, baiña belarriak millaka asko. Or QA 127.
    azpisarrera-2
    MARGO-ANTZE. Pintura, arte de la pintura.
    Platon lenago ikasten ari izana zan, Drakon irakasle zuelarik: margo-antze ta olertia ere ikasten ari izana zan. Zait Plat 10.
    azpisarrera-3
    MARGO-AZAL.
    Azal orren gañean margo-azala (cromosfera) deritzaion beste azala da. ArgEgut 1928, 49.
    azpisarrera-4
    MARGODUN. v. margodun.
    azpisarrera-5
    MARGO-ERTI (BeraLzM), MARGERTI. Pintura, arte de la pintura.
    Iratertijak eta otallertiak gaia bere iru neurritan darabille: luzeria, zabaleria ta sakontasuna. Margo-ertijak: marguak, lerruak eta ikuskaria. EEs 1925, 82. Margo-ertian eta harri bitxietan Fortunato [...] sasi-jakintsua zenuten. Mde Pr 106.
    v. tbn. Margerti: EEs 1918, 3 (ap. NeolAG, s.v. margo).
    azpisarrera-6
    MARGO-GAI. Pintura.
    Kizkiña margo bereziz margotzean, margotu egiten da: margo-gai zale itxua baita. Beraz, gun aril-margokoia duzu. Zait RIEV 1933, 67. Margo-gai asko erabiltzen zan garai onetan, argorritik eta lurgorritik atereak batez ere. JMB ELG 35.
    azpisarrera-7
    MARGO-IRUDI, MARGIRUDI (BeraLzM). Cuadro, retrato. "Cuadro pictórico" BeraLzM.
    Margo-irudi erakusketa. GMant LEItz 56. Beste batzuentzat, itzegiten duen margoirudia, ut pictura poesis . Etxeg Itzald II 88. Orman zintzilik gelan bazizun / aretxen margo-irudia. SMitx Aranz 219.
    azpisarrera-8
    MARGOKO (Lar). Característico.
    azpisarrera-9
    MARGO-LANGAI. "Boceto" BeraLzM.
    Orretarako Elias Salaberriak egin duen margo-langaia ikusiarekin egin bear dan laukiaren edertasun neurrigabea igarria dago. "Boceto de ese cuadro" . (1920) ForuAG 337.
    azpisarrera-10
    MARGO-LAURKA. Cuadro.
    Lotsagabekeri ura margo-laurka (cuadro de pintura o color) artatik kentzeko. J.B. Ayerbe EEs 1912, 58.
    azpisarrera-11
    MARGO-MIN. "Color vivo" A DBols.
    azpisarrera-12
    MARGOZKO (H). a) Característico. b) De color.
    Eliz-leioetan margozko (kolorezko) leiarkiak. J.B. Ayerbe EEs 1912, 61. Argi, dardar, margozko, / euri ta soiñuzko, / urbil ta urrin zoiataz, / ames jaungikozko. 'De color' . Gand Elorri 181.

    margo

    margo
    0 / 0

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper