Harremana

    OEH - Bilaketa

    2066 emaitza gai bilaketarentzat

    Sarrera buruan (99)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    biko.
    sense-1
    I . (Sust.).
    azpiadiera-1.1
    1. (V-och ap. A ).
    "Juntura" A.
    Zergaitik agiri zan aiñ urdiñik zerua, / orbanik iñon bere etxakon ikusten; / itxasoak ta berak ezin jakon igarri, / alkarregaz bikoa nun eben egiten. AB AmaE 378.
    azpiadiera-1.2
    2. Moneda de dos céntimos. "El doble céntimo, bikoa (S.S., 1879)" JFlor . Cf. Erkiag BatB 19: txanponak, zentimu bikoak, txakurtxiki ta aundiak.
    Estolari mun, bikoa bota, / erreza "Aitagure" bana. "Echar dos céntimos" . Or Eus 418. Ni jaio nintzen biko, eta ezin izan lauko. (AN-larr). Inza NaEsZarr 254 ("Jaunak eman ez badit buru ta indar geiago, zer egingo dut?").
    azpiadiera-1.3
    3. (El) dos. "Chiffre deux" Hb.
    Han hemenka baditugu hitz batzu, hunenbertzeko batekin (bateko, biko, hiruko edo laukoa) sahetsaren gaineko aldetik. JE Bur 5 (ref. a las notas de pie de página). Biko, biko, biko berriz, horra sei. Ox 111. "Hiru, bi, bortzeko!...". Eta, hitz horiek entzutearekin, lur guzia aztaparrez harrotzen duela, hiru urhats egiten du marroak gibelerat. "Bortz, hiru, biko!...". "Cinq, trois, deux!" . Barb Leg 148.
    azpiadiera-1.3.1
    (gral.; Hb, H) Ref.: A; Etxba Eib; Gte Erd 191s.
    "Le deux, au jeu de cartes" H. "(V, G, L, BN, S), el dos en el juego de cartas" A. " Bikuakin urten dau " Etxba Eib. "Biko bastoia (G-azp) [...], biko ezpata (V-gip, G-azp, AN-gip-5vill) [...], biko urrea (AN-5vill, BN-arb)" Gte Erd 191s.
    --Uzten errexago dek. Onek danak ote dizkik ba? [...]. Txikia etzekiagu zeñena izango dan. [...]. --Nik bikoa badiat. TxGarm BordaB 35.
    azpiadiera-1.4
    4. "Mesure d'environ deux aunes" Hb.
    azpiadiera-1.5
    5. "(V-arr), salto doble en el juego de la cuerda de las niñas. D. Irigoyen, notas manuscritas al Dic. de Azkue" DRA .
    Eta asitzen du ukabillazoka petxuan eta saltoka, bikuak egitera balijuake bezela. Iraola 138. --Tira emakumia, lore oiek jarri itzazu beren tokiyan; mugi zaitia, korri, salto... --Bikuak egiten astia nai al du? Alz Bern 49.
    azpiadiera-1.6
    6. Pareja. "Dúo" BeraLzM. Cf. Ag G 50 (en nota a Artillezko kalzerdiak amar pare): "Biko. Pare esaten zuan beti Ana Josepak eta pare ipiñi bearko degu". v. bikote.
    Binaka zoazin, igitaiak ugalean, bakoitzak bere igitontzietan, eta biko bakoitzak bala-lotzaile bat. Or Mi 87. Aixe ozkirri, itsas-aize ta ipar-zuri! biko gazte orren gaiñean ixil bedi lipar batez zuen marmar alaia! Ib. 24. Egun artan Usauri txikiak iñoiz ez bezelako lillura zeukakion biko gazteari. Anab Usauri 141. Nik ez diñat utziko nere idi parea ta akullua. Ta zortzi plaza arri aundia karraiatzen nere bikoari emongo dionik baldin bada, atera dedilla! Lab EEguna 112. Makal-arteko bidexkaz / zerran igesi bikua. "A la grupa huye una pareja" . Laux BBa 78. Olako biko aunitz betiko balitza! "Ojalá hubiese muchas parejas como ésta, que se unen para siempre" . Or Eus 373. Bikoak aukeratzen ez neke aundirik. Ib. 375. Biko-egiten, aurrera bero diardute. Ib. 58. Inguru aunditxoa duk ori. Nola betetzen zuten amabi biko aiek? Besoak luza bearko zititen. Or QA 190. Bein gogoan zeukanat Leitzan irurogei biko giñala soka-dantzan. Ib. 193. Amorosen bikoak, emeki eta besotik heldurik zebiltzanak. Mde Pr 153. Elkar maite omen duten neska-mutil eta ezkongai-bikoen artean. Mde HaurB 75. Maitolde eztitsu baten / txokoan biko bat: / elkarri doaz laxtanak / batetik besterat: / kariñoen bidea, / xerakoi musurat. Agerre Olerti 1959, 145. Andik pixka bateko mikelete bikoarekin azaldu zan. Anab Poli 120. A zer bikoa bildu giñan! BBarand 132. Egañazpiren laguntzaz, / begira gero zer biko! Zendoia 131.
    azpiadiera-1.7
    7. Toque doble de campanas.
    Ila gizona danean iru biko yotzen dira [...]; emakumea danean, biko bi. " Se tocan tres dobles (campana mayor y menor)" . (G-goi) A EY I 218.
    azpiadiera-1.8
    8. Compás binario.
    Bikuan (binario) bi beltz sartzen dira. LzM EEs 1912, 105.
    azpiadiera-1.9
    9. Doble, gemelo.
    Hiztegi horrek ez luke izan behar, ene ustez, Azkue eta Lhanderen hiztegien bikoa, erretratoa edo irudi hizkuntzaz aldatua. MEIG VII 75.
    sense-2
    II . (Adj.).
    azpiadiera-2.1
    1. "Double" H. Cf. ejs. de sust. + biko s.v. bi.
    azpiadiera-2.2
    2. (V ap. A ; A DBols).
    Par, múltiplo de dos.
    Egona ta ibilia, bata ta askotza, bakotia ta bikoa, ezker-eskubia, ar-emea, zuzen eta makurra, argia ta iluna. Zait Plat 58.
    azpisarrera-1
    BIKO-GAI. Futuro miembro de una pareja.
    Biko-gaiak oro dira begi ta belarri. "Los que van a ser emparejados" . Or Eus 46.
    azpisarrera-2
    BIKO-LAGUN. Pareja, compañero.
    Biko-laguna nor dizun entzun du ta, an dago / Baztan-pertz ua baiño pozez gaiñezago. Or Eus 60.

    biko

    biko
    << bikario 0 / 0 bilagarri >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper