OEH - Bilaketa

60 emaitza gabi bilaketarentzat

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
1 kopa.
sense-1
1. (V-ger-gip; Lcc, Urt I 469, Lar, Lecl, H), gopa, gope (Hb) Ref.: Etxba Eib; Holmer ApuntV; Elexp Berg .
Copa. Tr. Documentado en Leiçarraga, Etcheberri de Ziburu (Noel 67), Micoleta y, a partir de finales del s. XVIII, principalmente en textos meridionales. Kopa es la forma general. Para gope citado por Hiribarren y gopa de kapela gopa (q.v.; Sor AKaik 110), cf. Lar: "Copa es voz Bascongada [...] y se dijo de gopa, gopea de goi [...] y pea, bea ". En DFrec hay 42 ejs. de kopa .
Eta harturik kopá, eta graziak rendaturik. Mt 26, 27 (BiblE kopa; He kalitsa, TB, Samper, Echn, SalabBN, Hual, Ur (G) k(h)ali(t)za, Dv, Leon edateko untzia, Ip edan-untzia, Ol, Or ontzia, Ker edontzia, IBk, IBe edalontzia). Kopa hartarik edan [beza] . Ins B, 3v. Bidriozko kopa onetati. Mic 14r. Eta zuen kopa urrezko bat eskuan bere lohikeriako abominazionez eta likhitsez bethea. He Apoc 17, 4. Edontzi edo kopa bat eskuetan. Zab Gabon 81. Betor kopea bete beterik. Azc PB 94. Adar-exurrezkoa zan kopa. Berron Kijote 123. Jan nai dezun bezela, / txanpana kopatik. Auspoa 39, 131. Kopak ustu dituzte. TxGarm BordaB 33.
v. tbn. Egiat 173. AB AmaE 258. AzpPr 28. Iraola 29. Osk Kurl 18. And AUzta 70.
azpiadiera-1.1
Santxo zutik gelditu zan kopa-serbitzari. "Para servirle la copa." Berron Kijote 123.
azpiadiera-1.2
(Para expresar la cantidad).
Kopa bat ron. Alz STFer 122. Kopa bat koñaka fin. JE Ber 35. Kopa bat agorient [...] iretsirik. Barb Leg 147. Kopa bat koñak. ABar Goi 17. Kopa erdi bakarrik atara zetsan. SM Zirik 17. Koñak kopa bat eskatu eban. Ib. 17. Iru edo lau kopa aguardiente edan. And AUzta 99. Kapitanak kopa bat koñak eman zidan. Alkain 57.
v. tbn. MendaroTx 257. Anab Usauri 79.
azpiadiera-1.3
(Para expresar el contenido).
Ene kopá edanen baduzue [...]. Mt 20, 23. Ianen baituzue ogi haur eta kopa haur edanen. Ins B, 3r. Gure kafiak, kopak, zerbezak. Sor Bar 74. Kafia ta iru kopa pagatzeko. Iraola 93. Kafia kopiarekin. Noe 89. Agian ez ziola kopak onik egingo. Anab Usauri 97. Kafia ta kopia ta purua. Bilbao IpuiB 71. Kopa batzuek edanaz amaika barre ein zeben. SM Zirik 34 (v. tbn. con edan en Xe 233 e Izeta DirG 58). Neskameak kafea ta kopak athera zituanean. Osk Kurl 104. Kafe kopak edanik. Arti Ipuin 65. Nere drogak kopak eta purua izaten ziran. Uzt Sas 22.
v. tbn. BEnb NereA 22. TxGarm BordaB 47. BBarand 174. Gerrika 145.
azpiadiera-1.4
(SP, Volt 57, H).
" Eliza kopa, boîte <boëtte> d'Église. Hostia kopa, ciboire, boîte <boëtte> à mettre hosties" SP. " Ostia kopa, boîte à hosties" H. v. kopoi.
azpiadiera-1.5
(Lar, H).
"Copas, en los naipes, kopak " Lar.
[Kartetako] bateko kopia. Kk Ab II 155. Kopa ta urreik baeko karta-parea. Lek EunD 38 (v. tbn. 37).
azpiadiera-1.6
Copa, trofeo; campeonato.
Kopa eta premiyua / ongi mereziyak. MendaroTx 387. Beti-Gazte-k ekarri duelakoz / kopa bat berriya. Yanzi 166. Fronterako kopa irabazita. Ib. 169. Ziur irabaziko eban Portugaleteko estropadea, ta kopea betiko. Etxabu Kontu 158. Eta zer tentagailuak ez dituzte arduradunek asmatzen: batean Garaziko kopa, bestean Ihiztariena. Larre ArtzainE 313. Ortxe ageri ua kopa eskuetan duala. Insausti 210. Ara nola dauzkan bere gorputzean letrak nere kopa zarrak. Albeniz 43. Txapela, makila nahiz kopa eskeiniko balu inork euskal "unorearen" sari [...]. MEIG II 146.
sense-2
2. (Urt, Ht VocGr, Arch VocGr, Arch UFH, vEys (L), Dv) Caja, estuche. "Capsa, kofrea, kutxa, kopa" Urt IV 206. "Caisse <qua->" Ht VocGr 411. "Boîte <boë->" Ib. 334. "La boîte" Arch VocGr. "Petite boîte en carton" Dv. "Kopari ahua edeki derot, j'ai ôté le couvercle à la boîte (ce proverbe s'applique à celui qui, riant par meǵarde, ne veut pas dire le motif pour lequel il rit)" Arch UFH (s.v. edekitzea).
Tenploko kutxa, untzi edo kopa hartan, zein iuduek deitzen baitzuten gazophislatium, aberatsek emaiten zuten anhitz, batak hamar, bertzeak hogoi [...]. 'Caja, recipiente o cepillo' . Ax 229 (V 153). Kopa eder batean / espres eginean / zerratzen nolaz ez dute? "Je conseille à ces gens de le faire enchâsser" . Gy 202. Tresnak bazituen hortzak erreken egiteko; zuresko kopa batetik erortzen zen hazia, eta phala batzuek estaltzen zuten. Dv Lab 68.
azpiadiera-2.1
(BN-ciz-mix-baig, Sal, S; VocBN, Dv, H) Ref.: A; Lrq .
"Réceptacle de la pierre à aiguiser des faucheurs (BN)" Dv. "Petit vase de bois, oblong, où les faucheurs tiennent dans l'eau la pierre à aiguiser leur faux" H. "Estuche en que el segador tiene la piedra de afilar" A.
sense-3
3. (SP, Lar, H).
"Ventouse <van->" SP. "Ventosa" Lar. "Ventosas sajadas, kopa ezeak, bentosa sarziatuak " Ib. v. 2 kopadura.
sense-4
4. (G-bet ap. A ; Lar, H).
"También da el Bascuence este nombre a unos cesticos redondos, kopa, kopazarea " Lar (s.v. copa). "Petit panier du forme ronde" H. "Cierto cesto pequeño que se lleva al hombro" A. "Espuerta" Zt (comunicación personal). v. KOPA-SASKI, kopalet, kopelotar.
Pikatxoiarekin arrotu, atxurrarekin kopa bete, ta karroa kargatu ta abar. BAyerbe 51. Goierrian lur-saskia esaten genion, baiñan emen, Altzan, kopa deitzen diote. BBarand 37.
sense-5
5. (Lar, H).
Copa (de árbol). "Cime, sommet d'un arbre" H.
Esan lei piñudiak dirala / desbardiñak dituez kopa ta kanpuak. AB AmaE 432. Pago arbola bateko kopan. Ib. 375.
azpiadiera-5.1
"Sommet de la tête, front" H.
sense-6
6. (Lar, H).
"Copa, brasero de metal" Lar. "Brasier, soit le bassin où l'on entretient de la braise pour se chauffer, soit la petite coupe en métal où l'on présente du charbon ardent pour allumer les cigares" H.
sense-7
7. "Chapeau à haute forme (sombrero de copa esp.)" H.
sense-8
8. "(Sc, R), cuezo pequeño" A.
azpisarrera-1
KOPA-EGILE. "Capsarius, kutxagillea, kopagillea" Urt IV 206.
azpisarrera-2
KOPA-EMAILE. Copero.
Faraonen kopemaillea eta ogijabea preso ematen dituzte. Urt Gen 40, tít.
azpisarrera-3
KOPA-GAI. Materia para fabricar copas.
Bürhezürrak kopagei eginak. Egiat 224.
azpisarrera-4
KOPA-KAPELA. Sombrero de copa. v. KAPELA GOPA, kopalet (2).
Kopa kapelaz eta txarolezko zapatez jantzirik. Arti Tobera 265.
azpisarrera-5
KOPAKO GABI. v. 1 gabi.
Bi gabi zeuden burni-urtegian; berdiña edo txapako gabia eta borobilla edo kopako gabia. Garm Olag 123.
azpisarrera-6
KOPA OKERTU.
Zuzen dabiltza kopa okertuaz! Iraola Auspoa 9, 31 (ap. ELok 337, que traduce 'empinar el codo').
azpisarrera-7
KOPA-OTARRE. v. KOPA-SASKI.
azpisarrera-8
KOPA-SASKI. "Kopa-saski edo kopa-otarrak. [...] Laukoadrokoa dute zorua. Bataren altura ogei zentimetro da, ogeitabost biarena eta ogeitamar iruarena. Ao borobildunak dira eta ogeitamabost, berrogeitabi ta berrogeitamar zentimetro dute diametroa bakoitzak" Garm EskL I 64. "Kopa-saskiak [...] amar bat kilo ikatz artzen ditute". Ib. 84. Cf. kopotar.
azpisarrera-9
KOPA-ZARE. "Cestón, kopa zarea, ordia, zesteratzarra" Lar. "También da el Bascuence este nombre a unos cesticos redondos, kopa, kopazarea" Ib. (s.v. copa). v. KOPA-SASKI.
kopa
<< 1 katu 0 / 0 lastabin >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper