OEH - Bilaketa

310 emaitza frente bilaketarentzat

Sarrera buruan (2)


Sarrera osoan (308)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
pilda.
sense-1
1. (SP; ph- SP, Dv, H), filda (SP, H).
Lencería de la casa; efectos, enseres. "Linge, lingerie" SP. " Filda, philda, pilda, linges, meubles. Fildarik eztute, il n'ont aucun meuble" Ib. " Bere phildak eraman ditu, il a emporté ses effets" Dv.
Prinzearen filda edo tresna preziatuez eta usain onetakoez kargatuak. SP Phil 205 (He 206 muble preziatuez). Santa Ana, Santa Monika, Akila, Priszila, bere etxeko filden artean. Ib. 14 (podría ser una trad. equivocada de "en leurs ménages" que aparece en el orig.; cf. He 13 etxeko lanen artean). Eman itzatazu ene pildak, / juan nadin hebenti. AstLas 29. Beren pildak bildurik presta ziten ihes juaiterat. GH 1973, 372.
azpiadiera-1.1
Ezta fildarik sobratu behar Iainkozko amorioaren hain kontrako den amorioarentzat. "Il ne faut point ménager". SP Phil 308 (He 309 ez da batere).
sense-2
2. (ph- Gèze 335, Dv, H (BN, S), A), filda (Lar, Dv, H). Ropa, vestimenta. "Ropage, arropagea, fildak, filderiak, soñekoak" Lar. "Vestido" Ib. "Vêtement" Dv. "(?), vestidura" A.
Berezi dituzte bere artean ene phildak, eta ene soinekoaz zorthe aurthiki dute. HeH Mt 27, 35 (SalabBN ene soineko phildak; TB, Echn arropak, EvAN beztimenták, Ip suñekuak, Dv, Leon soinekoak, Samper beztidrak, BiblE jantziak). Batzuetan zauriak lotzen, garbitzen pildak eta antolatzen. JE Bur 67. Izen garaitiko hori [Kotalüx] eman zeroien arauz bestiak beno pilda hobexiaguan zabilalakotz. Const 36. Gúe áma zaharrér etzieiá únts egónen egünko gaztén philda bería. Lrq Larraja RIEV 1931, 233.
azpiadiera-2.1
(BN-baig; ph- L, BN, S; VocBN, Gèze, H), filda (H), filde (B) Ref. A; Lh; Lrq; Satr VocP; Izeta BHizt2 (filde). Ropa vieja, deteriorada o sucia; andrajo, harapo; ropa desordenada. "Il se dit de haillon, linge et étoffe usés, déchirés. [...] Ontzat saldu nahi izan daut philda bat" H. "Il se prend pour effets salis, en désodre" Ib. "Philda ederrean ethorri zaiku, il nous est arrivé avec les vêtement en bel état!" Ib. "Zerk ezarri zaitu philda hortan?" Ib."Accoutrement misérable, haillons" Lrq. "Ropa deteriorada" Satr VocP.
Haren etxian zapatarik ez zen, / hauzoek zuten laguntzen filda hondarrez beztitzen. Prot 69. Neskatuen bataila zen / kolaraturikan, / biluak eta pildak / porroskaturikan. Bordel 173. Iñaziok khentzen ditu bere soineko ederrak eta jaunzten pobrearen phildak. Laph 32s. Zokho huntan zer ari naiz! Oro philda eta traste, nor behatuko da ene hitzari? Ib. 39. Zonbait phondu egiten philda xaharretan. Elzb Po 220. Erregina bortxatua zen, ahal zuen bezala, bere philden xuxentzera edo aphaintzera. Elsb Fram 107. [Umeak,] pildak maiz urratuak. HU Zez 71. Bizkarrean derabiltzaten pildak ahalgegarri dire; xingolaz eta girgileriaz estaliak derabiltzate. Ib. 73. Bizkarraren gainean derabiltzaten pilda zoroak. Ib. 67. Beldur ez har phildak zikin, / hiriko jaun andren janaria / duk ongarritik behar jin. Ox 138. Ager zaite, Euskara, utz pilda zaharrak; / emazu ba soinean jauntzi kartsu hori. Iratz 12. Ez zitzaioten pollit ikustea diru zilintza hori, eta aditzea haren jaukitze-marmarika: Zendako ezarri nuzue nizan pilda huntan? SoEg Herr 7-1-1960, 1.
azpiadiera-2.1.1
(S; ph- Dv, H), filda (BN-ciz; Dv, H) .
(Con adjs. como tzar, txar ). " Philda txarrean dabila, il va en guenilles" Dv. "Il se dit de haillon, linge et étoffe usés déchirés; en ce sens, il est suivi d'ordinaire de l'adj. zarra, tzarra, mauvais" H. " Filda hitsean zen (BN-ciz), filda xarrean zen (BN-ciz), [...] pilda txarrean düzü (S), zein pilda txarrian den (S)" Gte Erd 302. Cf. piltzar.
Bertze soinekorik ez zuen Iñaziok [...], dena ere philda txar bilhakatua. Laph 63s. Philda txar batzu soinean. Ib. 142. Afrika bazterreko erregeak Europatarren phi[l]da tzarrez beztitzen ohi dira. Prop 1884, 130. Dituzten filda zarrak ere Laoztarrek ez onez utzirikako trastekeria batzu dituzte. Prop 1895, 28. Larruaren estalgarri zituen bere philda txarrak. Prop 1897, 209.
azpiadiera-2.2
(ph- Dv), filda (AN-erro, B, L-ain ap. A ; -e B) Ref.: A (filda); Izeta BHizt2 (filde) .
Colgajo de ropa. " Philda dario, les loques lui pendent" Dv. "Colgajo de ropa" A. " Zu beti filde dariola " Izeta BHizt2. .
sense-3
3. (BN; ph- VocBN Dv, H) Ref.: A (philda); Satr VocP. .
"Bât d'âne, formé de mauvaises étoffes usées, à l'usage des montagnards pauvres" VocBN. "Non dituzu astoaren phildak?" H. "Albarda" A. "Manta para las cabalgaduras (BN-baig)" Satr VocP.
Mula bat, hiru zaldi beren pildekin, pixtola pare bat, sabre bat, [...] largabista bat eta hamalau untza urre. GH 1971, 156.
sense-4
4. (Sal), pilta (ph- S), bilda (R), bilta (R) Ref.: A (pilda, bilda, bilta, philta); ZMoso 69 .
"Melenas, pieles que se ponen en la frente de los bueyes, al uncirlos, para que no les hiera el yugo" A. Cf. VocNav s.v. pildas.
sense-5
5. (Lh), filda (Asp Gehi), filde (B ap. Izeta BHizt2 ).
"Terme de mépris: homme ou femme du rien" Lh. "Persona sin carácter, sin fundamento" Asp Gehi 242. " Filde, airado, -da, malvado, -da. Mutiko filde orrek eztu gauz onik " Izeta BHizt2. .
azpiadiera-5.1
" Filda (L-côte-ain), mujer de vida airada" A.
sense-6
6. " Filde (B), feo por naturaleza o por su vestimenta" Inza RIEV 1928, 152.
azpisarrera-1
PILDAN. a) (Estar, etc.) hecho harapos.
Xapela eder, zapetak eder, eta soinekoak fildan, ez litake gisa. Lf ELit 90. b) "Enük phildan, je ne suis pas habillé" Lh.
pilda
<< pareta 0 / 0 pipit >>

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper