OEH - Bilaketa
6 emaitza danbolintero bilaketarentzat
goiburua
mututu.
sense-1
1.
(gral.; Lcc, Urt II 408, Ht VocGr 388, Lar, Añ, Lecl, VocBN , Dv, H, VocB
)
Ref.:
A;
Lrq (mütü);
Iz ArOñ;
Elexp Berg
.
Enmudecer, volver(se) mudo; callar(se). "Mudecer" Lcc. "Emmudecer" , "emmudecer, hacer callar" Lar y Añ.
Zakarias bere inkredulitateagatik denboratakotz mututu. Lç Lc 1, tít. Konfesatu gabe mutu eztakidan mihia. EZ Man II 73. Iesus idolak mututua. Ib. 193. Denbora luzeaz mututurik egotu den semearen ahotik hitz baten enzuteaz. Ax 554 (V 354). Ago ixilik eta mutu adi. SP Imit III 6, 4. Ahalkeriak mututuko ditu hitz ederretako mihiak. Ch III 43, 2. Orai beretik mututzerat zohaz eta ezin mintzatuko zare, hauk arriba daitezken eguneraino. He Lc 1, 20. Ixil adi, mütü adi. Mst III 6, 4. Jaunak sendatu zuen mutu hau etzen berriz mututu. Mb IArg I 244. Apostoloa mututu edo isildu zala. Cb Eg II 175. Mututzen zaióte mia. LE Prog 122. Onelako arrazoiak enzunda mututzen dira. Mg CC 145. Mututurik gelditu zan etsaia. AA III 547. Ain berba gozoak esaten zituan aoa mututurik. Añ NekeA 261. Ementxe bai arritu, mututu eta konkorturik geratu biar gariala. Astar II 275s. Gizon miserable au zegoan ere mututurik (Munarriz, 1827). FLV 1989, 118. Zu mututurik geratuko zera. Lard 362. Izen horrek guziak mututzen bezala ditu. Laph 144. Ez dirala ez onenbestez mututuko guri gaizki-esaka jardungo diran mingañak. Aran SIgn 102. Musturtu bat baiño geiago, mututu ez gitxi. A Ezale 1897, 189b. Eta biak, muthuturik, aldixartzen dira. Barb Sup 124. Gixon koitxaduek mututute otorko diena itxosotik. Ort Oroig 34. Mututze'ezpanaiz ezta galduko / ni bizi naizen artian. Tx B II 170. Ateraldi arek mututuko zuan. Anab Usauri 32. Mutututa gelditu zan. TAg Uzt 285. Jentea mututzen denean, atabalariak bere hitzaldiari jarraikiko dio. Arti Tobera 264. Ozarkiegi ari zirelakotz, errientek mututu dituztela [Satanak]. Lf in Casve SGrazi 13. Mutututa gelditu zan orduan Sebastian, arrazoirik etzuan eta. Alkain 86. Mututua geldituz, gehiago hitz bat ezin ateraz. Larre ArtzainE 158. Begiramen itsu batek mututzen gintuelako. MEIG IX 28. En DFrec hay 10 ejs.
v. tbn. Tt Onsa 22. Zuzaeta 89. fB Ic II 201. JJMg BasEsc 226. Dv LEd 197. Bil 165. Sor AuOst 92. AB AmaE 460. Ag G 143. Alz Ram 123. Inza Azalp 59. Muj PAm 35. AIr RIEV 1928, 602. Mde HaurB 49. Ugalde Iltz 63. Izeta DirG 52. Uzt Sas 138. Lasa Poem 96. Ataño TxanKan 143. Ayesta 91.
Enmudecer, volver(se) mudo; callar(se). "Mudecer" Lcc. "Emmudecer" , "emmudecer, hacer callar" Lar y Añ.
Zakarias bere inkredulitateagatik denboratakotz mututu. Lç Lc 1, tít. Konfesatu gabe mutu eztakidan mihia. EZ Man II 73. Iesus idolak mututua. Ib. 193. Denbora luzeaz mututurik egotu den semearen ahotik hitz baten enzuteaz. Ax 554 (V 354). Ago ixilik eta mutu adi. SP Imit III 6, 4. Ahalkeriak mututuko ditu hitz ederretako mihiak. Ch III 43, 2. Orai beretik mututzerat zohaz eta ezin mintzatuko zare, hauk arriba daitezken eguneraino. He Lc 1, 20. Ixil adi, mütü adi. Mst III 6, 4. Jaunak sendatu zuen mutu hau etzen berriz mututu. Mb IArg I 244. Apostoloa mututu edo isildu zala. Cb Eg II 175. Mututzen zaióte mia. LE Prog 122. Onelako arrazoiak enzunda mututzen dira. Mg CC 145. Mututurik gelditu zan etsaia. AA III 547. Ain berba gozoak esaten zituan aoa mututurik. Añ NekeA 261. Ementxe bai arritu, mututu eta konkorturik geratu biar gariala. Astar II 275s. Gizon miserable au zegoan ere mututurik (Munarriz, 1827). FLV 1989, 118. Zu mututurik geratuko zera. Lard 362. Izen horrek guziak mututzen bezala ditu. Laph 144. Ez dirala ez onenbestez mututuko guri gaizki-esaka jardungo diran mingañak. Aran SIgn 102. Musturtu bat baiño geiago, mututu ez gitxi. A Ezale 1897, 189b. Eta biak, muthuturik, aldixartzen dira. Barb Sup 124. Gixon koitxaduek mututute otorko diena itxosotik. Ort Oroig 34. Mututze'ezpanaiz ezta galduko / ni bizi naizen artian. Tx B II 170. Ateraldi arek mututuko zuan. Anab Usauri 32. Mutututa gelditu zan. TAg Uzt 285. Jentea mututzen denean, atabalariak bere hitzaldiari jarraikiko dio. Arti Tobera 264. Ozarkiegi ari zirelakotz, errientek mututu dituztela [Satanak]. Lf in Casve SGrazi 13. Mutututa gelditu zan orduan Sebastian, arrazoirik etzuan eta. Alkain 86. Mututua geldituz, gehiago hitz bat ezin ateraz. Larre ArtzainE 158. Begiramen itsu batek mututzen gintuelako. MEIG IX 28. En DFrec hay 10 ejs.
v. tbn. Tt Onsa 22. Zuzaeta 89. fB Ic II 201. JJMg BasEsc 226. Dv LEd 197. Bil 165. Sor AuOst 92. AB AmaE 460. Ag G 143. Alz Ram 123. Inza Azalp 59. Muj PAm 35. AIr RIEV 1928, 602. Mde HaurB 49. Ugalde Iltz 63. Izeta DirG 52. Uzt Sas 138. Lasa Poem 96. Ataño TxanKan 143. Ayesta 91.
azpiadiera-1.1
(No ref. a personas).
"
Radixua mututu jaku ta konpontzera eruan bia da
"
Elexp Berg.
Egaztiak mututu. Arr GB 61. Iturritxuok mututu. AB AmaE 68. Mututu artzaiñ-txistuak. Ib. 17. Jokailu eder hura mututu zan. A Ardi 89. Beingoan mututu da danbolintero tristea. Mok 17. Orain kukua mututu yaku. Enb 130. Lotu bageai mututu die / irastorrez joalea. Or Eus 331. Mututu da basoa. NEtx LBB 375. Otzgaillua zabaldu ezkero, [irratia] mututu. Zendoia 205. Derrigorrean mututu zuten [Segura Irratia] . Insausti 146.
v. tbn. Muj RIEV 1907, 207. BEnb NereA 55.
Egaztiak mututu. Arr GB 61. Iturritxuok mututu. AB AmaE 68. Mututu artzaiñ-txistuak. Ib. 17. Jokailu eder hura mututu zan. A Ardi 89. Beingoan mututu da danbolintero tristea. Mok 17. Orain kukua mututu yaku. Enb 130. Lotu bageai mututu die / irastorrez joalea. Or Eus 331. Mututu da basoa. NEtx LBB 375. Otzgaillua zabaldu ezkero, [irratia] mututu. Zendoia 205. Derrigorrean mututu zuten [Segura Irratia] . Insausti 146.
v. tbn. Muj RIEV 1907, 207. BEnb NereA 55.
azpiadiera-1.2
Gaztetango mintzoa, mututu egin zaie betirako.Txill Let 29. Eliz-gizonen latina mututu dagoen mementu honetan. MIH 211. Gero eta bakanago agertzen ziren eskutitzak; azkenik, mututu ziren. MEIG IX 95.
azpiadiera-1.3
"Perdre de sa sonorité, ne rendre que de sons sourds. Mututu da elizako ezkila
"
H.
sense-2
2.
"(R, S), entorpecerse, perder el movimiento por la acción del frío o de un golpe"
A.
Bakitx, eh, gixon koitxaduek mututute otorko-diena itxosotik! Ort Oroig 34.
Bakitx, eh, gixon koitxaduek mututute otorko-diena itxosotik! Ort Oroig 34.
sense-3
3.
"(B), obstruirse un orificio"
A.
azpiadiera-3.1
Cf. mutu
(4).
.
Errapeko min bizia. [...] Ardurenean iragaiten zaiote, bainan muthutzen ahal da diti bat edo bertze. Gatxitegi Laborantza 169.
Errapeko min bizia. [...] Ardurenean iragaiten zaiote, bainan muthutzen ahal da diti bat edo bertze. Gatxitegi Laborantza 169.
mututu
-
mututu....
-
1. (gral.; Lcc, Urt II 408, Ht VocGr 388...
-
(No ref. a personas). " Radixua mututu j...
-
Gaztetango mintzoa, mututu egin zaie bet...
-
"Perdre de sa sonorité, ne rendre que d...
-
2. "(R, S), entorpecerse, perder el movi...
-
3. "(B), obstruirse un orificio" A. Cf. ...
-
Cf. mutu (4). . Errapeko min bizia. [......
<< kalejira 0 / 0
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
